Enterkalasyon, bazı takvim yıllarına fazladan bir gün, hafta veya ay ekleyerek, takvimin mevsimler ve ayın dönemlerini izlemesini sağlamaktır. (İng. lunisolar calenders) hem gün ve ayların eklenmesini gerektirebilir.
Sözcük, Latince inter ("arasına") ve calare ("resmen ilan etmek")'den gelir, takvime bir gün vb. eklenme ilanına değinmek için kullanılmıştır. Bu anlam sonra genelleşmiş, bir dizinin elemanlarından ikisi arasına bir ekleme yapmak anlamında da kullanılmaya başlamıştır, örneğin DNA enterkalasyonu, jeolojik katman enterkalasyonu gibi.
Güneş yılındaki gün sayısı (yaklaşık 365,24) tam sayı değildir, ama bir gün sayısı tam olmak zorundadır. Bu ikisini uzlaştırmanın tek yolu takvim yılındaki gün sayısını değişken yapmaktır.
Güneş takvimlerinde bunun yöntemi, 365 günlük olan yaklaşık her dört yılda bir bir ek gün (artık gün) eklemektir. Böylece bir artık yıl 366 gün sürer.
Firavun tarafından ilan edilen ilk defa güneş takviminde ekli gün sistemini uygulamaya koymuştur.
Jülyen Takvimi ve onun geliştirilmiş hali olan Gregoryen Takvimi'de, enterkalasyon, ekli yıllarda şubat ayına bir gün eklenerek yapılır. 100'e bölünebilen yıllar, ama 400'e bölünebilenler değil, bu kuralın istisnasıdır, hata oranını azaltmak için. Örneğin 2000 bir ekli yıldı, ama 1700, 1800 ve 1900 değildiler.
Güneş yılı tam sayıda ay ayına (kamerî aya) sahip değildir (yaklaşık 12,37 ay dönmesine karşılık gelir). Dolayısıyla bir ay-gün takvimindeki ay sayısı değişken zorundadır. Genelde 12 ay vardır ama her iki veya üç yılda bir 13. ay eklenir (buna ekli ay denir, Batı dillerinde enterkaler veya embolizmik ay denir). Çin, İbrani ve Hindu takvimlerinde bu uygulama vardır. İslam takvimi de kamerî aya dayalıdır ama takvime ay eklenmesi (Tevbe suresinde) yasaklanmıştır.
ISO 8601, 52 haftalık bir yıl için spesifikasyon içerir. 53 perşembesi olan bir yılın 53 haftası olduğu kabul edilir, bu tanıma göre 53. haftanın enterkaler olduğu söylenebilir.
Bir yılın enterkalasyonlu olup olmadığı hesaplanabilir (Jülyen, Gregoryen ve İbrani takvimlerinde) veya gözlemle belirlenebilir (İran takvimi).
yılda en fazla iki kere takvime saniye ekleyebilir veya çıkarabilir. Bu saniyeler enterkaler olarak bazen tarif edilse de, teknik olarak enterkaler terimi 24 saatlik zaman periyodu için geçerlidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Merriam-Webster OnLine İngilizce sözlüğünde artık saniye tanımı". 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Enterkalasyon bazi takvim yillarina fazladan bir gun hafta veya ay ekleyerek takvimin mevsimler ve ayin donemlerini izlemesini saglamaktir Ing lunisolar calenders hem gun ve aylarin eklenmesini gerektirebilir Sozcuk Latince inter arasina ve calare resmen ilan etmek den gelir takvime bir gun vb eklenme ilanina deginmek icin kullanilmistir Bu anlam sonra genellesmis bir dizinin elemanlarindan ikisi arasina bir ekleme yapmak anlaminda da kullanilmaya baslamistir ornegin DNA enterkalasyonu jeolojik katman enterkalasyonu gibi Gunes yilindaki gun sayisi yaklasik 365 24 tam sayi degildir ama bir gun sayisi tam olmak zorundadir Bu ikisini uzlastirmanin tek yolu takvim yilindaki gun sayisini degisken yapmaktir Gunes takvimlerinde bunun yontemi 365 gunluk olan yaklasik her dort yilda bir bir ek gun artik gun eklemektir Boylece bir artik yil 366 gun surer Firavun tarafindan ilan edilen ilk defa gunes takviminde ekli gun sistemini uygulamaya koymustur Julyen Takvimi ve onun gelistirilmis hali olan Gregoryen Takvimi de enterkalasyon ekli yillarda subat ayina bir gun eklenerek yapilir 100 e bolunebilen yillar ama 400 e bolunebilenler degil bu kuralin istisnasidir hata oranini azaltmak icin Ornegin 2000 bir ekli yildi ama 1700 1800 ve 1900 degildiler Gunes yili tam sayida ay ayina kameri aya sahip degildir yaklasik 12 37 ay donmesine karsilik gelir Dolayisiyla bir ay gun takvimindeki ay sayisi degisken zorundadir Genelde 12 ay vardir ama her iki veya uc yilda bir 13 ay eklenir buna ekli ay denir Bati dillerinde enterkaler veya embolizmik ay denir Cin Ibrani ve Hindu takvimlerinde bu uygulama vardir Islam takvimi de kameri aya dayalidir ama takvime ay eklenmesi Tevbe suresinde yasaklanmistir ISO 8601 52 haftalik bir yil icin spesifikasyon icerir 53 persembesi olan bir yilin 53 haftasi oldugu kabul edilir bu tanima gore 53 haftanin enterkaler oldugu soylenebilir Bir yilin enterkalasyonlu olup olmadigi hesaplanabilir Julyen Gregoryen ve Ibrani takvimlerinde veya gozlemle belirlenebilir Iran takvimi yilda en fazla iki kere takvime saniye ekleyebilir veya cikarabilir Bu saniyeler enterkaler olarak bazen tarif edilse de teknik olarak enterkaler terimi 24 saatlik zaman periyodu icin gecerlidir Ayrica bakinizve Cin takvimi Ibrani takvimi Hindu takvimi Etiyopya takvimiKaynakca Merriam Webster OnLine Ingilizce sozlugunde artik saniye tanimi 26 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2009