Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Faktoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak vadeli, fatura veya fatura yerine geçen bir belgeye dayanan alacakların (çek, senet) faktoring şirketi tarafından temlik alınması yoluyla, finansman, garanti ve tahsilat hizmetlerinin sunulduğu bir finansal üründür.
Faktoring, en genel anlamı ile, mal ve hizmet satışlarından doğan vadeli alacaklar'ın temlik yolu ile bir faktoring kuruluşuna devredilmesi ve bu alacakların faktoring kuruluşu tarafından yönetilmesidir. Faktoring, KOBİ’lerin yurt içi satışlarına dayalı olarak finansman sağladığı ve bu tip işletmelerin önemli zamanını alan alacakların tahsili işlemlerini yürüttüğü gibi, yurt dışı işlemlerle de ihracatı kolaylaştırmakta, sunduğu finansman yanında ihracat bedelinin ödenmesini garanti etmek ve bu bedelin vadesinden önce yurda getirilmesine olanak sağlamaktadır.
Hizmet Türleri
Finansman :Faktoring Şirketi’ne temlik edilen alacak tutarının belli bir oranının, vadeden önce satıcı firmaya ödenmesidir.
Garanti : Borçlu firmanın ödeme güçlüğü içine düşmesi halinde, alacağın garanti edilmesidir.
Tahsilat :Alacağın vadesinde takibinin, tahsilatının ve ilgili raporlamasının satıcıya sağlanmasıdır.
Çeşitleri
Temel olarak 2 çeşide ayrılır
1. Yurt içi Faktoring
Aynı ülke sınırları içinde bulunan faktoring şirketi, satıcı firma ve alıcı firma arasında gerçekleşir.
Satıcı, alıcıya malları ve faturayı yollar. Satıcı bu faturanın bir kopyasını Faktoring Şirketi’ne gönderir. Faktoring Şirketi satıcı ile yapacağı sözleşme çerçevesinde bu faturayı temlik alır, fatura bedelinden ön ödeme yapar. Faktoring Şirketi, vadesi gelince alıcıdan fatura bedelini tahsil eder ve satıcıya kalan ödemeyi yapar.
Yutiçi faktoring ödeme türleri bakımıdan üçe ayrılır:
Peşin İskonto: Vadesi belli alacakların ortalama vadesine göre faiz ve komisyon belirlenir,İşlemin başında ödeme yapılır, faturalar aylık kesilir.
Spot İşlem: Belirlenen vadeye sabit faktoring faizi ve komisyon uygulanır, vade sonunda anapara, faiz ve ücretler tahsil edilir, tahsilatlar anapara bakiyesinden düşülür, hizmet faturaları vadelere göre kesilir.
Değişken Faizli İşlem: Belirlenen vadeye değişken faktoring faizi ve komisyon uygulanır,faiz ücreti piyasa şartlarına göre belirlenir, tahsilatlar anapara bakiyesinden düşülür,işlem satıcının istediği bir tarihte kapatılabilir,işlem kapatılırken veya vade sonunda anapara, faiz ve ücretler tahsil edilir, hizmet faturaları aylık kesilir.
2. İhracat-İthalat Faktoringi
Satıcı ve alıcı firmaların farklı ülkelerde bulunduğu durumlarda ve her iki firmanın ülkesinde bulunan faktoring şirketleri aracılığıyla gerçekleşir.
Garanti açısından ikiye ayrılır.
1. Geri dönülebilir (Kabil-i Rücu) faktoring; faktoring firması alıcıdan alacak riskini üstlenmeden finansman ve tahsilat hizmetini verir. 2. Geri dönülemez (Gayri Kabil-i Rücu) faktoring; faktoring firması borçlunun alacak riskini de üstlenir. Ancak satıcı tarafından alıcıya gönderilen mallar sözleşmeye uygun değil, hatalı veya ayıplı ise (- İng. Dispute) faktoring şirketi riskten kurtulur.
Türkiye'de Faktoring faaliyetleri ilk kez 1983 yılında başlamıştır.
