Helis Bulutsusu (diğer adlarıyla Helix Bulutsusu, NGC 7293 veya Caldwell 63), Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük bir gezegenimsi bulutsu. tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlak gezegenimsi bulutsular içinde Dünya'ya en yakın olanıdır. Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700 ışık yılıdır. Görünüşte Halka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu'na benzemektedir. Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır. Ünlü TV dizisi Battlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlanan bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.
Salma bulutsusu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Gezegenimsi bulutsu | |||||
Helis Bulutsusu görünür ışık fotoğrafı, Hubble Uzay Teleskobu Kaynak: NASA, NOAO, ESA, Hubble Helis Bulutsusu Takımı | |||||
Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
Takımyıldız | Kova | ||||
Sağ açıklık (α) | 22sa 29d 38,55s | ||||
Dik açıklık (δ) | -20° 50′ 13.6″ | ||||
Görünür büyüklük (V) | +13,5 | ||||
Mutlak büyüklük (V) | 6,58 | ||||
Görünür boyutlar (V) | 25′ | ||||
Özellikler | |||||
Uzaklık | 695+98-52 Iy (213+30-16 pc) | ||||
Yarıçap (r) | 2,87 Iy (0.88 pc) | ||||
Keşif | |||||
| |||||
Katalog belirtmeleri | |||||
NGC 7293 • GC 4795 • ESO 602-PN22 • PK 36-57.1 • BD -21 6239 | |||||
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||
Ayrıca bakınız: |
Genel bilgi
Helis Bulutsusu, bir yıldızın evriminin son aşamasındaki 'gezegenimsi' oluşumun tipik bir örneğidir. Yıldızın çevresindeki gazlar bizim bulunduğumuz noktadan alttaki bir helezon yapısına bakıyormuşuz gibi görünür. Bulutsunun merkezindeki yıldız, 30.000 yıl önce dış katmanlarını uzaya salmış olan çok sıcak (110.000 derece) bir beyaz cücedir. Merkezi yıldızda gözlenen kırmızılığı öylesine enerjiktir ki çevresindeki gazları bir floresans gibi aydınlatır. Helis Bulutsusu'nun iç kenarlarından alınan yakın çekim görüntüler, kökeni henüz bilinmeyen karmaşık gaz düğümlerini gözler önüne sermektedir.
Toz diski
NASA'nın Spitzer Kızılötesi Teleskobu, bulutsu'nun merkezinde, olası kuyrukluyıldız çekirdekleri gibi katı cisimlerin çarpışmasından oluşan tozlu bir disk belirlemiştir. Merkezdeki yıldızın uzaya püsküren dış katmanlarının çevredeki tozu süpürmüş olması gerekirdi. Ancak Spitzer teleskopu, yıldızdan 35-150 Astronomik birim uzaklıkta bir disk oluşturan yoğun tozun varlığını belirlemiştir (Soldaki resmin merkezindeki kırmızı daire, çok küçük olduğu için net görüntülenemeyen diskin oluşturduğu parlama). Astronomlar bu tozun, bizim Güneş Sistemimizin dış sınırlarındaki Kuiper kuşağı'ndakiler gibi katı cisimlerin çarpışmasının kalıntısı olduğu görüşündeler. Eğer şimdi beyaz cüce olan orijinal yıldızın çevresinde bir zamanlar büyük kütleli gezegenler dolaşıyorduysa, yıldızın dış katmanlarını uzaya salarak kütle kaybetmesi nedeniyle yörüngelerinin karmaşaya kapılması, bunun da Helis'deki Kuiper Kuşağı benzerini karıştırmış olması ve nisbî çok sayıda çarpışmaya yol açmış olması olasılık olarak düşünülmektedir. Ayrıca, hareketlendirilen enkazın bir kısmının beyaz cüce üzerine düşmüş olması gerekir. Bu da şimdiye kadar tam anlaşılamayan bir olguya; beyaz cücenin yaydığı olağandışı ölçekte X-ışınlarına bir açıklama getirmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c "SIMBAD Astronomical Database". NGC 7293 için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2006.
- ^ a b O'Dell, C. R.; McCullough, Peter R.; Meixner, Margaret (2004). "Unraveling the Helix Nebula: Its Structure and Knots". The Astronomical Journal. 128 (5). ss. 2339-2356. doi:10.1086/424621.
- ^ a b O'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (2002). "Knots in Nearby Planetary Nebulae". The Astronomical Journal. 123 (6). ss. 3329-3347. doi:10.1086/340726.
- ^ Harris, Hugh C.; Dahn, Conard C.; Canzian, Blaise; Guetter, Harry H.; Leggett, S. K.; Levine, Stephen E.; Luginbuhl, Christian B.; Monet, Alice K. B.; Monet, David G.; Pier, Jeffrey R.; Stone, Ronald C.; Tilleman, Trudy; Vrba, Frederick J.; Walker, Richard L. (Şubat 2007), "Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae", The Astronomical Journal, 133 (2), ss. 631-638, doi:10.1086/510348, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 13 Şubat 2009
- ^ Hora, Joseph L.; Latter, William B.; Smith, Howard A.; Marengo, Massimo (2006). "Infrared Observations of the Helix Planetary Nebula". The Astrophysical Journal. 652 (1). ss. 426-441. doi:10.1086/507944.
- ^ "Urban Legends Reference Pages". The Eye of God. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2007.
- ^ Sky & Telescope, Mayıs 2007
Ayrıca bakınız
Notlar
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Helis Bulutsusu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- NASA APOD – May 10, 2003 NGC 7293: The Helix Nebula 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- SEDS: NGC 7293, the Helix Nebula 1 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NightSkyInfo.com – NGC 7293, the Helix Nebula 28 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Snopes.com; Helix Eye of God Urban Legend
NGC 7269 | NGC 7270 | NGC 7271 | NGC 7272 | NGC 7273 | NGC 7274 | NGC 7275 | NGC 7276 | NGC 7277 | NGC 7278 | NGC 7279 | NGC 7280 | NGC 7281 | NGC 7282 | NGC 7283 | NGC 7284 | NGC 7285 | NGC 7286 | NGC 7287 | NGC 7288 | NGC 7289 | NGC 7290 | NGC 7291 | NGC 7292 | NGC 7293 | NGC 7294 | NGC 7295 | NGC 7296 | NGC 7297 | NGC 7298 | NGC 7299 | NGC 7300 | NGC 7301 | NGC 7302 | NGC 7303 | NGC 7304 | NGC 7305 | NGC 7306 | NGC 7307 | NGC 7308 | NGC 7309 | NGC 7310 | NGC 7311 | NGC 7312 | NGC 7313 | NGC 7314 | NGC 7315 | NGC 7316 | NGC 7317 | NGC 7318
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Helis Bulutsusu diger adlariyla Helix Bulutsusu NGC 7293 veya Caldwell 63 Kova takimyildizi yonunde bulunan oldukca buyuk bir gezegenimsi bulutsu tarafindan muhtemelen 1824 ten once kesfedilmistir Bu bulutsu parlak gezegenimsi bulutsular icinde Dunya ya en yakin olanidir Uzakligi yaklasik olarak 215 parsek yani 700 isik yilidir Gorunuste Halka bulutsusu na boyutu yasi ve fiziksel ozellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu na benzemektedir Helis 2003 ten bu yana internette siklikla Tanri nin gozu olarak anilir Unlu TV dizisi Battlestar Galactica nin 15 Aralik 2006 tarihinde yayinlanan bolumunde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gonderme vardir Helis BulutsusuSalma bulutsusuGezegenimsi bulutsuHelis Bulutsusu gorunur isik fotografi Hubble Uzay Teleskobu Kaynak NASA NOAO ESA Hubble Helis Bulutsusu TakimiGozlem verisi Donem J2000 TakimyildizKovaSag aciklik a 22sa 29d 38 55sDik aciklik d 20 50 13 6 Gorunur buyukluk V 13 5Mutlak buyukluk V 6 58Gorunur boyutlar V 25 OzelliklerUzaklik695 98 52 Iy 213 30 16 pc Yaricap r 2 87 Iy 0 88 pc Kesif 1824 Katalog belirtmeleriNGC 7293 GC 4795 ESO 602 PN22 PK 36 57 1 BD 21 6239 Wikimedia Commons ta ilgili ortamAyrica bakiniz Bulutsu listeleriGenel bilgiHelis Bulutsusu bir yildizin evriminin son asamasindaki gezegenimsi olusumun tipik bir ornegidir Yildizin cevresindeki gazlar bizim bulundugumuz noktadan alttaki bir helezon yapisina bakiyormusuz gibi gorunur Bulutsunun merkezindeki yildiz 30 000 yil once dis katmanlarini uzaya salmis olan cok sicak 110 000 derece bir beyaz cucedir Merkezi yildizda gozlenen kirmiziligi oylesine enerjiktir ki cevresindeki gazlari bir floresans gibi aydinlatir Helis Bulutsusu nun ic kenarlarindan alinan yakin cekim goruntuler kokeni henuz bilinmeyen karmasik gaz dugumlerini gozler onune sermektedir Toz diskiHelis bulutsusu kizilotesi fotografi Spitzer Uzay Teleskobu 2007 NASA nin Spitzer Kizilotesi Teleskobu bulutsu nun merkezinde olasi kuyrukluyildiz cekirdekleri gibi kati cisimlerin carpismasindan olusan tozlu bir disk belirlemistir Merkezdeki yildizin uzaya puskuren dis katmanlarinin cevredeki tozu supurmus olmasi gerekirdi Ancak Spitzer teleskopu yildizdan 35 150 Astronomik birim uzaklikta bir disk olusturan yogun tozun varligini belirlemistir Soldaki resmin merkezindeki kirmizi daire cok kucuk oldugu icin net goruntulenemeyen diskin olusturdugu parlama Astronomlar bu tozun bizim Gunes Sistemimizin dis sinirlarindaki Kuiper kusagi ndakiler gibi kati cisimlerin carpismasinin kalintisi oldugu gorusundeler Eger simdi beyaz cuce olan orijinal yildizin cevresinde bir zamanlar buyuk kutleli gezegenler dolasiyorduysa yildizin dis katmanlarini uzaya salarak kutle kaybetmesi nedeniyle yorungelerinin karmasaya kapilmasi bunun da Helis deki Kuiper Kusagi benzerini karistirmis olmasi ve nisbi cok sayida carpismaya yol acmis olmasi olasilik olarak dusunulmektedir Ayrica hareketlendirilen enkazin bir kisminin beyaz cuce uzerine dusmus olmasi gerekir Bu da simdiye kadar tam anlasilamayan bir olguya beyaz cucenin yaydigi olagandisi olcekte X isinlarina bir aciklama getirmektedir Kaynakca a b c SIMBAD Astronomical Database NGC 7293 icin sonuclar 1 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2006 a b O Dell C R McCullough Peter R Meixner Margaret 2004 Unraveling the Helix Nebula Its Structure and Knots The Astronomical Journal 128 5 ss 2339 2356 doi 10 1086 424621 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b O Dell C R Balick B Hajian A R Henney W J Burkert A 2002 Knots in Nearby Planetary Nebulae The Astronomical Journal 123 6 ss 3329 3347 doi 10 1086 340726 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Harris Hugh C Dahn Conard C Canzian Blaise Guetter Harry H Leggett S K Levine Stephen E Luginbuhl Christian B Monet Alice K B Monet David G Pier Jeffrey R Stone Ronald C Tilleman Trudy Vrba Frederick J Walker Richard L Subat 2007 Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae The Astronomical Journal 133 2 ss 631 638 doi 10 1086 510348 5 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 13 Subat 2009 Hora Joseph L Latter William B Smith Howard A Marengo Massimo 2006 Infrared Observations of the Helix Planetary Nebula The Astrophysical Journal 652 1 ss 426 441 doi 10 1086 507944 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Urban Legends Reference Pages The Eye of God 4 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2007 Sky amp Telescope Mayis 2007Ayrica bakinizGokbilim Katalogu NGC Halka bulutsusuNotlar kisaca AB denen bir Astronomik Birim Dunya nin Gunes ten ortalama uzakligi 150 milyon km ortalama 207 46 24 219 27 21 207 219 2 462 402 0 5 2 242 212 0 5 2 213 30 16 13 5 gorunur parlaklik 5 log10 242 pc uzaklik 1 6 58 mutlak parlaklikDis baglantilarWikimedia Commons ta Helis Bulutsusu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir NASA APOD May 10 2003 NGC 7293 The Helix Nebula 21 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde SEDS NGC 7293 the Helix Nebula 1 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde NightSkyInfo com NGC 7293 the Helix Nebula 28 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Snopes com Helix Eye of God Urban LegendNGC cisimleri Liste NGC 7269 NGC 7270 NGC 7271 NGC 7272 NGC 7273 NGC 7274 NGC 7275 NGC 7276 NGC 7277 NGC 7278 NGC 7279 NGC 7280 NGC 7281 NGC 7282 NGC 7283 NGC 7284 NGC 7285 NGC 7286 NGC 7287 NGC 7288 NGC 7289 NGC 7290 NGC 7291 NGC 7292 NGC 7293 NGC 7294 NGC 7295 NGC 7296 NGC 7297 NGC 7298 NGC 7299 NGC 7300 NGC 7301 NGC 7302 NGC 7303 NGC 7304 NGC 7305 NGC 7306 NGC 7307 NGC 7308 NGC 7309 NGC 7310 NGC 7311 NGC 7312 NGC 7313 NGC 7314 NGC 7315 NGC 7316 NGC 7317 NGC 7318 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi ODelletal2002 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Harrisetal2007 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme