Filiki Eterya (Yunanca: Φιλική Εταιρεία, "dostluk cemiyeti"), Osmanlı Devleti'nden bağımsızlık kazanmak amacıyla bir grup Yunan'ın 1814 yılında kurmuş olduğu bir cemiyettir. Bazı kaynaklarda Etnik-i Eterya olarak da geçmektedir.
Anlamı "Dostluk Cemiyeti"dir. Batı Avrupa'daki gizli mason cemiyetlerinin kuruluş ve işleyiş yöntemini benimsemişlerdir. Filiki Eterya 1814 yılında Emmanuil Ksanthos, Nikolaos Skufas ve Atanasios Çakalof adlı üç Yunan tarafından, o zamanki Rusya'da günümüzde Ukrayna'nın sınırları içinde kalan Odessa (Hocabey) kentinde kuruldu. Amacı Yunan Bağımsızlık Savaşı hareketini gerçekleştirip Bizans'ı tekrar canlandırmaktı. Bu örgüt paralar toplamış, silah dağıtmış, ayaklanma için propaganda faaliyetlerinde bulunmuştur. Hareketin lideri Aleksandro İpsilanti'ydi.
Bu kararlarda birleşen derneğin merkezi Manya idi. Merkez 1818 yılında İstanbul'a taşınmıştır. 12 Nisan 1820 tarihinde yapılan toplantıda, derneğin başına Çar I. Aleksandr'ın yaveri Aleksandros İpsilantis getirildi. 1820 yılına gelindiğinde cemiyetin 200.000 üyesinin bulunduğu bilinmektedir.Eflak-Boğdan hareketlerinde, Mora (1821) ve Girit ihtilallerinde (1897) etkin rol oynayan Filiki Eterya, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılma döneminde asıl amaçlarından saparak "Megali İdea" (Büyük Yunanistan) fikrini savunarak emperyalist bir nitelik kazanmışlardı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi V. Cilt Nizam-ı Cedid ve Tanzimat Devirleri (1789-1856). Türk Tarih Kurumu. 2017. ss. 109, 110.
- ^ Hatipoglu, M., (1988), Yunanistan'daki Gelişmelerinin Işığında Türk-Yunan İlişkilerinin 101 Yılı (1821-1922),Türk Kültürünü Ars.Ens. Yay., Ankara.
- ^ Fahir Armaoğlu, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Alkım Yayınları, Ankara 1995 s.169
- ^ Ali Fuat Örenç, Balkanlarda İlk Dram Unuttuğumuz Mora Türkleri. Babıali Kültür Yayıncılığı. Şubat 2020. s. 24.
- ^ Ali Fuat Örenç, Balkanlar'da İlk Dram Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan. Babıali Kültür Yayıncılığı. s. 25.
Konuyla ilgili yayınlar
- Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 6 sayı 1 (2005) 263-287[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Filiki Eterya Yunanca Filikh Etaireia dostluk cemiyeti Osmanli Devleti nden bagimsizlik kazanmak amaciyla bir grup Yunan in 1814 yilinda kurmus oldugu bir cemiyettir Bazi kaynaklarda Etnik i Eterya olarak da gecmektedir Filiki Eterya binasi OdessaFiliki Eterya nin Andi Anlami Dostluk Cemiyeti dir Bati Avrupa daki gizli mason cemiyetlerinin kurulus ve isleyis yontemini benimsemislerdir Filiki Eterya 1814 yilinda Emmanuil Ksanthos Nikolaos Skufas ve Atanasios Cakalof adli uc Yunan tarafindan o zamanki Rusya da gunumuzde Ukrayna nin sinirlari icinde kalan Odessa Hocabey kentinde kuruldu Amaci Yunan Bagimsizlik Savasi hareketini gerceklestirip Bizans i tekrar canlandirmakti Bu orgut paralar toplamis silah dagitmis ayaklanma icin propaganda faaliyetlerinde bulunmustur Hareketin lideri Aleksandro Ipsilanti ydi Filiki Eterya nin lideri Aleksandros Ipsilantis Bu kararlarda birlesen dernegin merkezi Manya idi Merkez 1818 yilinda Istanbul a tasinmistir 12 Nisan 1820 tarihinde yapilan toplantida dernegin basina Car I Aleksandr in yaveri Aleksandros Ipsilantis getirildi 1820 yilina gelindiginde cemiyetin 200 000 uyesinin bulundugu bilinmektedir Eflak Bogdan hareketlerinde Mora 1821 ve Girit ihtilallerinde 1897 etkin rol oynayan Filiki Eterya Osmanli Imparatorlugu nun yikilma doneminde asil amaclarindan saparak Megali Idea Buyuk Yunanistan fikrini savunarak emperyalist bir nitelik kazanmislardi Ayrica bakinizMavri MiraKaynakca Enver Ziya Karal Osmanli Tarihi V Cilt Nizam i Cedid ve Tanzimat Devirleri 1789 1856 Turk Tarih Kurumu 2017 ss 109 110 Hatipoglu M 1988 Yunanistan daki Gelismelerinin Isiginda Turk Yunan Iliskilerinin 101 Yili 1821 1922 Turk Kulturunu Ars Ens Yay Ankara Fahir Armaoglu 19 Yuzyil Siyasi Tarihi Alkim Yayinlari Ankara 1995 s 169 Ali Fuat Orenc Balkanlarda Ilk Dram Unuttugumuz Mora Turkleri Babiali Kultur Yayinciligi Subat 2020 s 24 Ali Fuat Orenc Balkanlar da Ilk Dram Unuttugumuz Mora Turkleri ve Eyaletten Bagimsizliga Yunanistan Babiali Kultur Yayinciligi s 25 Konuyla ilgili yayinlarGazi Universitesi Kirsehir Egitim Fakultesi Dergisi Cilt 6 sayi 1 2005 263 287 olu kirik baglanti