Finansman Modeli
Faktoring kuruluşuna temlik edilen vadeli alacakların vadesi beklenmeden faktör tarafından müşteriye (alacaklarını temlik edene) bir bölümünün ödenmesidir. Genellikle bu ödeme alacak toplamının en çok %80’i tutarındadır. Alacakların ödeme vadesi geldiğinde alacağın tamamı borçlu tarafından faktore ödenir, faktör de bu tutardan masraflarını düşüp bakiyeyi müşterisine öder.
Gerek tanımlardan, gerekse kapsadığı konulardan anlaşılacağı üzere, faktoring üç taraflı bir işlemdir. Mal ve hizmet satıcısı (), bu mal ve hizmeti vadeli satın alarak borçlanan (BORÇLU) ve FAKTORING KURULUŞU. Bu üçlüye, Yurtdışı Faktoring işlemlerinde bir de MUHABİR faktor eklenir.
Garanti Modeli
Faktöre temlik edilen alacakların borçlularının aciz hali durumunda, alacakların ödenmeme riskinin faktör tarafından üstlenilmesidir. Böylece, alacaklarını faktöre temlik eden müşteri mal sattığı kuruluşların borcunu ödemeyecek duruma düşmesi karşısında korunmuş olur.
Tahsilat ve Yönetimi Modeli
Mal ve hizmet satışlarından doğmuş alacakların faktoring kuruluşuna temlik edilmesi ile başlayan süreçtir. Alacakları temlik alan faktoring kuruluşu bu alacakların yönetimine ilişkin; tahsilatı üstlenir, alacak kayıtlarını tutar, alacakların tahsili için ihbar, ihtar gibi işlemleri yerine getirir. Ayrıca pazar araştırması yapılması ve pazar ile ilgili bilgilerin müşteriye aktarılması da bir hizmet konusu olarak, Faktör tarafından üstlenilebilir.
Türkiye'de Faktoring
Hukuki Düzenlemeler
Türkiye'de Faktoringle ilgili ilk yasal düzenleme Hazine Müsteşarlığınca hazırlanıp, 21.12.1994 tarih ve 22148 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan “Faktoring Şirketlerinin Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelikle yapılmıştır.Bu yönetmelik dayanağını 30.9.1983 tarihli ve 90 sayılı “Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 545 sayılı KHK ile değişik 13. Maddesi hükmünden almaktadır. (İlgili Kararname değişikliği 27.6.1994 tarih ve 21973 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)01.01.2006 tarihine kadar yukarıda adı geçen Yönetmelik gereği Hazine Müşteşarlığı tarafından regüle edilmiş olan finansal kiralama, finansman ve faktoring şirketlerinin denetim ve gözetimine ilişkin yetki ve sorumluluk, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nun 93 ve 168 inci maddeleri uyarınca, 01.01.2006 tarihinden itibaren Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na (BDDK) devredilmiştir.
Türkiye'de Yurt içi Faktoringin İşleyişi
Faktoring işlemleri, BDDK tarafından 10.Ekim.2006 gün ve 26315 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmış olan "Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönemelik" hükümlerine göre, faaliyet göstermesine izin verilmiş olan firmalar tarafından yürütülmektedir. Bu yönetmelik Faktoring işlemini: "bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak olan Fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilebilen alacakların satın alınması veya tahsilinin üstlenilmesidir." Bu tanımda geçmekte olan Fatura nın mevcut Türk Ticaret Kanunu gereğince tek başına alacağı belgeleyen Kıymetli Evrak statüsünde olmaması ve vadesinde ödenmemesi halinde diğer Kıymetli Evraklar gibi kambiyo takibine konu edilememesi sebebi ile, Yurt içi Faktoring İŞlemlerinde alacağı belgeleyen diğer Kıymetli Evraklar ile birlikte kabul edilmektedir. Fatura veya diğer tevsik edici belgelerle birlikte alacağı belgeleyen diğer kıymetli evraklar çek/senettir. Bu sebeple Yurt içi Faktoring işlemleri Fatura beraberinde çek, senet cirosunu da zorunlu kılmaktadır. Çek, Senet cirosunu zorunlu kılan bu tip faktoring işlemleri Türk Tipi Faktoring İşlemleri olarak da anılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Faktoring firmalarin mal ve hizmet satislarindan dogmus veya dogacak vadeli fatura veya fatura yerine gecen bir belgeye dayanan alacaklarin cek senet faktoring sirketi tarafindan temlik alinmasi yoluyla finansman garanti ve tahsilat hizmetlerinin sunuldugu bir finansal urundur Faktoring en genel anlami ile mal ve hizmet satislarindan dogan vadeli alacaklar in temlik yolu ile bir faktoring kurulusuna devredilmesi ve bu alacaklarin faktoring kurulusu tarafindan yonetilmesidir Faktoring KOBI lerin yurt ici satislarina dayali olarak finansman sagladigi ve bu tip isletmelerin onemli zamanini alan alacaklarin tahsili islemlerini yuruttugu gibi yurt disi islemlerle de ihracati kolaylastirmakta sundugu finansman yaninda ihracat bedelinin odenmesini garanti etmek ve bu bedelin vadesinden once yurda getirilmesine olanak saglamaktadir Hizmet TurleriFinansman Faktoring Sirketi ne temlik edilen alacak tutarinin belli bir oraninin vadeden once satici firmaya odenmesidir Garanti Borclu firmanin odeme guclugu icine dusmesi halinde alacagin garanti edilmesidir Tahsilat Alacagin vadesinde takibinin tahsilatinin ve ilgili raporlamasinin saticiya saglanmasidir CesitleriTemel olarak 2 ceside ayrilir 1 Yurt ici Faktoring Ayni ulke sinirlari icinde bulunan faktoring sirketi satici firma ve alici firma arasinda gerceklesir Satici aliciya mallari ve faturayi yollar Satici bu faturanin bir kopyasini Faktoring Sirketi ne gonderir Faktoring Sirketi satici ile yapacagi sozlesme cercevesinde bu faturayi temlik alir fatura bedelinden on odeme yapar Faktoring Sirketi vadesi gelince alicidan fatura bedelini tahsil eder ve saticiya kalan odemeyi yapar Yutici faktoring odeme turleri bakimidan uce ayrilir Pesin Iskonto Vadesi belli alacaklarin ortalama vadesine gore faiz ve komisyon belirlenir Islemin basinda odeme yapilir faturalar aylik kesilir Spot Islem Belirlenen vadeye sabit faktoring faizi ve komisyon uygulanir vade sonunda anapara faiz ve ucretler tahsil edilir tahsilatlar anapara bakiyesinden dusulur hizmet faturalari vadelere gore kesilir Degisken Faizli Islem Belirlenen vadeye degisken faktoring faizi ve komisyon uygulanir faiz ucreti piyasa sartlarina gore belirlenir tahsilatlar anapara bakiyesinden dusulur islem saticinin istedigi bir tarihte kapatilabilir islem kapatilirken veya vade sonunda anapara faiz ve ucretler tahsil edilir hizmet faturalari aylik kesilir 2 Ihracat Ithalat Faktoringi Satici ve alici firmalarin farkli ulkelerde bulundugu durumlarda ve her iki firmanin ulkesinde bulunan faktoring sirketleri araciligiyla gerceklesir Garanti acisindan ikiye ayrilir 1 Geri donulebilir Kabil i Rucu faktoring faktoring firmasi alicidan alacak riskini ustlenmeden finansman ve tahsilat hizmetini verir 2 Geri donulemez Gayri Kabil i Rucu faktoring faktoring firmasi borclunun alacak riskini de ustlenir Ancak satici tarafindan aliciya gonderilen mallar sozlesmeye uygun degil hatali veya ayipli ise Ing Dispute faktoring sirketi riskten kurtulur Turkiye de Faktoring faaliyetleri ilk kez 1983 yilinda baslamistir Finansman ModeliFaktoring kurulusuna temlik edilen vadeli alacaklarin vadesi beklenmeden faktor tarafindan musteriye alacaklarini temlik edene bir bolumunun odenmesidir Genellikle bu odeme alacak toplaminin en cok 80 i tutarindadir Alacaklarin odeme vadesi geldiginde alacagin tamami borclu tarafindan faktore odenir faktor de bu tutardan masraflarini dusup bakiyeyi musterisine oder Gerek tanimlardan gerekse kapsadigi konulardan anlasilacagi uzere faktoring uc tarafli bir islemdir Mal ve hizmet saticisi bu mal ve hizmeti vadeli satin alarak borclanan BORCLU ve FAKTORING KURULUSU Bu ucluye Yurtdisi Faktoring islemlerinde bir de MUHABIR faktor eklenir Garanti ModeliFaktore temlik edilen alacaklarin borclularinin aciz hali durumunda alacaklarin odenmeme riskinin faktor tarafindan ustlenilmesidir Boylece alacaklarini faktore temlik eden musteri mal sattigi kuruluslarin borcunu odemeyecek duruma dusmesi karsisinda korunmus olur Tahsilat ve Yonetimi ModeliMal ve hizmet satislarindan dogmus alacaklarin faktoring kurulusuna temlik edilmesi ile baslayan surectir Alacaklari temlik alan faktoring kurulusu bu alacaklarin yonetimine iliskin tahsilati ustlenir alacak kayitlarini tutar alacaklarin tahsili icin ihbar ihtar gibi islemleri yerine getirir Ayrica pazar arastirmasi yapilmasi ve pazar ile ilgili bilgilerin musteriye aktarilmasi da bir hizmet konusu olarak Faktor tarafindan ustlenilebilir Turkiye de FaktoringHukuki Duzenlemeler Turkiye de Faktoringle ilgili ilk yasal duzenleme Hazine Mustesarliginca hazirlanip 21 12 1994 tarih ve 22148 sayili Resmi Gazete de yayimlanarak yururluge girmis olan Faktoring Sirketlerinin Kurulus ve Calisma Esaslari Hakkinda Yonetmelikle yapilmistir Bu yonetmelik dayanagini 30 9 1983 tarihli ve 90 sayili Odunc Para Verme Isleri Hakkinda Kanun Hukmunde Kararname nin 545 sayili KHK ile degisik 13 Maddesi hukmunden almaktadir Ilgili Kararname degisikligi 27 6 1994 tarih ve 21973 sayili Resmi Gazete de yayimlanarak yururluge girmistir 01 01 2006 tarihine kadar yukarida adi gecen Yonetmelik geregi Hazine Mustesarligi tarafindan regule edilmis olan finansal kiralama finansman ve faktoring sirketlerinin denetim ve gozetimine iliskin yetki ve sorumluluk 5411 sayili Bankacilik Kanunu nun 93 ve 168 inci maddeleri uyarinca 01 01 2006 tarihinden itibaren Bankacilik Duzenleme ve Denetleme Kurumu na BDDK devredilmistir Turkiye de Yurt ici Faktoringin Isleyisi Faktoring islemleri BDDK tarafindan 10 Ekim 2006 gun ve 26315 sayili Resmi Gazete de yayinlanmis olan Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Sirketinin Kurulus ve Faaliyet Esaslari Hakkinda Yonemelik hukumlerine gore faaliyet gostermesine izin verilmis olan firmalar tarafindan yurutulmektedir Bu yonetmelik Faktoring islemini bir mal veya hizmet satisindan dogmus veya dogacak olan Fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilebilen alacaklarin satin alinmasi veya tahsilinin ustlenilmesidir Bu tanimda gecmekte olan Fatura nin mevcut Turk Ticaret Kanunu geregince tek basina alacagi belgeleyen Kiymetli Evrak statusunde olmamasi ve vadesinde odenmemesi halinde diger Kiymetli Evraklar gibi kambiyo takibine konu edilememesi sebebi ile Yurt ici Faktoring ISlemlerinde alacagi belgeleyen diger Kiymetli Evraklar ile birlikte kabul edilmektedir Fatura veya diger tevsik edici belgelerle birlikte alacagi belgeleyen diger kiymetli evraklar cek senettir Bu sebeple Yurt ici Faktoring islemleri Fatura beraberinde cek senet cirosunu da zorunlu kilmaktadir Cek Senet cirosunu zorunlu kilan bu tip faktoring islemleri Turk Tipi Faktoring Islemleri olarak da anilmaktadir Ayrica bakinizForfaitingKaynakca a b 28 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mayis 2012