Halina Poświatowska (Polish: [Pɔɕviatɔvska] ; kızlık soyadı Halina Myga, kilise kayıtlarına Helena Myga olarak geçer; 9 Mayıs 1935 – 11 Ekim 1967 doğumlu), modern/çağdaş Polonya edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Polonyalı bir şair ve yazar. []
Halina Poświatowska | |
---|---|
Doğum | 9 Mayıs 1935 Częstochowa, Polonya |
Ölüm | 11 Ekim 1967 (32 yaşında) Varşova, Polonya |
Mahlas | Haśka (gerçek bir takma ad yerine kendisi ve etrafındakiler tarafından kullanılan "Halina"nın daha samimi hâli.) |
Meslek | Şair, mantık ve felsefe öğrencisi |
Türler | Lirik |
Edebî akım | 20.Yüzyıl Polonyası, İkinci Dünya Savaşı |
Poświatowska, lirik şiiriyle ve ölüm, aşk, varoluş, ünlü tarihi kişilikler, özellikle kadınlar, yaşamın, yaşamanın, var olmanın, arıların, kedilerin ve sevginin, yasın ve arzunun duygusal nitelikleri konusunda entelektüel ve tutkulu şiirleriyle tanınır.
Biyografi
Halina Poświatowska 1935'te zanaatkar ve dükkan sahibi Feliks Myga'nın kızı olarak doğdu. doğdu. Doğum belgesine göre doğumu 9 Temmuz'da gerçekleşmiştir ancak annesine göre tam tarih 9 Mayıs'tır. Vaftiz adı Helena'dır (Kutsal imparatoriçeden, Büyük Konstantin'in annesi). Rahip, bu isim azizler listesinde olmadığı için Halina adını vermeyi kabul etmediler. Poświatowska, 1961'de adını Halina olarak değiştirdi ve tüm şiirlerini ve basılı olarak yayınlanan diğer yayınlarını da bu soyadıyla imzaladı.
Poświatowska'nın yakın kuzeni Jerzy Bigosiński'ye göre, onun "zeki, kültürlü, kendine güvenen. Bazen ironik, sık sık inatçı. Kendisi hakkında yüksek bir düşünceye sahipti. Başkalarını bazen yukarıdan bakar gibi görünmesine rağmen neredeyse her zaman bir otoriteydi.
Polonya'da savaş çıktığında Halina dört yaşındaydı. Babası gönüllü olarak orduya seferber oldu ve Varşova'yı savunmaya gitti. Aile, Blitzkrieg'den bir inek ve sefil bir atın çektiği bir arabayla kaçtı.
1945'te Sovyet Ordusu ile Wehrmacht arasındaki çatışmalar sırasında, bu tarih Częstochowa'nın özgürleştirilmesi yıllarına denk gelir, Halina'nın ailesi bodruma sığındığında, bu durumun Halina'nın hayatı üzerinde belirleyici bir etkisi oldu. Soğuk ve rutubet, Halina'yı ciddi şekilde hasta etti ve hastalık, geri dönüşü olmayan bir kalp kusuruna yol açtı. Annesi Stanisława Mygowa, 1971'de bir radyo yayınında şunları söyledi:
"Halszka okumayı tek başına öğrendi. 9 yaşında bir çocukken hastalandı. Dünya hakkındaki sürekli merakı olmadan nasıl yaşayabilirdi? Koltukta bir hayat istemiyordu, tembel bir hayat istemiyordu. Yaşamak istiyordu."
Bir dizi hastane ve klinikten sonra birkaç haftadan fazla okula asla gidemedi. Bir ara evde annesiyle birlikte ders çalıştı. Altıncı sınıftan sonra okulu bıraktı; bütün gün bahçeyle ilgilendi. Ailesi geceleri Halina'ya kitap okuyordu. Halina tüm sınavları geçene kadar Polonya ortaokullarında okudu.
Kalina Błażejowska'ya göre Halina annesinin omuzlarında uyuyordu. O sırada ilk kez anjina, ardından artrit ve endokarditle ciddi şekilde hastalandı. Mitral darlığı ile birlikte mitral yetersizliği, yani mitral kapağın daralması Halina'yı ele geçirdi. Nihai teşhis, geleceğin şairi, Doctor Hard olarak bilinen Julian Aleksandrowicz tarafından konuldu. Aleksandrowşcz, işgal sırasında, Krakow gettosundaki hastanenin müdürüydü ve SS'lerin elindeyken ölümden kurtularak bir partizan müfrezesinin komutanı oldu. Halina'ya penisilin ve streptomisin içeren yenilikçi bir tedavi verdi. 1945'te Halina'nın küçük kız kardeşi Elżbieta da öldü (Elżunia, çocuk bu küçücük isim altında aile mezarlığında yatıyor).
Cephenin kırılması ve Alman ordusunun ilerlemesiyle, saklanacak yer olmadığını anladılar, bu yüzden annesi ve kardeşiyle birlikte işgal altındaki Częstochowa'ya geri döndüler. Bu dönemde babası da savaştan geri döndü. 1942'de Aleja Najświętszej Maryi Panny No. 4'e taşındılar. Orada bir deri eşya dükkanı açtılar.
1948-1951 yıllarında Halina, Częstochowa'da, özellikle Mickiewicz ve Słowacki'nin kitaplarını okudu. Tüm sayfaları ezberledi ve kalıpları kendisi yeniden yaratmaya çalıştı. 1956'dan 1958'e kadar Krakow'daki Tıp Akademisi'nin (bugün Jagiellonian Üniversitesi'nin Collegium Medicum) 3. Dahiliye Bölümü'nde birçok kez tedavi gördü. Ayrıca Poznań ve başkent hastanelerinde kaldı. 1949'da, bir dükkan işleten babası, ek vergi ile suçlandı, ardından tutuklandı ve Włocławek yakınlarındaki Mielęcin'deki bir zorunlu çalışma kampına yerleştirildi. Orada traktör şoförü olarak çalışması gerekiyordu. Ludwik Szuba'nın yazdığı gibi, 1946'dan itibaren Mielecin, esas olarak Suistimal ve Ekonomik Zararla Mücadele Özel Komisyonu tarafından mahkûm edilenleri tutuklamak için kullanıldı. 1949'dan sonra, yoğunlaşan "sınıf mücadelesinin" (yani Stalinizasyon) bir parçası olarak, çok geniş anlamda anlaşılan siyasi meselelerden hüküm giymiş mahkûmlar, Mielęcin gibi kamplara gönderildi.
Halina, sağlık ve ailevi zorluklara rağmen 1955 yılında 20 yaşında memleketindeki lisesinde final sınavlarını kazandı. Daha önce, 30 Nisan 1954'te, yine Lodz Film Okulu öğrencisi olan ve ciddi bir kalp rahatsızlığı olan Adolf Poświatowski ile evlendi. Balayına Vistula Nehri üzerindeki Kazimierz'e gittiler. Ryszard adını daha sık kullanan Adolf, Konin'de doğdu ve Varşova'da büyüdü. 1943'te Almanlar, annesini broşür dağıttığı için tutukladı, annesi muhtemelen bir toplama kampına yollandı. Adolf ve kız kardeşi akrabaları tarafından büyütüldüler. Poświatowski'ler iki yıldan daha az bir süre birlikte hayatlarının tadını çıkardılar.Adolf 22 Mart 1956'da Kraków'da aniden öldü.
Bir yazar olarak ilk çıkışını 1956'da Gazeta Częstochowska'da yaptı. Kendisi "Çağdaş Kuşak" üyesi olarak kabul edildi. Kaşifi, eleştirmen ve şair Tadeusz Gierymski olarak kabul edilir. "Hymn Bałwochwalczy"(1958) adlı ilk şiir koleksiyonu eleştirmenler tarafından iyi karşılandı. Halina Poświatowska'nın sözleri, insan varlığının gizemiyle iç içe geçmiş aşk ve ölüm teması etrafında dönüyordu. Şair, kırılgan ve gelip geçen yaşamının her ânını en iyi şekilde değerlendirme çabası içinde, sürekli hastalığına rağmen yaşamaya çalışmıştır. Aşk ve yakınlık arzusuyla ve aynı zamanda sürekli parçalanma ve ölme bilinciyle şiirlerini yazdı.
1961'de Amerika Birleşik Devletleri'ndeki hayatı hakkında bir röportaj kaleme aldı. 1966'da "American Notebook" adında otobiyografik bir kitap yayımladı
"Bir Arkadaşa Anlatı", diğerlerinin yanı sıra hayatındaki bir başka önemli adam olan Jerzy Morawski ile yaptığı yazışmaları anlatıyordu.
Sonraki şiir koleksiyonları Dzien Wspólne (1963), Ode to Hands (1966) ve Another Memory'dir (1968)
Araştırmacılar genellikle Ode to Hands'in yazarının şiirini doğrudan Stalinizasyondan arındırma ve Ekim atılımı ile ilişkilendirmezler, dolayısıyla belirli bir sanatsal oluşuma atfederek sınıflandırmazlar. Poświatowska'nın bir ekolün veya akımın temsilcisi olmadığı, çeşitli ilham kaynaklarını kullanan bağımsız bir yazar olduğu söylenebilir.
O sırada genç yazar Çağdaş Kuşak sayılmasının yanı sıra "Muszyna" edebiyat grubunun da bir üyesi oldu. Giderek ağırlaşan ve sakatlığa yol açan kalbin durumu, Profesör Aleksandrowicz, Jan Kurczab, Zofia Starowieyska-Morstinowa ve Józef Wittin'i endişelendirdi.Doktorlar, Halina'yı tedavi için New Jersey'de bulunan "Deborah" sanatoryumuna gönderdi. Polonyalı Amerikan topluluğu arasında toplanan fonlar, Philadelphia'daki Hahnemann Hastanesinde bir kardiyolojik operasyon yapılmasında kullanıldı.11 Kasım 1958'de yapılan bu operasyon Halina'nın ilk ameliyatıydı. Polonya okyanus gemisi 'deki deniz yolculuğuyla finanse edildi ve bu ameliyatla birlikte Helena'nın dokuz yıl daha yaşaması sağlandı. Poświatowska, diğerlerinin yanı sıra orada,onunla Lehçe konuşan Belarus kökenli bir doktor ile bir araya geldi. Şair henüz çok iyi İngilizce konuşmadığı için bu fırsat onun için daha da değerliydi.
İyileşme döneminde birkaç Amerikalı arkadaşı ona şunları tavsiye etti: Smith'e yabancı öğrenci bursunun verildiği yere başvurun.
Dil yeteneği, uyanık ve meraklı zihni ile her yerde olduğu gibi burada da öne çıktı. Latincenin yanı sıra Rusça ve İspanyolca okudu; İngilizce, Fransızca okudu ve burada Almanca da öğrendi. Başlıca ilgi alanı felsefe ve oldu. Haziran'da mezun oldu ve yüksek lisans yapmak için bir üniversiteden burs aldı. Smith'teyken başka bir Lehçe kitap yazdı. Polonyalı bir yayıncı ondan şiir yazmasını istedi
Daha sonra Polonya'ya dönmek yerine hiç İngilizce bilmemesine rağmen 1961 yılında seçkin 'a burs kazandı ve üç yıl sonra burada bir sanat lisans derecesi ile mezun oldu. Kendisine Stanford'da her şeyi hazır bir doktora teklif edilmesine rağmen, Kraków'daki Jagiellonian Üniversitesi'nde felsefe okumaya ve araştırma yapmaya karar vererek Polonya'ya döndü.
29 Ekim 1959 tarihli bir mektubu: "Bayan, Haśki'nin biyografisini benden istiyorsunuz, bu son derece kolay bir şey. Hastane, hastane, biraz farklılık için sanatoryum ve tekrar hastane. Varşova, Kraków, Poznań ve tekrar Kraków, Rabka veya Polanica gibi daha küçük yerlerden bahsetmeyelim bile, yine hastane ve tabii ki sanatoryum. Tüm hayatında iki yıl boyunca okula gitti, yani 13-15 yaşları arasında, 9. ve 10. sınıfı 11. sınıfa kadar ve ardından uzaktan eğitimle lise diplomasını aldı.
Evleniyor (sinema yönetmeniyle, sanatoryumda tanıştığı ve doğal olarak hasta olan, iki yıl sonra ölen), sonra tekrar hastanelerden geçiyor."
Sağlığında, Shakespeare'e, felsefeye (diğerlerinin yanı sıra Platon'un Devlet'ini okudu) ve sanata pek dikkat etmeden burada çok yoğun bir şekilde çalıştı. New York'ta, Columbia Üniversitesi'nde sosyoloji alanında doktora öğrencisi ve Ford Vakfı bursu sahibi olan Jerzy Kosiński ile tanıştı. 1960 yılında New York'taki Columbia Üniversitesi'nde Yaz Felsefesi Derslerine de katıldı.
Şair, Krakow'da, diğerlerinin yanı sıra, Lviv-Varşova felsefe okulunun temsilcileri Izydora Dąmbska ve Husserl'in öğrencisi ve Witkacy'nin arkadaşı ünlü fenomenolog Roman Ingarden'ın seminerlerine de katıldı. 5 Ocak 1962'den itibaren Yazarlar Evi'nde 22 Krupnicza Caddesi'ndeki bir kiralık evde, yaşadı.Dairesi yüksek, karanlık, soğuk, kömürle ısıtılıyordu. Mutfaksızdı ve banyoda küçük bir gazlı ocak vardıı.
28 Haziran 1963'te Halina, MA sınavını geçerek John Stewart Mill'in Mantık Sisteminde Nedensellik tezine dayanan felsefe alanında yüksek lisans derecesi aldı. Henüz öğrenciyken, 25 Haziran 1962'de Polonya Yazarlar Birliği'ne kabul edildi.
Polonya'ya, Poświatowska Temmuz 1961'de geri döndü; Krakov'daki Jagiellonian Üniversitesi Felsefe ve Tarih Fakültesi'nde eğitimine devam etti ve 1963'te felsefe master derecesini aldı. 1964'te bu fakültede "Doğa Felsefesi Bölümü"nde asistan olarak çalışmaya başladı. Maria Ossowska'nın gözetimi ve yönetimi altında, Martin Luther King'in şiddet karşıtlığı ve etiği konularında bir doktora tezi üzerinde çalıştı. 1966 sonbaharında, birçok çaba ve zorluktan sonra Paris'e kısa süreli, iki aylık bir bursla birlikte yolculuk yaptı. Akrabalarıyla yaptığı yazışmalar, Halina'nın hastalığının ne kadar büyük bir zorluk haline geldiğini gösteriyordu. Dördüncü kata çıkmak, Halina için aşılmaz bir engel mertebesine ulaştı.
Halina Poświatowska'nın şiirleri Polonya Radyo ve Televizyonunda da yayınlandı ve birkaç dile çevrildi.
Haziran 1967, sağlığına önemli bir bozulma getirdi ve bu da Krakow'da bir klinikte ve Eylül'de başkentte bir hastanede kalmasına neden oldu. Halina Poświatowska, ikinci kalp ameliyatından sekiz gün sonra 11 Ekim 1967'de Varşova'da öldü. St mezarlığına gömüldü. Bu sefer ameliyat Polonya'da gerçekleştirilmişti ve onun hareket kabiliyetini ve solunumunu sınırlayan edinilmiş kronik bir kalp rahatsızlığını düzeltmek amacıyla yapıldı. Bu rahatsızlık, Polonya'nın II. Dünya Savaşı sırasında Alman işgali sırasında 9 yaşındayken geçirdiği kronik bir üşütmeye dayanıyordu.
Kısa süre sonra şairin edebi eseri, ölümünden sonra Gdańsk Sonbahar Toplantıları (1967) sırasında verilen "Yüzük" ile ödüllendirildi ve Jan Zych tarafından derlenen bir dizi derleme yayınlandı (Another Memory, Kraków 1968). Sonraki yıllarda birkaç şarkı sözü seçkisi ve Çekçeye bir çeviri de getirildi (Blansko 1974). 1980'de Halina Poświatowska'nın adını taşıyan bir şiir yarışması duyuruldu. Tadeusz Baird şiirlerine müzik yazdı (Five Songs).
Aleksandra Bliźniuk, Tadeusz Baird'in Beş Şarkısının, Baird'in çıktısında bulunan her önemli akımdan ve her teknikten çeşitli üslup özellikleri içerdiğinden, bestecinin vokal-enstrümantal çalışmasına kıyasla özel bir çalışma olduğunu yazıyor.
Grażyna Borkowska, Poświatowska'ya "Saygısız ve Romantik Olmayan" bir biyografik kitap adadı ve diğerlerinin yanı sıra, şairin annesiyle olan ilişkisi ve şairin daha az bilinen, asi ve ironik yüzünü ortaya çıkarttı . Bu öğelerin her ikisi de Poświatowska'yı yeniden tanıma sürecinin bir parçasını ve aynı zamanda şairin çalışmalarının biyografik unsurlarını sunuyor.
Şair Beata Szymańska-Aleksandrowicz şunları hatırladı: “Halina ile ilgili iki şekilde düşünebilirdiniz: Ya ondan nefret edecektiniz ya da onu sevecektiniz. (…) Zordu, bazen zalimdi, çoğu zaman kötü niyetliydi. Her zaman parlıyordu. “Ne kadar renkli bir kuş."Şairin çeşitli ayrıntılarla doyurulmuş zengin portresi aynı zamanda görünüşü hakkında Jerzy Bigosiński onu "güzel profilli, koyu sarışın" olarak hatırladı. Jagiellonian Üniversitesi'nden kütüphaneci Janina Szarek şunları kaydetti: “Halina çok güzeldi. İlginç bir profile sahip bir yüzü vardı. (…) Aynı zamanda formdaydı. Elizabeth Wittlin-Lipton'a göre "güzeldi, biraz Audrey Hepburn'e benziyordu...". Poświatowska'nın ilk şiirlerini "Gazeta Częstochowska"da yayınlayan ve 1950'lerden beri Częstochowa ile ilişkilendirilen şair Tadeusz Gierymski, onun görünüşünün karmaşık özelliklerini yansıtıyordu : “Terimin günlük anlamında güzel bir kız değildi.(…) Çirkin değildi, oldukça güzeldi. Ama yalnızca bu "güzellik" artı tüm kişilikten yayılan bir miktar içsel, hastalıklı ışıltı güzelliği oluşturuyordu". Profesör Aleksandrowicz'in Częstochowa'daki çok genç hastasının şiirlerini gözden geçirmesini istediği Wisława Szymborska hem karakterini hem de önemli özelliğini hatırladı.Poświatowska'nın hayata karşı tutumunu: "Sonra Halina ile tanıştım. Çok güzel bir kızdı. Alışılmadık bir varoluş tarzına sahipti. Kendi durumuna özgü bir mizah anlayışına sahipti.
Çalışmaları
- "Bağnazların İlahi" (1958)
- "Bir Arkadaşa Anlatı" (1967, düz yazı)
- "Dans Eden Nina" [Seçilmiş Şiirler, Jan Zych (der.), s. 19]
- "('Cehenneme inanmıyoruz...')" [22]
- "('Ben Julia'yım...') [35]
- ('her gün')" [352]
- "Uzayda ve Zaman İçinde" [400]
- "('Isolde ölürken...')" [422]
- "Gündüz Uyumayı Seven Baykuşun Masalı" (sık kafiyeli 10 sayfalık bir şiir masalı)
Eserleri, Polonya'nın Kraków şehrinde bulunan Wydawnictwo Literackie tarafından 1997 yılında yayımlanan dört ciltlik "Dzieła" (Eserler) adlı eserde toplanmıştır. İlk iki cilt (yüzlerce sayfa) şiirlerden oluşurken, son iki cilt ise düz yazı ve mektuplardan oluşmaktadır. Polonya'da hala devam eden bir şair olarak popülerliği ve yeni çevirilerle dünya edebiyatındaki önemi artmıştır. Kendi şiir içeriği ve şiir çevirileri, Ezra Pound, Lawrence Ferlinghetti, Federico García Lorca, Jacques Prévert ve birçok Sloven şairi olan Kajetan Kovič, Jože Udovič, Saša Vegri, Dane Zajc gibi isimlerden etkilendiğini göstermektedir. Ayrıca klasik Yunan filozofu Aristoteles, arılar, kediler, kırmızı renk, kürk dokusu, Metropolitan Sanat Müzesi'nin antik koleksiyonları ve çağdaşı olan Siyah Amerikalı (Negro) şehir kültürü de onun etkisi altında olduğu unsurlardır.
Önemli çeviriler
Kitaplar ve dergiler
- Halina Poświatowska. Magdalena Nowinska (Translator). "Mais uma lembrança/Jeszcze jedno wspomnienie/". (n.t.) Revista Literária em Tradução, nº 1 (Set/2010) (Portekizce). Fpolis/Brasil. ISSN 2177-5141. 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. (Portekizce)
- Ey zendegi tarkam koni mimiram. Gozine-ye ash'ar = Życie, umrę jeśli odejdziesz. Wybór wierszy, [trans. into the Persian] , . Baal Publications, Tehran-Iran 2010, 93 p. (Farsça)
- Indeed I love..., selected and transl. into the English by Maya Peretz, afterword by Anna Nasiłowska. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998, 2005, 233 pp. (İngilizce)
- Mon ombre est une femme, poèmes trad. du pol. par Isabelle Macor-Filarska et Grzegorz Splawinski. Éditions Caractères, Paris 2004, 100 p. (Fransızca)
- Racconto per un amico, trad. dal pol. di Vera Verdiani. Neri Pozza Editore, Vicenza dr. 2001, 175 p. (İtalyanca)
- Oiseau de mon coeur..., choix et traduction Isabelle Macor-Filarska, Grzegorz Spławiński, postface Izolda Kiec. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998, 163 p. (Fransızca)
- Ošče edin spomen : poezija, proza, prev. ot pol. Zdravko Kis'ov, Blagovesta Lingorska. Karina M., Sofija 1997, 253 p. (Bulgarca)
Yayınlanmamış/İnternet
- Halina Poswiatowska. (English ve Polish). Marek Lugowski (Translator, Maintainer, PHP Programmer), Sheila Miguez (PHP Programmer). 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. (İngilizce)
Kaynakça
- , Nierozważna ve nieromantyczna. O Halinie Poświatowskiej [ Pervasız ve Romantik Olmayan. Halina Poświatowska Üzerine ], Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2001, ilk baskı, karton kapaklı, s. 204, . (Lehçe)
- , Uparte serce [ İnatçı Bir Kalp ], Kraków: Wydawnictwo Znak, 2014, ilk baskı, ciltli, 338 s, (Lehçe)
Notlar
Dış bağlantılar
- Orijinal şiirlerini, biyografisini, indekslerini, fotoğraflarını içeren kapsamlı site 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Lehçe)
- HalinaFAQ eksiksiz külliyat çeviri arşivi 2 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Poświatowska'nın Grażyna Borkowska, Nierozważna i nieromantyczna adlı şiiri üzerine bilimsel bir kitabı tanıtan bir makale. O Halinie Poświatowskiej [ Pervasız ve Romantik Olmayan. Halina Poświatowska Üzerine ] (2014-04-30)
- [1] 20 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Halina Poświatowska 22 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . toplanan eserler (Lehçe)
- Halina Poświatowska 1 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . biyografisi (Lehçe)
- Biyografi yazarıyla Kalina Błażejowska'nın Poświatowska'nın bilimsel biyografisini tanıtan bir röportaj, Uparte serce [ İnatçı Bir Kalp ] (2014-06-27)
- [2] 17 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Lehçe)
- ^ by the priest, over the objections of her family
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halina Poswiatowska Polish Pɔɕviatɔvska kizlik soyadi Halina Myga kilise kayitlarina Helena Myga olarak gecer 9 Mayis 1935 11 Ekim 1967 dogumlu modern cagdas Polonya edebiyatinin en onemli isimlerinden biri olan Polonyali bir sair ve yazar kaynak belirtilmeli Halina PoswiatowskaDogum9 Mayis 1935 1935 05 09 Czestochowa PolonyaOlum11 Ekim 1967 32 yasinda Varsova PolonyaMahlasHaska gercek bir takma ad yerine kendisi ve etrafindakiler tarafindan kullanilan Halina nin daha samimi hali MeslekSair mantik ve felsefe ogrencisiTurlerLirikEdebi akim20 Yuzyil Polonyasi Ikinci Dunya Savasi Poswiatowska lirik siiriyle ve olum ask varolus unlu tarihi kisilikler ozellikle kadinlar yasamin yasamanin var olmanin arilarin kedilerin ve sevginin yasin ve arzunun duygusal nitelikleri konusunda entelektuel ve tutkulu siirleriyle taninir BiyografiSairin Czestochowa daki muzesindeki resmi fot Ivonna Nowicka Halina Poswiatowska 1935 te zanaatkar ve dukkan sahibi Feliks Myga nin kizi olarak dogdu dogdu Dogum belgesine gore dogumu 9 Temmuz da gerceklesmistir ancak annesine gore tam tarih 9 Mayis tir Vaftiz adi Helena dir Kutsal imparatoriceden Buyuk Konstantin in annesi Rahip bu isim azizler listesinde olmadigi icin Halina adini vermeyi kabul etmediler Poswiatowska 1961 de adini Halina olarak degistirdi ve tum siirlerini ve basili olarak yayinlanan diger yayinlarini da bu soyadiyla imzaladi Poswiatowska nin yakin kuzeni Jerzy Bigosinski ye gore onun zeki kulturlu kendine guvenen Bazen ironik sik sik inatci Kendisi hakkinda yuksek bir dusunceye sahipti Baskalarini bazen yukaridan bakar gibi gorunmesine ragmen neredeyse her zaman bir otoriteydi Polonya da savas ciktiginda Halina dort yasindaydi Babasi gonullu olarak orduya seferber oldu ve Varsova yi savunmaya gitti Aile Blitzkrieg den bir inek ve sefil bir atin cektigi bir arabayla kacti 1945 te Sovyet Ordusu ile Wehrmacht arasindaki catismalar sirasinda bu tarih Czestochowa nin ozgurlestirilmesi yillarina denk gelir Halina nin ailesi bodruma sigindiginda bu durumun Halina nin hayati uzerinde belirleyici bir etkisi oldu Soguk ve rutubet Halina yi ciddi sekilde hasta etti ve hastalik geri donusu olmayan bir kalp kusuruna yol acti Annesi Stanislawa Mygowa 1971 de bir radyo yayininda sunlari soyledi Halszka okumayi tek basina ogrendi 9 yasinda bir cocukken hastalandi Dunya hakkindaki surekli meraki olmadan nasil yasayabilirdi Koltukta bir hayat istemiyordu tembel bir hayat istemiyordu Yasamak istiyordu Bir dizi hastane ve klinikten sonra birkac haftadan fazla okula asla gidemedi Bir ara evde annesiyle birlikte ders calisti Altinci siniftan sonra okulu birakti butun gun bahceyle ilgilendi Ailesi geceleri Halina ya kitap okuyordu Halina tum sinavlari gecene kadar Polonya ortaokullarinda okudu Kalina Blazejowska ya gore Halina annesinin omuzlarinda uyuyordu O sirada ilk kez anjina ardindan artrit ve endokarditle ciddi sekilde hastalandi Mitral darligi ile birlikte mitral yetersizligi yani mitral kapagin daralmasi Halina yi ele gecirdi Nihai teshis gelecegin sairi Doctor Hard olarak bilinen Julian Aleksandrowicz tarafindan konuldu Aleksandrowscz isgal sirasinda Krakow gettosundaki hastanenin muduruydu ve SS lerin elindeyken olumden kurtularak bir partizan mufrezesinin komutani oldu Halina ya penisilin ve streptomisin iceren yenilikci bir tedavi verdi 1945 te Halina nin kucuk kiz kardesi Elzbieta da oldu Elzunia cocuk bu kucucuk isim altinda aile mezarliginda yatiyor Cephenin kirilmasi ve Alman ordusunun ilerlemesiyle saklanacak yer olmadigini anladilar bu yuzden annesi ve kardesiyle birlikte isgal altindaki Czestochowa ya geri donduler Bu donemde babasi da savastan geri dondu 1942 de Aleja Najswietszej Maryi Panny No 4 e tasindilar Orada bir