Hisar, 1950-1980 yılları arasında Ankara'da yayınlanmış olan aylık fikir, edebiyat ve sanat dergisi.
Sıklık | Aylık |
---|---|
İlk sayı | 16 Mart 1950 |
Son sayı | Aralık 1980 |
Ülke | Türkiye |
Dil | Türkçe |
Türk süreli yayın tarihinin en uzun ömürlü dergilerinden birisidir. Bu dergi etrafında toplanan şairler Türk edebiyatında “Hisarcılar” olarak anılır.
Özellikle Garip akımına tepki duyan bir grup şair tarafından "eski şiirimizden, millî kültür ve edebiyatımızdan kopmadan yeni ve güzel bir şiir sergilemek, o yıllarda şiirimizi çıkmaza sokanlara ve yozlaştıranlara karşı çıkmak ve tavır almak" parolasıyla 1950 yılından itibaren çıkarılan dergi 7 yıl boyunca aralıksız 75 sayı yayınlandıktan sonra 1957’de yayımına ara verdi. 1 Ocak 1964’te yeniden çıkarıldı. 1980’de 227. sayıdan sonra yayın hayatı sona erdi.
Dergiyi fiilen çıkaran kişi, Mehmet Çınarlı’dır.Hisar'ın yayınlanmasında ve Hisar topluluğunun oluşmasında Munis Faik Ozansoy yol gösterici rol üstlenmiş; 1975’e kadar ‘Yazı Kurulu Başkanı’ ve başyazar olarak görünmüş ancak resmî olarak dergi yönetiminde yer almamıştır.
Kurucular
Derginin kurucuları arasında Mehmet Çınarlı ve Munis Faik Ozansoy dışında şu isimler yer alır: İlhan Geçer, subay Gültekin Samanoğlu, Mustafa Necati Karaer, memur Yahya Benekay, tıp fakültesi öğrencisi Fikret Sezgin, Hasan İzzet Arolat ve lise öğrencisi Osman Fehmi Özçelik.
Dördüncü sayıdan itibaren Nevzat Yalçın'ın katılmasıyla derginin dokuz kişilik çekirdek kadrosu on kişiye çıkmıştır. Kısa bir süre sonra Yahya Benekay, Fikret Sezgin, İzzet Arolat hem topluluktan hem de edebiyat ortamından uzaklaşmıştır. Derginin yayına ara verdiği dönemde Osman Fehmi Özçelik’in edebiyat ortamından kopması ve ikinci yayın döneminde Ozansoy’un ölümü ile çekirdek kadro 5 kişiye düşmüş; bu beş kişi derginin yayın hayatının sonuna kadar yollarına devam etmiştir.
Derginin adı
Derginin adı, dergiyi çıkaranların koruma ve savunma eğilimine işaret eder. Mehmet Çınarlı 1987 tarihli bir yazıda "Bu dergiyi çıkaranlar Hisar'ın yabancı taklitçiliğine karşı milli sanatı, ideoloji baskısına karşı hür düşünceyi, dilde tasfiyeciliğe karşı yaşayan Türkçeyi savunmasını istemişlerdir [...]Edebiyat kitaplarında Hisarcılar diye adımız geçiyor. Eğer Kale deseydik Kaleciler diyeceklerdi. Bunu düşündük, Kale demekten sarfı nazar ettik, Hisar dedik." sözleriyle Hisar isminin seçilme sebebinin anlatmıştır.
Poetika
Hisarcılar, derginin ilk sayısında bir poetika/beyanname yayınlamamışlardı. Bunun nedeni, "okuyucuyu kararında serbest bırakmak" düşüncesi idi. Ancak bu durumun derginin yazınsal duruşu hakkında bazı yanlış anlaşılmalara neden olduğu ileri sürülerek derginin 18 sayısında "Açıklamak Gerekirse" başlıklı yazı ile derginin şiir görüşü açıklanmıştır. Mehmet Çınar tarafından kaleme alınmış olan 1 Ekim 1951 tarihli “Açıklamak Gerekirse” başlıklı yazı, kimilerine göre derginin manifestosu niteliğindedir. Bu yazı ile Hisar'ın aruzcu olduğu, muhafazakâr olduğu iddiaları reddedilmiştir.
