Ebu Maali Hasan (tam adıyla: Nasır Bedreddin Ebu Ma'ali Hasan Arapça: الناصر بدر الدين أبو المعالي الحسن بن الناصر محمد,) d. 1334 - o. 1361) 1347 ile 1351 dönemi ve 1354 - 1361 döneminde olmak üzere iki defa hükümdarlık yapmış olan ondokuzuncu Bahri hanedanından Türk asıllı Memlûk sultanıdır. Hükümdarlık dönemleri arasında kardeşi Salih Selahaddin 1351de hükümdarlığa getirilmişti. Ama hemen 1354de Ebu Maali Hasan tekrar tahta geçirildi ve 1361de öldürülene kadar tahtta kaldı. Nasır Muhammed bin Kalavun'un hükümdarlık yapan 8 oğlundan 7incisi olup bunlar arasından üç yıldan fazla bir dönem saltanat süren tek oğludur. 1361de tahttan indirilip yeğeni Salahaddin Muhammed yerine sultan olmuştur.
Ebu Maali Hasan | |||||
---|---|---|---|---|---|
Mısır Memlûk Sultanı | |||||
Hüküm süresi | 1347 - 1351 | ||||
Önce gelen | Seyfeddin Hacı | ||||
Sonra gelen | Salih Selahaddin | ||||
Hüküm süresi | 1354 - 1361 | ||||
Önce gelen | Salih Selahaddin | ||||
Sonra gelen | Selahaddin Muhammed | ||||
Doğum | 1334 | ||||
Ölüm | 1361 | ||||
| |||||
Hanedan | Bahri Hanedanı | ||||
Babası | Nasır Muhammed bin Kalavun |
Yaşamı
Birinci hükümdarlık dönemi (1347 - 1351)
1347'de Ebu Maali Hasan kardeşi Seyfeddin Hacı yerine Sultan oldu. Son hükümdar Kahire halkı açlıktan kıvranırken kölemenleri desteğiyle devlet hazinesini soyup boşaltmış ve bu gerçek ortaya çıkınca öldürülmüştü.
Ebu Maali Hasan önce kendinden önceki sultanların kölemenlerini ve diğer saray mensuplarını devlet idaresinden elimine etmeye çalışmakla işe başladı. Fakat 1348'de çok büyük bir tehlike Mısır kapısına gelmişti. Orta Asya'dan Moğol İmparatorluğu içlerinden Karadeniz üzerinden tüccarlar ve tüccar gemileri vasıtası gelen büyük veba salgını kendini Mısır'da da gösterdi. Bu veba salgını Avrupa'ya da yayılıp "Kara Ölüm" adıyla anılarak bütün Avrupa ülkelerini kırıp geçirdi. Mısır halkı tümüyle bu veba salgınından çok etkilendi. Vebaya yakalanan Sultan'ın muhafızları ortadan kayboldular; Kahire kalesindeki asker kışlaları boşaldı. 1348'de Kasım ile Aralık arasında bir ayda 900.000 kişinin öldüğü bildirilir. Kahire'de mezarlıklar dolduğu için vebadan ölenler gömülemez olmuş ve salgından ölenlerin cesetleri yığılı kalmıştı. 1349 güzünde vebanın yayılması biraz yavaşladı ve sonunda durdu. Fakat veba salgını ve ölüm Memlûklu emirler arasındaki rekabeti sona erdirmemişti. Ebu Maali Hasan bir komployla karşılaştı. 1351de komplo liderleri onu tahttan indirip 14 yaşındaki kardeşi Selahaddin Salih'i Memlûklu Sultanı olarak tahta geçirdiler.
İkinci hükümdarlık dönemi (1354 - 1361)
1454de ise bu sefer kardeşi Sultan Selahaddin Salih aleyhine yapılan bir darbe ile Ebu Maali Hasan tekrar tahta geçirildi. Bu seferki hükümdarlık döneminde Ebu Maali Hasan devlet işlerini kendini tahta geçiren komplocu Memlûklu emirlerine bıraktı ve sarayında zevküsefa ile hayat geçirmeye daldı. Kilikya'ya bir Memlûklu ordusu gönderildi ve bu ordu Adana ve Tarsus'u eline geçirdi.
Fakat bu hayat da pek uzun sürmedi 1361'de yeni bir hükûmet darbesi ile Ebu Maali Hasan tahttan indirilip yeğeni Selahaddin Muhammed tahta geçirildi. Ebu Maali Hasan tutuklandı. Hapishanede iken büyük olasılıkla öldürülmüş olduğu kabul edilmektedir ve cesedi bulunamamıştır.
Bu nedenle Kahire ortasında adına 1356-1363'te yaptırılan "Sultan Hasan Cami" yanında bulunan türbesindeki mezar boştur.
Dipnotlar
- ^ Clot, André (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin Bölüm: "L'âge d'or - Un temps d’horreurs (Altın çağı - korkular zamanı)"
- ^ Clot, André (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin Bölüm:"Le temps des crises - Horreurs et splendeurs (Krizler dönemi - Korkular ve muhteşemlik)"
- ^ Clot, André (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin Bölüm="L'âge d'or - Au Proche Orient la vie s'arrête (Altın Çağı - Yakın Doğu'da hayatın durması)"
Konuyla ilgili yayınlar
- Abû_al-Hasan Fransızca Wikipedia "An-Nâsir_Badr_ad-Dîn_Abû_al-Ma'âlî Abû_al-Hasan" nmaddesi[](Fransızca) (Erişim:2.7.2010)
- Clot, André
- (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlûkların Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları .
- (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin (Fransızca)
- Bosworth, Clifford Edmund (1967) The new Islamic dynasties: a chronological and genealogical manual Edinburgh:Edinburgh University Press Google Books1 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim:9.7.2010)
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Seyfeddin Hacı | Mısır Memlûk Sultanı 1347 - 1351 | Sonra gelen: Salih Selahaddin |
Önce gelen: Salih Selahaddin | Mısır Memlûk Sultanı 1354 - 1361 | Sonra gelen: Selahaddin Muhammed |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu Maali Hasan tam adiyla Nasir Bedreddin Ebu Ma ali Hasan Arapca الناصر بدر الدين أبو المعالي الحسن بن الناصر محمد d 1334 o 1361 1347 ile 1351 donemi ve 1354 1361 doneminde olmak uzere iki defa hukumdarlik yapmis olan ondokuzuncu Bahri hanedanindan Turk asilli Memluk sultanidir Hukumdarlik donemleri arasinda kardesi Salih Selahaddin 1351de hukumdarliga getirilmisti Ama hemen 1354de Ebu Maali Hasan tekrar tahta gecirildi ve 1361de oldurulene kadar tahtta kaldi Nasir Muhammed bin Kalavun un hukumdarlik yapan 8 oglundan 7incisi olup bunlar arasindan uc yildan fazla bir donem saltanat suren tek ogludur 1361de tahttan indirilip yegeni Salahaddin Muhammed yerine sultan olmustur Ebu Maali HasanMisir Memluk SultaniHukum suresi1347 1351Once gelenSeyfeddin HaciSonra gelenSalih SelahaddinHukum suresi1354 1361Once gelenSalih SelahaddinSonra gelenSelahaddin MuhammedDogum1334Olum1361Tam adiNasir Bedreddin Ebu Ma ali HasanHanedanBahri HanedaniBabasiNasir Muhammed bin KalavunSultan Ebu Maali Hasan adina Kahire de 1356 1363 te yaptirilan Sultan Hasan Camii Soldaki buyuk kubbeli camii Sagdaki 1867 1812 doneminde yaptirilan Er Rifai Camii YasamiBirinci hukumdarlik donemi 1347 1351 1347 de Ebu Maali Hasan kardesi Seyfeddin Haci yerine Sultan oldu Son hukumdar Kahire halki acliktan kivranirken kolemenleri destegiyle devlet hazinesini soyup bosaltmis ve bu gercek ortaya cikinca oldurulmustu Ebu Maali Hasan once kendinden onceki sultanlarin kolemenlerini ve diger saray mensuplarini devlet idaresinden elimine etmeye calismakla ise basladi Fakat 1348 de cok buyuk bir tehlike Misir kapisina gelmisti Orta Asya dan Mogol Imparatorlugu iclerinden Karadeniz uzerinden tuccarlar ve tuccar gemileri vasitasi gelen buyuk veba salgini kendini Misir da da gosterdi Bu veba salgini Avrupa ya da yayilip Kara Olum adiyla anilarak butun Avrupa ulkelerini kirip gecirdi Misir halki tumuyle bu veba salginindan cok etkilendi Vebaya yakalanan Sultan in muhafizlari ortadan kayboldular Kahire kalesindeki asker kislalari bosaldi 1348 de Kasim ile Aralik arasinda bir ayda 900 000 kisinin oldugu bildirilir Kahire de mezarliklar doldugu icin vebadan olenler gomulemez olmus ve salgindan olenlerin cesetleri yigili kalmisti 1349 guzunde vebanin yayilmasi biraz yavasladi ve sonunda durdu Fakat veba salgini ve olum Memluklu emirler arasindaki rekabeti sona erdirmemisti Ebu Maali Hasan bir komployla karsilasti 1351de komplo liderleri onu tahttan indirip 14 yasindaki kardesi Selahaddin Salih i Memluklu Sultani olarak tahta gecirdiler Ikinci hukumdarlik donemi 1354 1361 1454de ise bu sefer kardesi Sultan Selahaddin Salih aleyhine yapilan bir darbe ile Ebu Maali Hasan tekrar tahta gecirildi Bu seferki hukumdarlik doneminde Ebu Maali Hasan devlet islerini kendini tahta geciren komplocu Memluklu emirlerine birakti ve sarayinda zevkusefa ile hayat gecirmeye daldi Kilikya ya bir Memluklu ordusu gonderildi ve bu ordu Adana ve Tarsus u eline gecirdi Fakat bu hayat da pek uzun surmedi 1361 de yeni bir hukumet darbesi ile Ebu Maali Hasan tahttan indirilip yegeni Selahaddin Muhammed tahta gecirildi Ebu Maali Hasan tutuklandi Hapishanede iken buyuk olasilikla oldurulmus oldugu kabul edilmektedir ve cesedi bulunamamistir Bu nedenle Kahire ortasinda adina 1356 1363 te yaptirilan Sultan Hasan Cami yaninda bulunan turbesindeki mezar bostur Dipnotlar Clot Andre 2009 L Egypte des Mamelouks 1250 1517 L empire des esclaves Paris Perrin ISBN 978 2 262 03045 2 Bolum L age d or Un temps d horreurs Altin cagi korkular zamani Clot Andre 2009 L Egypte des Mamelouks 1250 1517 L empire des esclaves Paris Perrin ISBN 978 2 262 03045 2 Bolum Le temps des crises Horreurs et splendeurs Krizler donemi Korkular ve muhtesemlik Clot Andre 2009 L Egypte des Mamelouks 1250 1517 L empire des esclaves Paris Perrin ISBN 978 2 262 03045 2 Bolum L age d or Au Proche Orient la vie s arrete Altin Cagi Yakin Dogu da hayatin durmasi Konuyla ilgili yayinlarAbu al Hasan Fransizca Wikipedia An Nasir Badr ad Din Abu al Ma ali Abu al Hasan nmaddesi olu kirik baglanti Fransizca Erisim 2 7 2010 Clot Andre cev Turhan Ilgaz 2005 Kolelerin Imparatorlugu Memluklarin Misir i Istanbul Epsilon Yayinlari ISBN 9753317727 2009 L Egypte des Mamelouks 1250 1517 L empire des esclaves Paris Perrin ISBN 978 2 262 03045 2 Fransizca Bosworth Clifford Edmund 1967 The new Islamic dynasties a chronological and genealogical manual Edinburgh Edinburgh University Press ISBN 978 0 7486 2137 8 Google Books1 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim 9 7 2010 Resmi unvanlarOnce gelen Seyfeddin Haci Misir Memluk Sultani 1347 1351 Sonra gelen Salih SelahaddinOnce gelen Salih Selahaddin Misir Memluk Sultani 1354 1361 Sonra gelen Selahaddin Muhammed