Hassan Gouled Aptidon (d. 15 Ekim 1916 - ö. 21 Kasım 2006), Cibutili siyasetçi. Aptidon, Afrika ülkesi Cibuti'nin 1977 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1977 ile 1999 yılları arasında bu makamda bulunmuştur.
Hassan Gouled Aptidon | |
---|---|
Cibuti Devlet Başkanı | |
Görev süresi 27 Haziran 1977 - 8 Mayıs 1999 | |
Yerine gelen | İsmail Omar Guelleh |
Cibuti Başbakanı | |
Görev süresi 27 Haziran 1977 - 12 Temmuz 1977 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Ekim 1916 , Britanya Somalisi |
Ölüm | 21 Kasım 2006 Cibuti, Cibuti |
Aptidon, o dönem Büyük Britanya hakimiyeti altında olan Britanya Somalisi'nde (günümüzde Somali) etnik grubuna mensup biri olarak dünyaya gelmiştir.
Aptidon ülkesini Fransa'dan bağımsızlığını kazanması adına önemli faaliyetlerde bulunmuştur. O dönem için olarak adlandırılan bölgenin Somali ile birleştirilmesi yönünde çalışmalar yapan 'nin aleyhine çalışmalarda bulunmuştur. 23 Kasım 1958 tarihinde gerçekleştirilen referandumda Somali ile birleşme mi yoksa Fransa ile işbirliği sorulmuş, çıkan sonuçlara göre halk Somali ile birleşmeye karşı çıkmıştır. Bu sonuçlardan sonra Cibuti'den kaçan Harbi, iki yıl sonra da bir helikopter kazasında ölmüştür.
Aptidon bu süreçten sonra 1958 ile Nisan 1959 arasında devlet konseyinde başkan yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Bunun haricinde 1959 ile 1962 yılları arasında Fransa Ulusal Meclisi'nde temsilci olarak bulunan Aptidon, 1952 ile 1958 arasında ise Fransa Senatosu'nda yer almıştır. Ülkesinde hükûmetinde Eğitim Bakanı olarak 1963 ile 1967 yılları arasında görev alan Aptidon, bağımsızlık öncesi son olarak da Mayıs ile Temmuz 1977 döneminde bölgenin başbakanı olarak görev yapmıştır.
Cibuti'nin 27 Temmuz 1977 tarihinde Fransa'dan bağımsızlığını kazanması sonrasında başkanı olduğu (Ligue Populaire Africaine pour l'Indépendence - LPAI) partisi ile birlikte iktidarı ele alan Aptidon, ülkenin ilk devlet başkanı olarak makama çıkmıştır. Bağımsızlıktan iki yıl sonra 1979 yılında LPAI'yı lav eden Aptidon, kurduğu yeni partisi 'ni (Rassemblement Populaire pour le Progrès - RPP) sadece iki yıl sonra 1981'de ülkenin tek yasal siyasi partisi olarak açıklamış ve tek partili siyaseti hayata geçirmiştir.
1991 yılında çıkan sonrasında izin verdiği demokratik seçimler 1992 yılında gerçekleştirilmiştir. Bu seçimlere RPP'nin dışında dört partinin daha katılmasına izin verilmiş, iç savaşın sorumlusu olarak görülen Front pour la Restauration de l'Unité et de la Démocratie bu uygulamanın dışında tutulmuştur. Bu seçimlerden de %72 oy alarak başarılı bir şekilde çıkan Aptidon, dördüncü dönem başkanlığını da garantilemiştir.
1997 seçimlerinden de beşinci dönem başkanlığını garantileyerek zaferle ayrılan Aptidon, 1999 yılında yaptığı açıklamada geri çekileceğini bildirmiştir. Bu açıklamanın ardından RPP kabine bakanı olan İsmail Omar Guelleh'ı başkan adayı olarak belirlemiş, Nisan 1999'da yapılan seçimler sonucunda da yeni devlet başkanı olarak makama çıkmıştır.
Aptidon 21 Kasım 2006'da 90 yaşında ölmüştür.
Kaynakça
- ^ I. M. Lewis, A modern history of Somalia, fourth edition (Oxford: James Currey, 2002), Sayfa 180
- ^ "Aptidon hakkında bilgiler". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
- ^ Djibouti: President Gouled Aptidon to retire in April after 22 years in power", AFP (nl.newsbank.com), 4 February 1999
- ^ "Aptidon hayatını kaybetti". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
Dış bağlantılar
- Fransa Ulusal Meclis resmi sitesinde Aptidon 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fransa Senatosu resmi sitesinde Aptidon 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Makam oluşturuldu | Cibuti devlet başkanı 1977 – 1999 | Sonra gelen İsmail Omar Guelleh |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hassan Gouled Aptidon d 15 Ekim 1916 o 21 Kasim 2006 Cibutili siyasetci Aptidon Afrika ulkesi Cibuti nin 1977 yilinda bagimsizligini kazanmasi neticesinde ulkenin ilk devlet baskani olarak 1977 ile 1999 yillari arasinda bu makamda bulunmustur Hassan Gouled AptidonCibuti Devlet BaskaniGorev suresi 27 Haziran 1977 8 Mayis 1999Yerine gelen Ismail Omar GuellehCibuti BasbakaniGorev suresi 27 Haziran 1977 12 Temmuz 1977Yerine geldigiYerine gelenKisisel bilgilerDogum 15 Ekim 1916 Britanya SomalisiOlum 21 Kasim 2006 Cibuti Cibuti Aptidon o donem Buyuk Britanya hakimiyeti altinda olan Britanya Somalisi nde gunumuzde Somali etnik grubuna mensup biri olarak dunyaya gelmistir Aptidon ulkesini Fransa dan bagimsizligini kazanmasi adina onemli faaliyetlerde bulunmustur O donem icin olarak adlandirilan bolgenin Somali ile birlestirilmesi yonunde calismalar yapan nin aleyhine calismalarda bulunmustur 23 Kasim 1958 tarihinde gerceklestirilen referandumda Somali ile birlesme mi yoksa Fransa ile isbirligi sorulmus cikan sonuclara gore halk Somali ile birlesmeye karsi cikmistir Bu sonuclardan sonra Cibuti den kacan Harbi iki yil sonra da bir helikopter kazasinda olmustur Aptidon bu surecten sonra 1958 ile Nisan 1959 arasinda devlet konseyinde baskan yardimciligi gorevini ustlenmistir Bunun haricinde 1959 ile 1962 yillari arasinda Fransa Ulusal Meclisi nde temsilci olarak bulunan Aptidon 1952 ile 1958 arasinda ise Fransa Senatosu nda yer almistir Ulkesinde hukumetinde Egitim Bakani olarak 1963 ile 1967 yillari arasinda gorev alan Aptidon bagimsizlik oncesi son olarak da Mayis ile Temmuz 1977 doneminde bolgenin basbakani olarak gorev yapmistir Cibuti nin 27 Temmuz 1977 tarihinde Fransa dan bagimsizligini kazanmasi sonrasinda baskani oldugu Ligue Populaire Africaine pour l Independence LPAI partisi ile birlikte iktidari ele alan Aptidon ulkenin ilk devlet baskani olarak makama cikmistir Bagimsizliktan iki yil sonra 1979 yilinda LPAI yi lav eden Aptidon kurdugu yeni partisi ni Rassemblement Populaire pour le Progres RPP sadece iki yil sonra 1981 de ulkenin tek yasal siyasi partisi olarak aciklamis ve tek partili siyaseti hayata gecirmistir 1991 yilinda cikan sonrasinda izin verdigi demokratik secimler 1992 yilinda gerceklestirilmistir Bu secimlere RPP nin disinda dort partinin daha katilmasina izin verilmis ic savasin sorumlusu olarak gorulen Front pour la Restauration de l Unite et de la Democratie bu uygulamanin disinda tutulmustur Bu secimlerden de 72 oy alarak basarili bir sekilde cikan Aptidon dorduncu donem baskanligini da garantilemistir 1997 secimlerinden de besinci donem baskanligini garantileyerek zaferle ayrilan Aptidon 1999 yilinda yaptigi aciklamada geri cekilecegini bildirmistir Bu aciklamanin ardindan RPP kabine bakani olan Ismail Omar Guelleh i baskan adayi olarak belirlemis Nisan 1999 da yapilan secimler sonucunda da yeni devlet baskani olarak makama cikmistir Aptidon 21 Kasim 2006 da 90 yasinda olmustur Kaynakca I M Lewis A modern history of Somalia fourth edition Oxford James Currey 2002 Sayfa 180 Aptidon hakkinda bilgiler 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2015 Djibouti President Gouled Aptidon to retire in April after 22 years in power AFP nl newsbank com 4 February 1999 Aptidon hayatini kaybetti 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2015 Dis baglantilarFransa Ulusal Meclis resmi sitesinde Aptidon 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransa Senatosu resmi sitesinde Aptidon 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Makam olusturuldu Cibuti devlet baskani 1977 1999 Sonra gelen Ismail Omar Guelleh