deri esya dukkani actilar 1948 1951 yillarinda Halina Czestochowa da ozellikle Mickiewicz ve Slowacki nin kitaplarini okudu Tum sayfalari ezberledi ve kaliplari kendisi yeniden yaratmaya calisti 1956 dan 1958 e kadar Krakow daki Tip Akademisi nin bugun Jagiellonian Universitesi nin Collegium Medicum 3 Dahiliye Bolumu nde bircok kez tedavi gordu Ayrica Poznan ve baskent hastanelerinde kaldi 1949 da bir dukkan isleten babasi ek vergi ile suclandi ardindan tutuklandi ve Wloclawek yakinlarindaki Mielecin deki bir zorunlu calisma kampina yerlestirildi Orada traktor soforu olarak calismasi gerekiyordu Ludwik Szuba nin yazdigi gibi 1946 dan itibaren Mielecin esas olarak Suistimal ve Ekonomik Zararla Mucadele Ozel Komisyonu tarafindan mahkum edilenleri tutuklamak icin kullanildi 1949 dan sonra yogunlasan sinif mucadelesinin yani Stalinizasyon bir parcasi olarak cok genis anlamda anlasilan siyasi meselelerden hukum giymis mahkumlar Mielecin gibi kamplara gonderildi Halina saglik ve ailevi zorluklara ragmen 1955 yilinda 20 yasinda memleketindeki lisesinde final sinavlarini kazandi Daha once 30 Nisan 1954 te yine Lodz Film Okulu ogrencisi olan ve ciddi bir kalp rahatsizligi olan Adolf Poswiatowski ile evlendi Balayina Vistula Nehri uzerindeki Kazimierz e gittiler Ryszard adini daha sik kullanan Adolf Konin de dogdu ve Varsova da buyudu 1943 te Almanlar annesini brosur dagittigi icin tutukladi annesi muhtemelen bir toplama kampina yollandi Adolf ve kiz kardesi akrabalari tarafindan buyutulduler Poswiatowski ler iki yildan daha az bir sure birlikte hayatlarinin tadini cikardilar Adolf 22 Mart 1956 da Krakow da aniden oldu Bir yazar olarak ilk cikisini 1956 da Gazeta Czestochowska da yapti Kendisi Cagdas Kusak uyesi olarak kabul edildi Kasifi elestirmen ve sair Tadeusz Gierymski olarak kabul edilir Hymn Balwochwalczy 1958 adli ilk siir koleksiyonu elestirmenler tarafindan iyi karsilandi Halina Poswiatowska nin sozleri insan varliginin gizemiyle ic ice gecmis ask ve olum temasi etrafinda donuyordu Sair kirilgan ve gelip gecen yasaminin her anini en iyi sekilde degerlendirme cabasi icinde surekli hastaligina ragmen yasamaya calismistir Ask ve yakinlik arzusuyla ve ayni zamanda surekli parcalanma ve olme bilinciyle siirlerini yazdi 1961 de Amerika Birlesik Devletleri ndeki hayati hakkinda bir roportaj kaleme aldi 1966 da American Notebook adinda otobiyografik bir kitap yayimladi Bir Arkadasa Anlati digerlerinin yani sira hayatindaki bir baska onemli adam olan Jerzy Morawski ile yaptigi yazismalari anlatiyordu Sonraki siir koleksiyonlari Dzien Wspolne 1963 Ode to Hands 1966 ve Another Memory dir 1968 Arastirmacilar genellikle Ode to Hands in yazarinin siirini dogrudan Stalinizasyondan arindirma ve Ekim atilimi ile iliskilendirmezler dolayisiyla belirli bir sanatsal olusuma atfederek siniflandirmazlar Poswiatowska nin bir ekolun veya akimin temsilcisi olmadigi cesitli ilham kaynaklarini kullanan bagimsiz bir yazar oldugu soylenebilir O sirada genc yazar Cagdas Kusak sayilmasinin yani sira Muszyna edebiyat grubunun da bir uyesi oldu Giderek agirlasan ve sakatliga yol acan kalbin durumu Profesor Aleksandrowicz Jan Kurczab Zofia Starowieyska Morstinowa ve Jozef Wittin i endiselendirdi Doktorlar Halina yi tedavi icin New Jersey de bulunan Deborah sanatoryumuna gonderdi Polonyali Amerikan toplulugu arasinda toplanan fonlar Philadelphia daki Hahnemann Hastanesinde bir kardiyolojik operasyon yapilmasinda kullanildi 11 Kasim 1958 de yapilan bu operasyon Halina nin ilk ameliyatiydi Polonya okyanus gemisi deki deniz yolculuguyla finanse edildi ve bu ameliyatla birlikte Helena nin dokuz yil daha yasamasi saglandi Poswiatowska digerlerinin yani sira orada onunla Lehce konusan Belarus kokenli bir doktor ile bir araya geldi Sair henuz cok iyi Ingilizce konusmadigi icin bu firsat onun icin daha da degerliydi Iyilesme doneminde birkac Amerikali arkadasi ona sunlari tavsiye etti Smith e yabanci ogrenci bursunun verildigi yere basvurun Dil yetenegi uyanik ve merakli zihni ile her yerde oldugu gibi burada da one cikti Latincenin yani sira Rusca ve Ispanyolca okudu Ingilizce Fransizca okudu ve burada Almanca da ogrendi Baslica ilgi alani felsefe ve oldu Haziran da mezun oldu ve yuksek lisans yapmak icin bir universiteden burs aldi Smith teyken baska bir Lehce kitap yazdi Polonyali bir yayinci ondan siir yazmasini istedi Daha sonra Polonya ya donmek yerine hic Ingilizce bilmemesine ragmen 1961 yilinda seckin a burs kazandi ve uc yil sonra burada bir sanat lisans derecesi ile mezun oldu Kendisine Stanford da her seyi hazir bir doktora teklif edilmesine ragmen Krakow daki Jagiellonian Universitesi