XMPP (Extensible Messaging and Presence Protocol, Türkçe anlam karışılığı : Genişletilebilir Mesajlaşma ve Varlık Protokolü), daha önceki adıyla Jabber, Internet'teki iki ucun herhangi bir yapısal bilgiyi birbirleri arasında karşılıklı ve neredeyse eş zamanlı aktarmalarına olanak sağlayan açık bir XML protokol ve teknolojileri bütünüdür.
Özellikleri
XMPP'ın sunduğu altyapı itibarı ile çok daha fazlası için kullanılabilecek iken internet üzerindeki ilk uygulama alanı karşımıza ICQ, AIM, Yahoo gibi servisler ile de gerçekleştirilebilen bir anında haberleşme ağı olarak çıkmış olmasına karşın, şu anda kullanılan ve yukarıda anılan mesajlaşma servislerinin sunamadığı birçok avantajı sunmaktadır:
- Açıktır: XMPP protokolleri açık ve özgürdür (kamuya aittir) ve kolayca anlaşılabilirdir; istemciler, sunucular, bileşenler ve kod kütüphaneleri için birden fazla uygulama mevcuttur.
- Standarttır: IETF (internet engineering task force; Türkçeye sözcük sözcük çevrilmiş hali: Genel ağ mühendislik görev gücü) çekirdek XML (Extensible Markup Language; Türkçeye sözcük sözcük çevrilmiş hali: genişletilmiş işaret dili) sürekli yayın protokollerini kabul edilen mesajlaşma teknolojisi olacak şekilde formalize etmiştir. XMPP'da kullanılmakta ve IETF'nin standartlaşma sürecine uygun olarak (önceki adıyla Jabber Software Foundation) tarafından geliştirilmektedir.
- Kendini ispatlamıştır: Jabber teknolojisi ilk olarak 1998'de geliştirilmeye başlanmıştır ve şu anda nerede ise tamamen kararlıdır. Şu anda XMPP teknolojileri yüzlerce geliştirici tarafından geliştirilmekte, onbinlerce sunucu Internet üzerinde çalıştırılmakta ve milyonlarca insan mesajlaşma için kullanmaktadır.
- Merkezi değildir: XMPP ağının mimarisi e-posta mimarisine çok benzer, herhangi bir kişi bir XMPP sunucu işletebilir.
- Güvenlidir: Herhangi bir XMPP sunucu, XMPP ağından tamamen izole edilebilir, örneğin sadece yerel bir ağ içerisinde kullanılabilir ve çekirdek XMPP spesifikasyonlarında yer verilen (kimlik doğrulama güvenlik katmanı) ve TLS (iletim katmanı güvenlik protokolü) ile güçlü ve sağlam bir güvenlik sunar.
- Genişletilebilirdir: Herhangi birisi XML'den faydalanarak çekirdek protokol üzerine kendi istediği fonksiyonları inşa edebilir.
- Esnektir: XMPP uygulamaları XMPP'ın sunduğu altyapı sayesinde mesajlaşmanın ötesinde, ağ yönetmek, dosya ve içerik paylaşmak, uzaktaki sistemlerin durumunu görüntülemek (system monitoring), oyun oynamak için de kullanılabilir.
- Kozmopolittir: Çok sayıda şirket ve açık kaynak kodlu proje XMPP protokolünü kullanmaktadır, gerçek zamanlı uygulamalar ve servisler geliştirmektedir.
Çok kullanılan XMPP istemcileri
İstemcilerin güncel bir listesine http://xmpp.org/software/clients.shtml 4 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . adresinden ulaşılabilir.
İlgili bağlantılar
Kaynakça
- ^ . 3 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2009.
Dış bağlantılar
- XMPP Standards Foundation 9 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Open list of public XMPP servers 11 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
XMPP Extensible Messaging and Presence Protocol Turkce anlam karisiligi Genisletilebilir Mesajlasma ve Varlik Protokolu daha onceki adiyla Jabber Internet teki iki ucun herhangi bir yapisal bilgiyi birbirleri arasinda karsilikli ve neredeyse es zamanli aktarmalarina olanak saglayan acik bir XML protokol ve teknolojileri butunudur XMPP belirtkesiOzellikleriXMPP in sundugu altyapi itibari ile cok daha fazlasi icin kullanilabilecek iken internet uzerindeki ilk uygulama alani karsimiza ICQ AIM Yahoo gibi servisler ile de gerceklestirilebilen bir aninda haberlesme agi olarak cikmis olmasina karsin su anda kullanilan ve yukarida anilan mesajlasma servislerinin sunamadigi bircok avantaji sunmaktadir Aciktir XMPP protokolleri acik ve ozgurdur kamuya aittir ve kolayca anlasilabilirdir istemciler sunucular bilesenler ve kod kutuphaneleri icin birden fazla uygulama mevcuttur Standarttir IETF internet engineering task force Turkceye sozcuk sozcuk cevrilmis hali Genel ag muhendislik gorev gucu cekirdek XML Extensible Markup Language Turkceye sozcuk sozcuk cevrilmis hali genisletilmis isaret dili surekli yayin protokollerini kabul edilen mesajlasma teknolojisi olacak sekilde formalize etmistir XMPP da kullanilmakta ve IETF nin standartlasma surecine uygun olarak onceki adiyla Jabber Software Foundation tarafindan gelistirilmektedir Kendini ispatlamistir Jabber teknolojisi ilk olarak 1998 de gelistirilmeye baslanmistir ve su anda nerede ise tamamen kararlidir Su anda XMPP teknolojileri yuzlerce gelistirici tarafindan gelistirilmekte onbinlerce sunucu Internet uzerinde calistirilmakta ve milyonlarca insan mesajlasma icin kullanmaktadir Merkezi degildir XMPP aginin mimarisi e posta mimarisine cok benzer herhangi bir kisi bir XMPP sunucu isletebilir Guvenlidir Herhangi bir XMPP sunucu XMPP agindan tamamen izole edilebilir ornegin sadece yerel bir ag icerisinde kullanilabilir ve cekirdek XMPP spesifikasyonlarinda yer verilen kimlik dogrulama guvenlik katmani ve TLS iletim katmani guvenlik protokolu ile guclu ve saglam bir guvenlik sunar Genisletilebilirdir Herhangi birisi XML den faydalanarak cekirdek protokol uzerine kendi istedigi fonksiyonlari insa edebilir Esnektir XMPP uygulamalari XMPP in sundugu altyapi sayesinde mesajlasmanin otesinde ag yonetmek dosya ve icerik paylasmak uzaktaki sistemlerin durumunu goruntulemek system monitoring oyun oynamak icin de kullanilabilir Kozmopolittir Cok sayida sirket ve acik kaynak kodlu proje XMPP protokolunu kullanmaktadir gercek zamanli uygulamalar ve servisler gelistirmektedir Cok kullanilan XMPP istemcileriIstemcilerin guncel bir listesine http xmpp org software clients shtml 4 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde adresinden ulasilabilir Ilgili baglantilarGoogle TalkKaynakca 3 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2009 Dis baglantilarXMPP Standards Foundation 9 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Open list of public XMPP servers 11 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce