Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Heciyê Cindî veya Hajiye Jndi (18 Mart 1908, Kars - 1 Mayıs 1990), Sovyet Kürdü yazar, araştırmacı ve filologdur.
Heciyê Cindî | |
|---|---|
 Heciyê Cindî | |
| Doğum | 18 Mart 1908 Yemençayır, Kars Oblastı, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 1 Mayıs 1990 (82 yaşında) |
| Milliyet | Sovyet Kürdü |
| Vatandaşlık | Sovyetler Birliği Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti |
| Meslek | Yazar, araştırmacı, filolog |
| Etkin yıllar | 1930-1990 |
| Önemli eser(ler) | Kürt Halk Masalları Yeni Sabah Kürt Folklorü Yardım |
| Din | Yezidi |
Yaşamı
Cindî, 18 Mart 1908'de Yezidi bir ailenin çocuğu olarak o dönem Rus İmparatorluğu toprağı olan Kars Oblastı'ın Yemençayır köyünde doğdu. 1878'de Kars'ta yaşayan ailesi I. Dünya Savaşı ve sonrasında Osmanlı ve Rus (daha sonra Sovyet) müdahaleleri nedeniyle Ermenistan'ın Qundexsaz ve Elegez köylerine göç eder. Heciyê Cindî bu süreçte bir erkek kardeşi dışında tüm ailesini hastalık ve katliamlarda kaybeder. 1919'da Aleksandropol'daki Amerikan yetimhanesine yerleşti, ardından 1926'da Leninakan'a alındı.
1929-30 yılları arasında Qundexsaz ve Elegez'de eğitim gördü ve 1930 yılında Sovyet Kürt gazetesi Riya Teze'nin kültür servisinin başına geçti. Bu dönemde Erivan Radyosu'nun Kürtçe bölümünde haber sunuculuğu yaptı. 1933'te 'ne girdi ve sonraki süreçte 'ne katıldı. 18 Mart 1937'de Büyük Temizlik kapsamında casusluk, milliyetçilik, karşı-devrimcilik suçlamalarıyla cezaevine gönderildi. Bir yıl sonra Ermeni entelektüellerinin kampanyaları sayesinde serbest bırakıldı ve suçlarından azledildi. Ancak eski işlerinde çalışmasına izin verilmedi, Aleksander Fadeyev'in yardımı ve desteği ile edebi eserlerinin yazımına devam etti.
1940 yılında "Kürt folkloru" konusuyla felsefe doktorasını tamamladı. 1941 yılında Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hükûmeti, aldığı 909 sayılı kararla Şemo-Marogulov alfabesini iptal edip, Kiril alfabesini kullanma zorunluluğu getirdi ve Cindî'den Latin alfabesi harflerinden oluşan Kürt alfabesini Kiril alfabesine çevirmesi istendi. Cindî çalışmalarını 1946 yılında tamamladı ve yeni alfabeyi aynı yıl yayınladı. Bu alfabe Ermenistan SSC'deki, Gürcistan SSC'deki ve birkaç Orta Asya sovyet cumhuriyetlerindeki Kürtçe eğitimlerde kullanıldı. Yeni alfabe ayrıca gazeteler, kitaplar ve ders materyallerinde de kullanıldı.
1959 yılında 'nin Doğu Bilimleri departmanında çalışmaya başladı. 8 yıl Kürdoloji bölümü başkanlığı yaptı.
1968'den 1974 yılına kadar Kürt edebiyatı ve Kürtçe konularında Erivan Üniversitesi'nde dersler verdi. Folklor ve edebiyat üzerine 15 kitap, okullar için 33 ders kitabı, 19 çeviri ve pedagojide 7 kitap olmak üzere birçok kitap yazdı ve tercüme etti.
Heciyê Cindî 1 Mayıs 1990 günü öldü.
Eserleri
Heciyê Cindî'nin ilk eserleri 1930'da basıldı. 1930'larda Kürt okulları için kitaplar yazdı. İlki 1961 yılında yayımlanan altı ciltlik "Kürt Halk Masalları" (Һ’ьк’йатед щьмаә’тә к’ӧрдие), "Yeni Sabah" (Сьва т’әзә) ve "Kürt Folkloru" (Фолклора кӧрманщие) gibi eserler çalışmalarından bazılarıdır. Cindî, Kürt folkloru ve edebiyatı üzerine bilimsel çalışmalar yaptı. Aynı zamanda Sovyet Kürt yazarları ve şairlerinden tercümeler yaptı. 1967'de tarihi romanı "Yardım"ı (На помощь) yayınladı
Heciyê Cindî'nin yayımlanmış 110'dan fazla kitap, koleksiyon ve çeşitli edebi eserleri vardır.[] Halen yayımlanmamış eserleri de mevcuttur.[]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "АДЖИ́Э ДЖИ́НДИ" (Rusça). 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2017.
- ^ Hewarî, Novel, s. 422, Roja Nû Publishers, Stockholm, 1999.
- ^ "Kürt diyarının Bilinmeyen Saklı Tarihi". 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2017.
- ^ Kurmanji Folklore, Emînê Evdal, 1936.
- ^ Mesele û Xeberokên Cimeta Kurda, s. 800, 1985.
- ^ "Heciyê Cindi - SARA Distribution". 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2020.
- ^ Hikayetên Civata Kurdan, Erivan, 1959. (Re-published by Apec, 112 s., İsveç, 1996.
Dış bağlantılar
- Hecîyê Cindî 100 salî ye (Kürtçe)
- Kürt Dijital Kütüphanesi - Heciyê Cindî (Kürtçe) 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Heciye Cindi veya Hajiye Jndi 18 Mart 1908 Kars 1 Mayis 1990 Sovyet Kurdu yazar arastirmaci ve filologdur Heciye CindiHeciye CindiDogum18 Mart 1908 1908 03 18 Yemencayir Kars Oblasti Rus ImparatorluguOlum1 Mayis 1990 82 yasinda MilliyetSovyet KurduVatandaslikSovyetler Birligi Ermenistan Sovyet Sosyalist CumhuriyetiMeslekYazar arastirmaci filologEtkin yillar1930 1990Onemli eser ler Kurt Halk Masallari Yeni Sabah Kurt Folkloru YardimDinYezidiYasamiCindi 18 Mart 1908 de Yezidi bir ailenin cocugu olarak o donem Rus Imparatorlugu topragi olan Kars Oblasti in Yemencayir koyunde dogdu 1878 de Kars ta yasayan ailesi I Dunya Savasi ve sonrasinda Osmanli ve Rus daha sonra Sovyet mudahaleleri nedeniyle Ermenistan in Qundexsaz ve Elegez koylerine goc eder Heciye Cindi bu surecte bir erkek kardesi disinda tum ailesini hastalik ve katliamlarda kaybeder 1919 da Aleksandropol daki Amerikan yetimhanesine yerlesti ardindan 1926 da Leninakan a alindi 1929 30 yillari arasinda Qundexsaz ve Elegez de egitim gordu ve 1930 yilinda Sovyet Kurt gazetesi Riya Teze nin kultur servisinin basina gecti Bu donemde Erivan Radyosu nun Kurtce bolumunde haber sunuculugu yapti 1933 te ne girdi ve sonraki surecte ne katildi 18 Mart 1937 de Buyuk Temizlik kapsaminda casusluk milliyetcilik karsi devrimcilik suclamalariyla cezaevine gonderildi Bir yil sonra Ermeni entelektuellerinin kampanyalari sayesinde serbest birakildi ve suclarindan azledildi Ancak eski islerinde calismasina izin verilmedi Aleksander Fadeyev in yardimi ve destegi ile edebi eserlerinin yazimina devam etti 1940 yilinda Kurt folkloru konusuyla felsefe doktorasini tamamladi 1941 yilinda Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hukumeti aldigi 909 sayili kararla Semo Marogulov alfabesini iptal edip Kiril alfabesini kullanma zorunlulugu getirdi ve Cindi den Latin alfabesi harflerinden olusan Kurt alfabesini Kiril alfabesine cevirmesi istendi Cindi calismalarini 1946 yilinda tamamladi ve yeni alfabeyi ayni yil yayinladi Bu alfabe Ermenistan SSC deki Gurcistan SSC deki ve birkac Orta Asya sovyet cumhuriyetlerindeki Kurtce egitimlerde kullanildi Yeni alfabe ayrica gazeteler kitaplar ve ders materyallerinde de kullanildi 1959 yilinda nin Dogu Bilimleri departmaninda calismaya basladi 8 yil Kurdoloji bolumu baskanligi yapti 1968 den 1974 yilina kadar Kurt edebiyati ve Kurtce konularinda Erivan Universitesi nde dersler verdi Folklor ve edebiyat uzerine 15 kitap okullar icin 33 ders kitabi 19 ceviri ve pedagojide 7 kitap olmak uzere bircok kitap yazdi ve tercume etti Heciye Cindi 1 Mayis 1990 gunu oldu EserleriHeciye Cindi nin ilk eserleri 1930 da basildi 1930 larda Kurt okullari icin kitaplar yazdi Ilki 1961 yilinda yayimlanan alti ciltlik Kurt Halk Masallari Һ k jated shmaә tә k ӧrdie Yeni Sabah Sva t әzә ve Kurt Folkloru Folklora kӧrmanshie gibi eserler calismalarindan bazilaridir Cindi Kurt folkloru ve edebiyati uzerine bilimsel calismalar yapti Ayni zamanda Sovyet Kurt yazarlari ve sairlerinden tercumeler yapti 1967 de tarihi romani Yardim i Na pomosh yayinladi Heciye Cindi nin yayimlanmis 110 dan fazla kitap koleksiyon ve cesitli edebi eserleri vardir kaynak belirtilmeli Halen yayimlanmamis eserleri de mevcuttur kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizCelil KiyekbayevKaynakca ADZhI E DZhI NDI Rusca 19 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2017 Hewari Novel s 422 Roja Nu Publishers Stockholm 1999 ISBN 91 7672 045 4 Kurt diyarinin Bilinmeyen Sakli Tarihi 31 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2017 Kurmanji Folklore Emine Evdal 1936 Mesele u Xeberoken Cimeta Kurda s 800 1985 Heciye Cindi SARA Distribution 1 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2020 Hikayeten Civata Kurdan Erivan 1959 Re published by Apec 112 s Isvec 1996 ISBN 91 87730 94 4Dis baglantilarHeciye Cindi 100 sali ye Kurtce Kurt Dijital Kutuphanesi Heciye Cindi Kurtce 1 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde