Hasan Kulesi (Arapça: صومعة حسان, romanize: Savmaye Hasan), Fas'ın başkenti Rabat'ta bulunan bir minaredir. Minare, 1199 yılında Muvahhid Halifeliğinin üçüncü halifesi Yakub el-Mansur tarafından inşa edilmiştir ve tamamlanamamış bir caminin bir parçasıdır.
Hasan Kulesi | |
---|---|
Yerel ad | |
Konum | Rabat, Fas |
Koordinatlar | 34°01′26.98″K 6°49′22.17″B / 34.0241611°K 6.8228250°B |
İnşası | 1199 |
Mimari tarzı | Muvahhid mimarisi Fas mimarisi Berberi mimarisi |
Kulenin dünyanın en büyük minaresi olması amaçlandı ve cami tamamlandığında batı İslam dünyasının en büyüğü olması planlandı. Ancak Yakub el-Mansur'un 1199'da ölümünden sonra caminin inşaatı durdu. Minare 44 metre yükseklikte ayakta bırakılmıştır. Caminin geri kalanı da birkaç duvarın sadece başlangıcı ve 348 sütunun inşa edilmesiyle yarım kaldı. Kule, caminin kalıntıları ve modern V. Muhammed Mozolesi ile birlikte Rabat'ta önemli bir tarihi ve turistik kompleksi oluşturmaktadır.
Minare, Ebu Yusuf Yakub el-Mansur tarafından yaptırılmış olmasına rağmen, "Hasan" Kulesi veya "el-Hasan Camii" olarak bilinmektedir. Anıta bu ismin nasıl verildiği bilinmemekle birlikte, bu ismin 13. yüzyıl kadar erken bir tarihte kullanıldığı görülmektedir.
Tarihi
Hasan Kulesi'ni inşa ettiren kişi, Mağrip ve İberya'da bir Berberi Müslüman imparatorluğu olan Muvahhid Halifeliği'nin hükümdarı Yakub el-Mansur'dur. El-Mansur, şu anda Rabat'ın medinesi (eski şehir) olan yerde, eski Kasbah'ın ötesinde geniş bir alana yayılan yeni surlarla, el-Mehdiyye veya Ribat el-Feth adı verilen yeni bir müstahkem imparatorluk başkenti inşa etmeye karar verdi. Bu proje aynı zamanda bu başkent için Hasan Kulesi'nin minaresi olacağı muazzam bir caminin inşasını da içeriyordu. Caminin inşaatı 1191 yılında başladı, ancak El-Mansur'un 'ndaki zaferini anmak için tasarlandığını iddia eden bazı tarihi raporlar nedeniyle, inşa yılı 1195 olarak geçmektedir.
Kule, Endülüs'teki (günümüz İspanya'sı) Sevilla Giralda'sı gibi, Marakeş'teki Kutubiyye Camii'nin minaresi örnek alınarak yapılmış, ancak yüksekliği ve bir dizi rampadan oluşan yükselme yöntemi açısından eski Mısır'daki İskenderiye Deniz Feneri'nden de esinlenmiştir. Yakub el-Mansur, Rabat'ta, özellikle yeni şehir surları ve kapılarının inşası ve Avdaya Kasbahı'na eklemeler olmak üzere başka çalışmalar da yaptı. Tüm bu çalışma ve harcamalara rağmen Muvahhid başkenti Marakeş'te kaldı ve hiçbir zaman Rabat'a taşınmadı.
Yakub el-Mansur'un 1199'da ölümünden sonra cami ve yeni başkent tamamlanmadan kaldı ve halefleri camiyi bitirecek kaynaklardan ya da iradeden yoksun kaldı. Yapıdan geriye sadece duvarlarının başlangıcı ve 348 sütun kalmıştır. Terk edilmeden önce camiye bir miktar kiremit çatı eklendiğine dair kanıtlar olsa da, taşınabilen neredeyse tüm malzemeler başka bir yerde inşaatta yeniden kullanılmak üzere sonunda alandan çıkarıldı. Tamamlanmamış olmasının yanı sıra, cami 1755 Lizbon Depremi'nde bir miktar hasar gördü.
20. yüzyılda sömürgeci Fransız ve Faslı arkeologlar bölgeyi kazarak geriye kalanları dikkatlice yeniden inşa ettiler. 1960'larda cami kalıntılarının bulunduğu alan, modern bir cami ve kompleksin güney tarafının geri kalanını kaplayan başka bir köşkle birlikte güneydoğu köşesinde V. Muhammed'in Türbesi'nin inşaatına yer verecek şekilde dönüştürüldü. Modern türbe ve cami, Vietnamlı mimar Cong Vo Toan tarafından tasarlandı ve 1971'de tamamlandı. Kule ve caminin bulunduğu alan, 1 Temmuz 1995'te Kültür kategorisinde UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklendi. Tarihi Rabat'ı kapsayan daha büyük alanın bir parçası olarak 2012 yılında Dünya Mirası Statüsü'ne layık görüldü.
Tasarımı
Cami
Cami, kilometrelerce öteden görülebilen heybetli bir manzara sağlamak için Ebu Rekrek Nehri'nin yüksek güney kıyısına stratejik bir şekilde yerleştirilmiştir. İnşaat sırasında çevredeki bölge banliyö olduğundan ve camiyi düzenli olarak dolduracak nüfustan yoksun olduğundan, tarihçiler buranın seferlere çıkmadan önce Muvahhid birliklerine hizmet etmek için yapıldığını düşünmektedirler.
Caminin toplam boyutları o dönem için muazzamdı: 183'e 139 metre (600'e 456 ft). Eğer tamamlanmış olsaydı, İslam dünyasının batı kesimindeki en büyük cami olacaktı, hatta Kurtuba Ulu Camii'nden bile daha büyük olacaktı. Caminin çevresi, 100 metreden daha uzakta olduğu kuzey tarafı hariç, her tarafta caminin kendisinden yaklaşık 50 metre uzakta duran başka bir duvarla çevriliydi.
Kaynakça
- ^ "Encyclopædia Britannica online". 16 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ The mosque : history, architectural development & regional diversity. Frishman, Martin., Khan, Hasan-Uddin., Al-Asad, Mohammad. Londra: Thames & Hudson. 2002. ISBN . OCLC 630140824.
- ^ a b c Bloom, Jonathan M. (2020). Architecture of the Islamic West: North Africa and the Iberian Peninsula, 700-1800. Yale University Press. ss. 137-141. ISBN . 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ Rosser-Owen, Mariam (27 Mart 2014). "Andalusi Spolia in Medieval Morocco: "Architectural Politics, Political Architecture"". Medieval Encounters. 20 (2). ss. 152-198. doi:10.1163/15700674-12342164.
- ^ a b Bloom, Jonathan M. (2020). Architecture of the Islamic West: North Africa and the Iberian Peninsula, 700-1800. Yale University Press. ss. 137-141. ISBN . 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ Lakhdar, Kamal. "Hasan Mosque". Discover Islamic Art, Museum With No Frontiers. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ Salem, El-Sayed Abdel Aziz (1991). "The Influence of the Lighthouse of Alexandria on the Minarets of North Africa and Spain". Islamic Studies. 30 (1/2): 149-156.
- ^ Bennison, Amira K. (2016). The Almoravid and Almohad Empires. Edinburgh University Press. ss. 309-10, 322-25.
- ^ a b c Bennison, Amira K. (2016). The Almoravid and Almohad Empires. Edinburgh University Press. s. 322. ISBN .
- ^ Bloom, Jonathan M. (2020). Architecture of the Islamic West: North Africa and the Iberian Peninsula, 700-1800. Yale University Press. s. 275. ISBN . 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ "Rabat, Modern Capital and Historic City: a Shared Heritage". UNESCO. 2012. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2013.
