Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fotometri bir astronomik nesnenin ışık akısı veya elektromanyetik radyasyonunun yoğunluğunun ölçülmesi ile ilgili bir astronomi tekniğidir.
Fotometri, Yunanca photo- (“ışık”) ve -metry (“ölçüm”) kelimelerinden türemiştir. Fotometri astronomide, astronomik objelerden gelen ışığın akısını ya da yoğunluğunu ölçmek için kullanılır. Işık ölçümü genellikle fotoelektrik etki ile cisimlerden gelen ışığı teleskoplara bağlı olan CCD fotometre veya fotoelektrik fotometre gibi elektronik cihazlar kullanılarak elektrik akımına dönüştürülmesiyle yapılır. Bilinen parlaklıktaki ve renkteki standart yıldızlara (veya diğer ışık kaynaklarına) göre kalibre edildiğinde, fotometreler göksel nesnelerin parlaklığını veya görünen kadirini ölçebilir.
Fotometri yapmak için kullanılan yöntemler, çalışılan dalga boyu büyüklüğüne bağlıdır. En temelde fotometri, ışığı toplayıp özel fotometrik optik bant geçiren filtrelerden geçirerek ve daha sonra ışığa duyarlı bir aletle ışık enerjisini yakalayıp kaydederek gerçekleştirilir. Gözlemlerin doğru şekilde karşılaştırılmasını sağlamak için standart geçiş bandı setleri (fotometrik sistem olarak adlandırılır) tanımlanır. Daha gelişmiş bir teknik, bir spektrofotometre ile ölçülen ve hem radyasyon miktarını hem de ayrıntılı spektral dağılımını gözlemleyen spektrofotometridir.
Fotometri, ayrıca değişen yıldız gözlemlerinde, bir hedef nesnenin ve yıldız alanındaki yakın yıldızların parlaklığını aynı anda ölçen fark fotometrisi veya hedef nesnenin parlaklığını bilinen sabit büyüklüklere sahip yıldızlarla karşılaştırarak rölatif fotometri gibi çeşitli teknikler ile kullanılabilir. Röltativ fotometri ile çoklu bant geçiren filtrelerin kullanımına mutlak fotometri denir. Zamana karşı bir parlaklık grafiği, parlaklık değişikliklerine neden olan fiziksel süreç hakkında önemli bilgiler veren hafif bir eğri üretir. Hassas fotoelektrik fotometreler yıldız ışığını 0.001 büyüklükte ölçebilir.
Yüzey fotometrisi tekniği, görünür büyüklüğü ölçen gezegenler, kuyruklu yıldızlar, bulutsular veya galaksiler gibi geniş nesnelerle de kullanılabilir.
Yöntemler
Fotometreler, elektromanyetik spektrumun ultraviyole, görünür ve kızılötesi dalga boylarında özel standart geçiş bandı filtreleri kullanır. Bilinen ışık geçirgenliği özelliklerine sahip herhangi bir filtre setine fotometrik sistem denir. Bunlar yıldızlar ve diğer astronomik nesneler hakkında belirli özelliklerin kurulmasına izin verir. UBV sistemi (veya gelişletilmiş UBVRI sistemi), yakın kızılötesi JHK ya da Strömgren uvbyβ sistemi gibi çeşitli önemli sistemler düzenli olarak kullanılır. Eski zamanlarda bu işlem, kısa dalga boyuna sahip ultraviyole ile yakın kızılötesindeki fotometri, ışığını bir fotoçoğaltıcı tüp gibi ışığa duyarlı bir hücreye yönlendirerek tek bir nesnenin ışık yoğunluğunu ölçen bir alet olan bir fotoelektrik fotometre ile yapılırdı. Bunların çoğu, aynı anda birden fazla nesne görüntüleyebilen CCD kameralarla değiştirildi, ancak fotoelektrik fotometreler hala iyi koşullarda kullanılmalıdır.
Uygulamaları
Fotometrik sistemlerle kullanılan birçok astronomik uygulama vardır. Fotometrik ölçümler, bir nesnenin uzaklığı belirlenebilirse parlaklığını veya parlaklığı biliniyorsa uzaklığını belirlemek için ters kare yasası ile birleştirilebilir. Bir nesnenin sıcaklığı veya kimyasal bileşimi gibi diğer fiziksel özellikleri, geniş veya dar bantlı spektrofotometri yoluyla da belirlenebilir.
Fotometri ayrıca değişen yıldızlar, küçük gezegenler, aktif galaktik çekirdekler ve süpernovalar gibi nesnelerin ışık varyasyonlarını incelemek veya geçişli ekstrasolar gezegenleri tespit etmek için kullanılır. Bu varyasyonların ölçümleri, örneğin, bir tutulma ikili yıldız sistemi üyelerinin yörünge periyodunu ve yarıçaplarını, küçük bir gezegenin veya bir yıldızın dönüş periyodunu veya süpernovaların toplam enerji çıktısını belirlemek için kullanılabilir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fotometri bir astronomik nesnenin isik akisi veya elektromanyetik radyasyonunun yogunlugunun olculmesi ile ilgili bir astronomi teknigidir Fotometri Yunanca photo isik ve metry olcum kelimelerinden turemistir Fotometri astronomide astronomik objelerden gelen isigin akisini ya da yogunlugunu olcmek icin kullanilir Isik olcumu genellikle fotoelektrik etki ile cisimlerden gelen isigi teleskoplara bagli olan CCD fotometre veya fotoelektrik fotometre gibi elektronik cihazlar kullanilarak elektrik akimina donusturulmesiyle yapilir Bilinen parlakliktaki ve renkteki standart yildizlara veya diger isik kaynaklarina gore kalibre edildiginde fotometreler goksel nesnelerin parlakligini veya gorunen kadirini olcebilir Fotometri yapmak icin kullanilan yontemler calisilan dalga boyu buyuklugune baglidir En temelde fotometri isigi toplayip ozel fotometrik optik bant geciren filtrelerden gecirerek ve daha sonra isiga duyarli bir aletle isik enerjisini yakalayip kaydederek gerceklestirilir Gozlemlerin dogru sekilde karsilastirilmasini saglamak icin standart gecis bandi setleri fotometrik sistem olarak adlandirilir tanimlanir Daha gelismis bir teknik bir spektrofotometre ile olculen ve hem radyasyon miktarini hem de ayrintili spektral dagilimini gozlemleyen spektrofotometridir Fotometri ayrica degisen yildiz gozlemlerinde bir hedef nesnenin ve yildiz alanindaki yakin yildizlarin parlakligini ayni anda olcen fark fotometrisi veya hedef nesnenin parlakligini bilinen sabit buyukluklere sahip yildizlarla karsilastirarak rolatif fotometri gibi cesitli teknikler ile kullanilabilir Roltativ fotometri ile coklu bant geciren filtrelerin kullanimina mutlak fotometri denir Zamana karsi bir parlaklik grafigi parlaklik degisikliklerine neden olan fiziksel surec hakkinda onemli bilgiler veren hafif bir egri uretir Hassas fotoelektrik fotometreler yildiz isigini 0 001 buyuklukte olcebilir Yuzey fotometrisi teknigi gorunur buyuklugu olcen gezegenler kuyruklu yildizlar bulutsular veya galaksiler gibi genis nesnelerle de kullanilabilir YontemlerFotometreler elektromanyetik spektrumun ultraviyole gorunur ve kizilotesi dalga boylarinda ozel standart gecis bandi filtreleri kullanir Bilinen isik gecirgenligi ozelliklerine sahip herhangi bir filtre setine fotometrik sistem denir Bunlar yildizlar ve diger astronomik nesneler hakkinda belirli ozelliklerin kurulmasina izin verir UBV sistemi veya gelisletilmis UBVRI sistemi yakin kizilotesi JHK ya da Stromgren uvbyb sistemi gibi cesitli onemli sistemler duzenli olarak kullanilir Eski zamanlarda bu islem kisa dalga boyuna sahip ultraviyole ile yakin kizilotesindeki fotometri isigini bir fotocogaltici tup gibi isiga duyarli bir hucreye yonlendirerek tek bir nesnenin isik yogunlugunu olcen bir alet olan bir fotoelektrik fotometre ile yapilirdi Bunlarin cogu ayni anda birden fazla nesne goruntuleyebilen CCD kameralarla degistirildi ancak fotoelektrik fotometreler hala iyi kosullarda kullanilmalidir UygulamalariFotometrik sistemlerle kullanilan bircok astronomik uygulama vardir Fotometrik olcumler bir nesnenin uzakligi belirlenebilirse parlakligini veya parlakligi biliniyorsa uzakligini belirlemek icin ters kare yasasi ile birlestirilebilir Bir nesnenin sicakligi veya kimyasal bilesimi gibi diger fiziksel ozellikleri genis veya dar bantli spektrofotometri yoluyla da belirlenebilir Fotometri ayrica degisen yildizlar kucuk gezegenler aktif galaktik cekirdekler ve supernovalar gibi nesnelerin isik varyasyonlarini incelemek veya gecisli ekstrasolar gezegenleri tespit etmek icin kullanilir Bu varyasyonlarin olcumleri ornegin bir tutulma ikili yildiz sistemi uyelerinin yorunge periyodunu ve yaricaplarini kucuk bir gezegenin veya bir yildizin donus periyodunu veya supernovalarin toplam enerji ciktisini belirlemek icin kullanilabilir Kaynakca Sterken Christiaan Manfroid J 1992 Astronomical photometry a guide Astrophysics and space science library 175 Springer ss 1 6 ISBN 0 7923 1653 3 30 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 7 Subat 2020