Hisse ispatı, (PoS) bir kripto para blok zinciri ağının dağıtık fikir birliğine ulaşmayı amaçladığı bir algoritma türüdür. PoS tabanlı kripto para birimlerinde, bir sonraki bloğu oluşturan, rassal seçim ve zenginliğin ya da yaşın (yani, hissenin) çeşitli kombinasyonları yoluyla seçilir. Aksine, bitcoin gibi emek ispatınadayanan kripto paraların algoritması, madencilik kullanır. Yani, kayıtları (transaction) doğrulamak ve yeni bloklar oluşturmak için yoğun hesaplamalı bulmacaların çözümünü gerektirir.
PoS'un Tarihi
Hisse ispatı (PoS) konsepti, 2012 yılında Sunny King ve Scott Nadal tarafından yayınlanan bir makalede Emek ispatı'na (PoW) alternatif olarak önerilmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu makalenin yayınlanması ile birlikte PoS, çeşitli blok zincir ağları üzerinde geliştirilmiş ve uygulanmıştır. PoS konseptini uygulayan ilk kripto para birimi 2012'de tanıtılan Peercoin'dir. Daha sonra Blackcoin, Nxt, Cardano ve Algorand gibi diğer kripto para birimleri de PoS algoritmasını uygulamaya başlamıştır.
Blok seçim türevleri
Hisse ispatı, herhangi bir blok zincirindeki bir sonraki geçerli bloğu tanımlamanın bir yoluna sahip olmalıdır. Hesap bakiyesi yoluyla seçim, en zengin tek bir üyenin kalıcı bir avantajı olacağından (istenmeyen) merkezileşmeyle sonuçlanacaktır. Bunun yerine, birkaç farklı seçim yöntemi geliştirilmiştir.
Rassal blok seçimi
Nxt ve BlackCoin bir sonraki üreteci tahmin etmek için hisse büyüklüğü ile birlikte en düşük özet değerini arayan bir formül vasıtasıyla rassallaştırma kullanmaktadır. Hisseler halka açık olduğundan, her bir düğüm, makul bir doğrulukla, hangi hesabın bir sonraki bloğu oluşturma hakkını kazanacağını tahmin edebilir.
Para yaşına dayalı seçim
Peercoin'in hisse ispatı sistemi rassallaştırmayı “para yaşı” kavramı ile birleştirir. Para yaşı, paraların tutulduğu gün sayısının para sayısıyla çarpılmasıyla elde edilen bir sayıdır.
En az 30 gün boyunca harcanmamış olan paralar bir sonraki blok için yarışmaya başlar. Daha eski ve daha büyük para yığınlarının, bir sonraki bloğu imzalama olasılığı daha fazladır. Bununla birlikte, bir blok imzalamak için bir kez hissedeki paralar kullanıldıktan sonra, sıfır "para yaşı" ile baştan başlamak ve böylece başka bir bloğu imzalamadan önce en az 30 gün daha beklemek gerekir. Ayrıca, çok eski veya çok büyük miktardaki hisse yığınının blok zincirini domine etmesinin engellenmesi için bir sonraki bloğu bulma olasılığı 90 gün sonra maksimum seviyeye ulaşır.
Bu süreç ağı korur ve önemli bir hesaplama gücü tüketmeden zamanla yeni paralar üretir. Peercoin'in geliştiricisi, merkezi madencilik havuzlarına ihtiyaç duyulmamasının ve dolaşımdaki paraların yarısından fazlasını satın almanın, mevcut emek ispatı özeti hesaplama gücünün yüzde 51'ini elde etmekten daha maliyetli olduğu gerçeğinin ağa yapılacak kötücül bir saldırıyı zorlaştıracağını iddia ediyor.
Masternodelar
İstiflemenin (staking) başka bir şekli de merkezi olmayan sunucuların bir çeşidi olan masternode çalıştırmaktır. Bir masternodeun çalıştırılmasının ana dezavantajı, tek başına istiflemeye karşı giriş için gereken nispeten yüksek alt sınırdır. Ağı korumak için, bir masternode çalıştırmak isteyenlerin mevcut piyasa fiyatına teminat olarak belirli sayıda para satın almaları gerekmektedir.
