Hoy Kuşatması, 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre, Köprülü Abdullah Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevî Devleti'nin elindeki Hoy kalesini 20 Mart-12 Mayıs 1724 tarihleri arasında kuşatarak büyük bir zafer sonunda ele geçirmesiyle sonuçlanan askerî mücadele.
Hoy Kuşatması | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı | |||||||||||
Safevi Devleti'nin batı toprakları | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Safevîler | ||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
Köprülü Abdullah Paşa | (ölü) | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
30-35.000 | 8-10.000 | ||||||||||
Kayıplar | |||||||||||
Nispeten hafif | 8-10.000 ölü |
Kuşatma öncesi
1723 yılında Safevî Devleti'ne savaş ilen eden Osmanlılar üç koldan ((1) Kafkasya'da Tiflis, (2) Güney Azerbaycan'da Tebriz ve (3) Batı İran'da Hemedan) hücuma geçti. Tebriz'in ele geçirilmesini hedefleyen Van Valisi Köprülü Abdullah Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, önce ve 'ı Hatem Han'a yıllık 4.000 kuruş vergi karşılığında bıraktı. Ardından, Meraga'ya hakim olan İran hanını da himayesine aldığı gibi, Karaman Valiliğini de vererek taltif etti. Ardından Tebriz yönündeki en önemli Safevî kalesi olan Hoy üzerine yürüdü.
Kuşatma
Osmanlılar; savaşın başlangıcından bu yana ilk direnişle Hoy'da karşılaştı. Zira, bu kalenin kumandanı olan , Osmanlılara teslim olmaktansa hayatını kaybetmeğe karar vermişti. Kale 20 Mart 1724 tarihinde kuşatılırken, Şahbaz Han ise Köprülü Abdullah Paşa'nın ilettiği teslim olma tekliflerine, müzakerecilerden ilkinin kulaklarını, ikincisinin ise başını kestirmek suretiyle cevap verdi.
Bununla birlikte, Safevî komutanın bu mukabelesi Osmanlı askerinin daha şiddetli savaşmasına neden oldu. Osmanlı ordusu, kuşatmanın 21. günü olan 10 Nisan'daki genel hücumunda, yaklaşık 4.000 İran askerinin öldüğü mücadele sonucunda şehre hâkim oldular.
Şahbaz Han ve Mirza Celal muhafızların geri kalanlarıyla iç kaleye çekilerek direnişi sürdürdü. Bununla birlikte, Osmanlı ordusunun sürekli hücumları karşısında giderek eriyen garnizon zayıf düşerken, Osmanlılar 12 Mayıs'taki genel hücumlarıyla iç kaleyi de zaptetmeyi başardılar. Kale komutanı Şahbaz Han, kendisiyle kalan yaklaşık 3.000 İran askeriyle birlikte kılıçtan geçirildi.
Kuşatma sonrası
Bu önemli başarıdan sonra Köprülü Abdullah Paşa kaleye düzenli birliklerin yanı sıra, Hakkari ve Mahmudî aşiretlerinin kuvvetlerinden oluşan muhafızlar yerleştirdi. Hoy'un düşmesinin ardından Köşksaray, Tesuc ve Merend de teslim oldu.
Bununla birlikte, ileri harekâtını sürdüren Osmanlı ordusu Tebriz önlerinde İranlıları iki ayrı muharebede mağlup etmesine rağmen kuşattığı Tebriz kalesini (1-30 Eylül) zaptetmeyi başaramadı. Bunun üzerine Hoy arpalık olarak kaleyi ele geçiren Köprülü Abdullah Paşa'ya değil,Halep Valisi 'ya verildi.
Kaynakça
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.14, s.62
- ^ "Tarikh e Chahar Hezar Saleye Artesh e Iran [The Four Thousand Year History of the Iranian Army]", A. Matofi Tahran, Iman Publcations (1999), c.2, s.686
- ^ "Iran at War", Dr. Kavekh Farookh, Osprey Publishing (2011), Oxford (2011), s. 83
- ^ The Scramble for Iran: Ottoman Military and Diplomatic Engagements duruing the Afghan Occupation of Iran, 1722-1729", Mehmet Yılmaz Akbulut, Boğaziçi Üniversitesi (2015), s.98
- ^ Başar, Osmanlı Eyâlet Tevcihâtı, 167. Şeyhi Mehmed Efendi, Eş-Şekaiku’n-Nu’maniyye ve Zeyilleri: Vekayiü’l-Fudala I, ed. Abdülkadir Özcan (İstanbul: Çağrı Yayınları, 1989), c.3, s. 715-7
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hoy Kusatmasi 1723 1727 Osmanli Iran Savasi nda evre Koprulu Abdullah Pasa komutasindaki Osmanli ordusunun Safevi Devleti nin elindeki Hoy kalesini 20 Mart 12 Mayis 1724 tarihleri arasinda kusatarak buyuk bir zafer sonunda ele gecirmesiyle sonuclanan askeri mucadele Hoy Kusatmasi1723 1727 Osmanli Iran SavasiSafevi Devleti nin bati topraklariTarih20 Mart 12 Mayis 1724BolgeHoy Bati AzerbaycanSebepOsmanli Devleti nin Tebriz i ele gecirmek amaciyla baslattigi askeri harekatta Safevilerin bolgedeki en onemli direnc noktasini ele gecirmek istemeleriSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerHoy ile Kosksaray Tesuc ve Merend Osmanli topraklarina katildiTaraflarOsmanli ImparatorluguSafevilerKomutanlar ve liderlerKoprulu Abdullah Pasa olu olu Gucler30 35 0008 10 000KayiplarNispeten hafif8 10 000 oluKusatma oncesi1723 yilinda Safevi Devleti ne savas ilen eden Osmanlilar uc koldan 1 Kafkasya da Tiflis 2 Guney Azerbaycan da Tebriz ve 3 Bati Iran da Hemedan hucuma gecti Tebriz in ele gecirilmesini hedefleyen Van Valisi Koprulu Abdullah Pasa komutasindaki Osmanli ordusu once ve i Hatem Han a yillik 4 000 kurus vergi karsiliginda birakti Ardindan Meraga ya hakim olan Iran hanini da himayesine aldigi gibi Karaman Valiligini de vererek taltif etti Ardindan Tebriz yonundeki en onemli Safevi kalesi olan Hoy uzerine yurudu KusatmaOsmanlilar savasin baslangicindan bu yana ilk direnisle Hoy da karsilasti Zira bu kalenin kumandani olan Osmanlilara teslim olmaktansa hayatini kaybetmege karar vermisti Kale 20 Mart 1724 tarihinde kusatilirken Sahbaz Han ise Koprulu Abdullah Pasa nin ilettigi teslim olma tekliflerine muzakerecilerden ilkinin kulaklarini ikincisinin ise basini kestirmek suretiyle cevap verdi Bununla birlikte Safevi komutanin bu mukabelesi Osmanli askerinin daha siddetli savasmasina neden oldu Osmanli ordusu kusatmanin 21 gunu olan 10 Nisan daki genel hucumunda yaklasik 4 000 Iran askerinin oldugu mucadele sonucunda sehre hakim oldular Sahbaz Han ve Mirza Celal muhafizlarin geri kalanlariyla ic kaleye cekilerek direnisi surdurdu Bununla birlikte Osmanli ordusunun surekli hucumlari karsisinda giderek eriyen garnizon zayif duserken Osmanlilar 12 Mayis taki genel hucumlariyla ic kaleyi de zaptetmeyi basardilar Kale komutani Sahbaz Han kendisiyle kalan yaklasik 3 000 Iran askeriyle birlikte kilictan gecirildi Kusatma sonrasiBu onemli basaridan sonra Koprulu Abdullah Pasa kaleye duzenli birliklerin yani sira Hakkari ve Mahmudi asiretlerinin kuvvetlerinden olusan muhafizlar yerlestirdi Hoy un dusmesinin ardindan Kosksaray Tesuc ve Merend de teslim oldu Bununla birlikte ileri harekatini surduren Osmanli ordusu Tebriz onlerinde Iranlilari iki ayri muharebede maglup etmesine ragmen kusattigi Tebriz kalesini 1 30 Eylul zaptetmeyi basaramadi Bunun uzerine Hoy arpalik olarak kaleyi ele geciren Koprulu Abdullah Pasa ya degil Halep Valisi ya verildi Kaynakca Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 14 s 62 Tarikh e Chahar Hezar Saleye Artesh e Iran The Four Thousand Year History of the Iranian Army A Matofi Tahran Iman Publcations 1999 c 2 s 686 Iran at War Dr Kavekh Farookh Osprey Publishing 2011 Oxford 2011 s 83 The Scramble for Iran Ottoman Military and Diplomatic Engagements duruing the Afghan Occupation of Iran 1722 1729 Mehmet Yilmaz Akbulut Bogazici Universitesi 2015 s 98 Basar Osmanli Eyalet Tevcihati 167 Seyhi Mehmed Efendi Es Sekaiku n Nu maniyye ve Zeyilleri Vekayiu l Fudala I ed Abdulkadir Ozcan Istanbul Cagri Yayinlari 1989 c 3 s 715 7