Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Geleneksel ekolojik bilgi (TEK İngilizce traditional ecological knowledge), yerel bazda edinilen ya da yerli halkların asırlar içinde edinip kuşaktan kuşağa geçirdiği her türlü bilgi ve inanç bütünlüğü sağlayan ekolojik yerel bilgi. (indigenous knowledge), bir kültür veya yerel topluma ait, bu kültür ve sosyal yapı kapsamında hayatın içinden elde edilmiş, geleneksel ve eşi olmayan (unique) bilgidir. Bu bilgiler doğayla iç içe yaşayan halklarda daha fazla gözlenir. Bunlar, kültürel evrimle ortaya çıkmışlardır ve gelenek ve göreneklerde, , , , , vb. kendini gösterir. Geleneksel ekoloji, bilimsel çevrelerde giderek daha fazla önem kazanmaya başlamıştır.
Bilgi erozyonu
Geleneksel olarak asırlardır yaşadıkları yerlerinden topluca zorla tehcir ettirilen yerli halklarda bilgi erozyonu görülür. Bunlardan biri de Kanada'daki Sayisi Denelerinin hükûmet kararıyla 1956 yılında zorla tehcir ettirilmeleriyle yaşanan geleneksel ekolojik bilgi kaybıdır. 1940-1950 yıllarında radyoaktif bilgilendirme yapılmaksızın ve herhangi bir önlem alınmadan uraninit cevherinden radyum ayıklayan Eldorado Maden ocağı'nda uranyum ve radyum cevherleri Sahtuların Délı̨ne Sahtugotineleri kabilesinden erkeklere sırtta bez çuvallarla taşıttırılmıştır ve bu çalışan erkeklerin çoğu radyasyon zehirlenmesi sonucu ölmüş, yetişkin bir erkek nesli kaybeden köyleri Délı̨ne ise daha sonra «dullar köyü» (village of widows) olarak anılmaya başlanmıştır ve erkeklerin avcılık yapıp geçim sağladığı Atabask toplumlarında dul kalmak geleneksel ekolojik bilgi kaybından dolayı gerçek bir yıkımdır.
Ayrıca bakınız
- (İnuit geleneksel bilgisi)
Kaynakça
- ^ a b Filiz Demirayak (2006), Türkiye'de korunan alanlar için yeni bir yaklaşım: Ortaklaşa Yönetim 17 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., T.C. AÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi (Kent ve Çevre Bilimleri) anabilim dalı, doktora tezi, Ankara, Mart 2006
- ^ a b Mehmet Ertuğrul, Ekoloji ve Çevre Fizyolojisi[]
- ^ Lisa M. Fox (2002), Collection of Traditional Ecological Knowledge (TEK) Regarding Subsistence Fisheries in the Eagle and Circle Areas of Interior Alaska 10 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Final report for grant number FIS00-026, March 2002. U.S. Fish and Wildlife Service, Office of Subsistence Management, Fisheries Resource Monitoring Program
- ^ Shannon Michele McNeeley (2009), Seasons out of balance climate change impacts, vulnerability, and sustainable adaptation in Interior Alaska 24 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Fairbanks, Alaska, August 2009
- ^ Virginia Phyllis Petch (1998), Relocation and loss of homeland, the story of the Sayisi Dene of Northern Manitoba 4 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. A Thesis presented to the University of Manitoba in partial fulfillment of the requirements of a Doctor of Philosophy in Anthropology, The University of Manitoba, Winnipeg, Manitoba, June, 1998
- ^ . 14 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012.
- ^ . 6 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012.
- ^ . 24 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012.
- ^ Canada, Racism, Genocide, and the Bomb 30 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Kim Petersen
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geleneksel ekolojik bilgi TEK Ingilizce traditional ecological knowledge yerel bazda edinilen ya da yerli halklarin asirlar icinde edinip kusaktan kusaga gecirdigi her turlu bilgi ve inanc butunlugu saglayan ekolojik yerel bilgi indigenous knowledge bir kultur veya yerel topluma ait bu kultur ve sosyal yapi kapsaminda hayatin icinden elde edilmis geleneksel ve esi olmayan unique bilgidir Bu bilgiler dogayla ic ice yasayan halklarda daha fazla gozlenir Bunlar kulturel evrimle ortaya cikmislardir ve gelenek ve goreneklerde vb kendini gosterir Geleneksel ekoloji bilimsel cevrelerde giderek daha fazla onem kazanmaya baslamistir Bilgi erozyonuGeleneksel olarak asirlardir yasadiklari yerlerinden topluca zorla tehcir ettirilen yerli halklarda bilgi erozyonu gorulur Bunlardan biri de Kanada daki Sayisi Denelerinin hukumet karariyla 1956 yilinda zorla tehcir ettirilmeleriyle yasanan geleneksel ekolojik bilgi kaybidir 1940 1950 yillarinda radyoaktif bilgilendirme yapilmaksizin ve herhangi bir onlem alinmadan uraninit cevherinden radyum ayiklayan Eldorado Maden ocagi nda uranyum ve radyum cevherleri Sahtularin Deli ne Sahtugotineleri kabilesinden erkeklere sirtta bez cuvallarla tasittirilmistir ve bu calisan erkeklerin cogu radyasyon zehirlenmesi sonucu olmus yetiskin bir erkek nesli kaybeden koyleri Deli ne ise daha sonra dullar koyu village of widows olarak anilmaya baslanmistir ve erkeklerin avcilik yapip gecim sagladigi Atabask toplumlarinda dul kalmak geleneksel ekolojik bilgi kaybindan dolayi gercek bir yikimdir Ayrica bakiniz Inuit geleneksel bilgisi Kaynakca a b Filiz Demirayak 2006 Turkiye de korunan alanlar icin yeni bir yaklasim Ortaklasa Yonetim 17 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde T C AU Sosyal Bilimler Enstitusu Kamu Yonetimi ve Siyaset Bilimi Kent ve Cevre Bilimleri anabilim dali doktora tezi Ankara Mart 2006 a b Mehmet Ertugrul Ekoloji ve Cevre Fizyolojisi olu kirik baglanti Lisa M Fox 2002 Collection of Traditional Ecological Knowledge TEK Regarding Subsistence Fisheries in the Eagle and Circle Areas of Interior Alaska 10 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Final report for grant number FIS00 026 March 2002 U S Fish and Wildlife Service Office of Subsistence Management Fisheries Resource Monitoring Program Shannon Michele McNeeley 2009 Seasons out of balance climate change impacts vulnerability and sustainable adaptation in Interior Alaska 24 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fairbanks Alaska August 2009 Virginia Phyllis Petch 1998 Relocation and loss of homeland the story of the Sayisi Dene of Northern Manitoba 4 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Thesis presented to the University of Manitoba in partial fulfillment of the requirements of a Doctor of Philosophy in Anthropology The University of Manitoba Winnipeg Manitoba June 1998 14 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2012 6 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2012 24 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2012 Canada Racism Genocide and the Bomb 30 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Kim Petersen