Huriye Baha Hafiz Öniz (1887, İstanbul – 2 Kasım 1950, İstanbul), Türk eğitimci, siyasetçi ve yazardır.
Huriye Baha Hafiz Öniz | |
---|---|
Doğum | 1887 İstanbul |
Ölüm | 2 Kasım 1950 (62-63 yaşlarında) İstanbul |
Milliyet | Türk |
Meslek | Eğitimci, siyasetçi, yazar |
Tanınma nedeni | Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasıyla TBMM V. dönemde (1935) TBMM’ye giren 18 kadın milletvekilinden biri |
Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasıyla TBMM V. dönemde (1935) TBMM’ye giren 18 kadın milletvekilinden biridir. V. dönem Diyarbakır milletvekili olarak görev yapmıştır.
Cumhuriyet dönemi çocuk edebiyatının ilk özgün örneklerinden olan Köprüaltı Çocukları adlı çocuk romanını yazarıdır.
Yaşamı
1887’de İstanbul’da doğdu. Babası Bahaddin Bey, annesi Ayşe Hanım’dır. İlk ve ortaöğrenimini Leylî Sanayi Mektebi’nde yaptıktan sonra özel öğrenim gördü.
Bir süre Bursa Amerikan Mektebi’nde Türkçe öğretmenliği yaptıktan sonra Londra Üniversitesi kadınlar bölümü olan ’nde pedagoji eğitimi gördü.
İstanbul Kız Muallim Mektebi ile İstanbul İnas İdadisi'nde pedagoji ve uygulama dersi ile ev idaresi derslerini okuttu. Balkan Savaşı'ndan sonra muhacirlere açılan kurslarda ders verdi ve türlü hayır işlerinde çalıştı, Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin açtığı kursa giderek gönüllü hastabakıcı oldu. 14 Eylül 1914’te açığa alınan Huriye Hanım, 16 Kasım 1926’da Beyoğlu 3. Rum Okulu öğretmenliğine atandı. Ardından Haydarpaşa Musevi Okulu, Galata Musevi Erkek Okulu, Hasköy Ermeni (Kalfayan) Okulu’nda, Feriköy Merametayan (Merametciyan) Okulu’nda, Yeniköy Rum Okulu’nda öğretmenlik yaptı. Milletvekili seçilmeden önce Yeniköy Rum Okulu'nda Türkçe öğretmenliğine devam etmekteydi.
1935 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi tarafından milletvekili adayı olarak gösterildi ve 629 oy alarak V. dönem Diyarbakır milletvekilliğine seçildi. V. dönem boyunca Maliye Encümeni’nde görev yapan Huriye Hanım İş Kanunu Lâyîhası, Orman Kanunu, İzmir Vilayeti Turistik Yolların İnşası Hakkındaki Kanun, Kayseri-Eskişehir Tayyare Fabrikası Mütedavil Sermaye verilmesi için kurulan geçici encümenlerde de görev yaptı.
Soyadı Kanunu ile Baha soyadını aldı. Siyasi hayatı V. dönemle sınırlı kalan Huriye Öniz, öğretmenlik mesleğine dönerek İtalyan Lisesi ve Ticaret Lisesi, Erenköy Kız Lisesi, Beyoğlu Kız Lisesi’nde Türkçe öğretmenliği yaptı.
Milletvekilliği sırasında “Köprüaltı Çocukları” (1936) adlı bir çocuk romanı yazdı. Kimsesiz çocukları konu alan eser, o dönemde çocuklar için yazılan hikâye ve romanlar arasında tek örnek olarak değerlendirilmiştir ve cumhuriyet dönemi çocuk edebiyatının kurucularından kabul edilmiştir. Eser, 1923-1950 dönemi çocuk romanlarının birçoğu gibi, çocukların okunması için yazılmış bir roman değil de onların yaşadıklarını konu edinen ve karşılaştıkları olumsuzlukları dile getiren romanlardandır.
1939 yılında Bir Öğretmenin Romanı adlı kitabını yayımladı. Orta Anadolu'da bir köyde öğretmenlik yapan idealist bir öğretmen olan kahramanın hikâyesini anlattı.
2 Kasım 1950’de İstanbul'da öldü.
Eserleri
- Bir Öğretmenin Romanı (1939)
Kaynakça
- ^ a b c Duroğlu, Sibel (2007). "Türkiye'de İlk Kadın Milletvekilleri" (PDF). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). ss. 80-82. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Mart 2016.
- ^ Karagülle, Fırat (2012). (PDF). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi. 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Nurten Eker, Doğan Kardeş Dergisinde yer alan metinlerin tür, içerik ve anlatım özelliklerinin çocuk eğitimine katkısı açısından incelenmesi (1-75. Sayılar), Mersin Üniversitesi Sosyal Bilmiler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Mersin 2006". 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2015.
- ^ "Köprüaltı Çocukları, Sanat Kitabevi web sitesi, Erişim tarihi 07.02.2015'2". 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2015.
- ^ Uludağ, Mehmet Emin (2008). . Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Huriye Baha Hafiz Oniz 1887 Istanbul 2 Kasim 1950 Istanbul Turk egitimci siyasetci ve yazardir Huriye Baha Hafiz OnizDogum1887 IstanbulOlum2 Kasim 1950 62 63 yaslarinda IstanbulMilliyetTurkMeslekEgitimci siyasetci yazarTaninma nedeniTurkiye de kadinlara secme ve secilme hakkinin taninmasiyla TBMM V donemde 1935 TBMM ye giren 18 kadin milletvekilinden biri Turkiye de kadinlara secme ve secilme hakkinin taninmasiyla TBMM V donemde 1935 TBMM ye giren 18 kadin milletvekilinden biridir V donem Diyarbakir milletvekili olarak gorev yapmistir Cumhuriyet donemi cocuk edebiyatinin ilk ozgun orneklerinden olan Koprualti Cocuklari adli cocuk romanini yazaridir Yasami1887 de Istanbul da dogdu Babasi Bahaddin Bey annesi Ayse Hanim dir Ilk ve ortaogrenimini Leyli Sanayi Mektebi nde yaptiktan sonra ozel ogrenim gordu Bir sure Bursa Amerikan Mektebi nde Turkce ogretmenligi yaptiktan sonra Londra Universitesi kadinlar bolumu olan nde pedagoji egitimi gordu Istanbul Kiz Muallim Mektebi ile Istanbul Inas Idadisi nde pedagoji ve uygulama dersi ile ev idaresi derslerini okuttu Balkan Savasi ndan sonra muhacirlere acilan kurslarda ders verdi ve turlu hayir islerinde calisti Hilal i Ahmer Cemiyeti nin actigi kursa giderek gonullu hastabakici oldu 14 Eylul 1914 te aciga alinan Huriye Hanim 16 Kasim 1926 da Beyoglu 3 Rum Okulu ogretmenligine atandi Ardindan Haydarpasa Musevi Okulu Galata Musevi Erkek Okulu Haskoy Ermeni Kalfayan Okulu nda Ferikoy Merametayan Merametciyan Okulu nda Yenikoy Rum Okulu nda ogretmenlik yapti Milletvekili secilmeden once Yenikoy Rum Okulu nda Turkce ogretmenligine devam etmekteydi 1935 secimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi tarafindan milletvekili adayi olarak gosterildi ve 629 oy alarak V donem Diyarbakir milletvekilligine secildi V donem boyunca Maliye Encumeni nde gorev yapan Huriye Hanim Is Kanunu Layihasi Orman Kanunu Izmir Vilayeti Turistik Yollarin Insasi Hakkindaki Kanun Kayseri Eskisehir Tayyare Fabrikasi Mutedavil Sermaye verilmesi icin kurulan gecici encumenlerde de gorev yapti Soyadi Kanunu ile Baha soyadini aldi Siyasi hayati V donemle sinirli kalan Huriye Oniz ogretmenlik meslegine donerek Italyan Lisesi ve Ticaret Lisesi Erenkoy Kiz Lisesi Beyoglu Kiz Lisesi nde Turkce ogretmenligi yapti Milletvekilligi sirasinda Koprualti Cocuklari 1936 adli bir cocuk romani yazdi Kimsesiz cocuklari konu alan eser o donemde cocuklar icin yazilan hikaye ve romanlar arasinda tek ornek olarak degerlendirilmistir ve cumhuriyet donemi cocuk edebiyatinin kurucularindan kabul edilmistir Eser 1923 1950 donemi cocuk romanlarinin bircogu gibi cocuklarin okunmasi icin yazilmis bir roman degil de onlarin yasadiklarini konu edinen ve karsilastiklari olumsuzluklari dile getiren romanlardandir 1939 yilinda Bir Ogretmenin Romani adli kitabini yayimladi Orta Anadolu da bir koyde ogretmenlik yapan idealist bir ogretmen olan kahramanin hikayesini anlatti 2 Kasim 1950 de Istanbul da oldu EserleriBir Ogretmenin Romani 1939 Kaynakca a b c Duroglu Sibel 2007 Turkiye de Ilk Kadin Milletvekilleri PDF Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi ss 80 82 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Mart 2016 Karagulle Firat 2012 PDF Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu doktora tezi 9 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Nurten Eker Dogan Kardes Dergisinde yer alan metinlerin tur icerik ve anlatim ozelliklerinin cocuk egitimine katkisi acisindan incelenmesi 1 75 Sayilar Mersin Universitesi Sosyal Bilmiler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Mersin 2006 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2015 Koprualti Cocuklari Sanat Kitabevi web sitesi Erisim tarihi 07 02 2015 2 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2015 Uludag Mehmet Emin 2008 Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi