Firuz Şah Tuğluk (1309-Ekim 1388), 1351-88 arasında Delhi Sultanlığı'nın yöneten Tuğluklu hükümdarı.
Tuğluklu hanedanının kurucusu Gıyaseddin Tuğluk'un yeğeni, Sipehsalar Melik Receb'in oğluydu. Muhammed bin Tuğluk döneminde (1325-51) önemli devlet görevlerinde bulundu ve onun ölümümden sonra 'da tahta çıktı (23 Nisan 1351). Bu sırada küçük bir çocuğu, Muhammed Tuğluk'un oğlu olduğunu ileri sürerek hükümdar ilan eden Cihan Ahmed Ayvaz'ı uzaklaştırmak için Delhi'ye girdi. 1353'te de Bengal'de bağımsızlığı ilan eden İlyas Hacı'ya karşı bir sefer düzenledi, ama sonuç alamadı. 1358'de gene başarısız bir Bengal seferi daha yaparak Delhi'ye döndü. Dönüşünde Cacnagar (bugün Orissa) racasını vergiye bağladı. 1360'ta Nagarkot Kalesi'ni kuşattı, ama altı ay süren kuşatma sonunda kaleyi alamadı. Askeri açıdan en önemli seferini Sind hükümdarı Cem Babiniya'ya karşı gerçekleştirdi ve uzun süren çarpışmalardan sonra onu yenilgiye uğrattı(1372).
Askeri açıdan genellikle başarısız bir hükümdar olan Firuz Şah, Delhi Sultanlığı'nın siyasi gücünü koruyamadı. Saltanatının son yılları kargaşa içinde geçti. Ölümünden kısa süre önce, III. Gıyaseddin Tuğluk Şah adıyla torununu tahta çıkardı.
Bilim alanında ise Firuz Şah Tuğluk döneminde gelişmeler yaşandı. Dedesi Muhammedşah Tuğluk döneminden itibaren ilim ehli Delhi Sultanlığı'nı terk etmeye başlamışken onun döneminde Delhi Sultanlığı yeniden ilim çevrelerinde rağbet görmeye başladı. Döneminde âlim ve şairleri ayrı olarak kabul ettiği bir toplantı alanı inşa ettirmiş, âlimlerin geçim derdine düşmeden yalnızca ilmî eserler vermesini sağlamak için Dîvan-ı Risâlet adlı şikayet makamına başvurup ödenek almalarını sağlamıştır. Ayrıca birçok eski medreseyi tamir ettirmiş, onlarca yeni medrese inşa ettirmiştir.
Kaynakça
- ^ "TDV İslam Ansiklopedisi, Fîrûz Şah Tuğluk maddesi". 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2023.
- ^ "Kortel, Haluk . "Bilimin Koruyucuları Olarak Delhi-Türk Sultanları 1206-1414". Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 4 / 11 (Kasım 2017): 170". 12 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Firuz Sah Tugluk 1309 Ekim 1388 1351 88 arasinda Delhi Sultanligi nin yoneten Tugluklu hukumdari Firuz Sah Tugluk adina bastirilmis altin tanka Tugluklu hanedaninin kurucusu Giyaseddin Tugluk un yegeni Sipehsalar Melik Receb in ogluydu Muhammed bin Tugluk doneminde 1325 51 onemli devlet gorevlerinde bulundu ve onun olumumden sonra da tahta cikti 23 Nisan 1351 Bu sirada kucuk bir cocugu Muhammed Tugluk un oglu oldugunu ileri surerek hukumdar ilan eden Cihan Ahmed Ayvaz i uzaklastirmak icin Delhi ye girdi 1353 te de Bengal de bagimsizligi ilan eden Ilyas Haci ya karsi bir sefer duzenledi ama sonuc alamadi 1358 de gene basarisiz bir Bengal seferi daha yaparak Delhi ye dondu Donusunde Cacnagar bugun Orissa racasini vergiye bagladi 1360 ta Nagarkot Kalesi ni kusatti ama alti ay suren kusatma sonunda kaleyi alamadi Askeri acidan en onemli seferini Sind hukumdari Cem Babiniya ya karsi gerceklestirdi ve uzun suren carpismalardan sonra onu yenilgiye ugratti 1372 Askeri acidan genellikle basarisiz bir hukumdar olan Firuz Sah Delhi Sultanligi nin siyasi gucunu koruyamadi Saltanatinin son yillari kargasa icinde gecti Olumunden kisa sure once III Giyaseddin Tugluk Sah adiyla torununu tahta cikardi Bilim alaninda ise Firuz Sah Tugluk doneminde gelismeler yasandi Dedesi Muhammedsah Tugluk doneminden itibaren ilim ehli Delhi Sultanligi ni terk etmeye baslamisken onun doneminde Delhi Sultanligi yeniden ilim cevrelerinde ragbet gormeye basladi Doneminde alim ve sairleri ayri olarak kabul ettigi bir toplanti alani insa ettirmis alimlerin gecim derdine dusmeden yalnizca ilmi eserler vermesini saglamak icin Divan i Risalet adli sikayet makamina basvurup odenek almalarini saglamistir Ayrica bircok eski medreseyi tamir ettirmis onlarca yeni medrese insa ettirmistir Kaynakca TDV Islam Ansiklopedisi Firuz Sah Tugluk maddesi 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2023 Kortel Haluk Bilimin Koruyuculari Olarak Delhi Turk Sultanlari 1206 1414 Avrasya Sosyal ve Ekonomi Arastirmalari Dergisi 4 11 Kasim 2017 170 12 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2023