Hasneviler ya da Hasanveyhiler (Arapça: حسنويون Hasnawīyūn, Kürtçe: Hesnewiyan), 959 - 1015 yılları arasında bugünkü İran'ın Şehrizor, Dinaver, Hamedan, Nihavend ve Ahvaz gibi bölgelerde hüküm sürmüş Aşireti mensuplarınca vücuda getirilen Kürt beyliği. İsmini emirliğin kurucusu olarak kabul edilen Hasanveyh b. Hüseyin el-Berzikanî el-Kürdî’den almıştır.
حسنويون Hasnawīyūn Hasnaviler | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
959-1015 | |||||||
Başkent | |||||||
Yaygın dil(ler) | Kürtçe | ||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||
| |||||||
Tarihçe | |||||||
|
Tarihi Cibâl bölgesinde yerleşik olan Berzikanî (veya Berzinî) aşireti lideri Hüseyin el-Berzikanî el-Kurdî (Hasanveyh’in babası), Abbasîlerdeki iktidar çekişmeleri sonucu doğan otorite boşluğundan yararlanarak Dînever ve Şehrezor’da Hasanveyhî emirliğinin temellerini atmıştır. Bu dönemde Hüseyin Berzikanî’nin oğlu ve emirliğin asıl kurucusu olarak kabul edilen Hasanveyh Berzikanî aşirete bağlı askerî birliklerin komutanıydı.
Hasanveyh bin Hüseyin'in 979 yılında ölmesi ile yerine oğlu Bedir bin Hasanveyh geçmiştir. Devletin sınırları Bedir bin Hasanveyh döneminde Ahvaz, Huristan, Berucerd ve Esadabad şehirleri kadar genişledi. Bu başarılar üzerine Bedir'e Abbasi halifesi tarafından "Nasruddin" unvanı verilmiştir. Hanedana 1015 yılında Annaziler son verse de, aile Büyük Selçuklulular'dan İbrahim Yınalın hücumlarına mağlup olana kadar(1047'de) Sarmaj kalesini yönetmeye devam etti.
Hükümdarlar
- Hasanveyh bin Hüseyin (959-979)
- Bedir bin Hasanveyh (979-1015)
- Hilal bin Bedir
- Tahir bin Hilal
- Bedir bin Tahir bin Hilal
Baruni aşiretin başına İyarların geçmesinden sonra
- Eb´ü´l-feth bin İyar
- Eb´ü´s Sevk Muhammed bin İyar
- Mühelhel
- Surxab bin Muhammed
- Sadi bin Eb´ü´s Sevk
- Surxab bin Bedir bin Mühelhel
- Eb´ü´l Mansur
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2015.
- ^ M. Gunter, Michael (2011). Historical dictionary of the Kurds. Scarecrow Press. ISBN .
- ^ Lokman I. Meho,Kelly L. Maglaughli (1968). Kurdish culture and society: an annotated bibliography. Greenwood Publishing Group. ISBN .
- ^ Seyfettin Çetin, Hasanveyhî Kürt Emirliği (961-1015), Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Diyarbakır 2018 (ayrıca: Seyfettin Çetin, Hasanveyhî Kürt Emirliği, Nûbihar Yayınları, 2020)
- ^ Hugh Kennedy, The Prophet and the Age of the Caliphates The Kurdish dynasties which emerged in the second half of tenth century...the Hasanuyids 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Julia Ashtiany, Abbasid Belles Lettres like the Hasanuyids of the central Zagros mountains or the Marwanids of Mayyafaraqin were Kurdish 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Seyfettin Çetin, Hasanveyhî Kürt Emirliği (961-1015) 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Diyarbakır 2018, s. 27-28
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasneviler ya da Hasanveyhiler Arapca حسنويون Hasnawiyun Kurtce Hesnewiyan 959 1015 yillari arasinda bugunku Iran in Sehrizor Dinaver Hamedan Nihavend ve Ahvaz gibi bolgelerde hukum surmus Asireti mensuplarinca vucuda getirilen Kurt beyligi Ismini emirligin kurucusu olarak kabul edilen Hasanveyh b Huseyin el Berzikani el Kurdi den almistir حسنويون Hasnawiyun Hasnaviler959 1015Hasnavilerin sinirlariBaskentYaygin dil ler KurtceHukumetMonarsi 959 979 1015Tarihce Kurulusu959 Dagilisi1015 Tarihi Cibal bolgesinde yerlesik olan Berzikani veya Berzini asireti lideri Huseyin el Berzikani el Kurdi Hasanveyh in babasi Abbasilerdeki iktidar cekismeleri sonucu dogan otorite boslugundan yararlanarak Dinever ve Sehrezor da Hasanveyhi emirliginin temellerini atmistir Bu donemde Huseyin Berzikani nin oglu ve emirligin asil kurucusu olarak kabul edilen Hasanveyh Berzikani asirete bagli askeri birliklerin komutaniydi Hasanveyh bin Huseyin in 979 yilinda olmesi ile yerine oglu Bedir bin Hasanveyh gecmistir Devletin sinirlari Bedir bin Hasanveyh doneminde Ahvaz Huristan Berucerd ve Esadabad sehirleri kadar genisledi Bu basarilar uzerine Bedir e Abbasi halifesi tarafindan Nasruddin unvani verilmistir Hanedana 1015 yilinda Annaziler son verse de aile Buyuk Selcuklulular dan Ibrahim Yinalin hucumlarina maglup olana kadar 1047 de Sarmaj kalesini yonetmeye devam etti Hukumdarlar Hasanveyh bin Huseyin 959 979 Bedir bin Hasanveyh 979 1015 Hilal bin Bedir Tahir bin Hilal Bedir bin Tahir bin HilalBaruni asiretin basina Iyarlarin gecmesinden sonra Eb u l feth bin Iyar Eb u s Sevk Muhammed bin Iyar Muhelhel Surxab bin Muhammed Sadi bin Eb u s Sevk Surxab bin Bedir bin Muhelhel Eb u l MansurKaynakca Arsivlenmis kopya 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2015 M Gunter Michael 2011 Historical dictionary of the Kurds Scarecrow Press ISBN 978 0 8108 7507 4 Lokman I Meho Kelly L Maglaughli 1968 Kurdish culture and society an annotated bibliography Greenwood Publishing Group ISBN 978 0 313 31543 5 Seyfettin Cetin Hasanveyhi Kurt Emirligi 961 1015 Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Islam Tarihi ve Sanatlari Anabilim Dali Doktora Tezi Diyarbakir 2018 ayrica Seyfettin Cetin Hasanveyhi Kurt Emirligi Nubihar Yayinlari 2020 Hugh Kennedy The Prophet and the Age of the Caliphates The Kurdish dynasties which emerged in the second half of tenth century the Hasanuyids 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Julia Ashtiany Abbasid Belles Lettres like the Hasanuyids of the central Zagros mountains or the Marwanids of Mayyafaraqin were Kurdish 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Seyfettin Cetin Hasanveyhi Kurt Emirligi 961 1015 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Islam Tarihi ve Sanatlari Anabilim Dali Doktora Tezi Diyarbakir 2018 s 27 28 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2016 Arsivlenmis kopya 26 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2018