Gramofon veya eski adıyla fonograf (eski Yunanca fone, "ses" ve grammein, "yazmak" sözcüklerinden türetilmiştir) kayıtlı sesin mekanik ve benzer bir hâlini üretmeye yarayan makine. İlk patenti, 8 Kasım 1887 tarihinde Alman bilim insanı Emile Berliner tarafından alındı.
Taş plak veya silindir üzerine ses kayıtları
Gramofon bir yuvarlak ince taş plak ile, "fonograf" ise bir silindir ile çalışır. Fonografı ilk tasarlayanlardan biri ünlü Thomas Alva Edison'dur. İlk müzik çalar kutusu, günümüzde hâlâ dinlenmektedir.
Plak üzerine tespit edilmiş olan esasları tekrarlamaya yarayan alettir. Gramofon iki bölümden ibarettir: Plak ve makine.
Plak, gomalaka ve mumlu maddelerle (son yıllarda plastik maddelerle) yapılan bir disktir. İki yüzünde helezon şeklinde oyuklar vardır. Bu oyuklar, girintili çıkıntılıdır, özel olarak yapılmış olan gramofon iğnesi, bu oyuklar arasında dolaşırken, meydana gelen titreşimler, plağa alınan sesin tekrar duyulmasını sağlar.
Makine, plağın devamlı olarak ve aynı hızda dönmesini sağlayan bir motor ile, sesi yansıtan bir bölümden ibarettir. Motor, zemberek ya da elektrikle çalıştırılabilir. Her iki şekilde de dakikada ortalama olarak 78 devir yapılır. Elektrikle çalışan gramofonlara pikap adı verilir.
İğne, plak üzerinde dolandıkça, oyukların girinti ve çıkıntısına göre meydana gelen titreşimler, iğnenin bağlı bulunduğu diyagrama yansır, ses titreşimleri, diyagram ve ses kutusu yardımı ile büyütülerek aksettirilmiş olur.
Gramofon 1877 yılında Edison tarafından icat edilmiş olan fonografın geliştirilmiş şeklidir.
Plak doldurulması
Balmumundan yapılmış düz ve daire biçimli kalıplar, gramofona benzeyen bir makineye konur. Bu makine, balmumundan kalıbı, belli bir hızla döndürür. Kalıbın üzerine bir iğne konmuştur. Bu iğne bir diyagrama bağlıdır.
Makinenin karşısında yapılan bir konuşma ya da söylenen bir şarkı, havayı titreştirir, hava da diyagramda titreşimler meydana getirir. Bunun sonucu olarak, diyagrama bağlı olan iğnede de titreşmeler olur. İğne, titreşerek, dönmekte olan balmumu kalıbı üzerinde, titreşme durumuma göre inişli çıkışlı çizgiler çizer. Böylece, bir kalıp elde edilmiş olunur. Bu kalıptan nikel kalıplar çıkarılır. Sonra da bu nikel kalıptan, bildiğimiz gramofon plâkları çoğaltılır. İlk müzik çalar kutusu. Günümüzde hala dinlenmektedir. Ancak bu bilindiği gibi Edison'un icadı değildir. Gramofon Edison'dan yaklaşık 50 sene öncesinde dedesi tarafından tasarlanmıştır.
Jean Michel Jarre'nin Büyükbabası , ilk kez ses miksaj masasını icat etmiş ve bunu Radyo Lyon'da kullanmıştır. Ayrıca ikinci dünya savaşından sonra ilk taşınabilir fonograf (Teppaz) cihazını yapmış, daha sonra bunu torunu Jean-Michel'e hediye etmiştir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gramofon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (İngilizce) Phonogalarie "Paris Phono Müzesi" websitesi [2] 11 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gramofon veya eski adiyla fonograf eski Yunanca fone ses ve grammein yazmak sozcuklerinden turetilmistir kayitli sesin mekanik ve benzer bir halini uretmeye yarayan makine Ilk patenti 8 Kasim 1887 tarihinde Alman bilim insani Emile Berliner tarafindan alindi Edison silindir fonografi 1899 Victor V marka gramafon yak 1907 Bir Berliner gramofon fabrikasiTas plak veya silindir uzerine ses kayitlariGramofon bir yuvarlak ince tas plak ile fonograf ise bir silindir ile calisir Fonografi ilk tasarlayanlardan biri unlu Thomas Alva Edison dur Ilk muzik calar kutusu gunumuzde hala dinlenmektedir Plak uzerine tespit edilmis olan esaslari tekrarlamaya yarayan alettir Gramofon iki bolumden ibarettir Plak ve makine Plak gomalaka ve mumlu maddelerle son yillarda plastik maddelerle yapilan bir disktir Iki yuzunde helezon seklinde oyuklar vardir Bu oyuklar girintili cikintilidir ozel olarak yapilmis olan gramofon ignesi bu oyuklar arasinda dolasirken meydana gelen titresimler plaga alinan sesin tekrar duyulmasini saglar Makine plagin devamli olarak ve ayni hizda donmesini saglayan bir motor ile sesi yansitan bir bolumden ibarettir Motor zemberek ya da elektrikle calistirilabilir Her iki sekilde de dakikada ortalama olarak 78 devir yapilir Elektrikle calisan gramofonlara pikap adi verilir Igne plak uzerinde dolandikca oyuklarin girinti ve cikintisina gore meydana gelen titresimler ignenin bagli bulundugu diyagrama yansir ses titresimleri diyagram ve ses kutusu yardimi ile buyutulerek aksettirilmis olur Gramofon 1877 yilinda Edison tarafindan icat edilmis olan fonografin gelistirilmis seklidir Plak doldurulmasigramofon Balmumundan yapilmis duz ve daire bicimli kaliplar gramofona benzeyen bir makineye konur Bu makine balmumundan kalibi belli bir hizla dondurur Kalibin uzerine bir igne konmustur Bu igne bir diyagrama baglidir Makinenin karsisinda yapilan bir konusma ya da soylenen bir sarki havayi titrestirir hava da diyagramda titresimler meydana getirir Bunun sonucu olarak diyagrama bagli olan ignede de titresmeler olur Igne titreserek donmekte olan balmumu kalibi uzerinde titresme durumuma gore inisli cikisli cizgiler cizer Boylece bir kalip elde edilmis olunur Bu kaliptan nikel kaliplar cikarilir Sonra da bu nikel kaliptan bildigimiz gramofon plaklari cogaltilir Ilk muzik calar kutusu Gunumuzde hala dinlenmektedir Ancak bu bilindigi gibi Edison un icadi degildir Gramofon Edison dan yaklasik 50 sene oncesinde dedesi tarafindan tasarlanmistir Jean Michel Jarre nin Buyukbabasi ilk kez ses miksaj masasini icat etmis ve bunu Radyo Lyon da kullanmistir Ayrica ikinci dunya savasindan sonra ilk tasinabilir fonograf Teppaz cihazini yapmis daha sonra bunu torunu Jean Michel e hediye etmistir Kaynakca US 372786 A Gramofon patenti 20 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2015 13 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gramofon ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ingilizce Phonogalarie Paris Phono Muzesi websitesi 2 11 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde