Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Gliptodon ya da Glyptodon, Yunancada yivli veya oyma diş anlamına gelmektedir. Glyptodont ailesi glyptodontidae Pleistosen'de yaşamış armadillolara göre daha büyük ve zırhlı bir memelidir.
Glyptodon | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Glyptodon clavipes |
Evrimi
Xenarthra olarak bilinen plesantalı memelilerinin bir parçasıdır. Glyptodon Güney Amerika kökenlidir. Büyük Amerikan değişimi sırasında Kuzey ve Güney Amerika sonrasında meydana gelen göçlerle Orta Amerika-Guatemala gibi yerlere göç etmiştir. Glyptodont yaklaşık 2.5 milyon yıl önce modern ABD'nin güney bölgesine ulaştı. Yaklaşık 10.000 yıl önce de soyu tükenmiştir. Bu dönemde yerli insanların glyptodonları avlayıp soğuk havalarda kabuklarını barınak gibi kullanmışlardır.
Tanımlama
Glyptodon'un uzunluğu 3.3 metredir ve 2 ton ağırlığına kadar ulaşabilirler. 2.5 cm kalınlığı 1000'den fazla kemik plakası mevcuttur ve osteoderm adı verilen koruyucu bir kabukla kaplıdır. Glyptodontların her birinin kendine özgü osteoderm desen ve kabuk tipi vardır. Bu kabuk koruması ile onlar kaplumbağalar gibi zırha sahiptir. Glyptodonların kuyrukları üzerindede onları koruyan kemik bir halka bulunmaktadır. Alt çeneleri çok derindir böylelikle kaba lifli bitkileri çiğnemekte zorluk yaşamazlar.
Ayrıca bakınız
Doedicurus 11.000 yıl önce son buzul döneminin sonuna kadar, pleistosen sırasında yaşayan Glyptodont türü olan bir canlıdır. Bu bilinen en büyük glyptodont türüdür. 1.5 metre yüksekliğinde ve yaklaşık 4 metre uzunluğundadır. Doedicuruslar 2.370 kg'a kadar ulaşabilirler. Büyük kubbeli bir kabuğa sahiptirler ve kuyruğu esnek bir kılıf ile çevrilidir. Erkek türlerinde kuyruklarının uçlarında uzun sivri bir düğme bulunur. Doedicurus ormanlık ve çayırlık alanlarda yaşadığından otçuldur. Doedicurusların fosilleri Kuzey Amerika ve Güney Amerika da özellikle Arjantin'de bulunmuştur.
Kaynakça
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
- "Glyptodon Owen 1839". Paleobiology Database. Retrieved 2012-07-17.
- Fidalgo, F., et al. (1986) "Investigaciones arqueológicas en el sitio 2 de Arroyo Seco (Pdo. de Tres Arroyos, prov. de Buenos Aires, República Argentina)" In: Bryan, Alan (ed.) (1986) New evidence for the Pleistocene peopling of the Americas Peopling of the Americas Symposia Series, Center for the Study of Early Man, University of Maine, Orono, Maine, , pp. 221–269, in Spanish
- Politis, Gustavo G. and Gutierrez, Maria A. (1998) "Gliptodontes y Cazadores-Recolectores de la Region Pampeana (Argentina)" ("Glyptodonts and Hunter-Gatherers in the Pampas Region (Argentina)") Latin American Antiquity 9(2): pp. 111–134 in Spanish
- http://angellis.net/Web/PDfiles/edents.pdf 4 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- David Lambert and the Diagram Group. The Field Guide to Prehistoric Life. New York: Facts on File Publications, 1985. pp. 196.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Agustos 2021 Bu madde okuyucular icin kafa karistirici iceriklere veya net olmayan ifadelere sahip olabilir Lutfen ifadeleri netlestirmeye yardimci olun Maddenin tartisma sayfasinda konuyu tartisin Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Agustos 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Gliptodon ya da Glyptodon Yunancada yivli veya oyma dis anlamina gelmektedir Glyptodont ailesi glyptodontidae Pleistosen de yasamis armadillolara gore daha buyuk ve zirhli bir memelidir Glyptodon PreYeYeOSDCPTJKPgN Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaUst takim XenarthraTakim CingulataFamilya Cins Glyptodon Owen 1839TurlerGlyptodon clavipes Glyptodon elongatus Glyptodon perforatus Glyptodon reticulatusGlyptodon iskelet ve kabuguEvrimiXenarthra olarak bilinen plesantali memelilerinin bir parcasidir Glyptodon Guney Amerika kokenlidir Buyuk Amerikan degisimi sirasinda Kuzey ve Guney Amerika sonrasinda meydana gelen goclerle Orta Amerika Guatemala gibi yerlere goc etmistir Glyptodont yaklasik 2 5 milyon yil once modern ABD nin guney bolgesine ulasti Yaklasik 10 000 yil once de soyu tukenmistir Bu donemde yerli insanlarin glyptodonlari avlayip soguk havalarda kabuklarini barinak gibi kullanmislardir TanimlamaGlyptodon un uzunlugu 3 3 metredir ve 2 ton agirligina kadar ulasabilirler 2 5 cm kalinligi 1000 den fazla kemik plakasi mevcuttur ve osteoderm adi verilen koruyucu bir kabukla kaplidir Glyptodontlarin her birinin kendine ozgu osteoderm desen ve kabuk tipi vardir Bu kabuk korumasi ile onlar kaplumbagalar gibi zirha sahiptir Glyptodonlarin kuyruklari uzerindede onlari koruyan kemik bir halka bulunmaktadir Alt ceneleri cok derindir boylelikle kaba lifli bitkileri cignemekte zorluk yasamazlar Ayrica bakinizCanlandirmaBrezilya da Charles Darwin in 200 yili etkinliklerinde sergilenen bir Doedicurus fosili Doedicurus 11 000 yil once son buzul doneminin sonuna kadar pleistosen sirasinda yasayan Glyptodont turu olan bir canlidir Bu bilinen en buyuk glyptodont turudur 1 5 metre yuksekliginde ve yaklasik 4 metre uzunlugundadir Doedicuruslar 2 370 kg a kadar ulasabilirler Buyuk kubbeli bir kabuga sahiptirler ve kuyrugu esnek bir kilif ile cevrilidir Erkek turlerinde kuyruklarinin uclarinda uzun sivri bir dugme bulunur Doedicurus ormanlik ve cayirlik alanlarda yasadigindan otculdur Doedicuruslarin fosilleri Kuzey Amerika ve Guney Amerika da ozellikle Arjantin de bulunmustur KaynakcaBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Glyptodon Owen 1839 Paleobiology Database Retrieved 2012 07 17 Fidalgo F et al 1986 Investigaciones arqueologicas en el sitio 2 de Arroyo Seco Pdo de Tres Arroyos prov de Buenos Aires Republica Argentina In Bryan Alan ed 1986 New evidence for the Pleistocene peopling of the Americas Peopling of the Americas Symposia Series Center for the Study of Early Man University of Maine Orono Maine ISBN 0 912933 03 8 pp 221 269 in Spanish Politis Gustavo G and Gutierrez Maria A 1998 Gliptodontes y Cazadores Recolectores de la Region Pampeana Argentina Glyptodonts and Hunter Gatherers in the Pampas Region Argentina Latin American Antiquity 9 2 pp 111 134 in Spanish http angellis net Web PDfiles edents pdf 4 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde David Lambert and the Diagram Group The Field Guide to Prehistoric Life New York Facts on File Publications 1985 pp 196 ISBN 0 8160 1125 7