Hasan Umur veya ömerzade Hasan Efendi d 2 Mayıs 1880 ö 10 Ağustos 1977 Samsun belediye başkanlığı yapan ve Samsu

Hasan Umur veya Ömerzade Hasan Efendi (d. 2 Mayıs 1880 - ö. 10 Ağustos 1977) Samsun belediye başkanlığı yapan ve Samsun Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer alan Türk siyasetçi, tüccar, din adamı ve yerel tarihçi.

Hasan Umur
Samsun Belediye Başkanı
Görev süresi 10 Ocak 1934 - 25 Ekim 1934
Yerine geldiği
Yerine gelen
Kişisel bilgiler
Doğum	2 Mayıs 1880(1880-05-02) Of, Trabzon, Osmanlı Devleti
Ölüm	10 Ağustos 1977 (97 yaşında) Şişli, İstanbul, Türkiye

Hayatı

İlk yılları ve eğitimi

Hasan Umur, 1880 yılında o zamanlar Of'a bağlı Hayrat kazasının Yarlı mahallesinde doğdu. Babası Osmanlı donanmasında altı yıl bölük eminliği yapmış olan Boduroğulları'ndan Hacı Ömer Bey, annesi ise Hatice Hanım'dır. Hasan Umur, ilk eğitimini babasından aldı. Daha sonra Of'un farklı köylerinde bulunan medreselerde eğitim aldı ve 1906 yılında Of'taki medrese eğitimini tamamladı. Ardından İstanbul'a giderek Bayezid Medresesi hocalarından 'den icazet aldı. Daha sonra tekrar Trabzon'a dönerek bölgenin bazı kesimlerinde ve Erzurum'da medrese hocalığı yaptı. Of'un Sıraağaç köyündeki görevi sırasında matematik, tarih, coğrafya ve Farsça derslerini de okuttu. Medrese hocalığına ilaveten ilköğretim müfettişliği yaptı.

Savaş ve Samsun dönemi

Umur, Trabzon'un I. Dünya Savaşı'nda Ruslar tarafından işgal edilmesi üzerine ailesiyle beraber Samsun'un Bafra ilçesine göç etti. Askerlikten muaf olmasına rağmen görev isteğinde bulunarak, sevk edildiği Edirne cephesinde çeşitli birliklerde askerlere moral verme görevini üstlendi. 1918 yılında Ruslar'ın Trabzon'dan çekilmesi üzerine köyüne dönen Umur, İstiklâl Harbi nedeniyle tekrar Samsun'a gitti. Samsun'da Samsun Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kuruluşunda yer aldı ve camilerde yaptığı vaazlarda halkı işgal güçlerine karşı mücadele etmeye çağırdı. Savaştan sonra ticarete atılarak tütün alım-satımı, manifaturacılık gibi işlerle uğraştı. Samsun'un tanınmış kişilerinden biri olan Umur, aralarında Samsun Hilal-i Ahmer Cemiyeti reisliği, Tayyare Cemiyeti ikinci reisliğinin de bulunduğu birçok dernekte üye olarak görev yaptı.

Hasan Umur, 'in ardından 10 Ocak 1934'te Samsun belediye başkanı oldu. 10 ay süren bu görevi sırasında Yalı Camii civarındaki mezarlar, Seydi Kutbiddin Mezarlığı’na nakledildi. Millet Hastanesi (günümüzde Samsun Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi) kanalizasyonu şehir kanalizasyon şebekesine bağlanıp, şehir içindeki bazı yollar parke taşlarla döşendi. Umur, belediye başkanlığı görevini 25 Ekim 1934'te 'a devretti. Bu dönemde ilk şirketi olan Umur Kardeşler Şirketi'ni de kurdu.

İstanbul dönemi ve vefatı

Hasan Umur, Samsun belediye başkanlığı görevinden sonra ticari hayatını İstanbul'da devam ettirdi. İki yıl boyunca ithalat birliklerinde üye olarak görev yaptı. Daha sonraları Samsun - İstanbul arasında bağ kurmak isteği ile bakır işine girdi ve kısa süre sonra da Samsun'da bir bakır fabrikası kurdu.

Umur, 1965 yılında hac görevi için Suudi Arabistan'a giderek hacı oldu. Hasan Umur, 10 Ağustos 1977'de 97 yaşındayken, İstanbul'da öldü. Cenazesi iki gün sonra Teşvikiye Camii'nde öğle namazının ardından kılındıktan sonra Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedildi.

Ailesi

Dördü erkek, dördü kız olmak üzere 8 çocuk babası olan Hasan Umur'un, ilk eşi Ayşe Hanım, 1934 yılında yaygın olan şiddetli zehirli ishal hastalığından öldü. Hasan Umur, Muhsine Hanım ile ikinci evliliğini yaptı.

Eserleri

Yerel bir tarihçi olan Hasan Umur, Trabzon ve Samsun şehirlerinin tarihleri hakkında önemli eserler yazdı. Özellikle Trabzon'un Of ilçesinin tarihiyle yakından ilgilendi. Umur, yaşamı boyunca 6 adet kitap yazdı:

Samsun'da Müdafaa-i Hukuk (1944, İstanbul)
Samsun'da On Beş Sene (1947, İstanbul)
Of ve Of Muharebeleri (1949, İstanbul)
Of Tarihi (Vesikalar ve Fermanlar) (1951, İstanbul)
Of Tarihine Ek (1956, İstanbul)
Kuyucu Murat Paşa (1973, İstanbul)

Dipnotlar

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Demircioğlu, İsmail H. (2009). "Trabzonlu Bir Yerel Tarihçi: Hasan Umur" (PDF). Karam.org.tr. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2011.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m . Yarlihaber.com. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2011. (WebCite®^[])
^ ^a ^b ^c ^d Sarısakal, Baki (Şubat 2007). Samsun Belediye Tarihi. Samsun: Samsun Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Birinci Baskı. ss. sayfa 354.
^ ^a ^b "Vefat". Milliyet. 12 Ağustos 1977. s. 5.

[umur-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Demircioğlu, İsmail H. (2009). "Trabzonlu Bir Yerel Tarihçi: Hasan Umur" (PDF). Karam.org.tr. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2011.

[hasanumur-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m . Yarlihaber.com. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2011. (WebCite®^[])

[samsun-3] Sarısakal, Baki (Şubat 2007). Samsun Belediye Tarihi. Samsun: Samsun Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Birinci Baskı. ss. sayfa 354.

[vefat-4] "Vefat". Milliyet. 12 Ağustos 1977. s. 5.