Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Millî gelir ile ilgili iki temel kavram vardır. Bunlar (GSYİH) ve Gayri Safi Millî Hasıla (GSMH) kavramlarıdır. GSYİH, bir ülkenin sınırları içerisinde hem o ülkenin yurttaşları hem de yabancılar tarafından elde edilen gelir, GSMH ise bir ülkenin yurttaşları tarafından o ülkenin sınırları içerisinde ve sınırları dışında elde edilen geliri ifade eder.
Milli Gelirin Tanımı: Bir ekonomide belli bir döneme ilişkin safi milli hasıla değerinden aynı dönemde, o ekonomide alınan dolaylı vergiler toplamının çıkartılmasıyla elde edilen tutar milli gelirdir. Bilimsel anlamda milli gelir bir ülkede belli bir dönemde üretilen mal ve hizmetlerin net parasal değeridir.
Milli geliri etkileyen fonksiyonlar
Tüketim Fonksiyonu
Birey için tüketim, aile fertlerinin gereksinim duydukları mal ve hizmetlerin satın alımı için yaptıkları harcamaların toplamıdır. Tüketim harcamaları öncelikle, o ekonomideki harcanabilir gelire bağlıdır. Tüketimi etkileyen faktörler şunlardır:
- Kişinin toplam geliri
- Kişinin yaşam biçimi ve aile yapısı
- Kişinin edindiği alışkanlıkları
- Kişinin ileriye dönük kararları ve beklentileri
- Ülkenin ekonomik koşulları ve ekonomik veriler
- Ülkenin vergi ve para politikaları
Tasarruf fonksiyonu
Elde edilen toplam gelirden ihtiyaçlar karşılandıktan sonra kalan miktara tasarruf denir. İnsanlar gelecekte oluşabilecek hastalık, kaza gibi belirsizliklerde çaresiz kalmamak için tasarruf yapmak isterler. Gelirin tüketilmeyen kısmı tasarrufları oluşturur. Tasarruf toplam harcamaların toplam gelirden çıkarılması ile hesaplanır. Harcamaların gelirden fazla olması borçlanma gibi kötü bir sonucu ortaya çıkararır. “Ayağını yorganına göre uzat.” bu durumu özetleyen en güzel ata sözüdür.
Yatırım fonksiyonu
Yatırım, ekonomide belirli bir dönemde üretimde kullanılacak malzeme ve unsurların artırılmasına denir. Yeni fabrika kurmak, fabrikaya makine almak, yeni üretim yöntemi almak vb. yatırım faaliyetleri sonucunda ekonominin üretim kapasitesi artar.
Mili gelirin hesaplanması
Üretim faaliyetleri sonucunda elde edilen gelirin hesaplanması işini Türkiye İstatistik Kurumu piyasadan aldığı fiyatlara göre hesaplar. Yapılan hesaplamalardan % 100 doğru sonuç yerine yaklaşık sonuçlar elde edilir. Elde edilen sonuçlar önemlidir. Üretici, tüketici ve devlet yaklaşık olarak hesaplanan sonuçlara göre, yatırım faaliyetlerine yön verirler. Hesaplamalarda farklı yollar tercih edilebilir. Türkiye İstatistik Kurumu milli geliri kendi içindeki kurallara göre belirler. Kullanılan hesaplama yolları; üretim yöntemi, gelir yöntemi ve harcama yöntemi olmak üzere üçe ayrılır.
- Üretim Yöntemiyle Milli Gelirin Hesabı: Bu yöntemin hareket noktası, bir ülkede bir yılda üretilen mal ve hizmetlerin parasal değerlerinin hesaplanmasıdır. Bu mal ve hizmetlerin fiyatları, o yılın piyasalarından elde edilir.
- Gelir Yöntemiyle Milli Gelirin Hesabı: Bu yöntemde belirli bir dönemde üretim faktörlerinin üretimden aldığı paylar toplanır.
- Harcama Yöntemiyle Milli Gelir Hesabı: Ülkede her kesimin yaptığı harcamalar toplamı belirlenerek hesaplanır.
Millî gelirin ölçülmesindeki bazı zorluklar
- Türkiye’deki gibi, dolar kurunun büyük dalgalanmalar gösterebildiği ekonomilerde, dolar cinsinden millî gelir ve kişi başına millî gelir değerleri, yerel para birimi cinsinden reel milli gelire ve kişi başına reel gelire göre büyük değişkenlik gösterebilir. Bir ülkenin parası aşırı değerlenmiş (doların fiyatı düşük) ise GSYİH ve kişi başına GSYİH rakamları nispeten büyük, tersi durumda da nispeten küçük görünür. Dolar cinsinden GSYİH veya kişi başına GSYİH rakamlarının karşılaştırılmasında bir başka zorluk ise, ülkeler arasında bulunan fiyat farklılıklarıdır. Bir ülkede kişi başına düşen gelir dolar cinsinden çok düşük olabilir. Fakat o ülkede fiyatlar da oldukça düşük ise, kişi başına geliri yüksek olan ülkelerle arasındaki fark o kadar da büyük olmayabilir.
- Ülkelerarası iç fiyat farklılıkları nedeniyle, ülkelerarası gelir karşılaştırmalarında satın alma gücü paritesine göre hesaplanan gelir rakamlarının kullanılması yaygınlaşmıştır. Satın alma gücü paritesine göre belirlenen döviz kurunda ülkelerarası iç fiyat farklılıkları ortadan kaldırılır.
- Zaman içerisinde üretilen malların kalitesinde iyileştirmeler olur. Bu iyileştirmeleri ölçmek ve milli gelire dahil etmek kolay değildir.
- Ev halkı bazı üretimi kendisi için yapar ve bunlar piyasada işlem görmez.
- Kayıt altında olmayan üretim faaliyetlerinin GSYİH’nın ölçümüne dahil edilmeleri zordur. Gelişmekte olan ülkelerde, vergi vermemek ya da az vergi vermek için, üretilen mal ve hizmetlerin değerinin olduğundan daha az gösterilmesi veya hiç gösterilmemesi eğilimi oldukça yüksektir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milli gelir ile ilgili iki temel kavram vardir Bunlar GSYIH ve Gayri Safi Milli Hasila GSMH kavramlaridir GSYIH bir ulkenin sinirlari icerisinde hem o ulkenin yurttaslari hem de yabancilar tarafindan elde edilen gelir GSMH ise bir ulkenin yurttaslari tarafindan o ulkenin sinirlari icerisinde ve sinirlari disinda elde edilen geliri ifade eder Milli Gelirin Tanimi Bir ekonomide belli bir doneme iliskin safi milli hasila degerinden ayni donemde o ekonomide alinan dolayli vergiler toplaminin cikartilmasiyla elde edilen tutar milli gelirdir Bilimsel anlamda milli gelir bir ulkede belli bir donemde uretilen mal ve hizmetlerin net parasal degeridir Milli geliri etkileyen fonksiyonlarTuketim Fonksiyonu Birey icin tuketim aile fertlerinin gereksinim duyduklari mal ve hizmetlerin satin alimi icin yaptiklari harcamalarin toplamidir Tuketim harcamalari oncelikle o ekonomideki harcanabilir gelire baglidir Tuketimi etkileyen faktorler sunlardir Kisinin toplam geliri Kisinin yasam bicimi ve aile yapisi Kisinin edindigi aliskanliklari Kisinin ileriye donuk kararlari ve beklentileri Ulkenin ekonomik kosullari ve ekonomik veriler Ulkenin vergi ve para politikalariTasarruf fonksiyonu Elde edilen toplam gelirden ihtiyaclar karsilandiktan sonra kalan miktara tasarruf denir Insanlar gelecekte olusabilecek hastalik kaza gibi belirsizliklerde caresiz kalmamak icin tasarruf yapmak isterler Gelirin tuketilmeyen kismi tasarruflari olusturur Tasarruf toplam harcamalarin toplam gelirden cikarilmasi ile hesaplanir Harcamalarin gelirden fazla olmasi borclanma gibi kotu bir sonucu ortaya cikararir Ayagini yorganina gore uzat bu durumu ozetleyen en guzel ata sozudur Yatirim fonksiyonu Yatirim ekonomide belirli bir donemde uretimde kullanilacak malzeme ve unsurlarin artirilmasina denir Yeni fabrika kurmak fabrikaya makine almak yeni uretim yontemi almak vb yatirim faaliyetleri sonucunda ekonominin uretim kapasitesi artar Mili gelirin hesaplanmasiUretim faaliyetleri sonucunda elde edilen gelirin hesaplanmasi isini Turkiye Istatistik Kurumu piyasadan aldigi fiyatlara gore hesaplar Yapilan hesaplamalardan 100 dogru sonuc yerine yaklasik sonuclar elde edilir Elde edilen sonuclar onemlidir Uretici tuketici ve devlet yaklasik olarak hesaplanan sonuclara gore yatirim faaliyetlerine yon verirler Hesaplamalarda farkli yollar tercih edilebilir Turkiye Istatistik Kurumu milli geliri kendi icindeki kurallara gore belirler Kullanilan hesaplama yollari uretim yontemi gelir yontemi ve harcama yontemi olmak uzere uce ayrilir Uretim Yontemiyle Milli Gelirin Hesabi Bu yontemin hareket noktasi bir ulkede bir yilda uretilen mal ve hizmetlerin parasal degerlerinin hesaplanmasidir Bu mal ve hizmetlerin fiyatlari o yilin piyasalarindan elde edilir Gelir Yontemiyle Milli Gelirin Hesabi Bu yontemde belirli bir donemde uretim faktorlerinin uretimden aldigi paylar toplanir Harcama Yontemiyle Milli Gelir Hesabi Ulkede her kesimin yaptigi harcamalar toplami belirlenerek hesaplanir Milli gelirin olculmesindeki bazi zorluklarTurkiye deki gibi dolar kurunun buyuk dalgalanmalar gosterebildigi ekonomilerde dolar cinsinden milli gelir ve kisi basina milli gelir degerleri yerel para birimi cinsinden reel milli gelire ve kisi basina reel gelire gore buyuk degiskenlik gosterebilir Bir ulkenin parasi asiri degerlenmis dolarin fiyati dusuk ise GSYIH ve kisi basina GSYIH rakamlari nispeten buyuk tersi durumda da nispeten kucuk gorunur Dolar cinsinden GSYIH veya kisi basina GSYIH rakamlarinin karsilastirilmasinda bir baska zorluk ise ulkeler arasinda bulunan fiyat farkliliklaridir Bir ulkede kisi basina dusen gelir dolar cinsinden cok dusuk olabilir Fakat o ulkede fiyatlar da oldukca dusuk ise kisi basina geliri yuksek olan ulkelerle arasindaki fark o kadar da buyuk olmayabilir Ulkelerarasi ic fiyat farkliliklari nedeniyle ulkelerarasi gelir karsilastirmalarinda satin alma gucu paritesine gore hesaplanan gelir rakamlarinin kullanilmasi yayginlasmistir Satin alma gucu paritesine gore belirlenen doviz kurunda ulkelerarasi ic fiyat farkliliklari ortadan kaldirilir Zaman icerisinde uretilen mallarin kalitesinde iyilestirmeler olur Bu iyilestirmeleri olcmek ve milli gelire dahil etmek kolay degildir Ev halki bazi uretimi kendisi icin yapar ve bunlar piyasada islem gormez Kayit altinda olmayan uretim faaliyetlerinin GSYIH nin olcumune dahil edilmeleri zordur Gelismekte olan ulkelerde vergi vermemek ya da az vergi vermek icin uretilen mal ve hizmetlerin degerinin oldugundan daha az gosterilmesi veya hic gosterilmemesi egilimi oldukca yuksektir Ayrica bakinizTurkiye de iller bazinda kisi basina dusen yillik milli gelir