Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İçtençeneliler (Entognatha), altı bacaklılar (Hexapoda) alt şubesinin bir sınıfıdır.
| İçtençeneliler | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Acerentomon sp. | ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
| ||||||||||||
Takımlar | ||||||||||||
| Diplura - Çatal kuyruklular |
Böcekler (Insecta) sınıfı dışında tutulsalar da, bunlar da böcek olarak nitelendirilir. Önceleri böcekler (Insecta) sınıfının kanatsız böcekler (Apterygota) alt sınıfına sokulan içtençeneliler, günümüzde ayrı sınıf olarak değerlendirilmektedir. 3 takıma ayrılırlar: Çatal kuyruklular (Diplura), duyarga bacaklılar (Protura), Sıçrar kuyruklular (Collembola).
Bu üç takımın birbiriyle filogenetik ilişkisi açık değildir. En ilkeli Diplura takımıdır. Protura'da normal abdomen sayısı postembriyonik gelişme sırsaında tamamlanır. Collembola'da bu sayı hiçbir zaman tamamlanmaz.
Ufak boylu böceklerdir. Genelde 1 mm civarında olurlar.
Anatomi
Ağız çukurunun yanları ( ile ) kaynaşarak gelişmiş ve ağız parçalarının etrafını çeviren bir boşluk meydana getirmiştir. körelmiş, bazen birkaç indirgenmiştir. Tibia ve tarsusları kaynaşmış, stigmaları körelmiştir. Collembola'da abdomen segmentleri sayıca dumura uğramış ve 4. abdomen segmentine ait bacak zıplama organı şeklinde gelişmiştir. Protura'da duyarga körelmiş, ön bacaklar bir çift duyarga şeklinde gelişmiştir. Böcekler (Insecta) sınıfındaki kamçı şeklinde duyargalardan farklı olarak, gerçek segmentli duyargalar yalnızca Collembola ve Diplura da vardır. Bunlarda duyarganın son segmenti hariç, diğerlerinin hepsi kaslarla donatılmıştır ve her biri ayrı ayrı hareket etme yeteneğine sahiptir. Duyargada Johnston organı yoktur. Bu olmayış onları böceklerden ayıran en temel göstergedir. Malpighi tüpleri (varsa) küçüktür. Erkeklerinde çiftleşme organı gelişmememiştir. Bilindiği kadarıyla, erkekler spermatoforlarını dişinin eşey açıklığı tarafından alınacak şekilde yerleştirirler.
İnsanla karşılaşmaları
Sıçrar kuyruklular (Collembola) takımı üyeleri evlerdeki saksılarda çokça bulunmalarına rağmen, ufak oldukları için dikkatleri üzerlerine çekmezler.
Adlandırma
ile kaynaşması sonucu oluşan bir kese içinde ağız üyelerinin bulunması dolayısıyla içtençeneliler adını alırlar.
Resim galerisi
-
![image]()
Diplura -
![image]()
Protura -
![image]()
Collembola -
![image]()
Collembola (Sminthuridae)
Kaynakça
- Prof. Dr. Alı Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)
 | Eklem bacaklılar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ictenceneliler Entognatha alti bacaklilar Hexapoda alt subesinin bir sinifidir IctencenelilerAcerentomon sp Biyolojik siniflandirmaUst alem EukaryotaAlem AnimaliaAlt alem EumetazoaSube ArthropodaAlt sube HexapodaSinif EntognathaTakimlarDiplura Catal kuyruklular Protura Duyarga bacaklilar Collembola Sicrar kuyruklular Bocekler Insecta sinifi disinda tutulsalar da bunlar da bocek olarak nitelendirilir Onceleri bocekler Insecta sinifinin kanatsiz bocekler Apterygota alt sinifina sokulan ictenceneliler gunumuzde ayri sinif olarak degerlendirilmektedir 3 takima ayrilirlar Catal kuyruklular Diplura duyarga bacaklilar Protura Sicrar kuyruklular Collembola Bu uc takimin birbiriyle filogenetik iliskisi acik degildir En ilkeli Diplura takimidir Protura da normal abdomen sayisi postembriyonik gelisme sirsainda tamamlanir Collembola da bu sayi hicbir zaman tamamlanmaz Ufak boylu boceklerdir Genelde 1 mm civarinda olurlar AnatomiAgiz cukurunun yanlari ile kaynasarak gelismis ve agiz parcalarinin etrafini ceviren bir bosluk meydana getirmistir korelmis bazen birkac indirgenmistir Tibia ve tarsuslari kaynasmis stigmalari korelmistir Collembola da abdomen segmentleri sayica dumura ugramis ve 4 abdomen segmentine ait bacak ziplama organi seklinde gelismistir Protura da duyarga korelmis on bacaklar bir cift duyarga seklinde gelismistir Bocekler Insecta sinifindaki kamci seklinde duyargalardan farkli olarak gercek segmentli duyargalar yalnizca Collembola ve Diplura da vardir Bunlarda duyarganin son segmenti haric digerlerinin hepsi kaslarla donatilmistir ve her biri ayri ayri hareket etme yetenegine sahiptir Duyargada Johnston organi yoktur Bu olmayis onlari boceklerden ayiran en temel gostergedir Malpighi tupleri varsa kucuktur Erkeklerinde ciftlesme organi gelismememistir Bilindigi kadariyla erkekler spermatoforlarini disinin esey acikligi tarafindan alinacak sekilde yerlestirirler Insanla karsilasmalariSicrar kuyruklular Collembola takimi uyeleri evlerdeki saksilarda cokca bulunmalarina ragmen ufak olduklari icin dikkatleri uzerlerine cekmezler Adlandirmaile kaynasmasi sonucu olusan bir kese icinde agiz uyelerinin bulunmasi dolayisiyla ictenceneliler adini alirlar Resim galerisiDiplura Protura Collembola Collembola Sminthuridae KaynakcaProf Dr Ali Demirsoy 1992 Yasamin Temel Kurallari Entomoloji Eklem bacaklilar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz