Gazne (Farsça: غزني; Darice: غزنی), Afganistan'ın kuzeyinde, Gazni Vilayeti'nin merkezi olan şehir.
Gazne Farsça: غزني | |
---|---|
Darice: غزنی | |
Gazne Gazne'nin Afganistan'daki konumu | |
Ülke | Afganistan |
Vilayet | Gazni Vilayeti |
İlçe | Gazni |
Rakım | 2219 m |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 270.000 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | () |
Kent, Afganistan'ın en işlek karayollarının kavşağında kurulmuştur. Güneybatıdan Kalat'a, kuzeydoğudan başkent Kabil'e ve doğudan Gardez'e bağlıdır.
Kelime anlamı "pırlanta" olan Gazne şehri zengin bir tarihe sahiptir. Gazne Kalesi, Gazne Minareleri, Sultan III. Mesud'un sarayı ve diğer kültürel hazineler yüzyıllardır gezginleri şehre çekmiştir. 2013 yılında ISESCO tarafından İslam dünyası kültür başkenti seçilmiştir.
İslamiyet öncesi dönemde bölgede Budizm ve Hinduizm inanışlarına sahip kabileler yaşamıştır. 7. yüzyılda İslamiyeti getiren , 9. yüzyılda Seferîler takip etmiştir. 10. yüzyılda Sebük Tegin tarafından Gazneliler Devletinin başkenti yapılmıştır. Şehir Gurlular tarafından yıkılmıştır, ama tekrar inşa edilmiştir. Timurlular ve Delhi Sultanlığı dahil birçok yerel gücün eline geçmiştir. Son olarak Hotakîlere ve onun devamı olan Dürrânîlere, yani modern Afganistan'a geçmiştir.
İklim
Gazne iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 16,0 | 17,8 | 24,8 | 28,0 | 33,0 | 36,3 | 36,7 | 35,6 | 32,5 | 29,9 | 21,2 | 16,6 | 36,7 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 0,6 | 2,3 | 10,0 | 18,0 | 23,7 | 29,2 | 30,8 | 30,5 | 26,5 | 19,0 | 12,6 | 5,4 | 17,4 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −5,9 | −4,4 | 3,8 | 11,0 | 16,3 | 21,4 | 23,3 | 22,2 | 16,9 | 10,3 | 4,0 | −1,8 | 9,8 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −10,6 | −9 | −1,5 | 4,2 | 8,1 | 12,4 | 15,1 | 14,1 | 8,3 | 2,2 | −2,5 | −6,6 | 2,8 |
En düşük sıcaklık (°C) | −33,5 | −29,2 | −17,5 | −5,8 | 0,0 | 5,0 | 7,7 | 2,0 | −3,5 | −6 | −13,8 | −33,2 | −33,5 |
Ortalama yağış (mm) | 40,2 | 53,9 | 70,9 | 49,9 | 19,7 | 1,9 | 14,1 | 4,7 | 0,5 | 4,1 | 11,3 | 25,8 | 297 |
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi |
Kaynakça
- ^ a b c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
- ^ "Ghazni To Be Islamic Capital Of Culture". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ a b Richards, J.F. (1974). "The Islamic frontier in the east: Expansion into South Asia". Journal of South Asian Studies. 4 (1). ss. 91-109. doi:10.1080/00856407408730690.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gazne ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Dupree, Nancy Hatch (1977) [1st Edition: 1970]. An Historical Guide to Afghanistan (2nd Edition, Revised and Enlarged bas.). Afghan Tourist Organization.
- Columbia Encyclopedia (Sixth Edition) - Mahmud of Ghazna24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Mahmud26 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Ghaznavid Dynasty24 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Encyclopaedia Britannica (Online Edition) - Ghaznavids and Ghurids26 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Columbia Encyclopedia (Sixth Edition) - Muhammad of Ghor24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Mahmud Ghazni15 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- History of Iran: Ghaznevid Dynasty24 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rewriting history and Mahmud of Ghazni29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Afganistan'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gazne Farsca غزني Darice غزنی Afganistan in kuzeyinde Gazni Vilayeti nin merkezi olan sehir Gazne Farsca غزنيDarice غزنیGazneGazne nin Afganistan daki konumuUlkeAfganistanVilayetGazni VilayetiIlceGazniRakim2219 mNufus 2019 Toplam270 000 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 04 30 Kent Afganistan in en islek karayollarinin kavsaginda kurulmustur Guneybatidan Kalat a kuzeydogudan baskent Kabil e ve dogudan Gardez e baglidir Kelime anlami pirlanta olan Gazne sehri zengin bir tarihe sahiptir Gazne Kalesi Gazne Minareleri Sultan III Mesud un sarayi ve diger kulturel hazineler yuzyillardir gezginleri sehre cekmistir 2013 yilinda ISESCO tarafindan Islam dunyasi kultur baskenti secilmistir Islamiyet oncesi donemde bolgede Budizm ve Hinduizm inanislarina sahip kabileler yasamistir 7 yuzyilda Islamiyeti getiren 9 yuzyilda Seferiler takip etmistir 10 yuzyilda Sebuk Tegin tarafindan Gazneliler Devletinin baskenti yapilmistir Sehir Gurlular tarafindan yikilmistir ama tekrar insa edilmistir Timurlular ve Delhi Sultanligi dahil bircok yerel gucun eline gecmistir Son olarak Hotakilere ve onun devami olan Durranilere yani modern Afganistan a gecmistir Iklim Gazne iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 16 0 17 8 24 8 28 0 33 0 36 3 36 7 35 6 32 5 29 9 21 2 16 6 36 7Ortalama en yuksek sicaklik C 0 6 2 3 10 0 18 0 23 7 29 2 30 8 30 5 26 5 19 0 12 6 5 4 17 4Ortalama sicaklik C 5 9 4 4 3 8 11 0 16 3 21 4 23 3 22 2 16 9 10 3 4 0 1 8 9 8Ortalama en dusuk sicaklik C 10 6 9 1 5 4 2 8 1 12 4 15 1 14 1 8 3 2 2 2 5 6 6 2 8En dusuk sicaklik C 33 5 29 2 17 5 5 8 0 0 5 0 7 7 2 0 3 5 6 13 8 33 2 33 5Ortalama yagis mm 40 2 53 9 70 9 49 9 19 7 1 9 14 1 4 7 0 5 4 1 11 3 25 8 297Kaynak Ulusal Okyanus ve Atmosfer DairesiKaynakca a b c Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Ghazni To Be Islamic Capital Of Culture RadioFreeEurope RadioLiberty 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2018 a b Richards J F 1974 The Islamic frontier in the east Expansion into South Asia Journal of South Asian Studies 4 1 ss 91 109 doi 10 1080 00856407408730690 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gazne ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dupree Nancy Hatch 1977 1st Edition 1970 An Historical Guide to Afghanistan 2nd Edition Revised and Enlarged bas Afghan Tourist Organization Columbia Encyclopedia Sixth Edition Mahmud of Ghazna24 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Online Edition Mahmud26 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Online Edition Ghaznavid Dynasty24 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Online Edition Ghaznavids and Ghurids26 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Columbia Encyclopedia Sixth Edition Muhammad of Ghor24 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mahmud Ghazni15 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde History of Iran Ghaznevid Dynasty24 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rewriting history and Mahmud of Ghazni29 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Afganistan daki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz