Hacı Çelebi Han (Azerice: Hacı Çələbi Xan)(d. ? - ö. 1755, Şeki Hanlığı) - Çelebi Hanedanı'nın kurucusu ve Şeki Hanlığı'nın ilk hanı. 1551 yılında Safevi şahı I. Tahmasb'a karşı çıkan Şeki isyanının lideri Derviş Muhammed Han'ın torunudur.
Hacı Çelebi Han | |
---|---|
1. Şeki hanı | |
Hüküm süresi | 1743 – 1755 |
Sonra gelen | |
Ölüm | 1755 Şeki, Şeki Hanlığı |
Çocuk(lar)ı | Hasan ağa Cafer ağa |
Hanedan | Çelebi Hanedanı |
Babası | Şekli Kurban Efendi |
Dini | İslam |
Hayatı
1551 yılında Safevi Şahı I. Tahmasp, Şeki'nin bağımsızlığına son verip, onu Safeviler Devleti'nin idaresi altına aldı. Safevilerin yıkılmasından sonra yönetime geçen Nadir Şah Afşar, aktif bir fetih politikası yürüttüğünden onun büyük ordusunun masraflarının karşılanması için vergiler arttırıldı. Şah'ın atadığı yöneticilerin halktan aşırı vergi toplamasına karşı çıkan Şeki ayanları bu yöneticilerden biri olan Melik Necef'i Nadir Şah'a şikâyet ettiler. Şah Şekililerin şikâyetine cevaben halkın saygı duyduğu Hacı Çelebi adlı şahsı Melik Necef'in işlerini takip etmesi için görevlendirdi. Normalden fazla miktarda vergi toplayan Melik Necef'le Hacı Çelebi arasındaki gerginlik sürekli artmaktaydı. Melik Necef'i şikâyet etse de bir sonuca ulaşamayan üstüne üstlük idam cezasından zor kurtulan Hacı Çelebi, onu 1743 yılında öldürtür.
O dönemde Şirvan ve Doğu Gürcistan'da İran aleyhine isyanlar çoğaldığından İran Şahı Nadir Şah, Hacı Çelebi'yi cezalandırmak için 1744 yılının sonbaharında 15.000 kişilik orduyla Şeki seferine çıktı. Hacı Çelebi arkadaşlarıyla birlikte Şeki şehrinden 8 km uzakta Kiş köyünün yakınlarındaki "Gələsən Görəsən" ("Gelirsin Görürsün") Kalesine sığındı. Yol dar derelerden geçtiği için Nadir Şah, ordusunun esas kuvvetlerini cephanesiyle birlikte Kotan bölgesinde sakladı. Birkaç gün durmadan devam eden savaş sonucu, Nadir Şah 500 asker kaybederek Berde'ye geri çekilmek zorunda kaldı. Berde'de bir müddet kalan Nadir Şah, daha sonra Derbent'e ilerledi. 1745 yılının başlarında Nadir Şah, yeniden kaleye saldırı düzenledi. Fakat, yine amacına ulaşamayınca kale önüne 3.000 asker bırakarak bölgeyi terk etti. Yalnız 1746 yılının Mart ayında çıkan kıtlık ve kalede meydana gelen durum sebebiyle Hacı Çelebi, Nadir Şah'ın hakimiyetini tanıdığını bildirdi. Nadir Şah da Hacı Çelebi'yi affederek onu yeniden Şeki'ye hakim tayin etti. 1747'de Nadir Şah'ın öldürülmesiyle zaten çökmekte olan İran Devleti tamamen çöktü ve 1743'te temelleri atılan Şeki Hanlığı, kesin olarak bağımsızlığını kazandı ve Hacı Çelebi, kendini bağımsız bir han ilan etti.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haci Celebi Han Azerice Haci Celebi Xan d o 1755 Seki Hanligi Celebi Hanedani nin kurucusu ve Seki Hanligi nin ilk hani 1551 yilinda Safevi sahi I Tahmasb a karsi cikan Seki isyaninin lideri Dervis Muhammed Han in torunudur Haci Celebi Han1 Seki haniHukum suresi1743 1755Sonra gelenOlum1755 Seki Seki HanligiCocuk lar iHasan aga Cafer agaHanedanCelebi HanedaniBabasiSekli Kurban EfendiDiniIslamHayati1551 yilinda Safevi Sahi I Tahmasp Seki nin bagimsizligina son verip onu Safeviler Devleti nin idaresi altina aldi Safevilerin yikilmasindan sonra yonetime gecen Nadir Sah Afsar aktif bir fetih politikasi yuruttugunden onun buyuk ordusunun masraflarinin karsilanmasi icin vergiler arttirildi Sah in atadigi yoneticilerin halktan asiri vergi toplamasina karsi cikan Seki ayanlari bu yoneticilerden biri olan Melik Necef i Nadir Sah a sikayet ettiler Sah Sekililerin sikayetine cevaben halkin saygi duydugu Haci Celebi adli sahsi Melik Necef in islerini takip etmesi icin gorevlendirdi Normalden fazla miktarda vergi toplayan Melik Necef le Haci Celebi arasindaki gerginlik surekli artmaktaydi Melik Necef i sikayet etse de bir sonuca ulasamayan ustune ustluk idam cezasindan zor kurtulan Haci Celebi onu 1743 yilinda oldurtur O donemde Sirvan ve Dogu Gurcistan da Iran aleyhine isyanlar cogaldigindan Iran Sahi Nadir Sah Haci Celebi yi cezalandirmak icin 1744 yilinin sonbaharinda 15 000 kisilik orduyla Seki seferine cikti Haci Celebi arkadaslariyla birlikte Seki sehrinden 8 km uzakta Kis koyunun yakinlarindaki Gelesen Goresen Gelirsin Gorursun Kalesine sigindi Yol dar derelerden gectigi icin Nadir Sah ordusunun esas kuvvetlerini cephanesiyle birlikte Kotan bolgesinde sakladi Birkac gun durmadan devam eden savas sonucu Nadir Sah 500 asker kaybederek Berde ye geri cekilmek zorunda kaldi Berde de bir muddet kalan Nadir Sah daha sonra Derbent e ilerledi 1745 yilinin baslarinda Nadir Sah yeniden kaleye saldiri duzenledi Fakat yine amacina ulasamayinca kale onune 3 000 asker birakarak bolgeyi terk etti Yalniz 1746 yilinin Mart ayinda cikan kitlik ve kalede meydana gelen durum sebebiyle Haci Celebi Nadir Sah in hakimiyetini tanidigini bildirdi Nadir Sah da Haci Celebi yi affederek onu yeniden Seki ye hakim tayin etti 1747 de Nadir Sah in oldurulmesiyle zaten cokmekte olan Iran Devleti tamamen coktu ve 1743 te temelleri atilan Seki Hanligi kesin olarak bagimsizligini kazandi ve Haci Celebi kendini bagimsiz bir han ilan etti Kaynakca Aga Fateh sf 15 16 Ismayilov amp Bagirova sf 19