- ^ Ewert, Christian (1992). "The Architectural Heritage of Islamic Spain in North Africa". Dodds, Jerrilynn D. (Ed.). Al-Andalus: The Art of Islamic Spain. New York: The Metropolitan Museum of Art. ss. 85-95. ISBN . 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2023.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Hasan Kulesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Images of Hassan Tower 27 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in Manar al-Athar digital image archive
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasan Kulesi Arapca صومعة حسان romanize Savmaye Hasan Fas in baskenti Rabat ta bulunan bir minaredir Minare 1199 yilinda Muvahhid Halifeliginin ucuncu halifesi Yakub el Mansur tarafindan insa edilmistir ve tamamlanamamis bir caminin bir parcasidir Hasan KulesiYerel adKonumRabat FasKoordinatlar34 01 26 98 K 6 49 22 17 B 34 0241611 K 6 8228250 B 34 0241611 6 8228250Insasi1199Mimari tarziMuvahhid mimarisi Fas mimarisi Berberi mimarisi Kulenin dunyanin en buyuk minaresi olmasi amaclandi ve cami tamamlandiginda bati Islam dunyasinin en buyugu olmasi planlandi Ancak Yakub el Mansur un 1199 da olumunden sonra caminin insaati durdu Minare 44 metre yukseklikte ayakta birakilmistir Caminin geri kalani da birkac duvarin sadece baslangici ve 348 sutunun insa edilmesiyle yarim kaldi Kule caminin kalintilari ve modern V Muhammed Mozolesi ile birlikte Rabat ta onemli bir tarihi ve turistik kompleksi olusturmaktadir Minare Ebu Yusuf Yakub el Mansur tarafindan yaptirilmis olmasina ragmen Hasan Kulesi veya el Hasan Camii olarak bilinmektedir Anita bu ismin nasil verildigi bilinmemekle birlikte bu ismin 13 yuzyil kadar erken bir tarihte kullanildigi gorulmektedir Tarihi1916 da Hasan Kulesi ve cami kalintilari Hasan Kulesi ni insa ettiren kisi Magrip ve Iberya da bir Berberi Musluman imparatorlugu olan Muvahhid Halifeligi nin hukumdari Yakub el Mansur dur El Mansur su anda Rabat in medinesi eski sehir olan yerde eski Kasbah in otesinde genis bir alana yayilan yeni surlarla el Mehdiyye veya Ribat el Feth adi verilen yeni bir mustahkem imparatorluk baskenti insa etmeye karar verdi Bu proje ayni zamanda bu baskent icin Hasan Kulesi nin minaresi olacagi muazzam bir caminin insasini da iceriyordu Caminin insaati 1191 yilinda basladi ancak El Mansur un ndaki zaferini anmak icin tasarlandigini iddia eden bazi tarihi raporlar nedeniyle insa yili 1195 olarak gecmektedir Kule Endulus teki gunumuz Ispanya si Sevilla Giralda si gibi Marakes teki Kutubiyye Camii nin minaresi ornek alinarak yapilmis ancak yuksekligi ve bir dizi rampadan olusan yukselme yontemi acisindan eski Misir daki Iskenderiye Deniz Feneri nden de esinlenmistir Yakub el Mansur Rabat ta ozellikle yeni sehir surlari ve kapilarinin insasi ve Avdaya Kasbahi na eklemeler olmak uzere baska calismalar da yapti Tum bu calisma ve harcamalara ragmen Muvahhid baskenti Marakes te kaldi ve hicbir zaman Rabat a tasinmadi Yakub el Mansur un 1199 da olumunden sonra cami ve yeni baskent tamamlanmadan kaldi ve halefleri camiyi bitirecek kaynaklardan ya da iradeden yoksun kaldi Yapidan geriye sadece duvarlarinin baslangici ve 348 sutun kalmistir Terk edilmeden once camiye bir miktar kiremit cati eklendigine dair kanitlar olsa da tasinabilen neredeyse tum malzemeler baska bir yerde insaatta yeniden kullanilmak uzere sonunda alandan cikarildi Tamamlanmamis olmasinin yani sira cami 1755 Lizbon Depremi nde bir miktar hasar gordu 20 yuzyilda somurgeci Fransiz ve Fasli arkeologlar bolgeyi kazarak geriye kalanlari dikkatlice yeniden insa ettiler 1960 larda cami kalintilarinin bulundugu alan modern bir cami ve kompleksin guney tarafinin geri kalanini kaplayan baska bir koskle birlikte guneydogu kosesinde V Muhammed in Turbesi nin insaatina yer verecek sekilde donusturuldu Modern turbe ve cami Vietnamli mimar Cong Vo Toan tarafindan tasarlandi ve 1971 de tamamlandi Kule ve caminin bulundugu alan 1 Temmuz 1995 te Kultur kategorisinde UNESCO Dunya Mirasi Gecici Listesi ne eklendi Tarihi Rabat i kapsayan daha buyuk alanin bir parcasi olarak 2012 yilinda Dunya Mirasi Statusu ne layik goruldu TasarimiCami Yarim kalan caminin duvar ve sutunlarinin gunumuzdeki kalintilari Cami kilometrelerce oteden gorulebilen heybetli bir manzara saglamak icin Ebu Rekrek Nehri nin yuksek guney kiyisina stratejik bir sekilde yerlestirilmistir Insaat sirasinda cevredeki bolge banliyo oldugundan ve camiyi duzenli olarak dolduracak nufustan yoksun oldugundan tarihciler buranin seferlere cikmadan once Muvahhid birliklerine hizmet etmek icin yapildigini dusunmektedirler Caminin toplam boyutlari o donem icin muazzamdi 183 e 139 metre 600 e 456 ft Eger tamamlanmis olsaydi Islam dunyasinin bati kesimindeki en buyuk cami olacakti hatta Kurtuba Ulu Camii nden bile daha buyuk olacakti Caminin cevresi 100 metreden daha uzakta oldugu kuzey tarafi haric her tarafta caminin kendisinden yaklasik 50 metre uzakta duran baska bir duvarla cevriliydi Kaynakca Encyclopaedia Britannica online 16 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2023 The mosque history architectural development amp regional diversity Frishman Martin Khan Hasan Uddin Al Asad Mohammad Londra Thames amp Hudson 2002 ISBN 0500283451 OCLC 630140824 a b c Bloom Jonathan M 2020 Architecture of the Islamic West North Africa and the Iberian Peninsula 700 1800 Yale University Press ss 137 141 ISBN 9780300218701 14 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2023 Rosser Owen Mariam 27 Mart 2014 Andalusi Spolia in Medieval Morocco Architectural Politics Political Architecture Medieval Encounters 20 2 ss 152 198 doi 10 1163 15700674 12342164 a b Bloom Jonathan M 2020 Architecture of the Islamic West North Africa and the Iberian Peninsula 700 1800 Yale University Press ss 137 141 ISBN 9780300218701 14 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2023 Lakhdar Kamal Hasan Mosque Discover Islamic Art Museum With No Frontiers 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 Salem El Sayed Abdel Aziz 1991 The Influence of the Lighthouse of Alexandria on the Minarets of North Africa and Spain Islamic Studies 30 1 2 149 156 Bennison Amira K 2016 The Almoravid and Almohad Empires Edinburgh University Press ss 309 10 322 25 a b c Bennison Amira K 2016 The Almoravid and Almohad Empires Edinburgh University Press s 322 ISBN 9780748646807 Bloom Jonathan M 2020 Architecture of the Islamic West North Africa and the Iberian Peninsula 700 1800 Yale University Press s 275 ISBN 9780300218701 14 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2023 Rabat Modern Capital and Historic City a Shared Heritage UNESCO 2012 3 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2013 Ewert Christian 1992 The Architectural Heritage of Islamic Spain in North Africa Dodds Jerrilynn D Ed Al Andalus The Art of Islamic Spain New York The Metropolitan Museum of Art ss 85 95 ISBN 0870996371 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Hasan Kulesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Images of Hassan Tower 27 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Manar al Athar digital image archive