Dash gibi bazı paraların masternode için bir bedeli vardır, Divi gibi diğer para birimleri ise çok katmanlı bir ödül sistemi sunar.
Avantajları
Hisse ispatı para birimleri, emek ispatı algoritmalarına dayanan para birimlerine göre enerji açısından daha verimli olabilir.
Teşvikler, aynı zamanda iki blok üretim sistemi arasında farklılık gösterir. Emek ispatında, madenciler potansiyel olarak çıkarılan para birimlerinin hiçbirine sahip olamaz ve böylece yalnızca kendi karlarını maksimize etmeye çalışabilirler. Bu eşitsizliğin güvenlik risklerini azaltıp azaltmadığı belirsizdir. Bununla birlikte, birkaç kripto para birimi diğer düğümlere istifleme gücünün ödünç verilmesine izin vermesine veya bunları zorunlu kılmasına rağmen, hisse ispatında, paraları "koruyanlar" her zaman o paralara sahiptir.
Eleştiri
Bazı yazarlar hisse ispatının dağıtık bir fikir birliği protokolü için ideal bir seçenek olmadığını öne sürmektedir. Ortaya çıkabilecek bir sorun, blok üreteçlerinin çoklu blok zincirleme tarihlerine oy vererek kaybedecek hiçbir şeye sahip olmadığı, dolayısıyla da konsensüsün elde edilmesini engelleyen "hissede bir şey olmaması" sorunudur. Emek ispatı sistemlerinden farklı olarak, birçok zincirde çalışmak az masraflı olduğu için, herhangi biri "ücretsiz olarak" harcamaya çalışarak bu güvenlik açığını kötüye kullanabilir.
Bu sorunları çözmek için birçok çalışma yapıldı:
- Ethereum'un önerdiği Slasher protokolü, kullanıcıların birden fazla blockchain dalında hareket eden hilekarı "cezalandırmasını" sağlıyor. Bu öneri, kişinin çatallanma için iki kez imzalaması gerektiğini ve bir hisse sahibi olmadığında çatallanma için cezalandırılabileceğini varsayar. Ancak, Slasher asla benimsenmedi; Ethereum geliştiricileri, hisse ispatının "önemsiz" olduğu sonucuna vardılar ve bunun yerine Ethash adlı bir emek ispatı algoritmasını benimsemeyi tercih ettiler. Bu algoritmanın, "Casper" denilen farklı bir PoS protokolü ile değiştirilmesi planlanmaktadır.
- Peercoin, ilk aşamalarında, geliştiricinin gizli anahtarı altında imzalanmış merkezi yayın kontrol noktalarını kullanmıştır. Bilinen son kontrol noktalarından daha derinde blok zincirinin yeniden yapılandırılmasına izin verilmemiştir. Kontrol noktaları v0.6 itibarıyla devreye girmiş ve şu anda ağ uygun bir dağıtım seviyesine ulaştığından zorlanmamıştır.[]
- Nxt protokolü sadece son 720 bloğun yeniden düzenlenmesini sağlar. Bununla birlikte, bu sadece problemi yeniden ölçeklendirir: Bir istemci, en uzun blok zincir olup olmadığına bakılmaksızın 721 bloktan oluşan bir çatalı takip edebilir ve böylece fikir birliğini önleyebilir.
- Hibrit "savurma ispatı(proof of burn)" ve hisse ispatı. Savurma ispatı blokları kontrol noktaları olarak hareket eder, daha yüksek ödüllere sahiptir, kayıt (transaction) içermez, daha güvenlidir ve hem birbirlerine hem de PoS zincirine dayanırlar ancak daha pahalıdırlar.
- Decred'in hibrit emek ispatı ve hisse ispatı, hisse ispatının, hissede bir şey olmaması problemini çözmeyi amaçlayan "aktivite ispatı (proof of activity)" teklifine, dayanarak, emek ispatı zaman damgasına bağlı bir uzantı olduğu çözümdür. Emek ispatı madencileri blokları çıkarırken(mining) hisse ispatı ise ikincil bir kimlik doğrulama mekanizması olarak yer alır.
İstatistiksel simülasyonlar, birkaç zincirde eş zamanlı hareketin mümkün hatta karlı bile olabileceğini göstermiştir. Ancak, hisse ispatı savunucuları, en çok dile getirilen saldırı senaryolarının imkansız olduğu ya da sadece teorik olmalarına istinaden öngörülemez olduğuna inanmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Proof of Stake (PoS) Nedir ve Ne İşe Yarar?". coinotag.com. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ "Peer-to-Peer Crypto-Currency with Proof-of-Stake" (PDF). Sunny King, Scott Nadal. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ Thompson, Jeffrey (15 Aralık 2013). "The Rise of Bitcoins, Altcoins—Future of Digital Currency". The Epoch Times. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2013.
- ^ Whelan, Karl (20 Kasım 2013). "So What's So Special About Bitcoin?". Forbes. 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2018.
- ^ . Invest it in (İngilizce). 22 Eylül 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017.
- ^ . CoinSutra - Bitcoin Community (İngilizce). 4 Ocak 2018. 8 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018.
- ^ . CoinCentral (İngilizce). 19 Aralık 2017. 9 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2018.
- ^ . cointelegraph.com. 26 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2015.
- ^ Andrew Poelstra. (PDF). 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2018.
- ^ "Hard Problems of Cryptocurrencies". 23 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2018.
- ^ Buterin, Vitalik. . 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2018.
- ^ Buterin, Vitalik. . 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2016.
one thing has become clear: proof of stake is non-trivial
- ^ Wood, Gavin. "Ethereum: A Secure Decentralised Generalised Transaction Ledger" (PDF). 18 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2016.
Ethash is the planned PoW algorithm for Ethereum 1.0
- ^ Prisco, Giulio (29 Kasım 2017). "The Ethereum Killer Is Ethereum 2.0: Vitalik Buterin's Roadmap". Bitcoin Magazine. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2018.
- ^ . Nxtwiki. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2015.
- ^ Bentov I., Gabizon A., Mizrahi A. 2015. Cryptocurrencies without Proof of Work. arXiv Cryptography and Security. https://decred.org/research/bentov2015.pdf 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hisse ispati PoS bir kripto para blok zinciri aginin dagitik fikir birligine ulasmayi amacladigi bir algoritma turudur PoS tabanli kripto para birimlerinde bir sonraki blogu olusturan rassal secim ve zenginligin ya da yasin yani hissenin cesitli kombinasyonlari yoluyla secilir Aksine bitcoin gibi emek ispatinadayanan kripto paralarin algoritmasi madencilik kullanir Yani kayitlari transaction dogrulamak ve yeni bloklar olusturmak icin yogun hesaplamali bulmacalarin cozumunu gerektirir PoS un TarihiHisse ispati PoS konsepti 2012 yilinda Sunny King ve Scott Nadal tarafindan yayinlanan bir makalede Emek ispati na PoW alternatif olarak onerilmesiyle ortaya cikmistir Bu makalenin yayinlanmasi ile birlikte PoS cesitli blok zincir aglari uzerinde gelistirilmis ve uygulanmistir PoS konseptini uygulayan ilk kripto para birimi 2012 de tanitilan Peercoin dir Daha sonra Blackcoin Nxt Cardano ve Algorand gibi diger kripto para birimleri de PoS algoritmasini uygulamaya baslamistir Blok secim turevleriHisse ispati herhangi bir blok zincirindeki bir sonraki gecerli blogu tanimlamanin bir yoluna sahip olmalidir Hesap bakiyesi yoluyla secim en zengin tek bir uyenin kalici bir avantaji olacagindan istenmeyen merkezilesmeyle sonuclanacaktir Bunun yerine birkac farkli secim yontemi gelistirilmistir Rassal blok secimi Nxt ve BlackCoin bir sonraki ureteci tahmin etmek icin hisse buyuklugu ile birlikte en dusuk ozet degerini arayan bir formul vasitasiyla rassallastirma kullanmaktadir Hisseler halka acik oldugundan her bir dugum makul bir dogrulukla hangi hesabin bir sonraki blogu olusturma hakkini kazanacagini tahmin edebilir Para yasina dayali secim Peercoin in hisse ispati sistemi rassallastirmayi para yasi kavrami ile birlestirir Para yasi paralarin tutuldugu gun sayisinin para sayisiyla carpilmasiyla elde edilen bir sayidir En az 30 gun boyunca harcanmamis olan paralar bir sonraki blok icin yarismaya baslar Daha eski ve daha buyuk para yiginlarinin bir sonraki blogu imzalama olasiligi daha fazladir Bununla birlikte bir blok imzalamak icin bir kez hissedeki paralar kullanildiktan sonra sifir para yasi ile bastan baslamak ve boylece baska bir blogu imzalamadan once en az 30 gun daha beklemek gerekir Ayrica cok eski veya cok buyuk miktardaki hisse yigininin blok zincirini domine etmesinin engellenmesi icin bir sonraki blogu bulma olasiligi 90 gun sonra maksimum seviyeye ulasir Bu surec agi korur ve onemli bir hesaplama gucu tuketmeden zamanla yeni paralar uretir Peercoin in gelistiricisi merkezi madencilik havuzlarina ihtiyac duyulmamasinin ve dolasimdaki paralarin yarisindan fazlasini satin almanin mevcut emek ispati ozeti hesaplama gucunun yuzde 51 ini elde etmekten daha maliyetli oldugu gerceginin aga yapilacak kotucul bir saldiriyi zorlastiracagini iddia ediyor MasternodelarIstiflemenin staking baska bir sekli de merkezi olmayan sunucularin bir cesidi olan masternode calistirmaktir Bir masternodeun calistirilmasinin ana dezavantaji tek basina istiflemeye karsi giris icin gereken nispeten yuksek alt sinirdir Agi korumak icin bir masternode calistirmak isteyenlerin mevcut piyasa fiyatina teminat olarak belirli sayida para satin almalari gerekmektedir Dash gibi bazi paralarin masternode icin bir bedeli vardir Divi gibi diger para birimleri ise cok katmanli bir odul sistemi sunar AvantajlariHisse ispati para birimleri emek ispati algoritmalarina dayanan para birimlerine gore enerji acisindan daha verimli olabilir Tesvikler ayni zamanda iki blok uretim sistemi arasinda farklilik gosterir Emek ispatinda madenciler potansiyel olarak cikarilan para birimlerinin hicbirine sahip olamaz ve boylece yalnizca kendi karlarini maksimize etmeye calisabilirler Bu esitsizligin guvenlik risklerini azaltip azaltmadigi belirsizdir Bununla birlikte birkac kripto para birimi diger dugumlere istifleme gucunun odunc verilmesine izin vermesine veya bunlari zorunlu kilmasina ragmen hisse ispatinda paralari koruyanlar her zaman o paralara sahiptir ElestiriBazi yazarlar hisse ispatinin dagitik bir fikir birligi protokolu icin ideal bir secenek olmadigini one surmektedir Ortaya cikabilecek bir sorun blok ureteclerinin coklu blok zincirleme tarihlerine oy vererek kaybedecek hicbir seye sahip olmadigi dolayisiyla da konsensusun elde edilmesini engelleyen hissede bir sey olmamasi sorunudur Emek ispati sistemlerinden farkli olarak bircok zincirde calismak az masrafli oldugu icin herhangi biri ucretsiz olarak harcamaya calisarak bu guvenlik acigini kotuye kullanabilir Bu sorunlari cozmek icin bircok calisma yapildi Ethereum un onerdigi Slasher protokolu kullanicilarin birden fazla blockchain dalinda hareket eden hilekari cezalandirmasini sagliyor Bu oneri kisinin catallanma icin iki kez imzalamasi gerektigini ve bir hisse sahibi olmadiginda catallanma icin cezalandirilabilecegini varsayar Ancak Slasher