Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hümanistik veya varoluşçu-hümanistik veya insancıl terapi, hümanistik psikoloji yaklaşımından hareketle oluşan, duygusal yönden rahatsız insanlar yerine psikolojik olarak sağlıklı insanlar üzerine odaklanan bir terapi biçimidir.
Hümanistik terapiler Gestalt psikologlarından Kurt Lewin’in çalışmalarından türetilmiştir. Normal veya ortalama ruh sağlığına sahip insanlarla uygulanan bir terapidir. Bireylerin bilinç seviyeleri yükseltmek, kendi kendileriyle daha iyi ilişkiler kurabilmelerine yardım etmek ve kendini geliştirme ve yaratıcılığa ait gizli potansiyellerini ortaya çıkarmak amacıyla uygulanmaktadır.
Hümanistik terapiye azınlıklara yönelik terapi, eşcinsellere yönelik danışmanlık, gruplarla yapılan özgürleştirici çalışmalar, kaygılı ve fobik danışanlara yönelik yapılan bilişsel-davranışçı müdahaleler, spiritüel ve dini bağlamlarda zorluk yaşayan danışanların psikodinamiklerine yönelik çalışmalar gibi çeşitli uygulama ortamlarında rastlanılmaktadır. İnsancıl terapi aynı zamanda öğrencilerin erteleme ve sınav korkusu gibi sorunlarına uygulanmaktadır. Çağdaş hümanistik terapi kişinin sınırları dahilinde kim olacağını seçme, o seçimlerin anlamlarını kavrama ve yaptığı seçimleri hayata geçirme kapasitesini vurgular.
Dört ana hedefi
1) Danışanların hem kendi başlarına hem de başkalarının yanındayken yaşadıkları anı deneyimleyebilecekleri bir duruma gelmelerine yardımcı olmak.
2) Danışanların yaşanan anda bütünüyle kalmayı nasıl başardıklarını veya bunu ne şekillerde engellediklerini deneyimlemelerine yardımcı olmak.
3) Danışanlara yaşamlarını kendilerinin kurguladığını fark ettirmek ve bunun sorumluluğunu üstlenmelerinde onlara yardımcı olmak.
4) Danışanların sonluluk, muğlaklık ve kaygı gibi varoluşsal gerçeklerle yüzleşmelerini sağlayarak veya bunları hayata geçirmelerine yardımcı olarak bu varoluşsal gerçeklerden kaçınmalarını engellemek.
Terapi süreci
Varoluşçu-Hümanistik terapinin amacı danışanları özgürleştirmektir. Yani, danışanın değişme arzusu ve kapasitesini dikkate alarak onların seçim yapma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmaktır.
Hümanistik terapi, hem uzunluk hem de yoğunluk açısından değişkenlik gösterebilir. Kısa süreli olarak yürütüldüğü durumlar olabildiği gibi, genellikle uzun süreli (örneğin 3-5 yıl) ve yoğundur (örneğin haftada bir veya iki). Ayrıca hümanistik terapi genelde varsayıldığından daha geniş bir danışan popülasyonuna seslenir. En büyük faydayı içe bakışa meyilli, duygusal toleransı yüksek ve araştırmacı kişiler görürler.
Temel Varoluşçu-Hümanistik koşullar
Hümanistik terapide kullanılan araçlar klasik anlamda kullanılan teknikler değillerdir. Bunlar yaşantısal özgürleşmeye ve köklü dönüşüme kaynaklık edebilecek koşullar olarak düşünülebilir. Bu koşullar şunlardır:
-Yaşanan anda kalma becerisini geliştirme.
- içine girebilmeyi, orada gerçekten olabilmeyi mücadele yoluyla geliştirme ve etkinleştirme.
-Danışan ve terapist arasındaki ilişkiyi engelleyen dirençle yani danışanın kendini koruma yöntemleri ile yüzleşme.
-Mücadele sonucunda ortaya çıkabilecek anlam, niyetlilik ve yaşama uyanma olgularını kaynaştırma.
Güçlü yönleri
Psikologların ve danışmanların terapiye yaklaşımlarını büyük oranda etkileyen insancıl psikoloji, diğer kuramsal bakış açılarına sahip terapistler tarafından da benimsenmiş veya değiştirilerek uygulanmıştır. Çoğu terapist Carl Rogers’ın, danışanı terapinin merkezine koyma yaklaşımının yanı sıra terapistin empati göstermesi, danışana olumlu kabul gösterme, değişme sorumluluğunu danışana verme gibi yaklaşımları da kullanmaktadır.
Eleştiriler
Hümanistik psikologların görüşlerini desteklemek amacıyla yaptıkları araştırmalarda, klasik deneysel metotları kullanmayıp, kişilerin öznel izlenimlerine dayanan verileri temel alan birtakım bulgular üzerinden açıklamalar üretmeleri, psikolojide bilimselliği hedef alan yaklaşımlar tarafından eleştirilmiş; bu yaklaşımın bir insan davranış biliminden çok, bir hayat felsefesi olarak görülmesine sebep olmuştur.
Terapinin özünü oluşturan; kendini gerçekleştirme, potansiyelini tam kullanma ve özgür irade gibi kavramların iyi tanımlanamamış olması da eleştirilerden bir diğeridir. Ayrıca, hümanistik psikologların akademik psikologlardan farklı olarak araştırmalar yürütmüyor, makaleler yazmıyor ve kendi geleneklerini sürdürmeleri için lisans öğrencilerine eğitim vermiyor olmaları, etkili bir ekol oluşturamamalarına sebep olmuştur. Tüm bunlar, Hümanistik terapinin alanda diğer terapi yöntemleri kadar yoğun olarak kullanılmamasına sebep olmuştur.
Kaynakça
- ^ a b Schultz, D. P. ve Schultz, S. E. - Modern psikoloji tarihi - 2007 - İstanbul - ISBN 978-975-6963-85-2
- ^ a b c d Schneider, K. J. ve Krug, O. T. - Varoluşçu-Hümanistik terapi - 2015 - İstanbul - ISBN 978-605-5134-70-9
- ^ Plotnik, R. - Psikolojiye giriş - 2009 - İstanbul - ISBN 978-975-256-095-6
- ^ Burger, J. M. - Kişilik - 2006 - İstanbul - ISBN 975-256-060-1
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Humanistik veya varoluscu humanistik veya insancil terapi humanistik psikoloji yaklasimindan hareketle olusan duygusal yonden rahatsiz insanlar yerine psikolojik olarak saglikli insanlar uzerine odaklanan bir terapi bicimidir Humanistik terapiler Gestalt psikologlarindan Kurt Lewin in calismalarindan turetilmistir Normal veya ortalama ruh sagligina sahip insanlarla uygulanan bir terapidir Bireylerin bilinc seviyeleri yukseltmek kendi kendileriyle daha iyi iliskiler kurabilmelerine yardim etmek ve kendini gelistirme ve yaraticiliga ait gizli potansiyellerini ortaya cikarmak amaciyla uygulanmaktadir Humanistik terapiye azinliklara yonelik terapi escinsellere yonelik danismanlik gruplarla yapilan ozgurlestirici calismalar kaygili ve fobik danisanlara yonelik yapilan bilissel davranisci mudahaleler spirituel ve dini baglamlarda zorluk yasayan danisanlarin psikodinamiklerine yonelik calismalar gibi cesitli uygulama ortamlarinda rastlanilmaktadir Insancil terapi ayni zamanda ogrencilerin erteleme ve sinav korkusu gibi sorunlarina uygulanmaktadir Cagdas humanistik terapi kisinin sinirlari dahilinde kim olacagini secme o secimlerin anlamlarini kavrama ve yaptigi secimleri hayata gecirme kapasitesini vurgular Dort ana hedefi1 Danisanlarin hem kendi baslarina hem de baskalarinin yanindayken yasadiklari ani deneyimleyebilecekleri bir duruma gelmelerine yardimci olmak 2 Danisanlarin yasanan anda butunuyle kalmayi nasil basardiklarini veya