Fotoğraf (Eski Yunanca Yunanca: φῶς (fos), Yunanca: φωτός (fotos)), “ışık (gök cisimlerinin)“, “aydınlık“ ve Yunanca: γράφειν (grafein), “çizmek“, “kazımak“, “resim yapmak“, "yazmak" kelimeleri birleştirilerek türetilmiş bir isimdir. Kelime anlamı, ışık yardımı ile iz bırakmaktır. Osmanlı döneminde fotoğraftan bahsedilirken ilk olarak "ateş yazması" şeklinde bir tanımla adlandırıldığı belirtilmektedir. Halk dilinde fotoğraf anlamında kılık sözcüğü tespit edilmiştir. Fotoğraf anlamında yaygın bir kullanımı bulunmamakla birlikte yaçın sözcüğü de mevcuttur. Fotoğraf, cisimlerden yansıyan elektromanyetik radyasyonun toplanıp odaklanmasıyla oluşturulur. En yaygın rastlanan fotoğraflar insan gözünün görebileceği kalıcı görüntüler meydana getiren dalga boylarıyla olan fotoğraflardır.
Fotoğrafta en önemli unsur ışıktır. Işık üzerine vurduğu nesneleri görülebilir kıldığı gibi, fotoğraf oluşumunu da sağlar. Bu yüzden fotoğrafı çekecek makinedeki objektif de önem arz etmektedir. Objektifin diyafram değeri ne kadar küçükse içeriye giren ışık miktarı da o kadar çok olacağından fotoğraf çekiminde daha yüksek enstantaneler kullanılabilecektir. Diyafram'ın 1, olması objektife gelen ışığın tamamının sensöre düşmesidir. Üst düzey lenslerin diyafram değerleri genel olarak 1.4 derecesinden itibaren başlamaktadır.
Fotoğrafın çekilebilmesi için ışık şarttır. Işık herhangi bir kaynaktan cisme gelir. Cisimden yansıyan ışık bir algılayıcıya yani göze ya da filme ya da sensöre geldiği zaman görünür olur ve renkleri konusunda bilgi verir. Cisimlerin renkleri üzerine gelen ışığın ışık ısısı ve ne kadarını absorbe edip ne kadarını hangi dalga boyunda yansıttığına göre algılanır. Örneğin beyaz duvar sarı ışık ile aydınlatıldığında sarı, mavi ışık ile aydınlatıldığında ise mavi renk olarak görünür. Ancak kırmızı renkli cisim yeşil ışık ile aydınlatıldığında siyah gözükebilir.
Objektifler ilk kamera sayılan camera obscuradan bu yana gelişme göstererek optik kusurları neredeyse tamamen giderilmiş hale gelmişlerdir. Geniş açı, normal odaklı ve tele objektif olarak kabaca 3 gruba toplanabilir. Aynı zamanda sabit odaklı ve değiştirilebilir odaklı(zoom) objektifler olarak iki ayrı grupta da toplanabilir.
Çoğu fotoğraf, ışığı fotoğraf filmine, CCD’ye ya da CMOS görüntü algılayıcısına odaklayan fotoğraf makinesiyle çekilir. Nesneler ışığa duyarlı kağıdın yerleştirilip, ışığa maruz bırakılarak () ya da bir tarayıcının üzerine konularak da fotoğraf elde edilebilir. ne olduğu her zaman tartışma konusu olmuştur.
Dijital fotoğraf bilgisayar ortamında çeşitli dosya formatlarından oluşur. Bu formatlardan en popüler olanı sıkıştırılmış JPEG'dir. Diğer formatlar ise TIFF ve RAW formatlarıdır.
Tarihçe
Görüntüyü görünür kılma kimyasal bazı işlemler gerektirir. "Gümüş ışıkla etkileştiğinde kararır" bilgisinden doğan sonuçları karanlık kutu (Camera Obscura) ile aynı anda, ilk kez deneyen Thomas Wedgwood'un kuramsal çıkarımları doğrudur. Ancak denemelerindeki ışıklama süresinin çok uzun olması, oluşan görüntüdeki kararmayı durduramaması, üstelik oldukça genç sayılacak yaştaki ölümü 1840'ta, 'in Yunancada türeterek "ışıkla yazmak" anlamında adlandırdığı "fotoğraf"ın mucidi olmasını engeller. Fransa'dan Joseph Nicéphore Niépce, Louis Jacques Mande Daguerre, ve İngiltere'den William Henry Fox Talbot bu başarıya ulaşırlar. 1826 veya 1827'de Joseph Nicéphore Niépce ışığa duyarlı bir levha üzerinde, kalıcı görüntüler elde etmeyi başarır. Niépce'in görüntüsü sekiz saat boyunca ışıklanır. 1829'da benzer çalışmalar yapan Louis-Jacques-Mande Daguerre'la ortaklık kurar. Niépce, çalışmaları bir yönteme dönüşemeden vefat eder. 1835 yılına gelindiğinde, bir gün Daguerre ışıklanmış bir levhayı içinde kimyasalların bulunduğu bir kaba yanlışlıkla koyar. Birkaç gün sonra levhayı fark ettiğinde, elde ettiği sonuçtan kendi adını vereceği yöntemi bulur. "Daguerrotype" adını verdiği bu buluş, 1839'de Fransız Bilimler Akademisi'nce resmileştirilir.
Bu gelişme, halk arasında ilgi uyanmasına ve fotoğrafın yaygınlaşmasına yarar. Ayna görüntüsünün tersinin elde edildiği bu yöntemde; bir gümüş levha, iyot buharına tutulur, yüzeyinde gümüş iyodürden oluşan bir tabaka elde edilir, bu yüzey, karanlık kutu yeterince ışıklandıktan sonra cıva buharıyla yıkanır. Benzer çalışmaları İngiltere'de sürdüren William Henry Fox Talbot 1839'da karanlık kutu ile edinilen ilk kalıcı görüntüyü kendisinin bulduğunu ileri sürse de ilgi ve kabul görmedi. Çalışmalarını sonraki yıllarda da sürdüren Talbot negatif/pozitif işlemlerini içeren "" adını verdiği yönteminde; gümüş tuzlarına batırılmış bir kâğıt kullanarak elde edilen negatif görüntülerden, yine aynı teknikle hazırlanmış kâğıtlara istenilen sayıda pozitif fotoğraf basmayı başarır.
Kaynakça
- ^ A. H. Bülbül, Fotoğraf ve Kartpostallarla Süleymaniye Külliyesi
- ^ Orhan Koloğlu, Osmanlı Döneminde Basın Teknikleri ve Araçları
- ^ TDK Derleme Sözlüğü
- ^ Pamukkale Üniversitesi İngilizce Sözlük
- ^ Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü
- ^ Bulmaca Sözlüğü
- ^ Hani Astolin (2019), Türk'ün Gizlenen Bilgisini Arayan Türk, s. 728: yaçın/fotoğraf negatifliğinin olmamış, bitmemiş, tamamlanmamış (...)
- ^ N. Poppe, Altayca ve Ana Türkçe (çev. Emine Yılmaz) makalesinde yaçın sözcüğünün şimşek anlamında olduğu belirtilmektedir.
- ^ Sunay, Çağlar, Mars'a Nasıl Giderim?, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, s. 96
Dış bağlantılar
- * Eski Fotoğraflar - SALT Araştırma Merkezi (Yüksek Çözünürlük, Açık Erişim, İndirilebilir - ↓)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fotograf Eski Yunanca Yunanca fῶs fos Yunanca fwtos fotos isik gok cisimlerinin aydinlik ve Yunanca grafein grafein cizmek kazimak resim yapmak yazmak kelimeleri birlestirilerek turetilmis bir isimdir Kelime anlami isik yardimi ile iz birakmaktir Osmanli doneminde fotograftan bahsedilirken ilk olarak ates yazmasi seklinde bir tanimla adlandirildigi belirtilmektedir Halk dilinde fotograf anlaminda kilik sozcugu tespit edilmistir Fotograf anlaminda yaygin bir kullanimi bulunmamakla birlikte yacin sozcugu de mevcuttur Fotograf cisimlerden yansiyan elektromanyetik radyasyonun toplanip odaklanmasiyla olusturulur En yaygin rastlanan fotograflar insan gozunun gorebilecegi kalici goruntuler meydana getiren dalga boylariyla olan fotograflardir Fotograf makinesiDegisik fotograf makineleri Fotografta en onemli unsur isiktir Isik uzerine vurdugu nesneleri gorulebilir kildigi gibi fotograf olusumunu da saglar Bu yuzden fotografi cekecek makinedeki objektif de onem arz etmektedir Objektifin diyafram degeri ne kadar kucukse iceriye giren isik miktari da o kadar cok olacagindan fotograf cekiminde daha yuksek enstantaneler kullanilabilecektir Diyafram in 1 olmasi objektife gelen isigin tamaminin sensore dusmesidir Ust duzey lenslerin diyafram degerleri genel olarak 1 4 derecesinden itibaren baslamaktadir Fotografin cekilebilmesi icin isik sarttir Isik herhangi bir kaynaktan cisme gelir Cisimden yansiyan isik bir algilayiciya yani goze ya da filme ya da sensore geldigi zaman gorunur olur ve renkleri konusunda bilgi verir Cisimlerin renkleri uzerine gelen isigin isik isisi ve ne kadarini absorbe edip ne kadarini hangi dalga boyunda yansittigina gore algilanir Ornegin beyaz duvar sari isik ile aydinlatildiginda sari mavi isik ile aydinlatildiginda ise mavi renk olarak gorunur Ancak kirmizi renkli cisim yesil isik ile aydinlatildiginda siyah gozukebilir Objektifler ilk kamera sayilan camera obscuradan bu yana gelisme gostererek optik kusurlari neredeyse tamamen giderilmis hale gelmislerdir Genis aci normal odakli ve tele objektif olarak kabaca 3 gruba toplanabilir Ayni zamanda sabit odakli ve degistirilebilir odakli zoom objektifler olarak iki ayri grupta da toplanabilir Cogu fotograf isigi fotograf filmine CCD ye ya da CMOS goruntu algilayicisina odaklayan fotograf makinesiyle cekilir Nesneler isiga duyarli kagidin yerlestirilip isiga maruz birakilarak ya da bir tarayicinin uzerine konularak da fotograf elde edilebilir ne oldugu her zaman tartisma konusu olmustur Dijital fotograf bilgisayar ortaminda cesitli dosya formatlarindan olusur Bu formatlardan en populer olani sikistirilmis JPEG dir Diger formatlar ise TIFF ve RAW formatlaridir TarihceTarihin bilinen ilk fotografi 1826 veya 1827 Pencereden Le Gras a bakis Fotografi ceken Nicephore Niepce manzaranin fotograf levhasi uzerinde belirmesi icin 8 saat beklemisti nin Louis Daguerre tarafindan 1838 in sonlarinda ya da 1839 un baslarinda cekilen bu fotografi bir insana ait ilk fotograftir Kalabalik bir sokagin fotografi olmakla birlikte cekim suresi 10 dakikadan fazla oldugundan trafigin akisi fotografta gorunmek icin fazla hizli kalmistir Tek istisna ayakkabilarini fotografta gorunecek kadar uzun sure cilalatan sol alt kosedeki adamdir Goruntuyu gorunur kilma kimyasal bazi islemler gerektirir Gumus isikla etkilestiginde kararir bilgisinden dogan sonuclari karanlik kutu Camera Obscura ile ayni anda ilk kez deneyen Thomas Wedgwood un kuramsal cikarimlari dogrudur Ancak denemelerindeki isiklama suresinin cok uzun olmasi olusan goruntudeki kararmayi durduramamasi ustelik oldukca genc sayilacak yastaki olumu 1840 ta in Yunancada tureterek isikla yazmak anlaminda adlandirdigi fotograf in mucidi olmasini engeller Fransa dan Joseph Nicephore Niepce Louis Jacques Mande Daguerre ve Ingiltere den William Henry Fox Talbot bu basariya ulasirlar 1826 veya 1827 de Joseph Nicephore Niepce isiga duyarli bir levha uzerinde kalici goruntuler elde etmeyi basarir Niepce in goruntusu sekiz saat boyunca isiklanir 1829 da benzer calismalar yapan Louis Jacques Mande Daguerre la ortaklik kurar Niepce calismalari bir yonteme donusemeden vefat eder 1835 yilina gelindiginde bir gun Daguerre isiklanmis bir levhayi icinde kimyasallarin bulundugu bir kaba yanlislikla koyar Birkac gun sonra levhayi fark ettiginde elde ettigi sonuctan kendi adini verecegi yontemi bulur Daguerrotype adini verdigi bu bulus 1839 de Fransiz Bilimler Akademisi nce resmilestirilir Bu gelisme halk arasinda ilgi uyanmasina ve fotografin yayginlasmasina yarar Ayna goruntusunun tersinin elde edildigi bu yontemde bir gumus levha iyot buharina tutulur yuzeyinde gumus iyodurden olusan bir tabaka elde edilir bu yuzey karanlik kutu yeterince isiklandiktan sonra civa buhariyla yikanir Benzer calismalari Ingiltere de surduren William Henry Fox Talbot 1839 da karanlik kutu ile edinilen ilk kalici goruntuyu kendisinin buldugunu ileri surse de ilgi ve kabul gormedi Calismalarini sonraki yillarda da surduren Talbot negatif pozitif islemlerini iceren adini verdigi yonteminde gumus tuzlarina batirilmis bir kagit kullanarak elde edilen negatif goruntulerden yine ayni teknikle hazirlanmis kagitlara istenilen sayida pozitif fotograf basmayi basarir Kaynakca A H Bulbul Fotograf ve Kartpostallarla Suleymaniye Kulliyesi Orhan Kologlu Osmanli Doneminde Basin Teknikleri ve Araclari TDK Derleme Sozlugu Pamukkale Universitesi Ingilizce Sozluk Es ve Yakin Anlamli Kelimeler Sozlugu Bulmaca Sozlugu Hani Astolin 2019 Turk un Gizlenen Bilgisini Arayan Turk s 728 yacin fotograf negatifliginin olmamis bitmemis tamamlanmamis N Poppe Altayca ve Ana Turkce cev Emine Yilmaz makalesinde yacin sozcugunun simsek anlaminda oldugu belirtilmektedir Sunay Caglar Mars a Nasil Giderim Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari s 96Dis baglantilar Eski Fotograflar SALT Arastirma Merkezi Yuksek Cozunurluk Acik Erisim Indirilebilir