Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Giriş
Huşeng (Farsça: هوشنگ) İran'ın milli destanı Şehname'de geçen efsanevi kral ve İran'ın üçüncü Key'i. Kendisi İran'ın ilk hükümdarı olan Kiyumers'in (Farsça: کیومرث) torunudur. Babası Siyamek'in (Farsça: سیامک) Dahhak tarafından öldürülmesi üzerine Dedesi Kiyumers'in yönlendirmesiyle Dahhak'tan intikamını alır. Avesta'da da ismi geçen Huşeng ''iyi evler veren, sağlayan gibi manalara gelir.
Şehname'de Huşeng
Dünya'da ilk hükümdarlık tahtı Kiyumers'e nasip oldu derler. Onun zamanında insanlar ilk dağların içinde oturdu. Yeryüzüne insanca yaşamayı getiren de odur. Kiyumers'in Siyamek adında bir oğlu olur. Dahhak ismindeki Şeytan ise sürekli Siyamek'i kıskanırdı. Siyamek bir ordu toplayıp üzerine yürüyünce Dahhak oğlu Çıplak Devi ona karşı yolladı. İki taraf savaşırken Dev Siyamek'i öldürür. Siyamek'in bir oğlu vardı, Sarayda vezirlik yapıyordu. Kiyumers onu çağırarak intikam alması için ona nasihat eder. Arkada Kiyumers önde Huşeng büyük bir ordu ile Kara Dev'i mağlup ederek babasının intikamını aldı ve ardından hükümdarlık tahtına oturdu. Şehname'de Kırk yıl Padişahlık yaptığı söylenen Huşeng zamanında demir taştan ayrıldı ve esas bir madde olarak kullanılmaya başlandı. Demircilik sanatını icad ederek keser, testere ve balta yaptı. Yerleşik hayata geçip ekin ekmeyi öğretti.
Firdevsi'nin anlattığına göre ''Araplar taşı kendilerine nasıl mihrap edindilerse, onlar da güzel renkli ateşe karşı tapınırlardı.'' Ateşi ilk bulan kişi de Huşeng'tir. Bir gün dağlara giden Huşeng orada Siyah bir varlık görür. eline aldığı taşı ona atınca taş başka bir taşa sekerek kıvılcım çıkardı ve ateş meydana geldi. Orda tanrıya şükredip ateşi kıble yaptı. Akşam bütün adamlarını geniş bir ateşin etrafında toplayan Huşeng o geçe işret edip Bayram ilan etti. ismini de Sede Bayramı koydu. Huşeng hayvanları da gruplara ayırarak hangisinin yenmesi gerektiğini hangisinin ne işte kullanılması gerektiğini öğretti. Kırk yılın sonunda Firdevsi'nin deyişiyle ''Eceli gelip'te ebedî hayata kavuşunca, tahtı bomboş kaldı.'' Yerine çok sevdiği oğlu Tahmurs geçti.
Kaynakça
- ^ Firdevsi'nin bu eseri yazarken en önemli kaynağı sözlü anlatılar olmuştur. etrafında şekillenen dini öğretilerden unsur da içeren Şehname'nin sözlü kaynakları arasında Mubitler ( Zerdüştlerde din adamı, Mecusi rahibi) ve Dihkan'lardır (Hatrı sayılır toprak sahibi kimseler).
- ^ Firdevsi, Şehname I. sf1-30
Mitoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Huseng haber gazete kitap akademik JSTOR Aralik 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mart 2024 GirisHuseng Farsca هوشنگ Iran in milli destani Sehname de gecen efsanevi kral ve Iran in ucuncu Key i Kendisi Iran in ilk hukumdari olan Kiyumers in Farsca کیومرث torunudur Babasi Siyamek in Farsca سیامک Dahhak tarafindan oldurulmesi uzerine Dedesi Kiyumers in yonlendirmesiyle Dahhak tan intikamini alir Avesta da da ismi gecen Huseng iyi evler veren saglayan gibi manalara gelir Sehname de HusengDunya da ilk hukumdarlik tahti Kiyumers e nasip oldu derler Onun zamaninda insanlar ilk daglarin icinde oturdu Yeryuzune insanca yasamayi getiren de odur Kiyumers in Siyamek adinda bir oglu olur Dahhak ismindeki Seytan ise surekli Siyamek i kiskanirdi Siyamek bir ordu toplayip uzerine yuruyunce Dahhak oglu Ciplak Devi ona karsi yolladi Iki taraf savasirken Dev Siyamek i oldurur Siyamek in bir oglu vardi Sarayda vezirlik yapiyordu Kiyumers onu cagirarak intikam almasi icin ona nasihat eder Arkada Kiyumers onde Huseng buyuk bir ordu ile Kara Dev i maglup ederek babasinin intikamini aldi ve ardindan hukumdarlik tahtina oturdu Sehname de Kirk yil Padisahlik yaptigi soylenen Huseng zamaninda demir tastan ayrildi ve esas bir madde olarak kullanilmaya baslandi Demircilik sanatini icad ederek keser testere ve balta yapti Yerlesik hayata gecip ekin ekmeyi ogretti Firdevsi nin anlattigina gore Araplar tasi kendilerine nasil mihrap edindilerse onlar da guzel renkli atese karsi tapinirlardi Atesi ilk bulan kisi de Huseng tir Bir gun daglara giden Huseng orada Siyah bir varlik gorur eline aldigi tasi ona atinca tas baska bir tasa sekerek kivilcim cikardi ve ates meydana geldi Orda tanriya sukredip atesi kible yapti Aksam butun adamlarini genis bir atesin etrafinda toplayan Huseng o gece isret edip Bayram ilan etti ismini de Sede Bayrami koydu Huseng hayvanlari da gruplara ayirarak hangisinin yenmesi gerektigini hangisinin ne iste kullanilmasi gerektigini ogretti Kirk yilin sonunda Firdevsi nin deyisiyle Eceli gelip te ebedi hayata kavusunca tahti bombos kaldi Yerine cok sevdigi oglu Tahmurs gecti Kaynakca Firdevsi nin bu eseri yazarken en onemli kaynagi sozlu anlatilar olmustur etrafinda sekillenen dini ogretilerden unsur da iceren Sehname nin sozlu kaynaklari arasinda Mubitler Zerdustlerde din adami Mecusi rahibi ve Dihkan lardir Hatri sayilir toprak sahibi kimseler Firdevsi Sehname I sf1 30 Mitoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz