Fermat sayıları, n sıfırdan küçük olmayan bir tam sayı olmak üzere,
Adını aldığı | Pierre de Fermat |
---|---|
Bilinen terimlerin sayısı | 5 |
Öngörülen terim sayısı | 5 |
olduğu | Fermat sayıları |
Formülü | |
İlk terimler | 3, 5, 17, , |
Bilinen en büyük terim | 65537 |
indeksi | A019434 |
şeklinde yazılabilen sayılardır. İsimlerini, bu sayıları ilk kez incelemiş olan 17. yüzyıl matematikçisi Pierre de Fermat'dan alırlar. İlk dokuz Fermat sayısı şunlardır:
- F0 = 21 + 1 = 3
- F1 = 22 + 1 = 5
- F2 = 24 + 1 = 17
- F3 = 28 + 1 = 257
- F4 = 216 + 1 = 65537
- F5 = 232 + 1 = 4294967297
- F6 = 264 + 1 = 18446744073709551617
- F7 = 2128 + 1 = 340282366920938463463374607431768211457
- F8 = 2256 + 1 = 115792089237316195423570985008687907853269984665640564039457584007913129639937.
- D
Bu sayılardan ilk beşi, yani F0,...,F4asal sayılardır ve bunlara Fermat asalı denir. Fermat 1650'de tüm Fermat sayılarının asal olduğunu ileri sürmüş, fakat Leonhard Euler 1732'de F5'i iki çarpana ayırarak bu iddiayı çürütmüştür:
Bugün, F5,...,F11'in asal olmadığı bilinmektedir. n büyüdükçe Fn sayısı çok büyük değerler almaya başladığından, Fermat sayılarını çarpanlarına ayırmak da zorlaşmaktadır. Nitekim n > 11 için Fermat sayıları henüz asal çarpanlarına ayrılamamıştır. Dolayısıyla, n > 4 için asal bir Fermat sayısı olup olmadığı hala açık bir sorudur.
Kaynakça
- ^ Matematik ve Korku. Ali Nesin. Nesin Yayıncılık. 2019. s. 132. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2021.
![]() | Matematik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |