Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yeleli denizaslanı ya da Güney Amerika denizaslanı (Otaria flavescens), denizaslanıgiller (Otariidae) familyasının monotipik Otaria cinsinde sınıflandırılan, Güney Amerika'ya özgü bir türü.
| Yeleli denizaslanı | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Erkek ve dişi | |||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
| Otaria flavescens (Shaw, 1800) | |||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||
| Otaria bryonia | |||||||||||||||||||||
Özellikler
Erkekler 2,50 m kadar boya sahip olurken ağırlıkları 300 kg kadar gelir. Üst kısmı koyu kahverengi olup, alt kısımlar sarımsı-kahverengindedir. Türe adını veren yeleler biraz daha açık renkte olup, aslında türe özgü bir özellik değildir ve diğer deniz aslanlarında da mevcuttur. Buna karşın dişiler 2 m boyundadır ve 140 kg ağırlığa ulaşırlar. Açık kahverengidirler ve gövdelerinde sıklıkla tüm vücuda yayılmış büyük, düzensiz lekeler vardır.
Dağılım
Türün dağılım bölgesi, Güney Amerika'nın Pasifik sahili boyunca Peru'dan Ateş Toprakları'na kadar ve Atlantik sahili boyunca Güney Brezilya'ya kadar uzanır. Bundan başka Güney Atlantik'te Falkland Adaları'nda bir koloni bulunur. Ayrıca dolaşan tek tük hayvanlar, yukarıda Galapagos Adaları kolonilerinde ve Brezilya sahili önlerinde görülmüştür. Ancak bunlar çok ender ististani durumlardır. Genel durumda bu deniz aslanları kolonilerinin yakınlarında kalırlar.
Yaşam tarzı
Üremeleri diğer deniz aslanlarına benzer. Erkekler sahilde dişilerin önünde buluşur ve bölgeleri için dövüşürler. Bu dövüşlerde karşılıklı olarak dikilerek birbirlerini ısırmaya çalışırlar. Bu esnada sıkça kanlı yaralanmalar meydana gelir. Zayıf olan erkekler bu kavgalar süresince koloninin dışına itilirken, en kuvvetliler ortada, en cazip yerlerde hak sahibi olurlar. Eğer dişiler erkeği takip ederse, bölgesinde karaya çıkmış oldukları erkeğin haremine dahil olurlar. Bir harem 18 kadar dişiyi kapsayabilir, koloninin kıyısına doğru bu sayı azalır. Ortalama olarak erkek başına sadece 3 dişi düşer. Erkekler sürekli olarak dişilerin kendi bölgelerini terk etmesini önlemekle meşguldurler. Aksi halde bu durum komşu erkeklerle yeniden bir kavgaya neden olur. Genç erkekler bazen on kadar erkekle grup oluştururlar ve düzenli olarak koloniye saldırarak dişileri kaçırmaya ve çiftleşmeye çalışırlar. Karada geçen iki ile üç ay boyunca bir erkek neredeyse hiç uyumaz ve beslenmez.
Dişiler 350 günlük bir gebeliğin ardından bir yavru dünyaya getirirler. Doğum, dişiler karaya çıktıktan hemen sonra, bir erkekle yeniden çiftleşmeden kısa süre önce gerçekleşir.
Tehdit ve koruma
Derileri ve yağları sebebiyle Güney Amerika deniz aslanları geçtiğimiz yüzyıllarda topluca öldürülmüşlerdir. Bu yüzden birkaç milyonun üzerinde olan popülasyonları birkaç onbine gerilemiştir. Bugün yeniden 270.000 kadar yeleli deniz aslanı mevcut olup, en başta Şili ve Arjantin sahilinde sayıları sabit bir şekilde artarken, Uruguay ve Falkland Adaları'ndaki sayılarında halen daha gerileme vardır.
Literatür
- Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, 1999
Kaynakça
- ^ Shaw, George (1800). "Yellow seal". General Zoology. 1. Part 2. Mammalia. Londra: G. Kearsley. ss. 260-261.
- ^ Cárdenas-Alayza, S.; Crespo, E.; Oliveira, L. (2016). "Otaria byronia". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T41665A61948292. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-1.RLTS.T41665A61948292.en
![image]()
. Erişim tarihi: 18 Şubat 2022.
Dış bağlantılar
- Seal Specialist Group (1996). Otaria flavescens. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 12 May 2006 tarihinde alınmıştır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yeleli denizaslani ya da Guney Amerika denizaslani Otaria flavescens denizaslanigiller Otariidae familyasinin monotipik Otaria cinsinde siniflandirilan Guney Amerika ya ozgu bir turu Yeleli denizaslaniErkek ve disiKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CarnivoraInfra takim ArctoideaKlad PinnipediaFamilya OtariidaeAlt familya Cins Otaria Peron 1816Tur O flavescensIkili adlandirmaOtaria flavescens Shaw 1800 DagilimiSinonimlerOtaria bryoniaOzelliklerGenelde Sili Peru Uruguay ve Arjantin kiyilarinda yasayan acik kahverenkli Yeleli denizaslani ve yaninda turu farkli bir diger Erkekler 2 50 m kadar boya sahip olurken agirliklari 300 kg kadar gelir Ust kismi koyu kahverengi olup alt kisimlar sarimsi kahverengindedir Ture adini veren yeleler biraz daha acik renkte olup aslinda ture ozgu bir ozellik degildir ve diger deniz aslanlarinda da mevcuttur Buna karsin disiler 2 m boyundadir ve 140 kg agirliga ulasirlar Acik kahverengidirler ve govdelerinde siklikla tum vucuda yayilmis buyuk duzensiz lekeler vardir DagilimDeniz aslanlari Moche sanatinda genellikle bu cekici yavru gibi temsili kaplar olarak veya onlari genellikle insan avcilarin hedefi olarak gosteren karmasik sahnelerde gorulur Kismen midelerinde bulunan plaj cakil taslari nedeniyle odullendirilmis olabilirler Modern Perulu halk sifacilari bu tur cakil taslarinin guclu tibbi niteliklere sahip oldugunu dusunuyor Ayrica somurge donemi yerlileri deniz aslanlarinin oluleri acik denizdeki adalara tasidigina inaniyordu bu fikir Moche zamanlarina kadar uzanabilir Turun dagilim bolgesi Guney Amerika nin Pasifik sahili boyunca Peru dan Ates Topraklari na kadar ve Atlantik sahili boyunca Guney Brezilya ya kadar uzanir Bundan baska Guney Atlantik te Falkland Adalari nda bir koloni bulunur Ayrica dolasan tek tuk hayvanlar yukarida Galapagos Adalari kolonilerinde ve Brezilya sahili onlerinde gorulmustur Ancak bunlar cok ender ististani durumlardir Genel durumda bu deniz aslanlari kolonilerinin yakinlarinda kalirlar Yasam tarziValdes Yarimadasi nda yeleli deniz aslani kolonisi Uremeleri diger deniz aslanlarina benzer Erkekler sahilde disilerin onunde bulusur ve bolgeleri icin dovusurler Bu dovuslerde karsilikli olarak dikilerek birbirlerini isirmaya calisirlar Bu esnada sikca kanli yaralanmalar meydana gelir Zayif olan erkekler bu kavgalar suresince koloninin disina itilirken en kuvvetliler ortada en cazip yerlerde hak sahibi olurlar Eger disiler erkegi takip ederse bolgesinde karaya cikmis olduklari erkegin haremine dahil olurlar Bir harem 18 kadar disiyi kapsayabilir koloninin kiyisina dogru bu sayi azalir Ortalama olarak erkek basina sadece 3 disi duser Erkekler surekli olarak disilerin kendi bolgelerini terk etmesini onlemekle mesguldurler Aksi halde bu durum komsu erkeklerle yeniden bir kavgaya neden olur Genc erkekler bazen on kadar erkekle grup olustururlar ve duzenli olarak koloniye saldirarak disileri kacirmaya ve ciftlesmeye calisirlar Karada gecen iki ile uc ay boyunca bir erkek neredeyse hic uyumaz ve beslenmez Disiler 350 gunluk bir gebeligin ardindan bir yavru dunyaya getirirler Dogum disiler karaya ciktiktan hemen sonra bir erkekle yeniden ciftlesmeden kisa sure once gerceklesir Tehdit ve koruma Derileri ve yaglari sebebiyle Guney Amerika deniz aslanlari gectigimiz yuzyillarda topluca oldurulmuslerdir Bu yuzden birkac milyonun uzerinde olan populasyonlari birkac onbine gerilemistir Bugun yeniden 270 000 kadar yeleli deniz aslani mevcut olup en basta Sili ve Arjantin sahilinde sayilari sabit bir sekilde artarken Uruguay ve Falkland Adalari ndaki sayilarinda halen daha gerileme vardir LiteraturRonald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press 1999 ISBN 0 8018 5789 9Kaynakca Shaw George 1800 Yellow seal General Zoology 1 Part 2 Mammalia Londra G Kearsley ss 260 261 Cardenas Alayza S Crespo E Oliveira L 2016 Otaria byronia IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2016 e T41665A61948292 doi 10 2305 IUCN UK 2016 1 RLTS T41665A61948292 en Erisim tarihi 18 Subat 2022 Dis baglantilarSeal Specialist Group 1996 Otaria flavescens Tehlike altinda olan turlerin 2006 IUCN Kirmizi Listesisi IUCN 2006 12 May 2006 tarihinde alinmistir