Hızlandırıcı fizikte, ışın demet hattı (beamline) hızlandırıcı tesisin belirli bir yolu boyunca tüm yapıyı (vakumlu tüp, mıknatıslar, teşhis aletleri) içeren, hızlandırılmış parçacık demetlerinin yörüngesini ima eder.
•Parçacık demetlerinin geçtiği bir hat, veya
Demet hatları genellikle bir senkrotrondan veya ayrışma kaynağı ya da araştırma reaktöründen gelen nötronlardan elde edilen veya kullanan deneysel durak noktalarında biter. Demet hatları parçacık fiziği, maddesel bilim,kimya ve moleküler biyoloji deneylerinde kullanılmaktadır.
Parçacık Hızlandırıcıdaki Demet Hattı
Parçacık hızlandırıcılarda demet hattı genelde çimento kaplama içerisinde bir tünelde ve/veya yeraltında bulunur. Demet hattı genellikle yüksek derecede vakumlu yani hızlandırılmış parça demetinin yolunda olan ve parçacıkların hedeflerine ulaşmadan önce çarpıp saçılabileceği çok az gaz molekülü bulunan silindirik bir metal borudur (tipik olarak demet borusu veya drift tüpü).
Demet hattı üzerinde parçacık demetini üretme, koruma, görüntüleme ve hızlandırma işlemleri için kullanılan özelleştirilmiş cihaz ve ekipmanlar bulunur. Bu cihazlar yakında veya demet hattına bağlı olabilir. Bu cihazlar biraz bahsetmek gerekirse; gelişmiş güç dönüştürücüleri, tanı cihazları(pozisyon monitörleri, kablo tarayıcıları), mercekler,, ısıl çiftler, ,iyon göstergeleri, , vakum valfleri (izolasyon valfleri) ve içerir. Bunlardan başka ve soğutmak için su soğutma cihazları vardır. Pozitif basınç ( sağlanan gibi), hat üzerindeki ve manipülatörleri düzenler ve kontrol eder.
Demet hattının tüm bölümlerini (mıknatıslar vs.) bir inceleme ve hizalama ekibi ile bir hizalamak zorunludur. Tüm demet hatları mikrometre hata payı içinde olmalıdır. İyi hizalama demet kaybını ve ve/veya radyasyona yol açan demetin boru duvarlarına çarpmasını önlemeye yardımcı olur.
Senkrotron Radyasyon Demet Hattı
Senkrotronla ilgili olarak, demet hattı demetlerini senkrotron radyasyon tesisindeki içindeki, kullanarak deneysel bir noktaya taşıyan aletler topluluğuna tekabül eder. Bu tarz demet hattı için senkrotron ışığını kullanan birçok başka teknik olduğu halde tipik bir uygulama olarak kristallografi örnek verilebilir.
Büyük bir senkrotron tesisinde her biri farklı araştırma alanları için optimize edilmiş birçok demet hattı olacaktır. Farklılıklar yerleştirme cihazının (radyasyonun yoğunluğu ve spektral dağılımını belirleyen) türüne; demet ikmal ekipmanlarına; ve deneysel son durağa bağlıdır. Modern bir senkrotron tesisindeki tipik bir demet hattı ve deneysel son nokta arasında 25 100 m uzunluğunda olur ve milyonlarca amerikan doları maliyete sahip olabilir. Bu sebepten, bir senkrotron tesisi sıklıkla kademe kademe inşa edilir: İlk demet hattı operasyonun ilk gününde açılırken sonrakiler finansman sağlandıkça eklenir.
Demet hattı birimleri radyasyon kalkanlı diye tabir edilen kısımlara yerleştirilmiştir. Tipik bir demet hattı 2 dolaptan oluşur, demet ikmal birimleri için bir optik kısım ve deneyin gerçekleştiği deneysel kısım. Bu kısımlar arasında demet taşıma tüpü içerisinde seyahat eder. Demet kapakları açıkken radyasyon ‘hutch’ lara girebileceğinden bu kısımlara giriş yasaktır. Bu radyasyon verildiğinde kimsenin içeride olmadığını garantiye alan gereğinden fazla olan ayrıntılı güvenlik sistemleri tarafından zorunlu kılınmıştır. Güvenlik sistemi ayrıca kapı kazara açılırsa radyasyon demeti faaliyetini durdurur. Bu durumda, demet enerjisini edip depolayacak şekilde dizayn edilmiş bir hedef üzerine yığılır.
Demet hatlarında deney yapanlar tarafından radyasyon demetini depolama yüzüğü ve son durak arasında şartlandırmak için kullanılan birimler aşağıdakileri içerir:
•Pencereler- sıklıkla berilyumdan yapılan demetin neredeyse tamamını ileten ancak depolama yüzüğü içerisindeki vakumu kirlenmeden koruyan metal levhalardır.
Demet şartlandırma cihazlarının kombinasyonu son duraktaki ısı yükünü (demet tarafından oluşturulan ısınma); son durağa gelen radyasyonun spektrumunu ve demetin hizalanmasını veya odaklanmasını kontrol eder. Demet hattı boyunca demetten büyük ölçüde güç emen cihazlar su veya aktif şekilde soğutulmalıdır. Demet hattının tamamı şartları altında tutulmaktadır.
Demet hattı modellemesi için yazılım
Senkrotron radyasyon demet hattı dizaynı X ışını optiğinin bir uygulaması olarak görünse de demet hattında X ışınlarının propagasyonunu ve çeşitli bileşenlerle etkileşimlerini modellemek için tahsis edilmiş araçlar vardır. Shadow ve gibi x ışını geometrik optik kapsamında işleyen ışın izleme kodları ve kırınım konusunu ve radyasyon gerçel dalgayapısını dikkate alan dalga propagasyon yazılımları vardır. Senkrotron radyasyon eş evreliliğini kısmen veya tamamen anlamak için dalga özellikleri dikkate alınmalıdır. ve kodları bu imkânı içerir.
Nötron Demet Hattı
Nötron tesisindeki bir deneysel durak noktası nötron demet hattı olarak adlandırılır. Yüzeysel olarak, nötron demet hatları senkrotron radyasyon demet hatlarından nötronları fotonlar yerine veya aldığı için farklıdır. Deneyler genellikle inceleme altındaki örnekten ölçer.
Ayrıca bakınız
- İyon ışını
- Kategori:Nötron tesisleri
- Klistron
Dış bağlantılar
- Synchrotrons moleküler Kristalografi: Tarihsel Bir Giriş 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hizlandirici fizikte isin demet hatti beamline hizlandirici tesisin belirli bir yolu boyunca tum yapiyi vakumlu tup miknatislar teshis aletleri iceren hizlandirilmis parcacik demetlerinin yorungesini ima eder Brookhaven Ulusal Laboratuvarindaki Demethatti Parcacik demetlerinin gectigi bir hat veya Halkali bir hizlandirici tarafindan deneysel bir son noktaya giden hat veya siklotronda oldugu gibi Demet hatlari genellikle bir senkrotrondan veya ayrisma kaynagi ya da arastirma reaktorunden gelen notronlardan elde edilen veya kullanan deneysel durak noktalarinda biter Demet hatlari parcacik fizigi maddesel bilim kimya ve molekuler biyoloji deneylerinde kullanilmaktadir Parcacik Hizlandiricidaki Demet HattiDemet borusunu demet hatti uzerinde gormek mumkun degildir Neyse ki buyuk demet boru kismi lazerle hizalanmak uzere bir sistemle kullanilir lazer borusu olarak bilinir Bu ozel demet hatti yaklasik 3 kilometre uzunlugundadir Parcacik hizlandiricilarda demet hatti genelde cimento kaplama icerisinde bir tunelde ve veya yeraltinda bulunur Demet hatti genellikle yuksek derecede vakumlu yani hizlandirilmis parca demetinin yolunda olan ve parcaciklarin hedeflerine ulasmadan once carpip sacilabilecegi cok az gaz molekulu bulunan silindirik bir metal borudur tipik olarak demet borusu veya drift tupu Demet hatti uzerinde parcacik demetini uretme koruma goruntuleme ve hizlandirma islemleri icin kullanilan ozellestirilmis cihaz ve ekipmanlar bulunur Bu cihazlar yakinda veya demet hattina bagli olabilir Bu cihazlar biraz bahsetmek gerekirse gelismis guc donusturuculeri tani cihazlari pozisyon monitorleri kablo tarayicilari mercekler isil ciftler iyon gostergeleri vakum valfleri izolasyon valfleri ve icerir Bunlardan baska ve sogutmak icin su sogutma cihazlari vardir Pozitif basinc saglanan gibi hat uzerindeki ve manipulatorleri duzenler ve kontrol eder Demet hattinin tum bolumlerini miknatislar vs bir inceleme ve hizalama ekibi ile bir hizalamak zorunludur Tum demet hatlari mikrometre hata payi icinde olmalidir Iyi hizalama demet kaybini ve ve veya radyasyona yol acan demetin boru duvarlarina carpmasini onlemeye yardimci olur Senkrotron Radyasyon Demet Hattiyumusak X isini demet hatti ve son durak noktasinin muhafazasiz calismalariOptik teshis demet hatti hutch icerisi demet hatti siyah duvardaki kucuk delikte son bulur Senkrotronla ilgili olarak demet hatti demetlerini senkrotron radyasyon tesisindeki icindeki kullanarak deneysel bir noktaya tasiyan