asla benimsenmedi Ethereum gelistiricileri hisse ispatinin onemsiz oldugu sonucuna vardilar ve bunun yerine Ethash adli bir emek ispati algoritmasini benimsemeyi tercih ettiler Bu algoritmanin Casper denilen farkli bir PoS protokolu ile degistirilmesi planlanmaktadir Peercoin ilk asamalarinda gelistiricinin gizli anahtari altinda imzalanmis merkezi yayin kontrol noktalarini kullanmistir Bilinen son kontrol noktalarindan daha derinde blok zincirinin yeniden yapilandirilmasina izin verilmemistir Kontrol noktalari v0 6 itibariyla devreye girmis ve su anda ag uygun bir dagitim seviyesine ulastigindan zorlanmamistir kaynak belirtilmeli Nxt protokolu sadece son 720 blogun yeniden duzenlenmesini saglar Bununla birlikte bu sadece problemi yeniden olceklendirir Bir istemci en uzun blok zincir olup olmadigina bakilmaksizin 721 bloktan olusan bir catali takip edebilir ve boylece fikir birligini onleyebilir Hibrit savurma ispati proof of burn ve hisse ispati Savurma ispati bloklari kontrol noktalari olarak hareket eder daha yuksek odullere sahiptir kayit transaction icermez daha guvenlidir ve hem birbirlerine hem de PoS zincirine dayanirlar ancak daha pahalidirlar Decred in hibrit emek ispati ve hisse ispati hisse ispatinin hissede bir sey olmamasi problemini cozmeyi amaclayan aktivite ispati proof of activity teklifine dayanarak emek ispati zaman damgasina bagli bir uzanti oldugu cozumdur Emek ispati madencileri bloklari cikarirken mining hisse ispati ise ikincil bir kimlik dogrulama mekanizmasi olarak yer alir Istatistiksel simulasyonlar birkac zincirde es zamanli hareketin mumkun hatta karli bile olabilecegini gostermistir Ancak hisse ispati savunuculari en cok dile getirilen saldiri senaryolarinin imkansiz oldugu ya da sadece teorik olmalarina istinaden ongorulemez olduguna inanmaktadir Ayrica bakinizGridcoinKaynakca a b Proof of Stake PoS Nedir ve Ne Ise Yarar coinotag com 14 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2023 Peer to Peer Crypto Currency with Proof of Stake PDF Sunny King Scott Nadal 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Subat 2023 Thompson Jeffrey 15 Aralik 2013 The Rise of Bitcoins Altcoins Future of Digital Currency The Epoch Times 31 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2013 Whelan Karl 20 Kasim 2013 So What s So Special About Bitcoin Forbes 8 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2018 Invest it in Ingilizce 22 Eylul 2017 22 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2017 CoinSutra Bitcoin Community Ingilizce 4 Ocak 2018 8 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2018 CoinCentral Ingilizce 19 Aralik 2017 9 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2018 cointelegraph com 26 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2015 Andrew Poelstra PDF 3 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2018 Hard Problems of Cryptocurrencies 23 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2018 Buterin Vitalik 8 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2018 Buterin Vitalik 2 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2016 one thing has become clear proof of stake is non trivial Wood Gavin Ethereum A Secure Decentralised Generalised Transaction Ledger PDF 18 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Ocak 2016 Ethash is the planned PoW algorithm for Ethereum 1 0 Prisco Giulio 29 Kasim 2017 The Ethereum Killer Is Ethereum 2 0 Vitalik Buterin s Roadmap Bitcoin Magazine 3 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2018 Nxtwiki 3 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2015 Bentov I Gabizon A Mizrahi A 2015 Cryptocurrencies without Proof of Work arXiv Cryptography and Security https decred org research bentov2015 pdf 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde