İmam Hacı Davud (lezgice Имам Гьажи Дауд) veya Hacı Davud Müşkürlü, (1680 - 1735) Dağıstan halklarının, Lezgi kökenli politik, dini ve milli önderi.
Hacı Davud Müşkürlü | |
---|---|
Lakabı | İmam |
Doğum | 1680 , Şirvan |
Ölüm | 1735 Gelibolu, Osmanlı İmparatorluğu |
Defin yeri | Rodos |
Bağlılığı | Şirvan |
Branşı | Ordu |
Hizmet yılları | 1721 - 1728 |
Rütbesi | Şirvan imamı 1721 - 1728 |
Çatışma/savaşları | Sünni-Şii savaşı |
Hayatı
İmam Hacı Davud, Şirvan’ın, Dedeli Kasabası, Müşkür mahallinde doğmuştur. Bu sebeple Müşkürlü İmam Hacı Davud adı ile de tanınmıştır. Onun siyasi kimliği, Şirvan Bölgesi’nde, Rus, Osmanlı ve Safevi siyasi çatışmasının gündemde olduğu sırada önem kazanmıştır. Bu sebeple her üç devlet, İmam Hacı Davud’un desteğini almayı tercih etmişlerdir. Ancak İmam Hacı Davud, Lezgi kökenli Sünni bir Müslüman olarak Osmanlıların yanında yer almıştır. İmam Hacı Davud’un dikkati çeken ilk uluslararası siyasi faaliyetlerinden biri, Safevi yönetimine karşı isyan eden halkının başına geçip başarılı bir mücadele yürütmesi olmuştur. 1711 yılında bir vergi meselesi yüzünden Çar halkı, Safevi yönetimine karşı isyan etmiştir. Bu isyana Şirvan halkı da katılmıştır. İsyancıların başına geçen Hacı Davud, Şirvan Devleti’ni canlandırmaya girişmiştir. Rus Çarlığı, Safevi Devleti’nin çöküşünü hızlandırmak için bölgede görevli General A. Volınski’yi görevlendirmiştir. Bu amaç için Kafkasya halklarını ayaklandırma ve diğer bütün imkanlardan yararlanma talimatı vermiştir. Şirvan Bölgesi Lideri İmam Hacı Davud, müttefiki Kazıkumuklu Surhay Han ve Kaytaklı Ahmet Han’ın başkanlığı altında harekete geçen isyancılar, Şamahı, Derbend, Bakü ve diğer bazı bölge şehirlerine baskınlar yapmışlardır. İmam Hacı Davud’un Safevi Devleti’ni yıkarak bağımsız olduğunu ilan etmek istemesi, Büyük Petro’nun doğu politikasına tamamen aykırı düşmüştür. Rus hükûmeti, isyancıları kendi tarafına çekmeyi yeğlemiş, bunun için İmam Hacı Davud’a müracaat etmiştir.
Kaynakça
- ^ Гьажи Давуд Муьшкуьрви. 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Aydın 2010, s. 205.
- ^ Alizade 2010, s. 108.
- ^ Hasanov 2009, s. 182.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Imam Haci Davud lezgice Imam Gazhi Daud veya Haci Davud Muskurlu 1680 1735 Dagistan halklarinin Lezgi kokenli politik dini ve milli onderi Haci Davud MuskurluLakabiImamDogum1680 SirvanOlum1735 Gelibolu Osmanli ImparatorluguDefin yeriRodosBagliligiSirvanBransiOrduHizmet yillari1721 1728RutbesiSirvan imami 1721 1728Catisma savaslariSunni Sii savasiHayatiImam Haci Davud Sirvan in Dedeli Kasabasi Muskur mahallinde dogmustur Bu sebeple Muskurlu Imam Haci Davud adi ile de taninmistir Onun siyasi kimligi Sirvan Bolgesi nde Rus Osmanli ve Safevi siyasi catismasinin gundemde oldugu sirada onem kazanmistir Bu sebeple her uc devlet Imam Haci Davud un destegini almayi tercih etmislerdir Ancak Imam Haci Davud Lezgi kokenli Sunni bir Musluman olarak Osmanlilarin yaninda yer almistir Imam Haci Davud un dikkati ceken ilk uluslararasi siyasi faaliyetlerinden biri Safevi yonetimine karsi isyan eden halkinin basina gecip basarili bir mucadele yurutmesi olmustur 1711 yilinda bir vergi meselesi yuzunden Car halki Safevi yonetimine karsi isyan etmistir Bu isyana Sirvan halki da katilmistir Isyancilarin basina gecen Haci Davud Sirvan Devleti ni canlandirmaya girismistir Rus Carligi Safevi Devleti nin cokusunu hizlandirmak icin bolgede gorevli General A Volinski yi gorevlendirmistir Bu amac icin Kafkasya halklarini ayaklandirma ve diger butun imkanlardan yararlanma talimati vermistir Sirvan Bolgesi Lideri Imam Haci Davud muttefiki Kazikumuklu Surhay Han ve Kaytakli Ahmet Han in baskanligi altinda harekete gecen isyancilar Samahi Derbend Baku ve diger bazi bolge sehirlerine baskinlar yapmislardir Imam Haci Davud un Safevi Devleti ni yikarak bagimsiz oldugunu ilan etmek istemesi Buyuk Petro nun dogu politikasina tamamen aykiri dusmustur Rus hukumeti isyancilari kendi tarafina cekmeyi yeglemis bunun icin Imam Haci Davud a muracaat etmistir Kaynakca Gazhi Davud Mushkurvi 17 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aydin 2010 s 205 Alizade 2010 s 108 Hasanov 2009 s 182