aletler topluluguna tekabul eder Bu tarz demet hatti icin senkrotron isigini kullanan bircok baska teknik oldugu halde tipik bir uygulama olarak kristallografi ornek verilebilir Buyuk bir senkrotron tesisinde her biri farkli arastirma alanlari icin optimize edilmis bircok demet hatti olacaktir Farkliliklar yerlestirme cihazinin radyasyonun yogunlugu ve spektral dagilimini belirleyen turune demet ikmal ekipmanlarina ve deneysel son duraga baglidir Modern bir senkrotron tesisindeki tipik bir demet hatti ve deneysel son nokta arasinda 25 100 m uzunlugunda olur ve milyonlarca amerikan dolari maliyete sahip olabilir Bu sebepten bir senkrotron tesisi siklikla kademe kademe insa edilir Ilk demet hatti operasyonun ilk gununde acilirken sonrakiler finansman saglandikca eklenir Demet hatti birimleri radyasyon kalkanli diye tabir edilen kisimlara yerlestirilmistir Tipik bir demet hatti 2 dolaptan olusur demet ikmal birimleri icin bir optik kisim ve deneyin gerceklestigi deneysel kisim Bu kisimlar arasinda demet tasima tupu icerisinde seyahat eder Demet kapaklari acikken radyasyon hutch lara girebileceginden bu kisimlara giris yasaktir Bu radyasyon verildiginde kimsenin iceride olmadigini garantiye alan gereginden fazla olan ayrintili guvenlik sistemleri tarafindan zorunlu kilinmistir Guvenlik sistemi ayrica kapi kazara acilirsa radyasyon demeti faaliyetini durdurur Bu durumda demet enerjisini edip depolayacak sekilde dizayn edilmis bir hedef uzerine yigilir Demet hatlarinda deney yapanlar tarafindan radyasyon demetini depolama yuzugu ve son durak arasinda sartlandirmak icin kullanilan birimler asagidakileri icerir Pencereler siklikla berilyumdan yapilan demetin neredeyse tamamini ileten ancak depolama yuzugu icerisindeki vakumu kirlenmeden koruyan metal levhalardir Yariklar demetin fiziksel genisligini ve acisal yayilmasini kontrol eder Odaklama aynalari demeti odaklamaya yardim eden duz egik duz veya halkasal olabilen bir veya daha fazla aynalardir Monokromatorler ozel dalgaboylarini kirip digerlerini absrobe eden kristaller uzerinden gelen kirinima dayali olan ve bazen degisen dalgaboylarina gore ayarlanabilen ya da bir dalgaboyunda sabitlenen cihazlardir Aralik tupleri optik birimler arasinda uygun araligi saglayan ve herhangi bir radyasyon sacilimina kalkan olan vakum koruma tupleridir Numune kademeleri sicaklik ve basinc gibi degisken dis etkenler altinda numuneyi incelemek uzere yerlestirip yonlendirmek icindir Radyasyon dedektorleri Numuneyle etkilesen radyasyonu olcer Demet sartlandirma cihazlarinin kombinasyonu son duraktaki isi yukunu demet tarafindan olusturulan isinma son duraga gelen radyasyonun spektrumunu ve demetin hizalanmasini veya odaklanmasini kontrol eder Demet hatti boyunca demetten buyuk olcude guc emen cihazlar su veya aktif sekilde sogutulmalidir Demet hattinin tamami sartlari altinda tutulmaktadir Demet hatti modellemesi icin yazilim Senkrotron radyasyon demet hatti dizayni X isini optiginin bir uygulamasi olarak gorunse de demet hattinda X isinlarinin propagasyonunu ve cesitli bilesenlerle etkilesimlerini modellemek icin tahsis edilmis araclar vardir Shadow ve gibi x isini geometrik optik kapsaminda isleyen isin izleme kodlari ve kirinim konusunu ve radyasyon gercel dalgayapisini dikkate alan dalga propagasyon yazilimlari vardir Senkrotron radyasyon es evreliligini kismen veya tamamen anlamak icin dalga ozellikleri dikkate alinmalidir ve kodlari bu imkani icerir Notron Demet HattiNotron tesisindeki bir deneysel durak noktasi notron demet hatti olarak adlandirilir Yuzeysel olarak notron demet hatlari senkrotron radyasyon demet hatlarindan notronlari fotonlar yerine veya aldigi icin farklidir Deneyler genellikle inceleme altindaki ornekten olcer Ayrica bakinizIyon isini Kategori Notron tesisleri KlistronDis baglantilarSynchrotrons molekuler Kristalografi Tarihsel Bir Giris 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde