Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1832 Gürcü komplosu (Gürcüce: 1832 წლის შეთქმულება), Gürcü kraliyetini ve soyluluğunu Gürcü devletini ve Bagrationi hanedanı monarşisini yeniden kurma amacını taşıyan bir komplo idi.
Doğu Gürcistan (Kartli-Kakheti), Georgievsk Antlaşması'nın şartlarını ihlal ederek 1801'de Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edildi. Bagrationi hanedanlığının üyeleri Rus eyaletlerine sürüldü ve Rus kontrolü 1813'te Gülistan Antlaşması ile kabul edildi. Rus yönetiminden memnun olmayan Gürcüler, Rus hâkimiyetinin ortadan kaldırılmasını ve kraliyet hanedanlarının geri dönmesini istiyorlardı. Bağımsızlık hedefi esas olarak son Doğu Gürcü hükümdarı George XII'nin oğlu Gürcistan Prensi Okropir tarafından canlı tutuldu. Okropir ve diğer Gürcüler, Moskova ve St. Petersburg'da Gürcü öğrencilerden oluşan toplantılar düzenleyerek onlara Rus egemenliği altındaki ülkelerine karşı vatanseverlik duygusuyla ilham vermeye çalıştı. Tiflis'te, asıl amacı tahttan indirilen Bagrationi'nin altında bağımsız bir krallığın yeniden kurulması olan gizli bir cemiyetin yaratılmasıyla sonuçlandı. Okropir, 1830'da Gürcistan'ı ziyaret etti ve Orbeliani ve Eristavi prenslik evlerinden Gürcü aristokratların üyelerini ve filozof Solomon Dodashvili'nin de içinde bulunduğu, komplocularla görüşmeler yaptı. Plan, aynı zamanda Gürcistan'ın batısındaki Gürcüler tarafından ve Rusya tarafından kaldırılan Imereti Krallığı'nın yanı sıra Abhazya'yı yöneten Şervaşidze Hanesi üyeleri tarafından da desteklendi.
Gürcü komplocuların çoğu liberal cumhuriyetçiler değil, monarşistler ve milliyetçilerdi. Gürcistan'daki Rus başkomutanını, yönetimlerinin diğer üyeleriyle birlikte Tiflis'teki büyük bir baloya davet etmesi önerildi ve verilen bir işaretle hepsi suikasta kurban gidecekti. Gürcüler daha sonra Rus takviyelerini önlemek için Daryal geçidini ele geçirecek ve Gürcistan Kralı Erekle II'nin oğlu Gürcistan Prensi Aleksandre, Gürcistan Kralı ilan edilmek üzere İran'dan dönecekti.
Rus subayların ve idare üyelerinin öldürüldüğü balo, 20 Kasım 1832'de planlanmıştı; ancak beklenmedik bir şekilde önce 9 Aralık'a, ardından 20 Aralık'a ertelendi. Aralık ayı başlarında tüm olay, komploculardan biri olan Prens Palavandishvili tarafından yetkililere açıklandı ve hepsi tutuklandı. Suçlanan komploculardan on tanesi ölüm cezasına çarptırıldı, ancak daha sonra ertelendi ve bunun yerine büyük ölçüde aristokratik statüleri nedeniyle uzak Rus vilayetlerine sınır dışı edildi. 1832 komplosu başarısız olsa da, Gürcülerin daha verimli bir şekilde örgütlenmeye çalışacakları ulusal kurtuluş hareketinde önemli bir rol oynayacaktı.
Konuyla ilgili yayınlar
- Ronald Grigor Suny (1994) The Making of the Georgian Nation, Indiana University Press
- Stephen F. Jones, "Russian imperial administration and the Georgian nobility: the Georgian conspiracy of 1832." Slavonic and East European Review 65.1 (1987): 53-76. İnternet üzerinden 27 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Kaynakça
- ^ Suny, p. 71
- ^ Suny, p. 72
- ^ David Marshall Lang (1962) A Modern History of Georgia: Georgia under the Tsars: Resistance, Revolt, Pacification: 1801–32 NY
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1832 Gurcu komplosu Gurcuce 1832 წლის შეთქმულება Gurcu kraliyetini ve soylulugunu Gurcu devletini ve Bagrationi hanedani monarsisini yeniden kurma amacini tasiyan bir komplo idi Dogu Gurcistan Kartli Kakheti Georgievsk Antlasmasi nin sartlarini ihlal ederek 1801 de Rus Imparatorlugu tarafindan ilhak edildi Bagrationi hanedanliginin uyeleri Rus eyaletlerine suruldu ve Rus kontrolu 1813 te Gulistan Antlasmasi ile kabul edildi Rus yonetiminden memnun olmayan Gurculer Rus hakimiyetinin ortadan kaldirilmasini ve kraliyet hanedanlarinin geri donmesini istiyorlardi Bagimsizlik hedefi esas olarak son Dogu Gurcu hukumdari George XII nin oglu Gurcistan Prensi Okropir tarafindan canli tutuldu Okropir ve diger Gurculer Moskova ve St Petersburg da Gurcu ogrencilerden olusan toplantilar duzenleyerek onlara Rus egemenligi altindaki ulkelerine karsi vatanseverlik duygusuyla ilham vermeye calisti Tiflis te asil amaci tahttan indirilen Bagrationi nin altinda bagimsiz bir kralligin yeniden kurulmasi olan gizli bir cemiyetin yaratilmasiyla sonuclandi Okropir 1830 da Gurcistan i ziyaret etti ve Orbeliani ve Eristavi prenslik evlerinden Gurcu aristokratlarin uyelerini ve filozof Solomon Dodashvili nin de icinde bulundugu komplocularla gorusmeler yapti Plan ayni zamanda Gurcistan in batisindaki Gurculer tarafindan ve Rusya tarafindan kaldirilan Imereti Kralligi nin yani sira Abhazya yi yoneten Servasidze Hanesi uyeleri tarafindan da desteklendi Gurcu komplocularin cogu liberal cumhuriyetciler degil monarsistler ve milliyetcilerdi Gurcistan daki Rus baskomutanini yonetimlerinin diger uyeleriyle birlikte Tiflis teki buyuk bir baloya davet etmesi onerildi ve verilen bir isaretle hepsi suikasta kurban gidecekti Gurculer daha sonra Rus takviyelerini onlemek icin Daryal gecidini ele gecirecek ve Gurcistan Krali Erekle II nin oglu Gurcistan Prensi Aleksandre Gurcistan Krali ilan edilmek uzere Iran dan donecekti Rus subaylarin ve idare uyelerinin olduruldugu balo 20 Kasim 1832 de planlanmisti ancak beklenmedik bir sekilde once 9 Aralik a ardindan 20 Aralik a ertelendi Aralik ayi baslarinda tum olay komploculardan biri olan Prens Palavandishvili tarafindan yetkililere aciklandi ve hepsi tutuklandi Suclanan komploculardan on tanesi olum cezasina carptirildi ancak daha sonra ertelendi ve bunun yerine buyuk olcude aristokratik statuleri nedeniyle uzak Rus vilayetlerine sinir disi edildi 1832 komplosu basarisiz olsa da Gurculerin daha verimli bir sekilde orgutlenmeye calisacaklari ulusal kurtulus hareketinde onemli bir rol oynayacakti Konuyla ilgili yayinlarRonald Grigor Suny 1994 The Making of the Georgian Nation Indiana University Press Stephen F Jones Russian imperial administration and the Georgian nobility the Georgian conspiracy of 1832 Slavonic and East European Review 65 1 1987 53 76 Internet uzerinden 27 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Kaynakca Suny p 71 Suny p 72 David Marshall Lang 1962 A Modern History of Georgia Georgia under the Tsars Resistance Revolt Pacification 1801 32 NY