Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pilus (Latince saç anlamına gelir; çoğul hali pili de kullanılır), bakteri hücrelerinin (özellikle Gram-negatif olanlarının) yüzeyinde olan, bakteriyel birleşme (konjugasyon) için gerekli olan saç gibi bir yapıdır. Piluslar bakteriyi kendi türünden bir diğerine bağlayıp iki hücrenin sitoplazmaları arasında bir köprü oluştururlar. Bu sayede plazmidler bir hücreden öbürüne aktarılabilir. Edinilen bir plazmid bakteriye antibiyotik dayanıklılığı gibi yeni özellikler kazandırabilir.
Bazı bakterilerde pilus, seks pilusu olarak da bulunabilir ancak yukarıda belirtilen sürecin cinsel üreme veya çiftleşmeyle hiçbir ilişkisi yoktur, pilus penisin bakterilerdeki dengi değildir. Buna rağmen bazı metinlerde piluslu bakteriler için "erkek", pilussuzlar için "dişi" benzetmeleri kullanılır.
Bir bakteri hücresindeki pilusların sayısı 10 taneye kadar çıkabilir. Tipik bir pilus 9-10 nm çapındadır. Pilus, piluslu bakteriden alıcı bakteriye DNA transferini sağlar. Bu yolla avantaj sağlayan genetik özellikler bir bakteri popülasyonu içindeki bireylere dağıtılabilir. Her bakteri seks pilusu oluşturamaz ama farklı bakteri türleri arasında pilus bağlantıları oluşabilir.
Pilustaki proteinler bazı bakteriyofajlar (örneğin ) tarafından reseptör olarak kullanılır, bakteriofaj DNA'sı bakterinin içine pilustan geçerek girer.
Fimbrium (Latince saçak anlamına gelir; çoğul hali fimbria da kullanılır) bakterinin (bakteri olmayan) bir yüzeye bağlanmasını sağlayan kısa bir pilustur. Bazı metinlerde pilus sözcüğü fimbrium yerine de kullanılır, DNA aktarımında kullanılan pilus içinse seks pilusu denir. Fimbriumlar ya hücrenin kutuplarında veya bütün hücre yüzeyine eşit olarak dağılmış olarak bulunurlar. Sayıları 200 kadar olabilir. Fimbriumlar hastalık yapan bakterilerin hedef dokulardaki hücrelere bağlanmalarını sağladığı için, fimbriumları oluşturan proteinler kolonizasyon faktörü olarak da adlandırılır. Mutasyon sonucu fimriumsuz kalan bakteriler bu yüzden hastalık yapmazlar. Bazı fimbriumlar alyuvarlara bağlanıp onların öbekleşmesine () yol açar. Başka fimbriumlar ise bakterinin maya veya mantar hücrelerine bağlanmalarına neden olur.
Pilus ve fimbriumlar başlıca proteinlerinden oluşur. Fimbriumlarda bulunan , hedef hücrelerin yüzeyinde bulunan oligosakkaritleri tanıyıp onlara bağlanmalayı sağlar. Bazı bakteriler (örneğin gonokoklar) konak organizmanın bağışıklık sistemine karşı korunmak için aralıklı olarak fimbria antijenlerini değiştirirler. Bazi bakteriler de (örneğin ürogenital enfeksiyon yapan E. coli tipleri) enfeksiyonlarının yalnızca belli dönemlerinde pilus üretirler.
Piluslar bakteri hücre iskeletindeki MreB proteini (ökaryotlardaki aktin proteinin homoloğudur) etkileşerek hareket oluştururlar. Bu süreç kaslardaki miyozin hareketine benzer. Pilusun ucu katı yüzeye bağlandıktan sonra pilusun kasılması bakteriyi ileri doğru çeker.
Kaynakça
- Medical Microbiology S. Baron 4th ed.12 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Pilus ile ilgili bölümler (İngilizce)
Dış bağlantılar
- E. coli'nin flajel, pilus ve fimbriumlarının elektron mikroskobunda görünümü
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pilus Latince sac anlamina gelir cogul hali pili de kullanilir bakteri hucrelerinin ozellikle Gram negatif olanlarinin yuzeyinde olan bakteriyel birlesme konjugasyon icin gerekli olan sac gibi bir yapidir Piluslar bakteriyi kendi turunden bir digerine baglayip iki hucrenin sitoplazmalari arasinda bir kopru olustururlar Bu sayede plazmidler bir hucreden oburune aktarilabilir Edinilen bir plazmid bakteriye antibiyotik dayanikliligi gibi yeni ozellikler kazandirabilir Bakteriyel birlesmenin sematik gosterimi 1 Verici hucre pilus olusturur 2 Pilus alici hucreye baglanir iki hucreyibiraraya getirir 3 Plazmid centiklenir iki sarmalli olan DNA nin bir sarmali alici hucreye aktarilir 4 Her iki hucre plazmidlerini cift sarmalli olacak sekilde tamir ederler alici hucre kendi pilusunu olusturur Aktarilan plazmid bakteriye yeni yetenekler saglayabilir Artik her iki hucre de vericidirler Bazi bakterilerde pilus seks pilusu olarak da bulunabilir ancak yukarida belirtilen surecin cinsel ureme veya ciftlesmeyle hicbir iliskisi yoktur pilus penisin bakterilerdeki dengi degildir Buna ragmen bazi metinlerde piluslu bakteriler icin erkek pilussuzlar icin disi benzetmeleri kullanilir Bir bakteri hucresindeki piluslarin sayisi 10 taneye kadar cikabilir Tipik bir pilus 9 10 nm capindadir Pilus piluslu bakteriden alici bakteriye DNA transferini saglar Bu yolla avantaj saglayan genetik ozellikler bir bakteri populasyonu icindeki bireylere dagitilabilir Her bakteri seks pilusu olusturamaz ama farkli bakteri turleri arasinda pilus baglantilari olusabilir Pilustaki proteinler bazi bakteriyofajlar ornegin tarafindan reseptor olarak kullanilir bakteriofaj DNA si bakterinin icine pilustan gecerek girer Fimbrium Latince sacak anlamina gelir cogul hali fimbria da kullanilir bakterinin bakteri olmayan bir yuzeye baglanmasini saglayan kisa bir pilustur Bazi metinlerde pilus sozcugu fimbrium yerine de kullanilir DNA aktariminda kullanilan pilus icinse seks pilusu denir Fimbriumlar ya hucrenin kutuplarinda veya butun hucre yuzeyine esit olarak dagilmis olarak bulunurlar Sayilari 200 kadar olabilir Fimbriumlar hastalik yapan bakterilerin hedef dokulardaki hucrelere baglanmalarini sagladigi icin fimbriumlari olusturan proteinler kolonizasyon faktoru olarak da adlandirilir Mutasyon sonucu fimriumsuz kalan bakteriler bu yuzden hastalik yapmazlar Bazi fimbriumlar alyuvarlara baglanip onlarin obeklesmesine yol acar Baska fimbriumlar ise bakterinin maya veya mantar hucrelerine baglanmalarina neden olur Pilus ve fimbriumlar baslica proteinlerinden olusur Fimbriumlarda bulunan hedef hucrelerin yuzeyinde bulunan oligosakkaritleri taniyip onlara baglanmalayi saglar Bazi bakteriler ornegin gonokoklar konak organizmanin bagisiklik sistemine karsi korunmak icin aralikli olarak fimbria antijenlerini degistirirler Bazi bakteriler de ornegin urogenital enfeksiyon yapan E coli tipleri enfeksiyonlarinin yalnizca belli donemlerinde pilus uretirler Piluslar bakteri hucre iskeletindeki MreB proteini okaryotlardaki aktin proteinin homologudur etkileserek hareket olustururlar Bu surec kaslardaki miyozin hareketine benzer Pilusun ucu kati yuzeye baglandiktan sonra pilusun kasilmasi bakteriyi ileri dogru ceker KaynakcaMedical Microbiology S Baron 4th ed 12 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pilus ile ilgili bolumler Ingilizce Dis baglantilarE coli nin flajel pilus ve fimbriumlarinin elektron mikroskobunda gorunumu