Erdem etiği, zihin, karakter ve dürüstlük duygusunu vurgulayan normatif etik teorilerdir. Erdem etiği ile ilgilenenler, eylemin sonuçlarına odaklanan erdemlerin ve diğer ilgili sorunların doğasını ve tanımını tartışırlar. Bunlar, erdemlerin nasıl elde edildiğini, çeşitli gerçek yaşam bağlamlarında nasıl uygulandıklarını ve evrensel bir insan doğasında mı yoksa çok sayıda kültürde mi kök salmış olduklarını içerir.
Erdem etiği iyilik veya doğruyu tanımlamak yerine, kişiliğin (karakterin) gelişimi kavramı üzerine eğilir. Bu kuramda doğruluk, eylemin kendisi ya da neticesi tarafından değil kişinin karakterinin özelliklerine bağlı olarak belirlenir. Erdem etiği nasıl davranmalıyım yerine nasıl bir insan olmalıyım sorusunu sorar ve doğru insan olmak için gereken erdemler üzerine kafa yorar.
Erdem ve ahlaksızlık
Ana maddeler: Erdem ve Ahlaki karakter
Erdem, yaşamın bazı alanlarında iyi düşünmek, iyi hissetmek ve iyi davranmak için ahlaki açıdan iyi bir eğilimdir. Benzer şekilde, kötülük kötü düşünmeyi, kötü hissetmeyi ve kötü davranmayı içeren ahlaki açıdan kötü bir eğilimdir. Erdemler günlük alışkanlıklar değildir, erdemler karakter özelliklerdir. Erdem sahibini iyi bir insan yapan özelliktir, ahlaksızlık ise sahibini kötü bir insan yapan özelliktir. Antik Yunan ve modern eudaimonistik erdem ahlakında, erdemler ve ahlaksızlıklar hem duygusal hem de entelektüel bileşenleri içeren karmaşık eğilimlerdir. Yani, bunlar hem yapılacak doğru şeyin ne olduğunu konusunda iyi bir şekilde akıl yürütebilmeyi(aşağıya bakınız phronesis) hem de duygularımızı doğru bir şekilde meşgul etmeyi içeren eğilimlerdir.
Örneğin, cömert bir kişi, insanlara ne zaman yardım edeceği konusunda iyi akıl yürütebilmekte ve aynı zamanda zevkli insanlara yardım edebilmektedir. Buna göre erdemli insanlar sadece ne yapacaklarını düşünmeyen ve duygusal olarak yanlış şeylere bağlanan insanlarla veya ne olduğunu bilseler bile duyguları tarafından yanlış şeyi yapmaya teşvik edilen insanlarla karşı karşıya gelebilmektedir. Ancak aynı zamanda duyguları onları yanlış bir şeye teşvik etse de iradelerinin gücüyle duygularını bastıran insanlarla da karşı karşıya gelinebilmektedir.
Erdem tarihi
Batı geleneğinin çoğu gibi, erdem teorisi de antik Yunan felsefesinden kaynaklanmış gibi görünmektedir.
Erdem etiği Sokrates ile başlamış ve daha sonra Platon, Aristoteles ve Stoacılar tarafından daha da geliştirilmiştir. Erdem etiği, varlığa vurgu yapan normatif etik felsefeler koleksiyonunu ifade etmektedir. Bunu söylemenin bir başka yolu da, erdem ahlakında ahlakın, bireyin eylemlerinin (veya sonuçlarının) bir yansıması olmaktan çok bireyin kimliğinden veya karakterinden kaynaklanmasıdır. Bugün erdem etiğinin çeşitli taraftarları arasında, hangi belirli erdemlerin ahlaki açıdan övgüye değer olduğu konusunda tartışmalar yaşanmaktadır. Bununla birlikte, çoğu teorisyen, ahlakın içsel erdemlerin bir sonucu olduğu konusunda hemfikirdir. İçsel erdemler, farklı normatif felsefeleri erdem etiği olarak bilinen alanla birleştiren ortak bağlantıdır. Platon ve Aristoteles'in erdemlere yaklaşımı aynı değildir. Platon, erdemin etkili bir şekilde aranması gereken bir amaç olduğuna ve bunun için bir arkadaşın yararlı bir araç olabileceğine inanır.
Kaynakça
- ^ Annas, Julia (1 Aralık 2015). "Virtue and Duty: Negotiating Between Different Ethical Traditions". The Journal of Value Inquiry (İngilizce). 49 (4): 605-618. doi:10.1007/s10790-015-9520-y. ISSN 1573-0492.
- ^ Hursthouse, Rosalind; Pettigrove, Glen (18 Temmuz 2003). "Virtue Ethics". 8 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ Annas, Julia (1993). The morality of happiness. New York: Oxford University Press. ISBN . OCLC 664565674.
- ^ Gardiner, P. (1 Ekim 2003). "A virtue ethics approach to moral dilemmas in medicine". Journal of Medical Ethics (İngilizce). 29 (5): 297-302. doi:10.1136/jme.29.5.297. ISSN 0306-6800. (PMID) 14519840. 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ . web.archive.org. 1 Aralık 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erdem etigi zihin karakter ve durustluk duygusunu vurgulayan normatif etik teorilerdir Erdem etigi ile ilgilenenler eylemin sonuclarina odaklanan erdemlerin ve diger ilgili sorunlarin dogasini ve tanimini tartisirlar Bunlar erdemlerin nasil elde edildigini cesitli gercek yasam baglamlarinda nasil uygulandiklarini ve evrensel bir insan dogasinda mi yoksa cok sayida kulturde mi kok salmis olduklarini icerir Erdem etigi iyilik veya dogruyu tanimlamak yerine kisiligin karakterin gelisimi kavrami uzerine egilir Bu kuramda dogruluk eylemin kendisi ya da neticesi tarafindan degil kisinin karakterinin ozelliklerine bagli olarak belirlenir Erdem etigi nasil davranmaliyim yerine nasil bir insan olmaliyim sorusunu sorar ve dogru insan olmak icin gereken erdemler uzerine kafa yorar Erdem ve ahlaksizlik Ana maddeler Erdem ve Ahlaki karakter Erdem yasamin bazi alanlarinda iyi dusunmek iyi hissetmek ve iyi davranmak icin ahlaki acidan iyi bir egilimdir Benzer sekilde kotuluk kotu dusunmeyi kotu hissetmeyi ve kotu davranmayi iceren ahlaki acidan kotu bir egilimdir Erdemler gunluk aliskanliklar degildir erdemler karakter ozelliklerdir Erdem sahibini iyi bir insan yapan ozelliktir ahlaksizlik ise sahibini kotu bir insan yapan ozelliktir Antik Yunan ve modern eudaimonistik erdem ahlakinda erdemler ve ahlaksizliklar hem duygusal hem de entelektuel bilesenleri iceren karmasik egilimlerdir Yani bunlar hem yapilacak dogru seyin ne oldugunu konusunda iyi bir sekilde akil yurutebilmeyi asagiya bakiniz phronesis hem de duygularimizi dogru bir sekilde mesgul etmeyi iceren egilimlerdir Ornegin comert bir kisi insanlara ne zaman yardim edecegi konusunda iyi akil yurutebilmekte ve ayni zamanda zevkli insanlara yardim edebilmektedir Buna gore erdemli insanlar sadece ne yapacaklarini dusunmeyen ve duygusal olarak yanlis seylere baglanan insanlarla veya ne oldugunu bilseler bile duygulari tarafindan yanlis seyi yapmaya tesvik edilen insanlarla karsi karsiya gelebilmektedir Ancak ayni zamanda duygulari onlari yanlis bir seye tesvik etse de iradelerinin gucuyle duygularini bastiran insanlarla da karsi karsiya gelinebilmektedir Erdem tarihiBati geleneginin cogu gibi erdem teorisi de antik Yunan felsefesinden kaynaklanmis gibi gorunmektedir Erdem etigi Sokrates ile baslamis ve daha sonra Platon Aristoteles ve Stoacilar tarafindan daha da gelistirilmistir Erdem etigi varliga vurgu yapan normatif etik felsefeler koleksiyonunu ifade etmektedir Bunu soylemenin bir baska yolu da erdem ahlakinda ahlakin bireyin eylemlerinin veya sonuclarinin bir yansimasi olmaktan cok bireyin kimliginden veya karakterinden kaynaklanmasidir Bugun erdem etiginin cesitli taraftarlari arasinda hangi belirli erdemlerin ahlaki acidan ovguye deger oldugu konusunda tartismalar yasanmaktadir Bununla birlikte cogu teorisyen ahlakin icsel erdemlerin bir sonucu oldugu konusunda hemfikirdir Icsel erdemler farkli normatif felsefeleri erdem etigi olarak bilinen alanla birlestiren ortak baglantidir Platon ve Aristoteles in erdemlere yaklasimi ayni degildir Platon erdemin etkili bir sekilde aranmasi gereken bir amac olduguna ve bunun icin bir arkadasin yararli bir arac olabilecegine inanir Kaynakca Annas Julia 1 Aralik 2015 Virtue and Duty Negotiating Between Different Ethical Traditions The Journal of Value Inquiry Ingilizce 49 4 605 618 doi 10 1007 s10790 015 9520 y ISSN 1573 0492 Hursthouse Rosalind Pettigrove Glen 18 Temmuz 2003 Virtue Ethics 8 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Annas Julia 1993 The morality of happiness New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 802416 3 OCLC 664565674 Gardiner P 1 Ekim 2003 A virtue ethics approach to moral dilemmas in medicine Journal of Medical Ethics Ingilizce 29 5 297 302 doi 10 1136 jme 29 5 297 ISSN 0306 6800 PMID 14519840 6 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 web archive org 1 Aralik 2017 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz