Euthyphron (Antik Yunanca: Εὐθύφρων Eftifron) Platon’un dindarlık üzerine yazdığı gençlik dönemi başka bir deyişle Sokratik diyaloglarından biridir. Euthyphron Sokrates'in Savunması ve Kriton diyalogları birbirinin devamı niteliğindedirler. Sokrates, MÖ 399 yılında Meletos adlı bir genç tarafından gençlerin ahlakını bozmak ve dinsizlik suçlamalarıyla açılan dava için mahkemeye gelmiştir. Savunma mahkeme sürecini, Kriton mahkeme sonrasını, Euthyphron ise mahkemenin hemen öncesini anlatır. Yani eser Sokrates'in Savunması’nın önceli olma özelliğini taşır.
Konuşmacılar
Eserde İki konuşmacı vardır: Diyaloğa ismini veren Euthyphron ve Platon’un hocası Sokrates.
Genel İçerik
Cinayet işlediği için babası tarafından cezalandırılan bir kölenin istem dışı ölmesi üzerine Euthyhron babasına dava açmak için mahkemeye gider. Sokrates’in ise kendi aleyhine açılan dava için mahkemeye gitmesi iki konuşmacının yollarını kesiştirir ve dindarlık üzerine bir sohbet başlar. Euthyhron babasının istemeyerek de olsa bir köleyi öldürmesini dini açıdan bir lekelenme olarak görür. Yani mahkemeye geliş amacı onu dinsizlik ile suçlamaktır. Diyalog içerisindeki görüşleriyle ve öne sürdüğü din ve dindarlık hakkındaki argümanlarıyla Euthyhron Antik Yunan’daki muhafazakâr düşünceyi ya da muhafazakâr kimliği temsil etmektedir. Diyalog altı bölümden oluşmaktadır.
Diyalog
Birinci Bölüm
Diyalogun giriş bölümüdür. Mahkemeye giden Sokrates din ve dindarlık üzerine çok bilgili olduğunu düşünen Euthyphron ile karşılaşır ve ondan kendisine dindarlığın ne olduğunu anlatmasını ister.
İkinci Bölüm
Euthyphron’un dindarlığın tanımını yapmaya çalıştığı ve kısaca dindarlığı, dini suç işleyeninin peşinde olmak üzere tanımladığı bölümdür. Bölüm Sokrates’in de bu görüşe itirazını içerir.
Üçüncü Bölüm
Euthyphron dindarlığın başka bir tanımını yapar. Dindarlığın tanrıların hoşuna giden şey olduğunu iddia eder. Sokrates ise bu iddiayı iki şekilde çürütür. Öncelikle tüm tanrıların hoşuna giden şeyi bulmanın mümkün olamayacağını işaret ederek yani tanrılar arasındaki çatışma/anlaşmazlıkları öne sürerek ve sonra ise dini olanın dinin tam anlamıyla kendisine, kendi özüne bağlı olduğunu, tanrıların sevip-sevmemesine bağlı olmadığını söyleyerek çürütür.
Dördüncü Bölüm
Euthyphron’un adaleti Tanrılar için hizmet ve insanlar için hizmet olmak üzere ikiye ayırdığı bölümdür. Sokrates bu ayrımı, insanların kendileri için verdikleri hizmeti tanrılar için verdikleri hizmet ile örnekler vasıtasıyla karşılaştırır ve bu hizmetten tanrıların nasıl bir yarar sağladıklarını sorgulayarak Euthyphron’un adalet tanımını/ayrımını çürütür.
Beşinci Bölüm
Euthyphron bu bölümde dindarlığı son kez tanımlar ve bir çeşit dua etme ve tanrılara kurban sunma sanatı olduğunu öne sürer. Bunu tanrılara gösterilen bir saygı olarak tanımlar. Sokrates bunun önceki “dinsel olanın tanrıların hoşuna giden şey” olduğu tanımıyla örtüştüğünü gösterir. Diyalog başladığı noktaya gelmiştir.
Son bölüm
Sokrates Euthyphron’dan eskisinden daha farklı bağımsız bir dindarlık tanımı koymasını ister. Euthyphron adeta kaçarak diyalogun sonlanmasına sebep olur ve Sokrates’den uzaklaşır.
Sonuç
Diğer gençlik dönemi diyaloglarında da olduğu gibi diyalog bir sonuca varmaz. Sokrates dindarlık ve din üzerine çok bilgili olduğunu düşünen ve bunu açıkça dile getiren Euthyphron’a din üzerine bir ders vermiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Platon,Euthyphron, (Çev. Furkan Akderin),Say Yayınları, İstanbul, 2011.
- Taylor, C.C.W. (2002). Sokrates, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Euthyphron Antik Yunanca Eὐ8yfrwn Eftifron Platon un dindarlik uzerine yazdigi genclik donemi baska bir deyisle Sokratik diyaloglarindan biridir Euthyphron Sokrates in Savunmasi ve Kriton diyaloglari birbirinin devami niteligindedirler Sokrates MO 399 yilinda Meletos adli bir genc tarafindan genclerin ahlakini bozmak ve dinsizlik suclamalariyla acilan dava icin mahkemeye gelmistir Savunma mahkeme surecini Kriton mahkeme sonrasini Euthyphron ise mahkemenin hemen oncesini anlatir Yani eser Sokrates in Savunmasi nin onceli olma ozelligini tasir Sokrates in Bustu Paris Louvre MuzesiKonusmacilarEserde Iki konusmaci vardir Diyaloga ismini veren Euthyphron ve Platon un hocasi Sokrates Genel IcerikCinayet isledigi icin babasi tarafindan cezalandirilan bir kolenin istem disi olmesi uzerine Euthyhron babasina dava acmak icin mahkemeye gider Sokrates in ise kendi aleyhine acilan dava icin mahkemeye gitmesi iki konusmacinin yollarini kesistirir ve dindarlik uzerine bir sohbet baslar Euthyhron babasinin istemeyerek de olsa bir koleyi oldurmesini dini acidan bir lekelenme olarak gorur Yani mahkemeye gelis amaci onu dinsizlik ile suclamaktir Diyalog icerisindeki gorusleriyle ve one surdugu din ve dindarlik hakkindaki argumanlariyla Euthyhron Antik Yunan daki muhafazakar dusunceyi ya da muhafazakar kimligi temsil etmektedir Diyalog alti bolumden olusmaktadir DiyalogBirinci Bolum Diyalogun giris bolumudur Mahkemeye giden Sokrates din ve dindarlik uzerine cok bilgili oldugunu dusunen Euthyphron ile karsilasir ve ondan kendisine dindarligin ne oldugunu anlatmasini ister Ikinci Bolum Euthyphron un dindarligin tanimini yapmaya calistigi ve kisaca dindarligi dini suc isleyeninin pesinde olmak uzere tanimladigi bolumdur Bolum Sokrates in de bu goruse itirazini icerir Ucuncu Bolum Euthyphron dindarligin baska bir tanimini yapar Dindarligin tanrilarin hosuna giden sey oldugunu iddia eder Sokrates ise bu iddiayi iki sekilde curutur Oncelikle tum tanrilarin hosuna giden seyi bulmanin mumkun olamayacagini isaret ederek yani tanrilar arasindaki catisma anlasmazliklari one surerek ve sonra ise dini olanin dinin tam anlamiyla kendisine kendi ozune bagli oldugunu tanrilarin sevip sevmemesine bagli olmadigini soyleyerek curutur Dorduncu Bolum Euthyphron un adaleti Tanrilar icin hizmet ve insanlar icin hizmet olmak uzere ikiye ayirdigi bolumdur Sokrates bu ayrimi insanlarin kendileri icin verdikleri hizmeti tanrilar icin verdikleri hizmet ile ornekler vasitasiyla karsilastirir ve bu hizmetten tanrilarin nasil bir yarar sagladiklarini sorgulayarak Euthyphron un adalet tanimini ayrimini curutur Besinci Bolum Euthyphron bu bolumde dindarligi son kez tanimlar ve bir cesit dua etme ve tanrilara kurban sunma sanati oldugunu one surer Bunu tanrilara gosterilen bir saygi olarak tanimlar Sokrates bunun onceki dinsel olanin tanrilarin hosuna giden sey oldugu tanimiyla ortustugunu gosterir Diyalog basladigi noktaya gelmistir Son bolum Sokrates Euthyphron dan eskisinden daha farkli bagimsiz bir dindarlik tanimi koymasini ister Euthyphron adeta kacarak diyalogun sonlanmasina sebep olur ve Sokrates den uzaklasir SonucDiger genclik donemi diyaloglarinda da oldugu gibi diyalog bir sonuca varmaz Sokrates dindarlik ve din uzerine cok bilgili oldugunu dusunen ve bunu acikca dile getiren Euthyphron a din uzerine bir ders vermistir Ayrica bakinizSokrates in Savunmasi Euthyphro ikilemi Kriton Platon SokratesKaynakcaPlaton Euthyphron Cev Furkan Akderin Say Yayinlari Istanbul 2011 ISBN 978 975 468 985 3 Taylor C C W 2002 Sokrates Altin Kitaplar Yayinevi Istanbul ISBN 975 21 0189 5Notlar Taylor 2002 s 12 Platon 2011 s 28 Platon 2011 s 33