Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hasan Hayrettin Çizel (d. 1891, Dimetoka – ö. 13 Ekim 1950, İstanbul), Türk ressam.
| Hayri Çizel | |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1891 Dimetoka |
| Ölüm | 1950 (58-59 yaşlarında) İstanbul |
| Uyruk | Türk |
| Alanı | Manzara ve dış mekan resimleri |
| Katıldığı akımlar | İzlenimcilik |
| Etkilendikleri | Hasan Rıza, 1914 Kuşağı |
| Ünlü yapıtları | İzmir'e Doğru, Kurtulan Hatay, Edirne Hacılar Ezanı Yolu |
Yaşamı
1891 yılında Edirne Sancağı'nın Dimetoka Kazası'nda doğdu ve ilkokulu burada bitirdi. Edirne Lisesi'nde ressam Hasan Rıza'nın öğrencisi oldu. Ondan etkilenerek savaş sahnesi resimleri yaptı. Edirne'de öğrenimini tamamladıktan sonra Sanayi-i Nefise Mektebi'nde (bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) Ömer Adil, Valery ve Alman Sanatçı Hern Warnia'nın yanında eğitim gördü. Sanayi-i Nefise Mektebi'ni 1914'te birincilikle bitirdi. Kısa bir yedek subay eğitiminden sonra Çanakkale Savaşı’na gönderildi. Askerlik görevinden sonra devlet tarafından Münih'e gönderilen Çizel, bir süre ressam Hans Hofmann'ın atölyesinde çalıştı.Yurda döndükten sonra Erenköy ve İstanbul kız liseleri, Kuleli ve Halıcıoğlu askeri liseleri ile Davutpaşa orta okulunda resim öğretmenliği yaptı. Son yıllarında çalıştığı İstanbul Erkek Lisesi'ndeki görevi sırasında 13 Ekim 1950'de yaşama veda etti.
Sanatı
Resimlerinde izlenen çizgi ve kompozisyon sağlamlığı, renk zenginliği Sanayi-i Nefise Mektebi'nde gördüğü eğitim üzerine temellenir. Gelibolu Yarımadası'ndaki savaşlara yedek subay olarak katılan Çizel, fırsat buldukça savaş alanlarından çizilmiş kroki ve sulu boyalarla bir albüm oluşturdu. 1915 yılında hazırlanan bu albümde savaşın geçtiği yerleri, köyleri, çadırlarla erlerin konuşlandırılmasını yerinde yaptığı gözlemlerle saptadı. Bir savaş günlüğü niteliğindeki bu resimlerde Hayri Çizel, sağlam bir desen ve doğal renklerle, yaşanmış gözlemlerini görsel bir etkinlik ve belge düzeyine ulaştırmıştır.
Hayri Çizel, diğer resimlerinde 1914 Kuşağının yalın form ve izlenimcilikten etkilenmiş renk / ışık anlayışına kişisel gözlem ayrımlarıyla katılmaktadır. Özellikle peyzajlarında arınmış, ışıklı renk değerleriyle açık hava ressamlığının yaşanmış doğa tutkusu ağırlığını korur.
İstanbul hayranı Çizel, Türk izlenimci kuşağının önde gelen isimlerindendir. Edirne, İstanbul, Bursa ve Ankara'da yaptığı tablolar dışında portre, peyzaj, iç mekan ve ölü doğa çalışmaları da bulunmaktadır.
Yapıtları
Sanatçının Askeri Müze koleksiyonundaki 1930 yapımı "İzmir'e Doğru" adlı düzenlemesinde Kurtuluş Savaşı'nın simgesel bir yorumu görülür. Fatih'in İstanbul'a yürüyüşüne ilişkin "Koman Arslanlarım" ve "Şahlanan Azm" adlı iki figür düzenlemesi ile "Kurtulan Hatay" adlı kompozisyonu da Çizel'in ulusal konulara yatkınlığı ve savaş resmindeki ustalığını belgeler.
"Anadolu Hisarı", "Kanlıca", "Hisar'dan Bebek'e Bakış", "Kıyıda Kömür Kayığı", "Göksu'da Dört Kardeşler Deresi", "Eyüp Yolu", "Ortaköy Camisi", "Beyaz Köşk", "Kurbağalıdere", "Kızıltoprak Yolu", "Moda Plajı" gibi İstanbul'un çeşitli semtlerinden yaptığı peyzajlarda kuşağının ortak resim anlayışında seçkin bir renk beğenisiyle bütünleşir. Cumhuriyet öncesi dönemin günlük yaşantısına ilişkin cami avluları, şadırvanlar, surlar gibi tarihsel yapılarda yer alan eski giyimli insanlar ve satıcılar Hayri Çizel'in görsel tanıklığı ile ortaya çıkmıştır.
"Bursa'da Ulucami", "Kızıltoprak Yolu", "Rumelihisarı", "Ankara Kalesi" dolaylarındaki yarım yüzyıl öncesinin mimarlık özelliklerini saptayan eski evler, kuytu, dar ve tenha sokaklar, köprülü, minareli, ağaçlıklı görünümlerde Hayri Çizel'in yakın geçmişin yaşam çevrelerine ve yapısal değerlerine bağlılığı vurgulanır.
Sanatçının "Edirne Hacılar Ezanı Yolu" adlı yapıtı Edirne Belediyesi'nde bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b c d Köksal, Ahmet, Hayri Çizel, Yapı ve Kredi Yayınları 1995 İstanbul
- ^ Terzi, Naci, Hayri Çizel, Yapı ve Kredi Yayınları 1995 İstanbul
- ^ . 26 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
- ^ "Edirne Hacılar Ezanı Yolu' İsimli Yağlı Boya Resim Edirne'ye Kazandırıldı". 4 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasan Hayrettin Cizel d 1891 Dimetoka o 13 Ekim 1950 Istanbul Turk ressam Hayri CizelGenel bilgilerDogum1891 DimetokaOlum1950 58 59 yaslarinda IstanbulUyrukTurkAlaniManzara ve dis mekan resimleriKatildigi akimlarIzlenimcilikEtkilendikleriHasan Riza 1914 KusagiUnlu yapitlariIzmir e Dogru Kurtulan Hatay Edirne Hacilar Ezani YoluYasami1891 yilinda Edirne Sancagi nin Dimetoka Kazasi nda dogdu ve ilkokulu burada bitirdi Edirne Lisesi nde ressam Hasan Riza nin ogrencisi oldu Ondan etkilenerek savas sahnesi resimleri yapti Edirne de ogrenimini tamamladiktan sonra Sanayi i Nefise Mektebi nde bugunku Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Omer Adil Valery ve Alman Sanatci Hern Warnia nin yaninda egitim gordu Sanayi i Nefise Mektebi ni 1914 te birincilikle bitirdi Kisa bir yedek subay egitiminden sonra Canakkale Savasi na gonderildi Askerlik gorevinden sonra devlet tarafindan Munih e gonderilen Cizel bir sure ressam Hans Hofmann in atolyesinde calisti Yurda dondukten sonra Erenkoy ve Istanbul kiz liseleri Kuleli ve Halicioglu askeri liseleri ile Davutpasa orta okulunda resim ogretmenligi yapti Son yillarinda calistigi Istanbul Erkek Lisesi ndeki gorevi sirasinda 13 Ekim 1950 de yasama veda etti SanatiResimlerinde izlenen cizgi ve kompozisyon saglamligi renk zenginligi Sanayi i Nefise Mektebi nde gordugu egitim uzerine temellenir Gelibolu Yarimadasi ndaki savaslara yedek subay olarak katilan Cizel firsat buldukca savas alanlarindan cizilmis kroki ve sulu boyalarla bir album olusturdu 1915 yilinda hazirlanan bu albumde savasin gectigi yerleri koyleri cadirlarla erlerin konuslandirilmasini yerinde yaptigi gozlemlerle saptadi Bir savas gunlugu niteligindeki bu resimlerde Hayri Cizel saglam bir desen ve dogal renklerle yasanmis gozlemlerini gorsel bir etkinlik ve belge duzeyine ulastirmistir Hayri Cizel diger resimlerinde 1914 Kusaginin yalin form ve izlenimcilikten etkilenmis renk isik anlayisina kisisel gozlem ayrimlariyla katilmaktadir Ozellikle peyzajlarinda arinmis isikli renk degerleriyle acik hava ressamliginin yasanmis doga tutkusu agirligini korur Istanbul hayrani Cizel Turk izlenimci kusaginin onde gelen isimlerindendir Edirne Istanbul Bursa ve Ankara da yaptigi tablolar disinda portre peyzaj ic mekan ve olu doga calismalari da bulunmaktadir YapitlariSanatcinin Askeri Muze koleksiyonundaki 1930 yapimi Izmir e Dogru adli duzenlemesinde Kurtulus Savasi nin simgesel bir yorumu gorulur Fatih in Istanbul a yuruyusune iliskin Koman Arslanlarim ve Sahlanan Azm adli iki figur duzenlemesi ile Kurtulan Hatay adli kompozisyonu da Cizel in ulusal konulara yatkinligi ve savas resmindeki ustaligini belgeler Anadolu Hisari Kanlica Hisar dan Bebek e Bakis Kiyida Komur Kayigi Goksu da Dort Kardesler Deresi Eyup Yolu Ortakoy Camisi Beyaz Kosk Kurbagalidere Kiziltoprak Yolu Moda Plaji gibi Istanbul un cesitli semtlerinden yaptigi peyzajlarda kusaginin ortak resim anlayisinda seckin bir renk begenisiyle butunlesir Cumhuriyet oncesi donemin gunluk yasantisina iliskin cami avlulari sadirvanlar surlar gibi tarihsel yapilarda yer alan eski giyimli insanlar ve saticilar Hayri Cizel in gorsel tanikligi ile ortaya cikmistir Bursa da Ulucami Kiziltoprak Yolu Rumelihisari Ankara Kalesi dolaylarindaki yarim yuzyil oncesinin mimarlik ozelliklerini saptayan eski evler kuytu dar ve tenha sokaklar koprulu minareli agaclikli gorunumlerde Hayri Cizel in yakin gecmisin yasam cevrelerine ve yapisal degerlerine bagliligi vurgulanir Sanatcinin Edirne Hacilar Ezani Yolu adli yapiti Edirne Belediyesi nde bulunmaktadir Kaynakca a b c d Koksal Ahmet Hayri Cizel Yapi ve Kredi Yayinlari 1995 Istanbul Terzi Naci Hayri Cizel Yapi ve Kredi Yayinlari 1995 Istanbul 26 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2018 Edirne Hacilar Ezani Yolu Isimli Yagli Boya Resim Edirne ye Kazandirildi 4 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2018