Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Marmara Gölü, Manisa'nın ilçesi Gölmarmara'nın güneyindeki bir alüvyal set gölüdür. Ege Bölgesi'nde yer alır. Gölün bulunduğu saha çukur olup batı ve kuzeyi tepelerle çevrilidir. Doğu kısmı Gediz Ovası'na, kuzeybatı kısmı Akhisar Ovası'na açık olup buralardan alüvyon setleriyle ayrılır. Bu durum, Marmara Gölü'ne set gölü karakterini verir. Gediz çöküntü havzası içinde bulunan gölün seviyesi, Gediz Ovası'nın seviyesinden daha alçaktır. Derinliği az olan gölün yüzölçümü 44,5 km²'dir. Gediz Nehri ile Demrek Deresi'nden ve kuzeydeki Kum Çayı'ndan göle kanallar açılmıştır. Bu kanallar bilhassa ilkbahar sonlarında kabarık olan akarsuların sularını göle taşırlar. Göl kapalı bir çukurda olup suları tuzludur. 12 Haziran 2017'de "Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan" ilan edildi.
| Marmara Gölü | |
|---|---|
 | |
| Havza | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Şehir(ler) | Manisa |
| İlçe(ler) | Gölmarmara, Salihli |
| Koordinatlar | 38°37′0″K 28°0′56″D / 38.61667°K 28.01556°D |
| Genel bilgiler | |
| Akarsu (gelen) | |
| Akarsu (giden) | Sulama kanalı |
| Göl türü | Alüvyal set gölü |
| Yüzölçümü | 44,5 km2 (17,2 sq mi) |
| Ortalama derinlik | 2 m (6,6 ft) |
| En derin noktası | 7 m (23 ft) |
| Yüzey rakımı | 75 m (246 ft) |
| Wikimedia Commons | |
  Marmara Gölü (Türkiye) | |
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Göl 1940'larda rezervuara dönüştürülmeden önce kapalı havza konumundaydı, dışa akışı yoktu. Çünkü göl alanı çevresinden, özellikle Gediz Nehri'nden daha alçaktadır. Göl, yağış suları, Akpınar kaynakları, Şeyh Abbas Deresi ile beslenmekteydi. Kasım 2022'de imzalanan protokol ile gölün üçte biri oranında küçültülmesi ve üçte ikilik alanın tarıma açılması kararlaştırıldı.
Rezervuara dönüştürülmesi
Marmara Gölü, mevcut tabii bir depresyonun 1938-1945 yılları arasında doğu ve güneydoğusunun 5.750 m uzunluğunda ve 5,54 m yüksekliğindeki yapı ile seddelenmesi suretiyle Gediz Havzası sulamalarına su vermek için hâline getirilmiştir.
Marmara Gölü Rezervuarı’nda su biriktirmek amacıyla;
- a) Yapımı 1939-1945 yılları arasında gerçekleşen ve Demirköprü Barajı’nın mansabında yer alan Adala Regülatörü ile Gediz Nehri’nden alınan suyu Marmara Gölü rezervuarına aktarmak amacıyla yapımı 1948-1964 yılları arasında meydana gelen 20.245 m uzunluğunda maksimum debisi 30 m³/sn kapasiteli Adala Besleme Kanalı,
- b) Yapımı 1944-1952 yılları arasında gerçekleşen Kumçayı üzerindeki Çömlekçi Regülatörü ile Kumçayı’ndan (Gördes Çayı) Marmara Gölü Rezervuarı’na su aktarmak amacıyla 12000 m uzunluğunda 800 m³/sn yatak kapasiteli Kumçayı Derivasyonu Kanalı,
- c) Ahmetli Regülatörü menbasındaki Ahmetli Pompa İstasyonu ile Marmara Gölü Rezervuarı arasında Ahmetli Pompa İstasyonu’ndan basılan suyu Marmara Gölü Rezervuarı’na ve Karayahşi Sulaması'na iletmek amacıyla 15520 m uzunluğunda ve 15 m³/sn. kanal kapasiteli Marmara Gölü Besleme Kanalı inşa edilmiştir.
Bununla birlikte rezervuara aktarılarak biriktirilmiş olan suların kontrolü ve kullanımı amacıyla
- a) Marmara Gölü Rezervuarı’nın güneydoğu ucunda göl seddesine bitişik olarak, rezervuarda depolanan suların Gediz Nehri'ne verilmesi ve gölden suyun kontrolü biçimde alınması için Marmara Regülatörü,
- b) Marmara Gölü Rezervuarı’nın güneydoğu ucunda Marmara Regülatörü’ne bitişik olarak, gölden suyun kontrolsüz boşalarak seddenin üzerinden taşmasını önlemek amacıyla 200 m³/sn. kapasiteli Marmara Rezervuarı Dolusavağı,
- c) Marmara Regülatörü ile Gediz Nehri arasında Marmara Regülatörü veya Marmara Gölü Rezervuarı Dolusavağı ile gölden boşaltılan suların Gediz nehrine iletimini sağlamak amacıyla 9000 m uzunluğunda 65 m³/sn. kapasiteli Marmara Gölü Boşaltım Kanalı inşa edilmiştir.
Görüldüğü üzere Marmara Gölü, üç derivasyon yapısı ile beslenen, gövde inşası ve su alma yapısı ile sulamada kullanılan suyu depolayan, göl yüzey alanı doğal durumuna göre yaklaşık iki kat büyüklüğe erişerek 71 km²ye, maksimum derinliği 7,20 m’ye ve hacmi 320 hm³ kapasiteye ulaşmış olan, hacmi itibarıyla aynı bölgedeki Seferhisar Barajı (29,1 hm³), Avşar Barajı (69 hm³), Sevişler barajı (127 hm³), Güzelhisar Barajı (158.0 hm³) vs. Barajlardan daha büyük olma özelliği taşıyan ve Gediz sulamalarının ana su kaynağı olarak teknik ve idari bakımdan bir rezervuar (gölet) olarak kabul edilmektedir.
Canlı türleri
Gölde Gediz ve Batı Anadolu'ya ait endemik türler; Capoeta bergamae, Chondrostoma holmwoodii, Cobitis fahirae, Knipowitschia mermere, göle ait endemik tür yaşamaktadır. Göl 1992 yılında kuruyarak balık popülasyonunu kaybetmiştir.
Göl barındırdığı 144 tür su kuşu ile uluslararası önemli su alanı listesinde yer alır. Küçük karabatak, tepeli pelikan, küçük balaban, angut, büyük akbalıkçıl, fiyu, pasbaş pakta, elmabaş pakta, bıyıklı sumru ve mahmuzlu kızkuşu alanda üreyen önemli türlerdir. Özellikle; kılıçgaga, dikkuyruk küçük karabatak, tepeli pelikan, angıt, fiyu, büyük akbalıkçıl, pasbaş pakta, elmabaş pakta kış mevsimini gölde geçirir. Bahri, küçük ak balıkçıl, gri balıkçıl, kara boyunlu batağan, gece balıkçılı, kaşıkçı, erguvani balıkçıl, boz kaz, kuğu, yeşilbaş, boz ördek, elmabaş patka, çıkrıkçın, uzunbacak ve sakarmeke yörede üreyen diğer türlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Vardar, Serdar (2018). "Marmara Gölü'nün Paleocoğrafyası ve Tunç Çağı'ndan Günümüze Jeoarkeolojik Değerlendirmeler, Manisa" (PDF). Coğrafi Bilimler Dergisi. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Şubat 2019.
- ^ a b İlhan, Ali; Sarı, Hasan M. (PDF). 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2015.
- ^ (PDF). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2022.
- ^ . DSİ. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016.
- ^ . DSİ. 23 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ Körbalta, Hasibe (2019). "Marmara Gölü Neden Kuruyor?". dergipark.org.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ . Gölmarmara Belediyesi. 13 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ a b . turkiyesulakalanlari.com. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2015.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Lake Marmara ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Uzaydan Marmara Gölü
![image]()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Marmara Golu Manisa nin ilcesi Golmarmara nin guneyindeki bir aluvyal set goludur Ege Bolgesi nde yer alir Golun bulundugu saha cukur olup bati ve kuzeyi tepelerle cevrilidir Dogu kismi Gediz Ovasi na kuzeybati kismi Akhisar Ovasi na acik olup buralardan aluvyon setleriyle ayrilir Bu durum Marmara Golu ne set golu karakterini verir Gediz cokuntu havzasi icinde bulunan golun seviyesi Gediz Ovasi nin seviyesinden daha alcaktir Derinligi az olan golun yuzolcumu 44 5 km dir Gediz Nehri ile Demrek Deresi nden ve kuzeydeki Kum Cayi ndan gole kanallar acilmistir Bu kanallar bilhassa ilkbahar sonlarinda kabarik olan akarsularin sularini gole tasirlar Gol kapali bir cukurda olup sulari tuzludur 12 Haziran 2017 de Ulusal Oneme Haiz Sulak Alan ilan edildi Marmara GoluHavzaUlke ler TurkiyeSehir ler ManisaIlce ler Golmarmara SalihliKoordinatlar38 37 0 K 28 0 56 D 38 61667 K 28 01556 D 38 61667 28 01556Genel bilgilerAkarsu gelen Akarsu giden Sulama kanaliGol turuAluvyal set goluYuzolcumu44 5 km2 17 2 sq mi Ortalama derinlik2 m 6 6 ft En derin noktasi7 m 23 ft Yuzey rakimi75 m 246 ft Wikimedia CommonsMarmara Golu Turkiye Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Gol 1940 larda rezervuara donusturulmeden once kapali havza konumundaydi disa akisi yoktu Cunku gol alani cevresinden ozellikle Gediz Nehri nden daha alcaktadir Gol yagis sulari Akpinar kaynaklari Seyh Abbas Deresi ile beslenmekteydi Kasim 2022 de imzalanan protokol ile golun ucte biri oraninda kucultulmesi ve ucte ikilik alanin tarima acilmasi kararlastirildi Rezervuara donusturulmesiMarmara Golu mevcut tabii bir depresyonun 1938 1945 yillari arasinda dogu ve guneydogusunun 5 750 m uzunlugunda ve 5 54 m yuksekligindeki yapi ile seddelenmesi suretiyle Gediz Havzasi sulamalarina su vermek icin haline getirilmistir Marmara Golu Rezervuari nda su biriktirmek amaciyla a Yapimi 1939 1945 yillari arasinda gerceklesen ve Demirkopru Baraji nin mansabinda yer alan Adala Regulatoru ile Gediz Nehri nden alinan suyu Marmara Golu rezervuarina aktarmak amaciyla yapimi 1948 1964 yillari arasinda meydana gelen 20 245 m uzunlugunda maksimum debisi 30 m sn kapasiteli Adala Besleme Kanali b Yapimi 1944 1952 yillari arasinda gerceklesen Kumcayi uzerindeki Comlekci Regulatoru ile Kumcayi ndan Gordes Cayi Marmara Golu Rezervuari na su aktarmak amaciyla 12000 m uzunlugunda 800 m sn yatak kapasiteli Kumcayi Derivasyonu Kanali c Ahmetli Regulatoru menbasindaki Ahmetli Pompa Istasyonu ile Marmara Golu Rezervuari arasinda Ahmetli Pompa Istasyonu ndan basilan suyu Marmara Golu Rezervuari na ve Karayahsi Sulamasi na iletmek amaciyla 15520 m uzunlugunda ve 15 m sn kanal kapasiteli Marmara Golu Besleme Kanali insa edilmistir Bununla birlikte rezervuara aktarilarak biriktirilmis olan sularin kontrolu ve kullanimi amaciyla a Marmara Golu Rezervuari nin guneydogu ucunda gol seddesine bitisik olarak rezervuarda depolanan sularin Gediz Nehri ne verilmesi ve golden suyun kontrolu bicimde alinmasi icin Marmara Regulatoru b Marmara Golu Rezervuari nin guneydogu ucunda Marmara Regulatoru ne bitisik olarak golden suyun kontrolsuz bosalarak seddenin uzerinden tasmasini onlemek amaciyla 200 m sn kapasiteli Marmara Rezervuari Dolusavagi c Marmara Regulatoru ile Gediz Nehri arasinda Marmara Regulatoru veya Marmara Golu Rezervuari Dolusavagi ile golden bosaltilan sularin Gediz nehrine iletimini saglamak amaciyla 9000 m uzunlugunda 65 m sn kapasiteli Marmara Golu Bosaltim Kanali insa edilmistir Goruldugu uzere Marmara Golu uc derivasyon yapisi ile beslenen govde insasi ve su alma yapisi ile sulamada kullanilan suyu depolayan gol yuzey alani dogal durumuna gore yaklasik iki kat buyukluge eriserek 71 km ye maksimum derinligi 7 20 m ye ve hacmi 320 hm kapasiteye ulasmis olan hacmi itibariyla ayni bolgedeki Seferhisar Baraji 29 1 hm Avsar Baraji 69 hm Sevisler baraji 127 hm Guzelhisar Baraji 158 0 hm vs Barajlardan daha buyuk olma ozelligi tasiyan ve Gediz sulamalarinin ana su kaynagi olarak teknik ve idari bakimdan bir rezervuar golet olarak kabul edilmektedir Canli turleriGolde Gediz ve Bati Anadolu ya ait endemik turler Capoeta bergamae Chondrostoma holmwoodii Cobitis fahirae Knipowitschia mermere gole ait endemik tur yasamaktadir Gol 1992 yilinda kuruyarak balik populasyonunu kaybetmistir Gol barindirdigi 144 tur su kusu ile uluslararasi onemli su alani listesinde yer alir Kucuk karabatak tepeli pelikan kucuk balaban angut buyuk akbalikcil fiyu pasbas pakta elmabas pakta biyikli sumru ve mahmuzlu kizkusu alanda ureyen onemli turlerdir Ozellikle kilicgaga dikkuyruk kucuk karabatak tepeli pelikan angit fiyu buyuk akbalikcil pasbas pakta elmabas pakta kis mevsimini golde gecirir Bahri kucuk ak balikcil gri balikcil kara boyunlu batagan gece balikcili kasikci erguvani balikcil boz kaz kugu yesilbas boz ordek elmabas patka cikrikcin uzunbacak ve sakarmeke yorede ureyen diger turlerdir Ayrica bakinizOlusumlarina gore Turkiye nin golleri listesi Turkiye deki gollerKaynakca Vardar Serdar 2018 Marmara Golu nun Paleocografyasi ve Tunc Cagi ndan Gunumuze Jeoarkeolojik Degerlendirmeler Manisa PDF Cografi Bilimler Dergisi 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Subat 2019 a b Ilhan Ali Sari Hasan M PDF 12 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2015 PDF T C Tarim ve Orman Bakanligi 2 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 2 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2022 DSI 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2016 DSI 23 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2020 Korbalta Hasibe 2019 Marmara Golu Neden Kuruyor dergipark org tr 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2020 Golmarmara Belediyesi 13 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2020 a b turkiyesulakalanlari com 1 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2015 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Lake Marmara ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Uzaydan Marmara Golu