Gümülcineli İsmail Bey (d. 22 Ocak 1885, Gümülcine - ö. 22 Ağustos 1945, Paris), Türk siyasetçi.
Gümülcineli İsmail Bey | |
---|---|
Osmanlı Hüdâvendigâr valisi | |
Görev süresi 1919-1919 | |
Yerine geldiği | Ebubekir Hâzım Tepeyran |
Meclis-i Mebûsan 3. Dönem Mebusu | |
Görev süresi 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 | |
Seçim bölgesi | 1908 – Gümülcine |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 22 Ocak 1885 Gümülcine, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 22 Ağustos 1945 (60 yaşında) Paris, Fransa |
Partisi | İttihat ve Terakki (1908) Ahali Fırkası (1909) Hürriyet ve İtilaf Fırkası (21 Kasım 1911) |
Hayatı
Erken dönem
İptidaî, rüştiye ve beş yıllık sancak idadîsi tahsilini Gümülcine'de yaptı. İdadî tahsilinin kalanını Edirne Leylî İdadîsi’nde tamamlayarak 1899’da mezun oldu. Mekteb-i Hukuk’tan 1904’te mezun oldu. Mezuniyet sonrasın Gümülcine’de dava vekilliği yaptı ve ziraat ile uğraştı. 1906-1907 yıllarında, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katılarak cemiyetin bölgede yayılması için çalıştı. Jön Türk Devrimi (1908) sırasında İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Gümülcine şubesi başkanıydı. Yapılacak seçimlere yirmi dört yaşında olduğu için kanunen mebus seçilmesi mümkün değildi. Bu nedenle yaşı sekiz yaş büyütüldü ve oybirliğiyle Gümülcine mebusu seçildi.
Siyasi hayatı
Meclis-i Mebusan’da, Kanun-ı Esasi encümeninde üyelik; Layiha ve İstid'â Encümeni’ne başkanlık yaptı. Yine İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin de idare heyeti azalığı ve ikinci başkanlığını yaptı. 31 Mart Vakası akabinde teşkil edilen Encümen-i Fevkalâde’ye de üye seçildi. Berat Mebusu İsmail Kemal Bey’in hadisede dahli olmadığı görüşünü ileri sürerek masumiyeti vurgusunda bulundu. Yine Adana Olayları sebebiyle Divân-ı Harb-i Örfî tarafından verilen idam cezalarına da karşı çıktı. Bu ve benzeri hadiseler Gümülcineli İsmail Bey’in İttihat ve Terakki Cemiyeti’nden kopuş sürecini başlattı. Artık İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin takip ettiği siyaseti sert bir şekilde eleştirmeye başlamıştı. 21 Şubat 1910’da İttihat ve Terakki Fırkası ikinci başkanıyken istifa etti ve mebus arkadaşlarıyla birlikte Ahali Fırkası’nın kurulmasına öncülük etti; sonra Fırkanın başkanlığını yaptı. Fırka başkanı olarak İttihatçılara yönelik sert eleştirilerini sürdürmeye devam etti. 21 Kasım 1911 kurulan Hürriyet ve İtilaf Fırkası'na fırkasıyla birlikte katıldı.
1911’de Trablusgarp’ın işgali üzerine İbrahim Hakkı Paşa, Mahmud Şevket Paşa ve tüm İttihat ve Terakki destekli kabinelerin itham edilmesi teklifinde bulundu. 7 Haziran 1912’deki Hürriyet ve İtilaf Kongresi’nde kongre başkanlığına seçildi. İttihat ve Terakki destekli Mehmed Said Paşa’nın sadrazam olduğu hükûmetin düşmesi ile sonuçlanan Halâskâr Zâbitân müdahalesini destekleyen siyasetçiler arasında yer aldı. Bâb-ı Âli Baskını akabinde tutuklandı; ancak siyasetten uzak duracağına dair verdiği teminat üzerine serbest bırakıldı. Mahmud Şevket Paşa Hükûmeti kurulunca bu hükûmeti ortadan kaldırmak için Taklîb-i Hükûmet teşebbüsü içerisinde de yer aldı. Mahmut Şevket Paşa’nın öldürülmesi sonrasında gıyaben idamla cezalandırıldı. I. Dünya Savaşı sırasında Mısır’da el-Ahram, Selanik’te ise Beyanü’l Hak ve Mücahede gibi gazeteler çıkararak muhalefetini sürdürdü. Mondros Mütarekesi’nin imzası akabinde 24 Şubat 1919’da İstanbul’a döndü.
Damat Ferit Paşa hükûmeti tarafından Bursa Valiliğine tayin edildi. Kurtuluş Savaşı başarıya ulaştıktan sonra Yüzellilikler listesine dahil edildi. 22 Ağustos 1945’te Paris'te öldü.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gumulcineli Ismail Bey d 22 Ocak 1885 Gumulcine o 22 Agustos 1945 Paris Turk siyasetci Gumulcineli Ismail BeyOsmanli Hudavendigar valisiGorev suresi 1919 1919Yerine geldigi Ebubekir Hazim TepeyranMeclis i Mebusan 3 Donem MebusuGorev suresi 17 Aralik 1908 18 Ocak 1912Secim bolgesi 1908 GumulcineKisisel bilgilerDogum 22 Ocak 1885 1885 01 22 Gumulcine Osmanli DevletiOlum 22 Agustos 1945 60 yasinda Paris FransaPartisi Ittihat ve Terakki 1908 Ahali Firkasi 1909 Hurriyet ve Itilaf Firkasi 21 Kasim 1911 HayatiErken donem Iptidai rustiye ve bes yillik sancak idadisi tahsilini Gumulcine de yapti Idadi tahsilinin kalanini Edirne Leyli Idadisi nde tamamlayarak 1899 da mezun oldu Mekteb i Hukuk tan 1904 te mezun oldu Mezuniyet sonrasin Gumulcine de dava vekilligi yapti ve ziraat ile ugrasti 1906 1907 yillarinda Ittihat ve Terakki Cemiyeti ne katilarak cemiyetin bolgede yayilmasi icin calisti Jon Turk Devrimi 1908 sirasinda Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin Gumulcine subesi baskaniydi Yapilacak secimlere yirmi dort yasinda oldugu icin kanunen mebus secilmesi mumkun degildi Bu nedenle yasi sekiz yas buyutuldu ve oybirligiyle Gumulcine mebusu secildi Siyasi hayati Meclis i Mebusan da Kanun i Esasi encumeninde uyelik Layiha ve Istid a Encumeni ne baskanlik yapti Yine Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin de idare heyeti azaligi ve ikinci baskanligini yapti 31 Mart Vakasi akabinde teskil edilen Encumen i Fevkalade ye de uye secildi Berat Mebusu Ismail Kemal Bey in hadisede dahli olmadigi gorusunu ileri surerek masumiyeti vurgusunda bulundu Yine Adana Olaylari sebebiyle Divan i Harb i Orfi tarafindan verilen idam cezalarina da karsi cikti Bu ve benzeri hadiseler Gumulcineli Ismail Bey in Ittihat ve Terakki Cemiyeti nden kopus surecini baslatti Artik Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin takip ettigi siyaseti sert bir sekilde elestirmeye baslamisti 21 Subat 1910 da Ittihat ve Terakki Firkasi ikinci baskaniyken istifa etti ve mebus arkadaslariyla birlikte Ahali Firkasi nin kurulmasina onculuk etti sonra Firkanin baskanligini yapti Firka baskani olarak Ittihatcilara yonelik sert elestirilerini surdurmeye devam etti 21 Kasim 1911 kurulan Hurriyet ve Itilaf Firkasi na firkasiyla birlikte katildi 1911 de Trablusgarp in isgali uzerine Ibrahim Hakki Pasa Mahmud Sevket Pasa ve tum Ittihat ve Terakki destekli kabinelerin itham edilmesi teklifinde bulundu 7 Haziran 1912 deki Hurriyet ve Itilaf Kongresi nde kongre baskanligina secildi Ittihat ve Terakki destekli Mehmed Said Pasa nin sadrazam oldugu hukumetin dusmesi ile sonuclanan Halaskar Zabitan mudahalesini destekleyen siyasetciler arasinda yer aldi Bab i Ali Baskini akabinde tutuklandi ancak siyasetten uzak duracagina dair verdigi teminat uzerine serbest birakildi Mahmud Sevket Pasa Hukumeti kurulunca bu hukumeti ortadan kaldirmak icin Taklib i Hukumet tesebbusu icerisinde de yer aldi Mahmut Sevket Pasa nin oldurulmesi sonrasinda giyaben idamla cezalandirildi I Dunya Savasi sirasinda Misir da el Ahram Selanik te ise Beyanu l Hak ve Mucahede gibi gazeteler cikararak muhalefetini surdurdu Mondros Mutarekesi nin imzasi akabinde 24 Subat 1919 da Istanbul a dondu Damat Ferit Pasa hukumeti tarafindan Bursa Valiligine tayin edildi Kurtulus Savasi basariya ulastiktan sonra Yuzellilikler listesine dahil edildi 22 Agustos 1945 te Paris te oldu Kaynakca a b c d Polat Hasan Ali Akandere Osman 2019 Gumulcineli Ismail Bey in Bursa Valiligi Cagdas Turkiye Tarihi Arastirmalari Dergisi XIX 39 ss 510 512 7 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2021