bunu ne sekillerde engellediklerini deneyimlemelerine yardimci olmak 3 Danisanlara yasamlarini kendilerinin kurguladigini fark ettirmek ve bunun sorumlulugunu ustlenmelerinde onlara yardimci olmak 4 Danisanlarin sonluluk muglaklik ve kaygi gibi varolussal gerceklerle yuzlesmelerini saglayarak veya bunlari hayata gecirmelerine yardimci olarak bu varolussal gerceklerden kacinmalarini engellemek Terapi sureciVaroluscu Humanistik terapinin amaci danisanlari ozgurlestirmektir Yani danisanin degisme arzusu ve kapasitesini dikkate alarak onlarin secim yapma becerilerini gelistirmelerine yardimci olmaktir Humanistik terapi hem uzunluk hem de yogunluk acisindan degiskenlik gosterebilir Kisa sureli olarak yurutuldugu durumlar olabildigi gibi genellikle uzun sureli ornegin 3 5 yil ve yogundur ornegin haftada bir veya iki Ayrica humanistik terapi genelde varsayildigindan daha genis bir danisan populasyonuna seslenir En buyuk faydayi ice bakisa meyilli duygusal toleransi yuksek ve arastirmaci kisiler gorurler Temel Varoluscu Humanistik kosullarHumanistik terapide kullanilan araclar klasik anlamda kullanilan teknikler degillerdir Bunlar yasantisal ozgurlesmeye ve koklu donusume kaynaklik edebilecek kosullar olarak dusunulebilir Bu kosullar sunlardir Yasanan anda kalma becerisini gelistirme icine girebilmeyi orada gercekten olabilmeyi mucadele yoluyla gelistirme ve etkinlestirme Danisan ve terapist arasindaki iliskiyi engelleyen direncle yani danisanin kendini koruma yontemleri ile yuzlesme Mucadele sonucunda ortaya cikabilecek anlam niyetlilik ve yasama uyanma olgularini kaynastirma Guclu yonleriPsikologlarin ve danismanlarin terapiye yaklasimlarini buyuk oranda etkileyen insancil psikoloji diger kuramsal bakis acilarina sahip terapistler tarafindan da benimsenmis veya degistirilerek uygulanmistir Cogu terapist Carl Rogers in danisani terapinin merkezine koyma yaklasiminin yani sira terapistin empati gostermesi danisana olumlu kabul gosterme degisme sorumlulugunu danisana verme gibi yaklasimlari da kullanmaktadir ElestirilerHumanistik psikologlarin goruslerini desteklemek amaciyla yaptiklari arastirmalarda klasik deneysel metotlari kullanmayip kisilerin oznel izlenimlerine dayanan verileri temel alan birtakim bulgular uzerinden aciklamalar uretmeleri psikolojide bilimselligi hedef alan yaklasimlar tarafindan elestirilmis bu yaklasimin bir insan davranis biliminden cok bir hayat felsefesi olarak gorulmesine sebep olmustur Terapinin ozunu olusturan kendini gerceklestirme potansiyelini tam kullanma ve ozgur irade gibi kavramlarin iyi tanimlanamamis olmasi da elestirilerden bir digeridir Ayrica humanistik psikologlarin akademik psikologlardan farkli olarak arastirmalar yurutmuyor makaleler yazmiyor ve kendi geleneklerini surdurmeleri icin lisans ogrencilerine egitim vermiyor olmalari etkili bir ekol olusturamamalarina sebep olmustur Tum bunlar Humanistik terapinin alanda diger terapi yontemleri kadar yogun olarak kullanilmamasina sebep olmustur Kaynakca a b Schultz D P ve Schultz S E Modern psikoloji tarihi 2007 Istanbul ISBN 978 975 6963 85 2 a b c d Schneider K J ve Krug O T Varoluscu Humanistik terapi 2015 Istanbul ISBN 978 605 5134 70 9 Plotnik R Psikolojiye giris 2009 Istanbul ISBN 978 975 256 095 6 Burger J M Kisilik 2006 Istanbul ISBN 975 256 060 1