Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Erzurum-Kars Platosu, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesinin kuzeydoğu bölümünde bulunan volkanik plato.
Oluşumu
Arap levhasının ve Anadolu Levhasının çarpışması sırasında Tetis Okyanusunun kapanması sırasında oluşmuştur. Kıtasal çarpışma ve yerkabuğunun kalınlaşması sonucu yükselme gerçekleşmiştir. Çarpışmayla ilgili volkanizma sonucu pirolastik malzeme ve lavlarla plato örtülmüştür. 11 milyon yıl önce başlayan volkanik aktivite 2,5 milyon yıl önceye kadar sürmüştür. Bu süreçte plato volkanik malzeme yer yer 1 km kalınlığa ulaşmıştır. Volkanizma alanı GB-KD yönünde kesen ve volkanizma süresince etkin olan doğrultu atımlı fay sistemiyle yüzeye çıkmıştır. Fay hareketinin oluşturduğu çek-ayır havzaları lavlarla doldurulmuştur.
İklim ve bitki örtüsü
Denizden uzak ve yüksek olan platoda sert karasal iklim hakimdir. Yıllık ortalama sıcaklık 3-6 C, yıllık ortalama yağış miktarı 500–700 mm'dir.
Yağışın çoğunluğu ilkbahar sonu yaz başına, en az yağış kışın düşmektedir. Eylül ayında başlayan don olayı Haziran ayına kadar devam etmektedir. Donlu gün sayısı yıllık ortalama Erzurum'da 150 gün, Kars'ta 180 gündür.
Yazların kısa ve serin geçtiği platoda yağışlar alçak alanlardaki karasal iklimden bir miktar fazladır. Bu nedenle doğal bitki örtüsü olarak bozkır yerine yaz boyu yeşil kalan uzun boylu çayırlar hakimdir. Bozkır bitkileri yaz kuraklığı ile sararırken, plato çayırları yağışlı ve serin yaz boyunca yeşil kalır. Bozkırlarda küçükbaş hayvancılık özellikle koyunculuk yapılırken, platoda büyükbaş hayvancılık hakimdir.
Orman sınırı yaklaşık 2000 m'dir. Alçaklarda step karakterli alanlar bulunur. Platoda çoğunlukla hayvancılık yapılır, ekili alanlar %5 oranındadır. Erzurum'un %22,3'ü, Kars'ın %21,7'si daimi otlak olarak kullanılır.
Çayırlar, kışın erken gelmesinden dolayı, ayrışmadan toprak üzerinde birikir. Humusun bu nedenle çok olduğu topraklara Çernezyom (karatoprak) denir.
Kaynakça
- ^ KESKİN, Mehmet. (PDF). ERZURUM - KARS PLATOSUNUN ÇARPIŞMA KÖKENLİ VOLKANİZMASININ VOLKAN STRATİGRAFiSi VE YENİ K/Ar YAŞ BULGULARI IŞIĞINDA EVRİMİ, KUZEYDOĞU ANADOLU. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ ÜNAL, Mehmet. (PDF). TOPRAK OLUŞUMU VE ÜLKEMİZDE ÇEŞİTLERİ. 27 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ a b ATALAY, Prof. Dr. İbrahim (1991). Türkiye Coğrafyası. Ankara: YENİÇAĞ. ISBN .
- ^ ALTINLI, İ. Enver. (PDF). DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU'NUN JEOLOJİSİ. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ (PDF). DOĞU ANADOLU PROJESİ ANA PLANI. dap.gov.tr. 2000. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erzurum Kars Platosu Turkiye nin Dogu Anadolu Bolgesinin kuzeydogu bolumunde bulunan volkanik plato OlusumuArap levhasinin ve Anadolu Levhasinin carpismasi sirasinda Tetis Okyanusunun kapanmasi sirasinda olusmustur Kitasal carpisma ve yerkabugunun kalinlasmasi sonucu yukselme gerceklesmistir Carpismayla ilgili volkanizma sonucu pirolastik malzeme ve lavlarla plato ortulmustur 11 milyon yil once baslayan volkanik aktivite 2 5 milyon yil onceye kadar surmustur Bu surecte plato volkanik malzeme yer yer 1 km kalinliga ulasmistir Volkanizma alani GB KD yonunde kesen ve volkanizma suresince etkin olan dogrultu atimli fay sistemiyle yuzeye cikmistir Fay hareketinin olusturdugu cek ayir havzalari lavlarla doldurulmustur Iklim ve bitki ortusuDenizden uzak ve yuksek olan platoda sert karasal iklim hakimdir Yillik ortalama sicaklik 3 6 C yillik ortalama yagis miktari 500 700 mm dir Yagisin cogunlugu ilkbahar sonu yaz basina en az yagis kisin dusmektedir Eylul ayinda baslayan don olayi Haziran ayina kadar devam etmektedir Donlu gun sayisi yillik ortalama Erzurum da 150 gun Kars ta 180 gundur Yazlarin kisa ve serin gectigi platoda yagislar alcak alanlardaki karasal iklimden bir miktar fazladir Bu nedenle dogal bitki ortusu olarak bozkir yerine yaz boyu yesil kalan uzun boylu cayirlar hakimdir Bozkir bitkileri yaz kurakligi ile sararirken plato cayirlari yagisli ve serin yaz boyunca yesil kalir Bozkirlarda kucukbas hayvancilik ozellikle koyunculuk yapilirken platoda buyukbas hayvancilik hakimdir Orman siniri yaklasik 2000 m dir Alcaklarda step karakterli alanlar bulunur Platoda cogunlukla hayvancilik yapilir ekili alanlar 5 oranindadir Erzurum un 22 3 u Kars in 21 7 si daimi otlak olarak kullanilir Cayirlar kisin erken gelmesinden dolayi ayrismadan toprak uzerinde birikir Humusun bu nedenle cok oldugu topraklara Cernezyom karatoprak denir Kaynakca KESKIN Mehmet PDF ERZURUM KARS PLATOSUNUN CARPISMA KOKENLI VOLKANIZMASININ VOLKAN STRATIGRAFiSi VE YENI K Ar YAS BULGULARI ISIGINDA EVRIMI KUZEYDOGU ANADOLU 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2015 UNAL Mehmet PDF TOPRAK OLUSUMU VE ULKEMIZDE CESITLERI 27 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2015 a b ATALAY Prof Dr Ibrahim 1991 Turkiye Cografyasi Ankara YENICAG ISBN 975 95527 2 8 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim ALTINLI I Enver PDF DOGU VE GUNEYDOGU ANADOLU NUN JEOLOJISI 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2015 PDF DOGU ANADOLU PROJESI ANA PLANI dap gov tr 2000 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2015