Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hongoray veya Hoñgoray,Hoñoray,Hoñgoroy (Eski Kırgız "Dağ bozkır halkı"), Hakas.: Hooray, Kongurey de denir) – XIV ve XVIII. yüzyıllar arasında Güney Sibirya'da Yenisey akarsuyu kıyılarında, Bin-Su (Minusin) arazisinde yerleşmiş dört Türk beyliğinin birleşimiyle oluşmuş tarihi ülke. Eski Rus kaynaklarında Kırgız ülkesi diye adlandırılan yer.
Hoñgoroy, Tolı Hooray | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1399-1703 | |||||
 | |||||
| Başkent | Aktaş (Ak-Taş Tura) | ||||
| Resmî dil(ler) | |||||
| Yaygın dil(ler) | Yenisey Kırgız Türkçesi | ||||
| Resmî din | Tengrizm | ||||
| Tarihçe | |||||
| |||||
Dönemleri
- 1399 — Oyrat-Kırgız konfederasyonu düzenlendi.
- 1468 — Oyrat-Kırgız (Hongoray) konfederasyonu ikiye ayrıldı. Birisi Oyrat Hanlığı ve bir diğeri de Hongoray oldu.
- 1620 — Hongoray — Hotogoyt hanlığının vassalı.
- 1667 — Hongoray — Jungar Hanlığı'nın vassalı.
Adlanışı
Hooray – Kırgız yurdunun ikinci bir adlanışıdır. Minusa vadisinin dağlık bozkırlık bölgelerinin coğrafik adıdır. Kırgızların Hongoray etnik-siyasi birliğini ifade eder. 17.yüzyıl Rus belgelerinde Hakas-Minusinsk bölgesine «Kırgız Yeri», «Kırgız Ülkesi» diye yazılmıştır. Şorlar bu bölgeye «Khırgıs-Hooray» diye adlandırmıştır. Abakan'ın yukarı akımındaki Kırgız (Khırgıs-Sug) akarsuyu, güneyden batı Sayanlardaki Kurgusuk (Khırgıs-Sug) akarsuyu çıkmaktadır. Çulum akarsuyu vadisindeki Kurgusun (Khırgıs-Çul) akarsuyu Kırgız adının değişmiş versiyonlarıdır.
Boy adları
- Altır ulusu:
- Beltirler,
- İrgitler,
- Sagaylar,
- Sayanlar,
- Tabangutlar,
- Çistar
- Altısar ulus:
- Ajıg (Açin),
- Kızıllar,
- Tumatlar,
- Şuy.
- İsar(Ezer) ulus:
- Izır
- Hasha
- Burut
- Sohhı
- Çoda
- Hırım
- Tastar.
- Tubın ulus:
- Alaham
- Alıt,
- Baykotov,
- Bohtin,
- Bugus,
- Koyballar veya Taş-Motor,
- Kol,
- Kornat,
- Üşter,
- Hayton,
- Yarin.
İsar beyliğinin başkenti Aşağı Erba'dır. (Hakas. Çorba piltiri), Altınsay beyliğinin başkenti ise "Kırgız Ak Taş şehri " (Hakasça: Ah Tas Tura), Tubın beyliğinin merkezi Kuragino (Hakasça: Hurağa-tura), Altır ulusunun merkezi Kotnyakovo (Hakasça: Hırgıstar ağal).
Kaynakça
- ^ . http://kghistory.akipress.org. 8 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
|website=dış bağlantı ()
Edebiyat
- Бахрушин, Сергей Владимирович Енисейские киргизы в XVII в. // Научные труды III. Избранные работы по истории Сибири XVI-XVII вв. Ч. 2. История народов Сибири в XVI- XVII вв. М.: Издательство Академии Наук СССР, 1955.
- Козьмин Николай Николаевич Хакасы: ист.-этногр. и хозяйств. очерк Минусинского края. – Иркутск: Изд. Иркут.секции науч. работников Рабпроса, 1925. – Х, 185 с. - (Краеведческая сер. № 4 / под ред. М.А. Азадовского; вып. V).
- Чертыков В. К. Хакасия в XVII – начале XVIII века и ее взаимоотношения с Россией и государствами Центральной Азии. (Под ред. ) Абакан, 2007. 254 с.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hongoray veya Hongoray Honoray Hongoroy Eski Kirgiz Dag bozkir halki Hakas Hooray Kongurey de denir XIV ve XVIII yuzyillar arasinda Guney Sibirya da Yenisey akarsuyu kiyilarinda Bin Su Minusin arazisinde yerlesmis dort Turk beyliginin birlesimiyle olusmus tarihi ulke Eski Rus kaynaklarinda Kirgiz ulkesi diye adlandirilan yer Hongoroy Toli Hooray1399 1703BaskentAktas Ak Tas Tura Resmi dil ler Yaygin dil ler Yenisey Kirgiz TurkcesiResmi dinTengrizmTarihce Kurulusu1399 Dagilisi1703Donemleri1399 Oyrat Kirgiz konfederasyonu duzenlendi 1468 Oyrat Kirgiz Hongoray konfederasyonu ikiye ayrildi Birisi Oyrat Hanligi ve bir digeri de Hongoray oldu 1620 Hongoray Hotogoyt hanliginin vassali 1667 Hongoray Jungar Hanligi nin vassali Hongoray damgasiAdlanisiHooray Kirgiz yurdunun ikinci bir adlanisidir Minusa vadisinin daglik bozkirlik bolgelerinin cografik adidir Kirgizlarin Hongoray etnik siyasi birligini ifade eder 17 yuzyil Rus belgelerinde Hakas Minusinsk bolgesine Kirgiz Yeri Kirgiz Ulkesi diye yazilmistir Sorlar bu bolgeye Khirgis Hooray diye adlandirmistir Abakan in yukari akimindaki Kirgiz Khirgis Sug akarsuyu guneyden bati Sayanlardaki Kurgusuk Khirgis Sug akarsuyu cikmaktadir Culum akarsuyu vadisindeki Kurgusun Khirgis Cul akarsuyu Kirgiz adinin degismis versiyonlaridir Boy adlariAltir ulusu Beltirler Irgitler Sagaylar Sayanlar Tabangutlar Cistar Altisar ulus Ajig Acin Kizillar Tumatlar Suy Isar Ezer ulus Izir Hasha Burut Sohhi Coda Hirim Tastar Tubin ulus Alaham Alit Baykotov Bohtin Bugus Koyballar veya Tas Motor Kol Kornat Uster Hayton Yarin Isar beyliginin baskenti Asagi Erba dir Hakas Corba piltiri Altinsay beyliginin baskenti ise Kirgiz Ak Tas sehri Hakasca Ah Tas Tura Tubin beyliginin merkezi Kuragino Hakasca Huraga tura Altir ulusunun merkezi Kotnyakovo Hakasca Hirgistar agal Kaynakca http kghistory akipress org 8 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi website dis baglanti yardim EdebiyatBahrushin Sergej Vladimirovich Enisejskie kirgizy v XVII v Nauchnye trudy III Izbrannye raboty po istorii Sibiri XVI XVII vv Ch 2 Istoriya narodov Sibiri v XVI XVII vv M Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR 1955 Kozmin Nikolaj Nikolaevich Hakasy ist etnogr i hozyajstv ocherk Minusinskogo kraya Irkutsk Izd Irkut sekcii nauch rabotnikov Rabprosa 1925 H 185 s Kraevedcheskaya ser 4 pod red M A Azadovskogo vyp V Chertykov V K Hakasiya v XVII nachale XVIII veka i ee vzaimootnosheniya s Rossiej i gosudarstvami Centralnoj Azii Pod red Abakan 2007 254 s