Hisar yazı kurulu üyeleri, derginin çıkışından 17 yıl sonra, bir radyo programında (Ankara Radyosu tarafından hazırlanan 26 Aralık 1966 tarihli Radyoda Hisar Saati programında) dört madde olarak ilkelerini açıklamışlardır. Bu ilkelerden üçü edebiyat, biri dil ile ilgilidir. İlkeler, daha sonra Hisar dergisinin 113. ve 114. (Şubat, Mart 1967) sayılarında da yayımlanmıştır.
İdeoloji karşıtlığı derginin poetikasında önemli rol oynar. Dergi, yayın hayatı boyunca kendini ideoloji karşıtı ve salt sanat taraftarı olarak sunmuştur.
İçeriği
Şiir ağırlıklı bir dergi olan Hisar’da plastik sanatlar, müzik, sahne sanatlarına dair yazı ve eleştiriler de yer almıştır. Mehmet Kaplan dergide “Ruhi Çınar” takma adıyla felsefî, “Osman Okatan” takma adıyla da siyasi denemeler yazdı.Cemil Meriç yazı hayatına ilk defa 1967’de bu dergide "Hint ve Batı" adlı dizi yazılarla başlamış daha sonra "Fildişi Kule’den" başlıklı yazılar kaleme aldı. Hemen her sayıda Mehmet Çınarlı, Mehmet Kaplan ve Gültekin Sâmanoğlu'nun sanat ve edebiyatla toplum, devlet ve siyaset ilişkilerini ele alan yazıları yayımlanmıştır.
Hisar Dergisi Yayınları
Hisar dergisinin çoğu şiir kitabı olmak üzere hikâye, roman, tiyatro ve incelemelerden meydana gelen yirmi dokuz kitaplık bir yayını da olmuştur.
Kapanması
Kuruluşunun 30. yılını 14 Nisan 1980 tarihinde Ankara'da Kültür Bakanlığı, Aydınlar Ocağı ve Türkiye Yazarlar Birliğinin ortaklaşa düzenlediği bir toplantıda kutlayan dergi, aynı yılın aralık ayında 277. veda sayısını çıkararak yayın hayatına son verdi.
Kaynakça
- ^ a b c (PDF). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
- ^ a b c d . 16 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
- ^ a b c d (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
- ^ Muharrem Dayanç, Hisar Dergisinin, Kurucusunun(Mehmet Çınarlı) Ağzından Serüveni, TDK Türk Dili Dergisi, Ekim 2002]
- ^ Milliyet Gazetesi Arşivi, Hisar Dergisi'nin 30. Yıldönümü Bugün Kutlanıyor, Milliyet Gazetesi 14.04.1980
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hisar 1950 1980 yillari arasinda Ankara da yayinlanmis olan aylik fikir edebiyat ve sanat dergisi HisarSiklikAylikIlk sayi16 Mart 1950Son sayiAralik 1980UlkeTurkiyeDilTurkce Turk sureli yayin tarihinin en uzun omurlu dergilerinden birisidir Bu dergi etrafinda toplanan sairler Turk edebiyatinda Hisarcilar olarak anilir Ozellikle Garip akimina tepki duyan bir grup sair tarafindan eski siirimizden milli kultur ve edebiyatimizdan kopmadan yeni ve guzel bir siir sergilemek o yillarda siirimizi cikmaza sokanlara ve yozlastiranlara karsi cikmak ve tavir almak parolasiyla 1950 yilindan itibaren cikarilan dergi 7 yil boyunca araliksiz 75 sayi yayinlandiktan sonra 1957 de yayimina ara verdi 1 Ocak 1964 te yeniden cikarildi 1980 de 227 sayidan sonra yayin hayati sona erdi Dergiyi fiilen cikaran kisi Mehmet Cinarli dir Hisar in yayinlanmasinda ve Hisar toplulugunun olusmasinda Munis Faik Ozansoy yol gosterici rol ustlenmis 1975 e kadar Yazi Kurulu Baskani ve basyazar olarak gorunmus ancak resmi olarak dergi yonetiminde yer almamistir KurucularDerginin kuruculari arasinda Mehmet Cinarli ve Munis Faik Ozansoy disinda su isimler yer alir Ilhan Gecer subay Gultekin Samanoglu Mustafa Necati Karaer memur Yahya Benekay tip fakultesi ogrencisi Fikret Sezgin Hasan Izzet Arolat ve lise ogrencisi Osman Fehmi Ozcelik Dorduncu sayidan itibaren Nevzat Yalcin in katilmasiyla derginin dokuz kisilik cekirdek kadrosu on kisiye cikmistir Kisa bir sure sonra Yahya Benekay Fikret Sezgin Izzet Arolat hem topluluktan hem de edebiyat ortamindan uzaklasmistir Derginin yayina ara verdigi donemde Osman Fehmi Ozcelik in edebiyat ortamindan kopmasi ve ikinci yayin doneminde Ozansoy un olumu ile cekirdek kadro 5 kisiye dusmus bu bes kisi derginin yayin hayatinin sonuna kadar yollarina devam etmistir Derginin adiDerginin adi dergiyi cikaranlarin koruma ve savunma egilimine isaret eder Mehmet Cinarli 1987 tarihli bir yazida Bu dergiyi cikaranlar Hisar in yabanci taklitciligine karsi milli sanati ideoloji baskisina karsi hur dusunceyi dilde tasfiyecilige karsi yasayan Turkceyi savunmasini istemislerdir Edebiyat kitaplarinda Hisarcilar diye adimiz geciyor Eger Kale deseydik Kaleciler diyeceklerdi Bunu dusunduk Kale demekten sarfi nazar ettik Hisar dedik sozleriyle Hisar isminin secilme sebebinin anlatmistir PoetikaHisarcilar derginin ilk sayisinda bir poetika beyanname yayinlamamislardi Bunun nedeni okuyucuyu kararinda serbest birakmak dusuncesi idi Ancak bu durumun derginin yazinsal durusu hakkinda bazi yanlis anlasilmalara neden oldugu ileri surulerek derginin 18 sayisinda Aciklamak Gerekirse baslikli yazi ile derginin siir gorusu aciklanmistir Mehmet Cinar tarafindan kaleme alinmis olan 1 Ekim 1951 tarihli Aciklamak Gerekirse baslikli yazi kimilerine gore derginin manifestosu niteligindedir Bu yazi ile Hisar in aruzcu oldugu muhafazakar oldugu iddialari reddedilmistir Hisar yazi kurulu uyeleri derginin cikisindan 17 yil sonra bir radyo programinda Ankara Radyosu tarafindan hazirlanan 26 Aralik 1966 tarihli Radyoda Hisar Saati programinda dort madde olarak ilkelerini aciklamislardir Bu ilkelerden ucu edebiyat biri dil ile ilgilidir Ilkeler daha sonra Hisar dergisinin 113 ve 114 Subat Mart 1967 sayilarinda da yayimlanmistir Ideoloji karsitligi derginin poetikasinda onemli rol oynar Dergi yayin hayati boyunca kendini ideoloji karsiti ve salt sanat taraftari olarak sunmustur IcerigiSiir agirlikli bir dergi olan Hisar da plastik sanatlar muzik sahne sanatlarina dair yazi ve elestiriler de yer almistir Mehmet Kaplan dergide Ruhi Cinar takma adiyla felsefi Osman Okatan takma adiyla da siyasi denemeler yazdi Cemil Meric yazi hayatina ilk defa 1967 de bu dergide Hint ve Bati adli dizi yazilarla baslamis daha sonra Fildisi Kule den baslikli yazilar kaleme aldi Hemen her sayi da Mehmet Cinarli Mehmet Kaplan ve Gultekin Samanoglu nun sanat ve edebi yatla toplum devlet ve siyaset iliskilerini ele alan yazilari yayimlanmistir Hisar Dergisi YayinlariHisar dergisinin cogu siir kitabi olmak uzere hi kaye roman tiyatro ve incelemelerden meydana gelen yirmi dokuz kitaplik bir yayini da olmustur KapanmasiKurulusunun 30 yilini 14 Nisan 1980 tarihinde Ankara da Kultur Bakanligi Aydinlar Ocagi ve Turkiye Yazarlar Birliginin ortaklasa duzenledigi bir toplantida kutlayan dergi ayni yilin aralik ayinda 277 veda sayisini cikararak yayin hayatina son verdi Kaynakca a b c PDF 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2012 a b c d 16 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2012 a b c d PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2012 Muharrem Dayanc Hisar Dergisinin Kurucusunun Mehmet Cinarli Agzindan Seruveni TDK Turk Dili Dergisi Ekim 2002 Milliyet Gazetesi Arsivi Hisar Dergisi nin 30 Yildonumu Bugun Kutlaniyor Milliyet Gazetesi 14 04 1980