Ahmed Hilmi veya daha çok bilinen ismiyle Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi (1865 - 17 Ekim 1914) tanınmış Türk mutasavvıf ve filozof. Vahdetivücud inancının sadık takipçilerinden olan Ahmed Hilmi, çağdaşı materyalist düşünürleri yoğun biçimde tenkit etmiş ve anti-materyalist eserler kaleme almıştır.
Biyografi
Filibe doğumlu olan Ahmed Hilmi bu nedenle Filibeli Ahmed Hilmi olarak anılmıştır. Babasının görevi (şehbender/konsolos) nedeniyle de Şehbenderzade olarak anılır. İlk eğitimini Filibe'nin müftüsünden alan Ahmed Hilmi, daha sonra ailesiyle birlikte İzmir'e taşınmıştır. Eğitimini Galatasaray Lisesi'nde tamamladıktan sonra Düyûn-ı Umûmiyye'de çalışmaya başlamış, Beyrut'a atanmıştır. Siyasi bir mesele nedeniyle Beyrut'tan Mısır'a kaçmış, 1901'de tekrar İstanbul'a dönmüş fakat Fizan'a sürülmüştür. Tasavvufa olan ilgisi büyümüş, özellikle Vahdetivücud (وحدة الوجود) düşüncesine inanmaya başlamıştır. Tasavvufi yönü fikirlerini büyük oranda etkilemiştir.
Meşrutiyetin ilanıyla 1908'de İstanbul'a dönmüştür. Burada İttihat-ı İslam adlı bir haftalık gazete çıkarmaya başlamış fakat bu gazete uzun soluklu olmamış ve sonunda başka gazetelerde yazmaya başlamıştır. 1910'da Hikmet isimli bir haftalık gazete yayımlamaya başlamış, yine aynı yıl Hikmet Matbaa-yi İslâmiyesi'ni kurmuştur.
İttihat ve Terakki Cemiyeti'ni eleştirmeye başlamıştır. Düşünceleri dönemde cemiyetin karşıtı olan görüşlerle de uyuşmadığı için birçok düşman kazanmıştır. Eleştirilerini ve görüşlerini en çok Hikmet gazetesinde yayımlamış, gazeteyi günlük çıkartmaya başlamıştır. Düşünceleri nedeniyle Hikmet gazetesi matbaası ile birlikte yasaklanıp kapatılmış, kendisi de Bursa'ya sürgüne gönderilmiştir. Fakat daha sonra sürgünden dönünce Hikmet gazetesini tekrar yayımlamaya başlamıştır. Yine de gazetesinin ömrü, yayımladığı fikirleri nedeniyle uzun olmamıştır.
Ekim 1914'te zehirlenerek ölmüştür. Zehirlenmesinin nedeni bilinememektedir. Masonlukla ve siyonizmle mücadele eden ilk kişilerdendir. Dolayısıyla ısrarla karşı çıktığı ve düşmanı olmuş masonlarca zehirlendiği söylenmiştir. Ancak masonlarca zehirlendiği iddiaları ölümünden bir süre sonra ortaya atılmıştır. Gerçek ölüm nedeni bakır zehirlenmesidir.
Çalışmaları
Hikmet gazetesi Ahmed Hilmi'nin düşünceleri açısından çok önemlidir. Bunun dışında Ahmed Hilmi'nin en ünlü eseri A'mâk-ı Hayâl (Hayalin Derinlikleri) isimli romanıdır. Eserde Vahdetivücud inancı manevi hikâyelerin yardımıyla anlatılmaktadır. Bunların dışında Coşkun Kalender isimli bir mizah gazetesi de çıkarmıştır. Yazarlığının yanı sıra Dârü'l-Fünûn'da felsefe öğretmenliği yapmıştır. Felsefi incelemelerini ve düşüncelerini kaleme aldığı eser, "Allah'ı İnkâr Etmek Mümkün Mü?" adlı kitabıdır.
Yazılarında Şeyh Mihrüddin Arusi, Coşkun Kalender, Kalender Geda ve Özdemir imzalarını da kullanmıştır.
(1327) (Şeyh Mihrüddin Arusi), Yirminci Asırda Alem-i İslam ve Avrupa- Müslümanlara Rehberi Siyaset, İstanbul.
(1329) Akvam-ı Cihan, İstanbul.
(1992) Senusiler ve Abdulhamid, İstanbul.
(1914) Huzur-ı Akl-u Fende Maddiyyun meslek-i dalaleti. İstanbul
(1909) Cevaplarımız, İttihad-ı İslam, no.6.
(1909) Siyaset-i İslamiyye, İttihad-ı İslam, 5.
(1910) A'mâk-ı Hayâl
(1910) “İçtimaiyyat”: Din, Hikmet ve Fen Karşısında Feminizm Yani Kadınların Bais-i Felaketi Olan Nisaiyyun Mesleği” Hikmet (), no: 14.
(1910) “İçtimaiyyat”: Din, Hikmet ve Fen Karşısında Feminizm Yani Kadınların Bais-i Felaketi Olan Nisaiyyun Mesleği” Hikmet (), no: 6.
(1910) “Japonya’da İstikbal-i İslam ve Hacı Ömer Yamaoka Efendi’nin Fikri”, Yeni Tasvir-i Efkar, no. 70.
(1910) Meşrutiyet’te Mana-yı Müsavat, Yeni Tasviri Efkar, no. 237.
(1910) “İçtimaiyyat, İslam, Kadınlar ve Mazi, Hal ve İstikbal”, Hikmet no;13.
(1911) İstibdadın Vahşetleri yahut Bir Fedainin Ölümü, İstanbul.
(1910-1912) Tarihi İslam, İstanbul.
(1971) İslam Tarihi, İstanbul.
(1912) Mebahis-i Siyasiyye: Müfrit Adem-i Merkeziyet ve Anasır-ı Osmaniyyenin Menfaati, Hikmet, No. 25.
(1912) Bir Millet Nasıl Mahvolur, Hikmet (daily), No. 24, 24 August 1912.
(1912) Elvah-ı Hayat, Türklerin Elemli Mukadderatından Bir Yaprak, Hikmet n. 29.
(1912) Mebahis-i Siyasiye: Kavmiyet Asrı ve Bizim Nasyonalizm Cereyanları, Hikmet no; 26
(1913) Darülfünün Efendilerine Tahriri Konferans “Hangi Meslek-i Felsefeyi Kabul Etmeliyiz” İstanbul.
(1910) Hey’et-i Hikmet, İttihat ve Terakki’nin Dostu Kim, Düşmanı Kim?, Hikmet, no. 57, 3.
(1910) Pek Müşkil Bir Vaziyet: Milliyet Meselesi ve Karşısında Türkler, Y. Tasviri Efkar, No. 314.
(1912) Millet-i Hakime Düşüncesi ve Türklerin Müşkil Mevkii, Hikmet, no. 29.
(1966) Müslümanlar Uyanın, Bedir Yayınevi, İstanbul.
(1326) “İçtimaiyyat”: Din, Hikmet ve Fen Karşısında Feminizm Yani Kadınların Bais-i Felaketi Olan Nisaiyyun Mesleği” Hikmet no:6 ; 3.
Onun Anısına Hazırlanmış Bazı Kitaplar
- Şehbenderzâde Filibeli Ahmet Hilmi ve Spiritüalizm; Zekerriya Uludağ (Akçağ Basım)
- Aşk Defterleri, Beyaz Arif Akbaş (Yalnızgöz Yayınları)
- Şehbenderzâde Filibeli Ahmet Hilmi'de Türklük Tasavvuru, R.U.Uçar (Ötüken Yayınları)
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü'nde Filibeli Ahmed Hilmi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmed Hilmi veya daha cok bilinen ismiyle Sehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi 1865 17 Ekim 1914 taninmis Turk mutasavvif ve filozof Vahdetivucud inancinin sadik takipcilerinden olan Ahmed Hilmi cagdasi materyalist dusunurleri yogun bicimde tenkit etmis ve anti materyalist eserler kaleme almistir BiyografiFilibe dogumlu olan Ahmed Hilmi bu nedenle Filibeli Ahmed Hilmi olarak anilmistir Babasinin gorevi sehbender konsolos nedeniyle de Sehbenderzade olarak anilir Ilk egitimini Filibe nin muftusunden alan Ahmed Hilmi daha sonra ailesiyle birlikte Izmir e tasinmistir Egitimini Galatasaray Lisesi nde tamamladiktan sonra Duyun i Umumiyye de calismaya baslamis Beyrut a atanmistir Siyasi bir mesele nedeniyle Beyrut tan Misir a kacmis 1901 de tekrar Istanbul a donmus fakat Fizan a surulmustur Tasavvufa olan ilgisi buyumus ozellikle Vahdetivucud وحدة الوجود dusuncesine inanmaya baslamistir Tasavvufi yonu fikirlerini buyuk oranda etkilemistir Mesrutiyetin ilaniyla 1908 de Istanbul a donmustur Burada Ittihat i Islam adli bir haftalik gazete cikarmaya baslamis fakat bu gazete uzun soluklu olmamis ve sonunda baska gazetelerde yazmaya baslamistir 1910 da Hikmet isimli bir haftalik gazete yayimlamaya baslamis yine ayni yil Hikmet Matbaa yi Islamiyesi ni kurmustur Ittihat ve Terakki Cemiyeti ni elestirmeye baslamistir Dusunceleri donemde cemiyetin karsiti olan goruslerle de uyusmadigi icin bircok dusman kazanmistir Elestirilerini ve goruslerini en cok Hikmet gazetesinde yayimlamis gazeteyi gunluk cikartmaya baslamistir Dusunceleri nedeniyle Hikmet gazetesi matbaasi ile birlikte yasaklanip kapatilmis kendisi de Bursa ya surgune gonderilmistir Fakat daha sonra surgunden donunce Hikmet gazetesini tekrar yayimlamaya baslamistir Yine de gazetesinin omru yayimladigi fikirleri nedeniyle uzun olmamistir Ekim 1914 te zehirlenerek olmustur Zehirlenmesinin nedeni bilinememektedir Masonlukla ve siyonizmle mucadele eden ilk kisilerdendir Dolayisiyla israrla karsi ciktigi ve dusmani olmus masonlarca zehirlendigi soylenmistir Ancak masonlarca zehirlendigi iddialari olumunden bir sure sonra ortaya atilmistir Gercek olum nedeni bakir zehirlenmesidir CalismalariHikmet gazetesi Ahmed Hilmi nin dusunceleri acisindan cok onemlidir Bunun disinda Ahmed Hilmi nin en unlu eseri A mak i Hayal Hayalin Derinlikleri isimli romanidir Eserde Vahdetivucud inanci manevi hikayelerin yardimiyla anlatilmaktadir Bunlarin disinda Coskun Kalender isimli bir mizah gazetesi de cikarmistir Yazarliginin yani sira Daru l Funun da felsefe ogretmenligi yapmistir Felsefi incelemelerini ve dusuncelerini kaleme aldigi eser Allah i Inkar Etmek Mumkun Mu adli kitabidir Yazilarinda Seyh Mihruddin Arusi Coskun Kalender Kalender Geda ve Ozdemir imzalarini da kullanmistir 1327 Seyh Mihruddin Arusi Yirminci Asirda Alem i Islam ve Avrupa Muslumanlara Rehberi Siyaset Istanbul 1329 Akvam i Cihan Istanbul 1992 Senusiler ve Abdulhamid Istanbul 1914 Huzur i Akl u Fende Maddiyyun meslek i dalaleti Istanbul 1909 Cevaplarimiz Ittihad i Islam no 6 1909 Siyaset i Islamiyye Ittihad i Islam 5 1910 A mak i Hayal 1910 Ictimaiyyat Din Hikmet ve Fen Karsisinda Feminizm Yani Kadinlarin Bais i Felaketi Olan Nisaiyyun Meslegi Hikmet no 14 1910 Ictimaiyyat Din Hikmet ve Fen Karsisinda Feminizm Yani Kadinlarin Bais i Felaketi Olan Nisaiyyun Meslegi Hikmet no 6 1910 Japonya da Istikbal i Islam ve Haci Omer Yamaoka Efendi nin Fikri Yeni Tasvir i Efkar no 70 1910 Mesrutiyet te Mana yi Musavat Yeni Tasviri Efkar no 237 1910 Ictimaiyyat Islam Kadinlar ve Mazi Hal ve Istikbal Hikmet no 13 1911 Istibdadin Vahsetleri yahut Bir Fedainin Olumu Istanbul 1910 1912 Tarihi Islam Istanbul 1971 Islam Tarihi Istanbul 1912 Mebahis i Siyasiyye Mufrit Adem i Merkeziyet ve Anasir i Osmaniyyenin Menfaati Hikmet No 25 1912 Bir Millet Nasil Mahvolur Hikmet daily No 24 24 August 1912 1912 Elvah i Hayat Turklerin Elemli Mukadderatindan Bir Yaprak Hikmet n 29 1912 Mebahis i Siyasiye Kavmiyet Asri ve Bizim Nasyonalizm Cereyanlari Hikmet no 26 1913 Darulfunun Efendilerine Tahriri Konferans Hangi Meslek i Felsefeyi Kabul Etmeliyiz Istanbul 1910 Hey et i Hikmet Ittihat ve Terakki nin Dostu Kim Dusmani Kim Hikmet no 57 3 1910 Pek Muskil Bir Vaziyet Milliyet Meselesi ve Karsisinda Turkler Y Tasviri Efkar No 314 1912 Millet i Hakime Dusuncesi ve Turklerin Muskil Mevkii Hikmet no 29 1966 Muslumanlar Uyanin Bedir Yayinevi Istanbul 1326 Ictimaiyyat Din Hikmet ve Fen Karsisinda Feminizm Yani Kadinlarin Bais i Felaketi Olan Nisaiyyun Meslegi Hikmet no 6 3 Onun Anisina Hazirlanmis Bazi KitaplarSehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi ve Spiritualizm Zekerriya Uludag Akcag Basim Ask Defterleri Beyaz Arif Akbas Yalnizgoz Yayinlari Sehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi de Turkluk Tasavvuru R U Ucar Otuken Yayinlari KaynakcaTanzimat tan Bugune Edebiyatcilar Ansiklopedisi 1 3 bas Istanbul YKY Mart 2010 s 30 31 ISBN 9789750805684 Dis baglantilarTurk Edebiyati Isimler Sozlugu nde Filibeli Ahmed Hilmi