nde felsefe okumaya ve arastirma yapmaya karar vererek Polonya ya dondu 29 Ekim 1959 tarihli bir mektubu Bayan Haski nin biyografisini benden istiyorsunuz bu son derece kolay bir sey Hastane hastane biraz farklilik icin sanatoryum ve tekrar hastane Varsova Krakow Poznan ve tekrar Krakow Rabka veya Polanica gibi daha kucuk yerlerden bahsetmeyelim bile yine hastane ve tabii ki sanatoryum Tum hayatinda iki yil boyunca okula gitti yani 13 15 yaslari arasinda 9 ve 10 sinifi 11 sinifa kadar ve ardindan uzaktan egitimle lise diplomasini aldi Evleniyor sinema yonetmeniyle sanatoryumda tanistigi ve dogal olarak hasta olan iki yil sonra olen sonra tekrar hastanelerden geciyor Sagliginda Shakespeare e felsefeye digerlerinin yani sira Platon un Devlet ini okudu ve sanata pek dikkat etmeden burada cok yogun bir sekilde calisti New York ta Columbia Universitesi nde sosyoloji alaninda doktora ogrencisi ve Ford Vakfi bursu sahibi olan Jerzy Kosinski ile tanisti 1960 yilinda New York taki Columbia Universitesi nde Yaz Felsefesi Derslerine de katildi Sair Krakow da digerlerinin yani sira Lviv Varsova felsefe okulunun temsilcileri Izydora Dambska ve Husserl in ogrencisi ve Witkacy nin arkadasi unlu fenomenolog Roman Ingarden in seminerlerine de katildi 5 Ocak 1962 den itibaren Yazarlar Evi nde 22 Krupnicza Caddesi ndeki bir kiralik evde yasadi Dairesi yuksek karanlik soguk komurle isitiliyordu Mutfaksizdi ve banyoda kucuk bir gazli ocak vardii 28 Haziran 1963 te Halina MA sinavini gecerek John Stewart Mill in Mantik Sisteminde Nedensellik tezine dayanan felsefe alaninda yuksek lisans derecesi aldi Henuz ogrenciyken 25 Haziran 1962 de Polonya Yazarlar Birligi ne kabul edildi Polonya ya Poswiatowska Temmuz 1961 de geri dondu Krakov daki Jagiellonian Universitesi Felsefe ve Tarih Fakultesi nde egitimine devam etti ve 1963 te felsefe master derecesini aldi 1964 te bu fakultede Doga Felsefesi Bolumu nde asistan olarak calismaya basladi Maria Ossowska nin gozetimi ve yonetimi altinda Martin Luther King in siddet karsitligi ve etigi konularinda bir doktora tezi uzerinde calisti 1966 sonbaharinda bircok caba ve zorluktan sonra Paris e kisa sureli iki aylik bir bursla birlikte yolculuk yapti Akrabalariyla yaptigi yazismalar Halina nin hastaliginin ne kadar buyuk bir zorluk haline geldigini gosteriyordu Dorduncu kata cikmak Halina icin asilmaz bir engel mertebesine ulasti Halina Poswiatowska nin siirleri Polonya Radyo ve Televizyonunda da yayinlandi ve birkac dile cevrildi Haziran 1967 sagligina onemli bir bozulma getirdi ve bu da Krakow da bir klinikte ve Eylul de baskentte bir hastanede kalmasina neden oldu Halina Poswiatowska ikinci kalp ameliyatindan sekiz gun sonra 11 Ekim 1967 de Varsova da oldu St mezarligina gomuldu Bu sefer ameliyat Polonya da gerceklestirilmisti ve onun hareket kabiliyetini ve solunumunu sinirlayan edinilmis kronik bir kalp rahatsizligini duzeltmek amaciyla yapildi Bu rahatsizlik Polonya nin II Dunya Savasi sirasinda Alman isgali sirasinda 9 yasindayken gecirdigi kronik bir usutmeye dayaniyordu Kisa sure sonra sairin edebi eseri olumunden sonra Gdansk Sonbahar Toplantilari 1967 sirasinda verilen Yuzuk ile odullendirildi ve Jan Zych tarafindan derlenen bir dizi derleme yayinlandi Another Memory Krakow 1968 Sonraki yillarda birkac sarki sozu seckisi ve Cekceye bir ceviri de getirildi Blansko 1974 1980 de Halina Poswiatowska nin adini tasiyan bir siir yarismasi duyuruldu Tadeusz Baird siirlerine muzik yazdi Five Songs Aleksandra Blizniuk Tadeusz Baird in Bes Sarkisinin Baird in ciktisinda bulunan her onemli akimdan ve her teknikten cesitli uslup ozellikleri icerdiginden bestecinin vokal enstrumantal calismasina kiyasla ozel bir calisma oldugunu yaziyor Grazyna Borkowska Poswiatowska ya Saygisiz ve Romantik Olmayan bir biyografik kitap adadi ve digerlerinin yani sira sairin annesiyle olan iliskisi ve sairin daha az bilinen asi ve ironik yuzunu ortaya cikartti Bu ogelerin her ikisi de Poswiatowska yi yeniden tanima surecinin bir parcasini ve ayni zamanda sairin calismalarinin biyografik unsurlarini sunuyor Sair Beata Szymanska Aleksandrowicz sunlari hatirladi Halina ile ilgili iki sekilde dusunebilirdiniz Ya ondan nefret edecektiniz ya da onu sevecektiniz Zordu bazen zalimdi cogu zaman kotu niyetliydi Her zaman parliyordu Ne kadar renkli bir kus Sairin cesitli ayrintilarla doyurulmus zengin portresi ayni zamanda gorunusu hakkinda Jerzy Bigosinski onu guzel profilli koyu sarisin olarak hatirladi Jagiellonian Universitesi nden kutuphaneci Janina Szarek sunlari kaydetti Halina cok guzeldi Ilginc bir profile sahip bir yuzu vardi Ayni zamanda formdaydi Elizabeth Wittlin Lipton a gore guzeldi biraz Audrey Hepburn e benziyordu Poswiatowska nin ilk siirlerini Gazeta Czestochowska da yayinlayan ve 1950 lerden beri Czestochowa ile iliskilendirilen sair Tadeusz Gierymski onun gorunusunun karmasik ozelliklerini yansitiyordu Terimin gunluk anlaminda guzel bir kiz degildi Cirkin degildi oldukca guzeldi Ama yalnizca bu guzellik arti tum kisilikten yayilan bir miktar icsel hastalikli isilti guzelligi olusturuyordu Profesor Aleksandrowicz in Czestochowa daki cok genc hastasinin siirlerini gozden gecirmesini istedigi Wislawa Szymborska hem karakterini hem de onemli ozelligini hatirladi Poswiatowska nin hayata karsi tutumunu Sonra Halina ile tanistim Cok guzel bir kizdi Alisilmadik bir varolus tarzina sahipti Kendi durumuna ozgu bir mizah anlayisina sahipti Calismalari Bagnazlarin Ilahi 1958 Bir Arkadasa Anlati 1967 duz yazi Dans Eden Nina Secilmis Siirler Jan Zych der s 19 Cehenneme inanmiyoruz 22 Ben Julia yim 35 her gun 352 Uzayda ve Zaman Icinde 400 Isolde olurken 422 Gunduz Uyumayi Seven Baykusun Masali sik kafiyeli 10 sayfalik bir siir masali Siir Evi Czestochowa daki Halina Poswiatowska Muzesi fot Ivonna Nowicka Eserleri Polonya nin Krakow sehrinde bulunan Wydawnictwo Literackie tarafindan 1997 yilinda yayimlanan dort ciltlik Dziela Eserler adli eserde toplanmistir Ilk iki cilt yuzlerce sayfa siirlerden olusurken son iki cilt ise duz yazi ve mektuplardan olusmaktadir Polonya da hala devam eden bir sair olarak populerligi ve yeni cevirilerle dunya edebiyatindaki onemi artmistir Kendi siir icerigi ve siir cevirileri Ezra Pound Lawrence Ferlinghetti Federico Garcia Lorca Jacques Prevert ve bircok Sloven sairi olan Kajetan Kovic Joze Udovic Sasa Vegri Dane Zajc gibi isimlerden etkilendigini gostermektedir Ayrica klasik Yunan filozofu Aristoteles arilar kediler kirmizi renk kurk dokusu Metropolitan Sanat Muzesi nin antik koleksiyonlari ve cagdasi olan Siyah Amerikali Negro sehir kulturu de onun etkisi altinda oldugu unsurlardir Onemli cevirilerKitaplar ve dergiler Halina Poswiatowska Magdalena Nowinska Translator Mais uma lembranca Jeszcze jedno wspomnienie n t Revista Literaria em Traducao nº 1 Set 2010 Portekizce Fpolis Brasil ISSN 2177 5141 6 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Nisan 2015 Portekizce Ey zendegi tarkam koni mimiram Gozine ye ash ar Zycie umre jesli odejdziesz Wybor wierszy trans into the Persian Baal Publications Tehran Iran 2010 93 p 978 964 2574 28 5 Farsca Indeed I love selected and transl into the English by Maya Peretz afterword by Anna Nasilowska Wydawnictwo Literackie Krakow 1998 2005 233 pp Ingilizce Mon ombre est une femme poemes trad du pol par Isabelle Macor Filarska et Grzegorz Splawinski Editions Caracteres Paris 2004 100 p Fransizca Racconto per un amico trad dal pol di Vera Verdiani Neri Pozza Editore Vicenza dr 2001 175 p Italyanca Oiseau de mon coeur choix et traduction Isabelle Macor Filarska Grzegorz Splawinski postface Izolda Kiec Wydawnictwo Literackie Krakow 1998 163 p Fransizca Osce edin spomen poezija proza prev ot pol Zdravko Kis ov Blagovesta Lingorska Karina M Sofija 1997 253 p Bulgarca Yayinlanmamis Internet Halina Poswiatowska English ve Polish Marek Lugowski Translator Maintainer PHP Programmer Sheila Miguez PHP Programmer 14 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2015 KB1 bakim Tanimlanamayan dil link Ingilizce Kaynakca Nierozwazna ve nieromantyczna O Halinie Poswiatowskiej Pervasiz ve Romantik Olmayan Halina Poswiatowska Uzerine Krakow Wydawnictwo Literackie 2001 ilk baski karton kapakli s 204 Lehce Uparte serce Inatci Bir Kalp Krakow Wydawnictwo Znak 2014 ilk baski ciltli 338 s Lehce NotlarDis baglantilarOrijinal siirlerini biyografisini indekslerini fotograflarini iceren kapsamli site 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lehce HalinaFAQ eksiksiz kulliyat ceviri arsivi 2 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Poswiatowska nin Grazyna Borkowska Nierozwazna i nieromantyczna adli siiri uzerine bilimsel bir kitabi tanitan bir makale O Halinie Poswiatowskiej Pervasiz ve Romantik Olmayan Halina Poswiatowska Uzerine 2014 04 30 1 20 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Halina Poswiatowska 22 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde toplanan eserler Lehce Halina Poswiatowska 1 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde biyografisi Lehce Biyografi yazariyla Kalina Blazejowska nin Poswiatowska nin bilimsel biyografisini tanitan bir roportaj Uparte serce Inatci Bir Kalp 2014 06 27 2 17 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lehce by the priest over the objections of her family