Tarihçe
Horn tipi hoparlörler, hoparlörler arasında en değişik ve özel tasarımlardan bir tanesi hatta belki de en egzotik olanıdır. Türkçeye boru hoparlör olarak çevirilebilir. Makelenin bundan sonrasında horn yerine boru kullanılacatır. Ortaya çıkışları ilk amplifikatörlerin bulunmasına kadar uzanır. 1923 yılında ilk bulunmasının akabinde bu yükseltilmiş sinyallerin ses dönüştürülmesi amaçlanan bir teknoloji aranmaktaydı. Bulunan ilk çözümlerden bir tanesi boru şekline getirilmiş metal diyaframların, titreşimler üreterek ses vermelerine dayanıyordu. Bu ilk tip borular özellikle eski gramofonlarda kullanılmaktaydı. Bell Laboratuvarlarından iki mühendis 1927 yılında daha yenilikçi bir çözüm geliştirmeyi başardılar. Farklı şekilde yüklenmiş elektrik sayesinde anlık oluşan manyetikleşmeler ile ses üretebileceklerini buldular. Hoparlörlerin dönüm noktası budur. İlk dönemlerden bu yana birçok firma boru tipi hoparlörler üretmiştir. Hatta bir kısmı üretimlerine devam etmekte, bir kısmı da bu teknolojiyi sadece belirli frekansları kapsayan sürücülerde kullanmaktadırlar. Boru tipi hoparlörleri üreten en önemli firmalar, JBL, , , gibi firmalardır. Bugün bunlara sadece bu konuda üretim yapan özel firmalarda katılmıştır ki, en önemlisi 'dur. O yıllardan bugüne teknolojik olarak devamlı gelişerek üretilmiş, en eski hoparlör tipi boru tipi hoparlörlerdir.
Çalışma Prensipleri
En basit hali ile oldukça hızlı bir sürücü hoparlörlerden gelen titreşimlerin konik bir boru içerisinde daha fazla basınç oluşturarak büyültülmesi esasına göre çalışır. Konik yapılı şekil ilk ortaya çıktığından bugüne kadar çeşitli değişikliklere uğrasa da, ana şekli çok bozulmamıştır. Bu şekil teorik olarak akustik sinyallerin değişimini sağlamaktadır. Zaten boru tipi hoparlörlerin çalışma şekillerinin esası da budur. En önemli parça sürücü hoparlördür. Genelde bütün frekans değerlerini iletebilen tek bir sürücü özel hoparlör kullanılır. Bu da farklı ünitelerin kullanılmasından genelde daha etkin bir çözüm üretir. Tüm zamanlama hataları ortadan kalkar. Bu sürücünün oluşturduğu ses sinyalleri yani titreşimler borunu içerisinde büyüyerek hoparlörden dışarıya çıkar. Alışılagelmiş bir hoparlör tasarımında da en büyük farkı budur. Standart bir hoparlör üzerindeki sürücüler bu tarz mekanik bir büyütme yapmazlar. Bu büyütme oranın büyüklüğünden dolayı teorik olarak desibel kazançları yüksektir. Bu nedenle Single Ended Amplifikatörlerle sürülmeleri daha uygundur.
Tasarım Sorunları
- Boru tipi hoparlörler genelde ses sinyalleri büyütürken bir değişime uğratırlar. Bunun yanı sıra belirli bir orandan daha fazla gürültü oluştururlar. Bu sebeple tasarımları ciddi anlamda mühendislik çalışma gerektirmektedir. Bugün bazı hoparlör üreticileri bu sorunları yenmeyi başarmış ve çok hassas cihazlar üretmeyi başarmışlardır. Fakat ürünlerin fiyatları çok yüksek olduğundan yaygınlaşamamıştır.
- Yüksek hızlı sürücü tasarımındaki sorunlar. Tüm frekans değerlerini mükemmel olarak yansıtabilen bir tasarım neredeyse imkânsızdır. Bu nedenle özellikle alt frekans ses sinyallerinin farklı bir hoparlöre üst ve orta frekansların ise tek bir sürücü hoparlörden aktarılması ile bu sorun çözümlenmiştir. Bazı firmalar her üç grup ses frekansını ayrı hoparlörlerden vererek 3 ayrı boru ünitesi kullanmaktadırlar. Sonuçta 1 hoparlör başına 3 adet boru düşmekte ve cihazın boyutları ve ağırlığı inanılmaz hale gelebilmektedir.
- Diğer sistem bileşenlerinin maksimum kalitede olması gerekliliği. Bir boru tipi hoparlör sürücüden gelen her sinyali büyütür. Eğer bağlı olduğu sistemde örneğin bir dip gürültü var ise, bu gürültüyü de büyüterek rahatsız edici hale getirebilir. Bunu önlemek için tüm sistem bileşenlerinin, kablolama ve hatta elektrik sisteminin özel olarak tasarlanmış olması gerekliliği, parasal değeri inanılmaz yükseltmektedir.
Dış bağlantılar
- Bazı boru tipi hoparlör üreticilerinin web siteleri
- Avantgarde Audio web sitesi 22 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lowther web sitesi 8 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Klipsch web sitesi 17 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Living Voice web sitesi 13 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
TarihceHorn tipi hoparlorler hoparlorler arasinda en degisik ve ozel tasarimlardan bir tanesi hatta belki de en egzotik olanidir Turkceye boru hoparlor olarak cevirilebilir Makelenin bundan sonrasinda horn yerine boru kullanilacatir Ortaya cikislari ilk amplifikatorlerin bulunmasina kadar uzanir 1923 yilinda ilk bulunmasinin akabinde bu yukseltilmis sinyallerin ses donusturulmesi amaclanan bir teknoloji aranmaktaydi Bulunan ilk cozumlerden bir tanesi boru sekline getirilmis metal diyaframlarin titresimler ureterek ses vermelerine dayaniyordu Bu ilk tip borular ozellikle eski gramofonlarda kullanilmaktaydi Bell Laboratuvarlarindan iki muhendis 1927 yilinda daha yenilikci bir cozum gelistirmeyi basardilar Farkli sekilde yuklenmis elektrik sayesinde anlik olusan manyetiklesmeler ile ses uretebileceklerini buldular Hoparlorlerin donum noktasi budur Ilk donemlerden bu yana bircok firma boru tipi hoparlorler uretmistir Hatta bir kismi uretimlerine devam etmekte bir kismi da bu teknolojiyi sadece belirli frekanslari kapsayan suruculerde kullanmaktadirlar Boru tipi hoparlorleri ureten en onemli firmalar JBL gibi firmalardir Bugun bunlara sadece bu konuda uretim yapan ozel firmalarda katilmistir ki en onemlisi dur O yillardan bugune teknolojik olarak devamli geliserek uretilmis en eski hoparlor tipi boru tipi hoparlorlerdir Calisma PrensipleriEn basit hali ile oldukca hizli bir surucu hoparlorlerden gelen titresimlerin konik bir boru icerisinde daha fazla basinc olusturarak buyultulmesi esasina gore calisir Konik yapili sekil ilk ortaya ciktigindan bugune kadar cesitli degisikliklere ugrasa da ana sekli cok bozulmamistir Bu sekil teorik olarak akustik sinyallerin degisimini saglamaktadir Zaten boru tipi hoparlorlerin calisma sekillerinin esasi da budur En onemli parca surucu hoparlordur Genelde butun frekans degerlerini iletebilen tek bir surucu ozel hoparlor kullanilir Bu da farkli unitelerin kullanilmasindan genelde daha etkin bir cozum uretir Tum zamanlama hatalari ortadan kalkar Bu surucunun olusturdugu ses sinyalleri yani titresimler borunu icerisinde buyuyerek hoparlorden disariya cikar Alisilagelmis bir hoparlor tasariminda da en buyuk farki budur Standart bir hoparlor uzerindeki suruculer bu tarz mekanik bir buyutme yapmazlar Bu buyutme oranin buyuklugunden dolayi teorik olarak desibel kazanclari yuksektir Bu nedenle Single Ended Amplifikatorlerle surulmeleri daha uygundur Tasarim SorunlariBoru tipi hoparlorler genelde ses sinyalleri buyuturken bir degisime ugratirlar Bunun yani sira belirli bir orandan daha fazla gurultu olustururlar Bu sebeple tasarimlari ciddi anlamda muhendislik calisma gerektirmektedir Bugun bazi hoparlor ureticileri bu sorunlari yenmeyi basarmis ve cok hassas cihazlar uretmeyi basarmislardir Fakat urunlerin fiyatlari cok yuksek oldugundan yayginlasamamistir Yuksek hizli surucu tasarimindaki sorunlar Tum frekans degerlerini mukemmel olarak yansitabilen bir tasarim neredeyse imkansizdir Bu nedenle ozellikle alt frekans ses sinyallerinin farkli bir hoparlore ust ve orta frekanslarin ise tek bir surucu hoparlorden aktarilmasi ile bu sorun cozumlenmistir Bazi firmalar her uc grup ses frekansini ayri hoparlorlerden vererek 3 ayri boru unitesi kullanmaktadirlar Sonucta 1 hoparlor basina 3 adet boru dusmekte ve cihazin boyutlari ve agirligi inanilmaz hale gelebilmektedir Diger sistem bilesenlerinin maksimum kalitede olmasi gerekliligi Bir boru tipi hoparlor surucuden gelen her sinyali buyutur Eger bagli oldugu sistemde ornegin bir dip gurultu var ise bu gurultuyu de buyuterek rahatsiz edici hale getirebilir Bunu onlemek icin tum sistem bilesenlerinin kablolama ve hatta elektrik sisteminin ozel olarak tasarlanmis olmasi gerekliligi parasal degeri inanilmaz yukseltmektedir Dis baglantilarBazi boru tipi hoparlor ureticilerinin web siteleri Avantgarde Audio web sitesi 22 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lowther web sitesi 8 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Klipsch web sitesi 17 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Living Voice web sitesi 13 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde