Hayganuş Mark (d. 1885, İstanbul - ö. 1966, İstanbul), Türkiye Ermenisi feminist yazar ve dergi editörüdür. Osmanlı kadın hareketinin en uzun soluklu kadın dergisi Hay Gin'in editörlüğünü yaptı.
Hayganuş Mark | |
---|---|
Doğum | 1885 Ayaspaşa, Beyoğlu, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1966 Şişli, İstanbul, Türkiye |
Meslek | Yazar · dergi editörü |
Hayatı
Hayganuş Mark, 1885 yılında İstanbul'un Beyoğlu ilçesine bağlı Ayaspaşa mahallesinde doğdu. Babası Van'lı Markar, annesi İstanbullu Yebrakse Topuzyan'dı.Soyadı Kanunu ile Mark soyadını aldı.
Feminizmin öncülerinden gördüğü annesi sayesinde okula giden Mark, Esayan Ermeni Lisesi'nde okurken Ermeni dilbilimci 'den beş sene boyunca Ermenice dersleri aldı.Yedikule Ermeni Hastane Yetimhanesi'nde dört yıl yardımcı öğretmenlik yaptı.
Ermenice harflerle Türkçe basılan dergisinde ilk yazılarını yazdı.Masis dergisinin düzenlediği şiir yarışmasında ikinci oldu. 1905 yılında Dzağig (Çiçek) adlı haftalık dergiyi çıkarttı.Fransa'daki feminist hareketlerden etkilenerek bu derginin "sadece kadınlarla ve kadınlar için" çıkmasını istedi. O dönemdeki kadın yazar azlığından dolayı dergide erkek çalışanlar çoğunlukta olsa da, dergide kadın isimleriyle yazdılar. İki yıl boyunca çıkan dergi, Mark'ın evlenmesi ve eşi (Manzume-i Efkâr dergisinin yayın yönetmeni) ile birlikte İzmir'e gitmesi sonucu kapandı. Mark, İzmir'deki (Şafak) ve (Doğu) dergilerinde kadın çalışmalarını sürdürdü.
1909'da İstanbul'a dönüşüyle 'nin Edebiyat Komisyonu'nun başkanı oldu ve taşradaki Ermeni kızların okuması için okulların açılmasını sağladı. Bu sayede Anadolu'da açılan Ermeni okul sayısı 32'yi buldu. 1910'da Heranuş Arşagyan'ın yaşamı ve eserleri hakkında bir eser yazdı.
1919'da Hay Gin (Ermeni Kadın) adındaki ikinci dergisini çıkartan Mark, bu dergide tamamen kadınları yazmaktan vazgeçip erkekleri de yazmaya başladı ve eşitlik adına yazılarını 13 sene boyunca bu dergide sürdürdü.
Mark, kadınların ekonomik özgürlüklerini kazanması gerektiğini düşünüyordu ve eğitim müfredatının hazırlanmasında erkeklerin olduğu kadar kadınların da katkıda bulunması gerektiğini savundu.
1966'da Yedikule Ermeni Hastanesi'nde öldü.
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- Ekmekçioğlu, Lerna; Bilal, Melisa, (Ed.) (2006). Bir Adalet Feryadı (PDF). İstanbul: Aras Yayıncılık. ISBN . 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
- Hayganuş Mark (Markar) 28 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ermeni Feminist Yazarlar Söyleşisi 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sessizleştirilmiş 'İsyan-ı Nisvan'
- . HyeTert. 23 Aralık 2003. 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hayganus Mark d 1885 Istanbul o 1966 Istanbul Turkiye Ermenisi feminist yazar ve dergi editorudur Osmanli kadin hareketinin en uzun soluklu kadin dergisi Hay Gin in editorlugunu yapti Hayganus MarkDogum1885 Ayaspasa Beyoglu Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum1966 Sisli Istanbul TurkiyeMeslekYazar dergi editoruHayatiHayganus Mark 1885 yilinda Istanbul un Beyoglu ilcesine bagli Ayaspasa mahallesinde dogdu Babasi Van li Markar annesi Istanbullu Yebrakse Topuzyan di Soyadi Kanunu ile Mark soyadini aldi Feminizmin onculerinden gordugu annesi sayesinde okula giden Mark Esayan Ermeni Lisesi nde okurken Ermeni dilbilimci den bes sene boyunca Ermenice dersleri aldi Yedikule Ermeni Hastane Yetimhanesi nde dort yil yardimci ogretmenlik yapti Ermenice harflerle Turkce basilan dergisinde ilk yazilarini yazdi Masis dergisinin duzenledigi siir yarismasinda ikinci oldu 1905 yilinda Dzagig Cicek adli haftalik dergiyi cikartti Fransa daki feminist hareketlerden etkilenerek bu derginin sadece kadinlarla ve kadinlar icin cikmasini istedi O donemdeki kadin yazar azligindan dolayi dergide erkek calisanlar cogunlukta olsa da dergide kadin isimleriyle yazdilar Iki yil boyunca cikan dergi Mark in evlenmesi ve esi Manzume i Efkar dergisinin yayin yonetmeni ile birlikte Izmir e gitmesi sonucu kapandi Mark Izmir deki Safak ve Dogu dergilerinde kadin calismalarini surdurdu 1909 da Istanbul a donusuyle nin Edebiyat Komisyonu nun baskani oldu ve tasradaki Ermeni kizlarin okumasi icin okullarin acilmasini sagladi Bu sayede Anadolu da acilan Ermeni okul sayisi 32 yi buldu 1910 da Heranus Arsagyan in yasami ve eserleri hakkinda bir eser yazdi 1919 da Hay Gin Ermeni Kadin adindaki ikinci dergisini cikartan Mark bu dergide tamamen kadinlari yazmaktan vazgecip erkekleri de yazmaya basladi ve esitlik adina yazilarini 13 sene boyunca bu dergide surdurdu Mark kadinlarin ekonomik ozgurluklerini kazanmasi gerektigini dusunuyordu ve egitim mufredatinin hazirlanmasinda erkeklerin oldugu kadar kadinlarin da katkida bulunmasi gerektigini savundu 1966 da Yedikule Ermeni Hastanesi nde oldu Kaynakca a b c d e f g h i j k l m n o p Ermeni Feminist Hayganus Mark Bianet 9 Nisan 2003 2 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2017 Հերանոյշ Արշակեան Իր կեանքը եւ բանաստեղծութիւնները Constantinople Ter Nersesean 1910Konuyla ilgili yayinlarEkmekcioglu Lerna Bilal Melisa Ed 2006 Bir Adalet Feryadi PDF Istanbul Aras Yayincilik ISBN 9789757265849 14 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Nisan 2021 Dis baglantilarHayganus Mark Markar 28 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ermeni Feminist Yazarlar Soylesisi 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sessizlestirilmis Isyan i Nisvan HyeTert 23 Aralik 2003 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi