Horadiz Operasyonu (Azerice: Horadiz əməliyyatı), Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında, Azerbaycan'ın Fuzuli Rayonu'na Horadiz köyü üzerinde kontrol uğrunda Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri ile Ermenistan Silahlı Kuvvetleri arasında Aralık 1993'te başlayan ve 6 Ocak'a kadar süren muharebedir.
Horadiz Operasyonu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Dağlık Karabağ Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
| |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
|
| ||||||
Çatışan birlikler | |||||||
| |||||||
Kayıplar | |||||||
~6,500 kayıp | 3 tank, 1 Shturm-S, 6 top, 6 topçu römorku, 10'a yakın araç, çok sayıda silah ve mühimmat ele geçirildi (Azerbaycan kaynaklarına göre) |
Arka plan
Ağustos 1993'ün sonlarında Kubadlı'yı işgal eden Ermeni güçleri, yeniden toplanmaları ve Ermenistan'dan yeni silah ve birliklerin gelmesini beklemeleri gerektiği için ateşkes ilan ettiler. Ekim ayı sonlarında Ermeni birlikleri Azerbaycan-İran sınırındaki Horadiz'i hızla ele geçirerek Zengilan'ın Azerbaycan topraklarıyla bağlantısını kesmişti. Zengilan 29 Ekim 1993'te Ermenilerin eline geçmiştir.
Aralık 1993'te Ermeni silahlı kuvvetleri Füzuli'nin doğusuna ilerlemeye çalışmış, ancak beklenmedik bir direnişle karşılaşmış ve geri çekilmek zorunda kalmıştır. Bundan sonra Azerbaycan ordusu üç yönden saldırıya geçmiştir. 15 Aralık'ta Azerbaycan ordusu hemen beş yönden taarruza geçmiştir.Dağlık Karabağ'ın kuzeydoğusundaki saldırı, Ermenileri Ağdere bölgesindeki bir dizi yerleşim birimini terk etmeye zorlamıştı. Azerbaycan birliklerinin Horadiz'e asıl darbesi Beylagan Rayonu'ndan gelmişti. Savaş bozkırlara sıçramıştı. Bu şartlar altında Azerbaycan birlikleri Ermeni savunmasını bozmuş, top ateşi ve füze topçuları altında Fuzuli içinde ilerlemeye başlamıştı. Ocak 1994'ün başlarında Azerbaycanlılar 11 köye ve Azerbaycan-İran sınırının 40 kilometresine kadar kontrolü ele geçirdiler.
Operasyon
6 Ocak veya 8 Ocak'ta 702. Alay Ermeni direnişini kırarak Horadiz'e girmiştir. Azerbaycan güçleri, Horadiz'i, Horadiz Tren İstasyonu'nu ve Aras'ta önemli bir stratejik hedef olan Hudaferin köprülerini ele geçirmişti. Operasyon Şair Ramaldanov tarafından yönetiliyordu. Azerbaycan tarafına göre, 5 Ocak'ta Horadiz Operasyonuna katılan 702'nci Tugay, 3 tank, 1 Shturm-S, 6 top, 6 topçu römorku, 10'a yakın araç, çok sayıda silah ve mühimmat ele geçirilmişti. Ermeni tarafı, ağır kayıplar vererek ve ölülerini savaş alanında bırakarak geri çekilmişti.
1993 sonbaharında gelen Afgan Mücahidler de Azerbaycan'ın taarruzunda yer almıştı. Bazı kaynaklara göre mücahidlerin eğitimi düzenli Azerbaycan ordusundan daha yüksekti ve Horadiz'in Azerbaycan ordusu tarafından ele geçirilmesinde kilit rol oynamışlardı.
Sonuç
Operasyon sonucunda Horadiz köyü, Fuzuli Rayonu'na bağlı 20 köy ve Cebrayil Rayonu'na bağlı Çocuk Mercanlı köyü Azerbaycan'ın kontrolüne geçmiştir. Horadiz Operasyonu, 1994 kış taarruzu sırasında Azerbaycan Ordusu tarafından gerçekleştirilen en başarılı operasyondu. Operasyonda gösterdikleri kahramanlıklardan dolayı sekiz askere Azerbaycan Ulusal Kahramanı unvanı verilmiştir.
Azerbaycan'a göre, Azerbaycan güçleri operasyon sonucunda 21.000 hektarın kontrolünü ele geçirmişti. 5 Ocak 1994'te Azerbaycan Ordusu askerleri Horadiz'e girerek Horadiz'e Azerbaycan bayrağını dikmiştir.
Kaynakça
- ^ Ziyəddin Sultanov (6 Ocak 2015). . Xalq qəzeti (Azerice). s. 5. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Азербайджан и Россия: общества и государства. Летний сад. 2001. s. 449.
- ^ "16 years pass since occupation of Zengilan region of Azerbaijan by Armenians". 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
- ^ a b c Qara bağ. BBC. 2005. 13 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ a b c d Семена распада: войны и конфликты на территории бывшего СССР. Sankt-Peterburq: БХВ-Петербург. 2012. s. 278-279. ISBN .
- ^ a b Новый путь Азербайджана. Moskva: Азер-Медиа, Книга и бизнес. 2002. s. 137. ISBN .
- ^ "İlahi adlar yurdu - Cəbrayıl-1". www.anl.az. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ Azerbaijan: Seven years of conflict in Nagorno-Karabakh. Human Rights Watch. 1994. s. 79. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ "Вынужденные переселенцы впервые за последние 23 года побывали в освобожденном от армян селе". report.az. 5 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ "Ordumuz erməni bayrağını ayaqlar altına belə atmışdı". oxu.az. 5 Ocak 2016. 4 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ "Status-kvonun dəyişməməsi müharibə ehtimalını artırır". www.anl.az. 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ ""Horadiz əməliyyatı":Azad olunan doğma torpaq". www.anl.az. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ . news.lent.az. news.lent.az. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Horadiz Operasyonu Azerice Horadiz emeliyyati Birinci Daglik Karabag Savasi sirasinda Azerbaycan in Fuzuli Rayonu na Horadiz koyu uzerinde kontrol ugrunda Azerbaycan Silahli Kuvvetleri ile Ermenistan Silahli Kuvvetleri arasinda Aralik 1993 te baslayan ve 6 Ocak a kadar suren muharebedir Horadiz OperasyonuBirinci Daglik Karabag SavasiTarihAralik 1993 6 Ocak 1994 1994 01 06 BolgeFuzuli Rayonu AzerbaycanSonucAzerbaycan in zaferiTaraflar Azerbaycan Ermenistan Daglik KarabagKomutanlar ve liderlerHaydar Aliyev Sair RamaldanovLevon Ter Petrosyan Mikael HarutyunyanCatisan birliklerAzerbaycan Silahli Kuvvetleri Azerbaycan Kara KuvvetleriDaglik Karabag Cumhuriyeti Savunma Ordusu Ermenistan Silahli Kuvvetleri Ermenistan Kara KuvvetleriKayiplar 6 500 kayip3 tank 1 Shturm S 6 top 6 topcu romorku 10 a yakin arac cok sayida silah ve muhimmat ele gecirildi Azerbaycan kaynaklarina gore Arka planAgustos 1993 un sonlarinda Kubadli yi isgal eden Ermeni gucleri yeniden toplanmalari ve Ermenistan dan yeni silah ve birliklerin gelmesini beklemeleri gerektigi icin ateskes ilan ettiler Ekim ayi sonlarinda Ermeni birlikleri Azerbaycan Iran sinirindaki Horadiz i hizla ele gecirerek Zengilan in Azerbaycan topraklariyla baglantisini kesmisti Zengilan 29 Ekim 1993 te Ermenilerin eline gecmistir Aralik 1993 te Ermeni silahli kuvvetleri Fuzuli nin dogusuna ilerlemeye calismis ancak beklenmedik bir direnisle karsilasmis ve geri cekilmek zorunda kalmistir Bundan sonra Azerbaycan ordusu uc yonden saldiriya gecmistir 15 Aralik ta Azerbaycan ordusu hemen bes yonden taarruza gecmistir Daglik Karabag in kuzeydogusundaki saldiri Ermenileri Agdere bolgesindeki bir dizi yerlesim birimini terk etmeye zorlamisti Azerbaycan birliklerinin Horadiz e asil darbesi Beylagan Rayonu ndan gelmisti Savas bozkirlara sicramisti Bu sartlar altinda Azerbaycan birlikleri Ermeni savunmasini bozmus top atesi ve fuze topculari altinda Fuzuli icinde ilerlemeye baslamisti Ocak 1994 un baslarinda Azerbaycanlilar 11 koye ve Azerbaycan Iran sinirinin 40 kilometresine kadar kontrolu ele gecirdiler Operasyon6 Ocak veya 8 Ocak ta 702 Alay Ermeni direnisini kirarak Horadiz e girmistir Azerbaycan gucleri Horadiz i Horadiz Tren Istasyonu nu ve Aras ta onemli bir stratejik hedef olan Hudaferin koprulerini ele gecirmisti Operasyon Sair Ramaldanov tarafindan yonetiliyordu Azerbaycan tarafina gore 5 Ocak ta Horadiz Operasyonuna katilan 702 nci Tugay 3 tank 1 Shturm S 6 top 6 topcu romorku 10 a yakin arac cok sayida silah ve muhimmat ele gecirilmisti Ermeni tarafi agir kayiplar vererek ve olulerini savas alaninda birakarak geri cekilmisti 1993 sonbaharinda gelen Afgan Mucahidler de Azerbaycan in taarruzunda yer almisti Bazi kaynaklara gore mucahidlerin egitimi duzenli Azerbaycan ordusundan daha yuksekti ve Horadiz in Azerbaycan ordusu tarafindan ele gecirilmesinde kilit rol oynamislardi SonucOperasyon sonucunda Horadiz koyu Fuzuli Rayonu na bagli 20 koy ve Cebrayil Rayonu na bagli Cocuk Mercanli koyu Azerbaycan in kontrolune gecmistir Horadiz Operasyonu 1994 kis taarruzu sirasinda Azerbaycan Ordusu tarafindan gerceklestirilen en basarili operasyondu Operasyonda gosterdikleri kahramanliklardan dolayi sekiz askere Azerbaycan Ulusal Kahramani unvani verilmistir Azerbaycan a gore Azerbaycan gucleri operasyon sonucunda 21 000 hektarin kontrolunu ele gecirmisti 5 Ocak 1994 te Azerbaycan Ordusu askerleri Horadiz e girerek Horadiz e Azerbaycan bayragini dikmistir Kaynakca Ziyeddin Sultanov 6 Ocak 2015 Xalq qezeti Azerice s 5 1 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Azerbajdzhan i Rossiya obshestva i gosudarstva Letnij sad 2001 s 449 16 years pass since occupation of Zengilan region of Azerbaijan by Armenians 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2023 a b c Qara bag BBC 2005 13 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 a b c d Semena raspada vojny i konflikty na territorii byvshego SSSR Sankt Peterburq BHV Peterburg 2012 s 278 279 ISBN 978 5 9775 0817 9 a b Novyj put Azerbajdzhana Moskva Azer Media Kniga i biznes 2002 s 137 ISBN 5 212 00916 2 Ilahi adlar yurdu Cebrayil 1 www anl az 31 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 Azerbaijan Seven years of conflict in Nagorno Karabakh Human Rights Watch 1994 s 79 22 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 Vynuzhdennye pereselency vpervye za poslednie 23 goda pobyvali v osvobozhdennom ot armyan sele report az 5 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 Ordumuz ermeni bayragini ayaqlar altina bele atmisdi oxu az 5 Ocak 2016 4 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 Status kvonun deyismemesi muharibe ehtimalini artirir www anl az 14 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 Horadiz emeliyyati Azad olunan dogma torpaq www anl az 1 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2016 news lent az news lent az 25 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2016