Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gösterge; kendisinden başka bir şey işaret eden, temsilî olan ve yorumlanabilen her türlü cisim, durum veya olay.
Boyutları
Ferdinand de Saussure'ye göre göstergeler, birbiriyle karşılıklı ilişki içerisinde olan görüngü (gösteren, ifade) ve imge (gösterilen, içerik) olmak üzere iki boyutludur. Özetle harfler (okunan, yazılan) ve sesler (duyulan, söylenen) görüngü boyutuyken; imâ edilen ve zihinde canlanan ise imge boyutudur.
Görüngü
Görüngü, göstergenin işaret eden olgusudur.Dilsel olarak bütün kelimeler birer görüngüdür ve iletişimde bir imgeyi aktarmak için kullanılan görüngü, içeriği (anlamı) taşıyan unsurdur.Eş anlamlı kelimelerden ayrı olarak birbirinden farklı görüngüler aynı içeriği taşıyabilirler. Örneğin ifade olarak "Ankara" ile "Türkiye'nin başkenti" görüngüleri, aynı içeriğe sahiplerdir; ancak vurguları farklıdır.
İmge
İmge; göstergeye ait olan anlam, diğer bir deyişle gösterilendir. Göstergenin içeriği ve değeri de bu boyuttadır. Tıpkı görüngülerde olduğu gibi, birden fazla imge de tek bir görüngüye ait olabilir. Bu durumda görüngü çokanlamlıdır. İmgeler zaman içerisinde anlam değişiklikleri geçirebilirler.
Türleri
Charles Sanders Peirce'ye göre göstergeler, her birinde gösteren ve gösterilen arasında farklı bir ilişkinin bulunduğu üç gruba ayrılır.
Belirti
Belirti (Lat.: Index), gösteren ve gösterilen boyutlar arasında fiziksel bir ilişkinin var olması durumunda göstergenin dahil olduğu gruptur.
Benzeşke
Benzeşke veya diğer adıyla ikonlarda (Yun.: Eikṓn), göstergenin iki boyutu arasında benzerlik ilişkisi vardır. Bir kişi veya nesnenin tasviridir.Charles Morris, bir nesnenin niteliklerini ortaya koyan göstergeleri "ikonik gösterge" olarak tanımlar. Bu tanıma göre fotoğraf ve çizimler, ikon grubuna girerler.
Ayrıca özellikle görüngü boyutundan dolayı sembol olsalar da, doğadaki seslerin taklit edilmesi ile meydana gelen yansımalar, görüngü ve imgelem boyutları arasındaki benzerlik ilişkisi nedeniyle ikon grubuna girer.
Sembol
Sembol (Yun.: Sỳmbolon) veya simge, gösteren ve gösterilen boyutlarında nedensellik veya benzerlik ilişkisi olmamakla birlikte, keyfî ve uzlaşımsaldır. Algılanabilenin dışında ve gerisinde anlama sahiptir.
-
![image]()
Duman, yanma olayı ile bulunan fiziksel ilişkisi nedeniyle belirti kategorisindeki bir göstergedir. -
![image]()
Trafik işaretleri, içerik anlamlarıyla sahip oldukları benzerlik dolayısıyla benzeşke kategorisindedirler. -
![image]()
Ellerinde kılıç ve terazi tutan bir kadın figürü olarak Justitia görüngüsü, adaletin sembolüdür.
Kaynakça
- Atıflar
- ^ Busch; Stenschke; S. 18
- ^ Best; S. 580
- ^ Saussure; S. 14, 77, 78, 79, 136
- ^ a b Busch; Stenschke; S. 21, 22
- ^ Saussure; S. 78
- ^ a b Eco; S. 70
- ^ Busch; Stenschke; S. 22
- ^ Saussure; S. 136
- ^ Busch; Stenschke; S. 192
- ^ Busch; Stenschke; S. 19, 20
- ^ Trabant; S. 22
- ^ a b Busch; Stenschke; S. 19
- ^ a b Eco; S. 200
- ^ Kocsány; S. 42
- ^ Best; S. 225
- ^ Saussure; S. 80
- ^ Best; S. 258
- ^ Busch; Stenschke; S. 23
- ^ Erckenbrecht; S. 149
- ^ Saussure; S. 81
- ^ Ernst; S. 75
- ^ Best; S. 510
- Genel
- Best, Otto F. (1984). Handbuch literarischer Fachbegriffe (Almanca). Frankfurt am Main: Fischer Handbücher.
- Busch, Albert (2008). Germanistische Linguistik (Almanca). Tübingen: Gunter Narr.
- Eco, Umberto (1972). Einführung in die Semiotik. Autorisierte deutsche Ausgabe von Jürgen Trabant (Almanca). München: Wilhelm Fink.
- Erckenbrecht, Ulrich (1975). Politische Sprache (Almanca). Wetzlar: Andreas Achenbach.
- Ernst, Peter (2002). Pragmalinguistik. Grundlagen, Anwendungen, Probleme (Almanca). Berlin: Walter de Gruyter.
- Kocsány, Piroska (2010). Grundkurs Linguistik. Ein Arbeitsbuch für Anfänger (Almanca). Paderborn: Fink.
- Saussure, Ferdinand de (2001). Grundfragen der allgemeinen Sprachwissenschaft (Almanca). Berlin: Walter de Gruyter.
- Schmidt, Wilhelm (2007). Geschichte der deutschen Sprache. Ein Lehrbuch für das germanistische Studium (Almanca). Stuttgart: S. Hirzel.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gösterge ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gosterge kendisinden baska bir sey isaret eden temsili olan ve yorumlanabilen her turlu cisim durum veya olay BoyutlariFerdinand de Saussure ye gore gostergeler birbiriyle karsilikli iliski icerisinde olan gorungu gosteren ifade ve imge gosterilen icerik olmak uzere iki boyutludur Ozetle harfler okunan yazilan ve sesler duyulan soylenen gorungu boyutuyken ima edilen ve zihinde canlanan ise imge boyutudur Gorungu Gorungu gostergenin isaret eden olgusudur Dilsel olarak butun kelimeler birer gorungudur ve iletisimde bir imgeyi aktarmak icin kullanilan gorungu icerigi anlami tasiyan unsurdur Es anlamli kelimelerden ayri olarak birbirinden farkli gorunguler ayni icerigi tasiyabilirler Ornegin ifade olarak Ankara ile Turkiye nin baskenti gorunguleri ayni icerige sahiplerdir ancak vurgulari farklidir Imge Imge gostergeye ait olan anlam diger bir deyisle gosterilendir Gostergenin icerigi ve degeri de bu boyuttadir Tipki gorungulerde oldugu gibi birden fazla imge de tek bir gorunguye ait olabilir Bu durumda gorungu cokanlamlidir Imgeler zaman icerisinde anlam degisiklikleri gecirebilirler TurleriCharles Sanders Peirce ye gore gostergeler her birinde gosteren ve gosterilen arasinda farkli bir iliskinin bulundugu uc gruba ayrilir Belirti Belirti Lat Index gosteren ve gosterilen boyutlar arasinda fiziksel bir iliskinin var olmasi durumunda gostergenin dahil oldugu gruptur Benzeske Benzeske veya diger adiyla ikonlarda Yun Eikṓn gostergenin iki boyutu arasinda benzerlik iliskisi vardir Bir kisi veya nesnenin tasviridir Charles Morris bir nesnenin niteliklerini ortaya koyan gostergeleri ikonik gosterge olarak tanimlar Bu tanima gore fotograf ve cizimler ikon grubuna girerler Ayrica ozellikle gorungu boyutundan dolayi sembol olsalar da dogadaki seslerin taklit edilmesi ile meydana gelen yansimalar gorungu ve imgelem boyutlari arasindaki benzerlik iliskisi nedeniyle ikon grubuna girer Sembol Sembol Yun Sỳmbolon veya simge gosteren ve gosterilen boyutlarinda nedensellik veya benzerlik iliskisi olmamakla birlikte keyfi ve uzlasimsaldir Algilanabilenin disinda ve gerisinde anlama sahiptir Duman yanma olayi ile bulunan fiziksel iliskisi nedeniyle belirti kategorisindeki bir gostergedir Trafik isaretleri icerik anlamlariyla sahip olduklari benzerlik dolayisiyla benzeske kategorisindedirler Ellerinde kilic ve terazi tutan bir kadin figuru olarak Justitia gorungusu adaletin semboludur KaynakcaAtiflar Busch Stenschke S 18 Best S 580 Saussure S 14 77 78 79 136 a b Busch Stenschke S 21 22 Saussure S 78 a b Eco S 70 Busch Stenschke S 22 Saussure S 136 Busch Stenschke S 192 Busch Stenschke S 19 20 Trabant S 22 a b Busch Stenschke S 19 a b Eco S 200 Kocsany S 42 Best S 225 Saussure S 80 Best S 258 Busch Stenschke S 23 Erckenbrecht S 149 Saussure S 81 Ernst S 75 Best S 510 GenelBest Otto F 1984 Handbuch literarischer Fachbegriffe Almanca Frankfurt am Main Fischer Handbucher Busch Albert 2008 Germanistische Linguistik Almanca Tubingen Gunter Narr Eco Umberto 1972 Einfuhrung in die Semiotik Autorisierte deutsche Ausgabe von Jurgen Trabant Almanca Munchen Wilhelm Fink Erckenbrecht Ulrich 1975 Politische Sprache Almanca Wetzlar Andreas Achenbach Ernst Peter 2002 Pragmalinguistik Grundlagen Anwendungen Probleme Almanca Berlin Walter de Gruyter Kocsany Piroska 2010 Grundkurs Linguistik Ein Arbeitsbuch fur Anfanger Almanca Paderborn Fink Saussure Ferdinand de 2001 Grundfragen der allgemeinen Sprachwissenschaft Almanca Berlin Walter de Gruyter Schmidt Wilhelm 2007 Geschichte der deutschen Sprache Ein Lehrbuch fur das germanistische Studium Almanca Stuttgart S Hirzel Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gosterge ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir