Hapsagay (Saqa Türkçesi: хапсаҕай) — kıvrak, becerikli, güçlü) — Yakutlara özgü milli güreş türü.
Menşei ülke | Yakutya |
---|
Etimolojisi
Bu spor türünün adının türlü etimolojisi vardır. N.S. Grigoryev'in fikrine göre Saha (Yakutya) Türklerinin frazoloji Birleşmeler Sözlüğüne bakılırsa onda hapsa (tutmak, yapışmak) ve bay sözlerinin birleşiminden oluşmuştur. «tut ve hareket eyle» mənasını verir. «Yakutların Açıklamalı Sözlüğü'nde» hapsabay (хапсаҕай) gibi denilir. Hap çevik ve güçlü, sabay ise at anlamını verir verir.
Tarih
Hapsagay'ın eski bir tarihi vardır ve mücadele kurallarının ne zaman kurulduğunu belirlemek neredeyse mümkün değildir. Zaten meşhur kahramanlık destanı Olonho'da, hapsagay dövüş teknikleri yardımıyla "orta dünya" kahramanının "karanlık güç" temsilcilerine karşı kazandığı zaferin bir tanımı verilmiştir.
Efsanelere göre, eski zamanlarda bile, Sakalar ayrı bir şekil oluşturan askerlerin eğitim ve öğretim sistemine sahipti. Bu tür bir eğitimin bileşenlerinden biri silahsız savaşma yeteneğiydi. Savaşçı seçilen bir çocuğa (bootur : bahadır denilir) çeşitli askeri beceriler öğretilir ve ulusal güreşin bilgeliği de dahil olmak üzere uygun fiziksel beceriler geliştirilir.
XIX. yüzyılın sonunda ve XX yüzyılın başında, günümüz Yakutistan topraklarında hapsagay tutkusu arttı, hapsagayın ünlü ustaları ortaya çıktı. 1932'de, özerk cumhuriyetin kuruluşunun onuncu yıldönümüne zamanlanan ilk resmi hapsagay yarışmaları yapıldı ve bundan sonra yarışmalar hem tatillerde hem de tüm spor müsabakalarında sistematik olarak yapıldı. Kadınların da yarışmalara katılıyordu.
Hakkında
Güreşçiler beline kadar çıplaktır, belden aşağısı ise genellikle şort veya tayt giyerler. Daha önce, yılın zamanı ne olursa olsun, güreşçiler soyunurlar ve sadece rovdugadan yapılmış şortlarla (yünsüz yumuşak geyik derisi) giyindiler. Dövüşler çimlerle büyümüş bir açıklıkta yapılabilir, ancak şu anda resmi dövüşler 10 metre çapında bir güreş halısında yapmaktadırlar.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Mandzyak А. S., Artyomenko О. L. Dünyada milli güreş çeşitlerinin ansiklopedisi. Minsk, 2010 yılı 25 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hapsagay Saqa Turkcesi hapsaҕaj kivrak becerikli guclu Yakutlara ozgu milli gures turu Hapsagay Saka guresi Mensei ulkeYakutyaEtimolojisiBu spor turunun adinin turlu etimolojisi vardir N S Grigoryev in fikrine gore Saha Yakutya Turklerinin frazoloji Birlesmeler Sozlugune bakilirsa onda hapsa tutmak yapismak ve bay sozlerinin birlesiminden olusmustur tut ve hareket eyle menasini verir Yakutlarin Aciklamali Sozlugu nde hapsabay hapsaҕaj gibi denilir Hap cevik ve guclu sabay ise at anlamini verir verir TarihHapsagay in eski bir tarihi vardir ve mucadele kurallarinin ne zaman kuruldugunu belirlemek neredeyse mumkun degildir Zaten meshur kahramanlik destani Olonho da hapsagay dovus teknikleri yardimiyla orta dunya kahramaninin karanlik guc temsilcilerine karsi kazandigi zaferin bir tanimi verilmistir Efsanelere gore eski zamanlarda bile Sakalar ayri bir sekil olusturan askerlerin egitim ve ogretim sistemine sahipti Bu tur bir egitimin bilesenlerinden biri silahsiz savasma yetenegiydi Savasci secilen bir cocuga bootur bahadir denilir cesitli askeri beceriler ogretilir ve ulusal guresin bilgeligi de dahil olmak uzere uygun fiziksel beceriler gelistirilir XIX yuzyilin sonunda ve XX yuzyilin basinda gunumuz Yakutistan topraklarinda hapsagay tutkusu artti hapsagayin unlu ustalari ortaya cikti 1932 de ozerk cumhuriyetin kurulusunun onuncu yildonumune zamanlanan ilk resmi hapsagay yarismalari yapildi ve bundan sonra yarismalar hem tatillerde hem de tum spor musabakalarinda sistematik olarak yapildi Kadinlarin da yarismalara katiliyordu HakkindaGuresciler beline kadar ciplaktir belden asagisi ise genellikle sort veya tayt giyerler Daha once yilin zamani ne olursa olsun guresciler soyunurlar ve sadece rovdugadan yapilmis sortlarla yunsuz yumusak geyik derisi giyindiler Dovusler cimlerle buyumus bir aciklikta yapilabilir ancak su anda resmi dovusler 10 metre capinda bir gures halisinda yapmaktadirlar Kaynakca hapsaҕaj SakhaTyla Ru Sakha Dictionary 4 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2016 Xapsaqay Genc alim jurnali 4 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2016 Dis baglantilarMandzyak A S Artyomenko O L Dunyada milli gures cesitlerinin ansiklopedisi Minsk 2010 yili 25 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde