Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Baronlar Savaşı (1215-1217) İngiltere Krallığında yaşanan bir iç savaştı. liderliğinde baronlar ileride VIII. Louis olarak taç giyecek olan Louis komutasındaki Fransız Ordusunun desteğini alarak İngiltere kralı John’a karşı başkaldırırlar. Savaşın sonunda kral 15 Haziran 1215 tarihinde imzalanan Magna Carta ile belirlenen koşullara uymayı reddeder. İngiltere topraklarında bulunan Fransız Ordusu ise çok sayıda baron kralla barış imzalamasına rağmen çatışmayı uzun süre devam ettirir.
| I. Baronlar Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Savaşı resmeden 14. yüzyıla ait bir desen | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 İngiltere Krallığı | İsyancı baronlar Fransa Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Hubert de Burgh William Marshal | Robert Fitzwalker | ||||||
Öncesi
İngiltere kralı John başarısız yönetimi ve despotik rejimi yüzünden kendisine baş kaldıran güçlü baronların zoruyla 15 Haziran 1215 tarihinde hazırlanmış olan metne kraliyet mührünü basmak zorunda kalmıştı. Bunun üzerine baronlar da 19 Temmuz 1215 günü krala bağlılıklarını bildirmişlerdi. Anlaşmayla ilgili olarak düzenlenen resmî evrak bugün Magna Carta olarak bilinen metindir. Metinde kralın yetkilerini teoride kısıtlayan hükümler yer almaktaydı. 61. maddeye göre feodal kanunlara atıfta bulunuluyor ve 25 baronun kralın hükmüne karşı gelebileceğini belirtiyordu. 1215 yılının yaz ayları boyunca her iki taraf da gönülsüzce uzlaşmaya çalışsa da sorunlar çözülemeyecek ve çatışmalar başlayacaktır.
Olayların gelişimi
Louis davet edilir
Magna Carta üzerinden başlayan çatışmalar hızla taht kavgasına evrilmiştir. Krala karşı müttefik arayışındaki isyancı baronlar Fransız Prensi Louis’den yardım isterler. Louis, Fransa Kralı II. Filip’den sonra tahta geçmesi beklenen varis olmasının yanında İngiltere Kralı II. Henry’nin anne tarafından akrabasıdır. İngiltere’nin Normanlar tarafından fethinin üzerinden sadece 150 yıl geçmiş olması sebebiyle İngiltere-Fransa arasındaki ilişkiler sonradan olacağı gibi düşmanca değildir. Döneme ait olaydan son derece doğal olarak bahsedilir; buna göre Louis tahtı yağmalanmaktan kurtarmak için davet edilmiştir.
İlk başlarda 1215 yılı Kasım ayında baronlara destek olmak üzere bir grup şövalye gönderen Louis, Fransa Kralı olan babası ve Papa III. Innocentius’un tersi yönde öğütlerine rağmen bir işgal planı yapmaya başlar. 1216 yılının Mayıs ayında Louis ve birlikleri Kent açıklarında karaya çıkar. Tahtta bulunan John ise Saksonların başkenti olan Winchester’e çekilince Louis çok az bir direnişle karşılaşarak Londra’ya girer. St Paul Katedralinde yapılan törende taç giymese de kral ilan edilir. Çok sayıda asil Londra’ya gelerek bağlılıklarını bildirir. Bu sırada gelişmeleri takip eden John destekçileri, baronların galip geleceğini öngörerek saf değiştirmeye başlar. 14 Haziran günü Winchester üzerine yürüyen Louis, John tarafından boşaltılmış olan şehri ele geçirir. İngiltere’nin neredeyse yarısı artık kontrolü altındadır.
Dover kuşatması
Bu gelişmeler yaşanırken Fransa kralı oğluna İngiltere’yi fethetmek istiyorsa Dover limanını ele geçirmek zorunda olduğunu hatırlatır. Louis Canterbury ve Rochester almış olsa da Kent eyaletinin en önemli noktası olan Dover kalesi hala elinde değildir. 25 Temmuz günü Louis kale önlerine geldiğinde kale komutanı uzun bir kuşatmaya hazırdır. Kuşatma sürmekteyken kaledeki şiddetli direniş kırılamaz. Bunun yanı sıra Louis’nin ülkedeki varlığına karşı Kent’de başlayan gerilla direnişi yüzünden üç aylık kuşatma Ekim ayında kaldırılır. Louis Londra’ya döner.
Windsor ve Rochester kuşatmaları
Dover’ın haricinde Louis’ye karşı koyabilen tek kale Windsor olur. Burada bulunan 60 şövalye iki yıllık kuşatma sırasında çok zorlu şartlarda direnerek kalenin düşmesine engel olurlar.
Aynı bölgede bulunan Rochester kalesi ise John tarafından Ekim ayında kuşatılır. komutasındaki kaleye baronlardan komutasında bir destek birliği gönderilir. 1215 Ekim ayında kale kuşatılır. Aylarca süren şiddetli çarpışmalardan sonra kale ancak direnişçilerin aç kalması yüzünden 30 Kasım günü düşer. John’un kaledeki baronları asma niyetinde olduğu ancak maiyetindeki ’un iknası sonucu hapis cezasına razı olduğu yazılır. Oldukça maliyetli ve uzun süren kuşatma sonunda kalenin ancak açlıkla pençeleşen düşmanın zayıflığı sonucu alınabilmiş olması John’un itibarını sarsacaktır. 1216 yılı ekim ayında vefat edecek olan John’un yerine tahta geçen oğlu III. Henry harap haldeki kaleyi büyük masraf yaparak tamir ettirecektir.
John’un ölümü
18 Ekim 1216 tarihinde John Nottinghamshire’daki ölünce iç savaşın varoluş sebebi ortadan kalkmış olur. Bu durumda artık baronlar için ana tehdit tahtın varisi konumundaki John’un 9 yaşındaki oğlu Henry’den çok Louis olmuştu. Bu yüzden başta Winchester Piskoposu olmak üzere çok sayıda baron Henry’nin tahta çıkması için uğraşmaya başlar. Londra halen Louis’nin egemenliğinde olduğu için kullanılamayacağı için Gloucester Abbey’de 28 Ekim 1216 günü yapılan törenle kral ilan edilir. Törene Papa’yı temsilen katılır. 12 Kasım 1216 günü ise Magna Carta metni Henry’nin imzası olacak şekilde yeniden yazılır. Bu metinde tartışmalı olan 61. Madde yer almaz. Değişikliğe uğramış olan metin genç kralın naibi tarafından imzalanır. Bu gelişmelere rağmen ülkenin büyük bir kısmı Louis’ye bağlılığını ilan etmiş durumdadır. Durumu genç kral lehine çevirmeye çalışan ve baronlar arasında büyük saygınlığa sahip olan Marshal genç krala bir şans verilmesini ister, babasının günahlarından dolayı suçlanamayacağını belirtir. Ayrıca baronlara yeni yönetimin Magna Carta’ya bağlı kalacağı yönünde güvence verir. Papa tarafından da desteklenen yeni kral artık aforoz edilmiş olan Louis’ye göre ileri durumdadır.
Louis’nin durumu
William Marshal, kralın değişmesiyle birlikte baronları taraf değiştirmeleri için ikna etmeye başlar. Çatışmalar bir yıl kadar daha sürer. 6 Aralık 1216 tarihinde Louis Hertford’u alır ancak esir ettiği baronların atları ve silahlarıyla kaleden ayrılmasına izin verir. Aynı ay içinde aldığı Berkhamsted’de de aynı şekilde davranır. 1217 yılında destek kuvvet sağlamak için Fransa’ya dönmek ister. Ancak kraliyet yanlıları tarafından Kent eyaletinde pusuya düşürülür ve yarı yarıya azalan birlikleri kendilerini Winchelsea açıklarında bekleyen Fransız donanmasına zor atarlar.
Dover’I hala alamamış olmanın verdiği inatla yeniden kaleyi kuşatmayı planlayan Louis, Dover açıklarına demirleyemez. Uzun bir yürüyüşten sonra kaleye ulaşabilen Louis 12 Mayıs 1217 günü kuşatmaya başlar. Ancak Dover kuşatmasına aşırı kuvvet yığan Louis kendisine bağlı baronları güçsüz bırakacak ve 15-20 Mayıs 1217 tarihleri arasındaki ağır bir yenilgi alacaktır.
İngiltere içlerinde ilerleyen William Marshal ise Londra’yı ele geçirmek için harekete geçer. Louis ise bu sırada Dover komutanı Hubert de Burgh tarafından yenilgiye uğratılacak, Fransa’dan gelmekte olan destek kuvvetleri daha denizdeyken püskürtülecek ve Louis savaşamayacak duruma getirilecektir.
Barış
İki yıla yakın süren savaşın ardından neredeyse tüm baronlar yeni kral Henry’nin safına geçmiştir ve ülke içinde destek bulamayan Louis ateşkes talep etmek zorunda kalmıştır. Savaşı bitiren 11 Eylül 1217 tarihinde imzalanır. Louis ülkesine dönmeden önce sembolik bir tazminat alır ancak İngiltere tahtındaki tüm taleplerinden feragat eder.
Müzeler
Günümüzde Dover Kalesi içinde bulunan kısımda 1216 yılında olan muharebeler anlatılır. Ayrıca Rochester Müzesinde de dönemle ilgili eserler bulunmaktadır.
Popüler kültürdeki yeri
2011 yılında gösterime giren filmi iç savaş dönemini anlatmaktadır.
Kaynakça
- ^ Muharebenin ardından çok ağır hasar almış olan kale 1216 yılında III. Henry tarafından onarılacaktır. Onarılan batı kısmındaki surlar günümüzde hala ayaktadır.
- ^ Anlaşmanın günümüze ulaşan bir örneği bulunmamaktadır.
- ^ Tazminat ilk başta Louis yanlısı olup sonradan Henry saflarına geçen baronlara ödetilir
- ^ Dover Müzesi 16 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 1 Kasım 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Filmin imdb tanıtımı 18 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 1 Kasım 2011 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Dover ile ilgili tarih çalışması 30 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 1 Kasım 2011 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Baronlar Savasi 1215 1217 Ingiltere Kralliginda yasanan bir ic savasti liderliginde baronlar ileride VIII Louis olarak tac giyecek olan Louis komutasindaki Fransiz Ordusunun destegini alarak Ingiltere krali John a karsi baskaldirirlar Savasin sonunda kral 15 Haziran 1215 tarihinde imzalanan Magna Carta ile belirlenen kosullara uymayi reddeder Ingiltere topraklarinda bulunan Fransiz Ordusu ise cok sayida baron kralla baris imzalamasina ragmen catismayi uzun sure devam ettirir I Baronlar SavasiSavasi resmeden 14 yuzyila ait bir desenTarih1215 1217BolgeIngiltereSonucIc savas Fransiz isgali puskurtulur Sonunda yeni kral isyanci baronlara bazi haklar tanir TaraflarIngiltere KralligiIsyanci baronlar Fransa KralligiKomutanlar ve liderlerHubert de Burgh William MarshalRobert FitzwalkerOncesiMagna Carta Ingiltere krali John basarisiz yonetimi ve despotik rejimi yuzunden kendisine bas kaldiran guclu baronlarin zoruyla 15 Haziran 1215 tarihinde hazirlanmis olan metne kraliyet muhrunu basmak zorunda kalmisti Bunun uzerine baronlar da 19 Temmuz 1215 gunu krala bagliliklarini bildirmislerdi Anlasmayla ilgili olarak duzenlenen resmi evrak bugun Magna Carta olarak bilinen metindir Metinde kralin yetkilerini teoride kisitlayan hukumler yer almaktaydi 61 maddeye gore feodal kanunlara atifta bulunuluyor ve 25 baronun kralin hukmune karsi gelebilecegini belirtiyordu 1215 yilinin yaz aylari boyunca her iki taraf da gonulsuzce uzlasmaya calissa da sorunlar cozulemeyecek ve catismalar baslayacaktir Olaylarin gelisimiLouis davet edilir 1215 16 yillarinda John un seferleri Magna Carta uzerinden baslayan catismalar hizla taht kavgasina evrilmistir Krala karsi muttefik arayisindaki isyanci baronlar Fransiz Prensi Louis den yardim isterler Louis Fransa Krali II Filip den sonra tahta gecmesi beklenen varis olmasinin yaninda Ingiltere Krali II Henry nin anne tarafindan akrabasidir Ingiltere nin Normanlar tarafindan fethinin uzerinden sadece 150 yil gecmis olmasi sebebiyle Ingiltere Fransa arasindaki iliskiler sonradan olacagi gibi dusmanca degildir Doneme ait olaydan son derece dogal olarak bahsedilir buna gore Louis tahti yagmalanmaktan kurtarmak icin davet edilmistir Ilk baslarda 1215 yili Kasim ayinda baronlara destek olmak uzere bir grup sovalye gonderen Louis Fransa Krali olan babasi ve Papa III Innocentius un tersi yonde ogutlerine ragmen bir isgal plani yapmaya baslar 1216 yilinin Mayis ayinda Louis ve birlikleri Kent aciklarinda karaya cikar Tahtta bulunan John ise Saksonlarin baskenti olan Winchester e cekilince Louis cok az bir direnisle karsilasarak Londra ya girer St Paul Katedralinde yapilan torende tac giymese de kral ilan edilir Cok sayida asil Londra ya gelerek bagliliklarini bildirir Bu sirada gelismeleri takip eden John destekcileri baronlarin galip gelecegini ongorerek saf degistirmeye baslar 14 Haziran gunu Winchester uzerine yuruyen Louis John tarafindan bosaltilmis olan sehri ele gecirir Ingiltere nin neredeyse yarisi artik kontrolu altindadir Dover kusatmasi Bu gelismeler yasanirken Fransa krali ogluna Ingiltere yi fethetmek istiyorsa Dover limanini ele gecirmek zorunda oldugunu hatirlatir Louis Canterbury ve Rochester almis olsa da Kent eyaletinin en onemli noktasi olan Dover kalesi hala elinde degildir 25 Temmuz gunu Louis kale onlerine geldiginde kale komutani uzun bir kusatmaya hazirdir Kusatma surmekteyken kaledeki siddetli direnis kirilamaz Bunun yani sira Louis nin ulkedeki varligina karsi Kent de baslayan gerilla direnisi yuzunden uc aylik kusatma Ekim ayinda kaldirilir Louis Londra ya doner Windsor ve Rochester kusatmalari Rochester kalesiWilliam Marshal bir turnuva sirasinda Dover in haricinde Louis ye karsi koyabilen tek kale Windsor olur Burada bulunan 60 sovalye iki yillik kusatma sirasinda cok zorlu sartlarda direnerek kalenin dusmesine engel olurlar Ayni bolgede bulunan Rochester kalesi ise John tarafindan Ekim ayinda kusatilir komutasindaki kaleye baronlardan komutasinda bir destek birligi gonderilir 1215 Ekim ayinda kale kusatilir Aylarca suren siddetli carpismalardan sonra kale ancak direniscilerin ac kalmasi yuzunden 30 Kasim gunu duser John un kaledeki baronlari asma niyetinde oldugu ancak maiyetindeki un iknasi sonucu hapis cezasina razi oldugu yazilir Oldukca maliyetli ve uzun suren kusatma sonunda kalenin ancak aclikla pencelesen dusmanin zayifligi sonucu alinabilmis olmasi John un itibarini sarsacaktir 1216 yili ekim ayinda vefat edecek olan John un yerine tahta gecen oglu III Henry harap haldeki kaleyi buyuk masraf yaparak tamir ettirecektir John un olumu 18 Ekim 1216 tarihinde John Nottinghamshire daki olunce ic savasin varolus sebebi ortadan kalkmis olur Bu durumda artik baronlar icin ana tehdit tahtin varisi konumundaki John un 9 yasindaki oglu Henry den cok Louis olmustu Bu yuzden basta Winchester Piskoposu olmak uzere cok sayida baron Henry nin tahta cikmasi icin ugrasmaya baslar Londra halen Louis nin egemenliginde oldugu icin kullanilamayacagi icin Gloucester Abbey de 28 Ekim 1216 gunu yapilan torenle kral ilan edilir Torene Papa yi temsilen katilir 12 Kasim 1216 gunu ise Magna Carta metni Henry nin imzasi olacak sekilde yeniden yazilir Bu metinde tartismali olan 61 Madde yer almaz Degisiklige ugramis olan metin genc kralin naibi tarafindan imzalanir Bu gelismelere ragmen ulkenin buyuk bir kismi Louis ye bagliligini ilan etmis durumdadir Durumu genc kral lehine cevirmeye calisan ve baronlar arasinda buyuk sayginliga sahip olan Marshal genc krala bir sans verilmesini ister babasinin gunahlarindan dolayi suclanamayacagini belirtir Ayrica baronlara yeni yonetimin Magna Carta ya bagli kalacagi yonunde guvence verir Papa tarafindan da desteklenen yeni kral artik aforoz edilmis olan Louis ye gore ileri durumdadir Louis nin durumu Fransa dan gelen destek birliklerinin maglup edildigi William Marshal kralin degismesiyle birlikte baronlari taraf degistirmeleri icin ikna etmeye baslar Catismalar bir yil kadar daha surer 6 Aralik 1216 tarihinde Louis Hertford u alir ancak esir ettigi baronlarin atlari ve silahlariyla kaleden ayrilmasina izin verir Ayni ay icinde aldigi Berkhamsted de de ayni sekilde davranir 1217 yilinda destek kuvvet saglamak icin Fransa ya donmek ister Ancak kraliyet yanlilari tarafindan Kent eyaletinde pusuya dusurulur ve yari yariya azalan birlikleri kendilerini Winchelsea aciklarinda bekleyen Fransiz donanmasina zor atarlar Dover I hala alamamis olmanin verdigi inatla yeniden kaleyi kusatmayi planlayan Louis Dover aciklarina demirleyemez Uzun bir yuruyusten sonra kaleye ulasabilen Louis 12 Mayis 1217 gunu kusatmaya baslar Ancak Dover kusatmasina asiri kuvvet yigan Louis kendisine bagli baronlari gucsuz birakacak ve 15 20 Mayis 1217 tarihleri arasindaki agir bir yenilgi alacaktir Ingiltere iclerinde ilerleyen William Marshal ise Londra yi ele gecirmek icin harekete gecer Louis ise bu sirada Dover komutani Hubert de Burgh tarafindan yenilgiye ugratilacak Fransa dan gelmekte olan destek kuvvetleri daha denizdeyken puskurtulecek ve Louis savasamayacak duruma getirilecektir Baris Iki yila yakin suren savasin ardindan neredeyse tum baronlar yeni kral Henry nin safina gecmistir ve ulke icinde destek bulamayan Louis ateskes talep etmek zorunda kalmistir Savasi bitiren 11 Eylul 1217 tarihinde imzalanir Louis ulkesine donmeden once sembolik bir tazminat alir ancak Ingiltere tahtindaki tum taleplerinden feragat eder MuzelerGunumuzde Dover Kalesi icinde bulunan kisimda 1216 yilinda olan muharebeler anlatilir Ayrica Rochester Muzesinde de donemle ilgili eserler bulunmaktadir Populer kulturdeki yeri2011 yilinda gosterime giren filmi ic savas donemini anlatmaktadir Kaynakca Muharebenin ardindan cok agir hasar almis olan kale 1216 yilinda III Henry tarafindan onarilacaktir Onarilan bati kismindaki surlar gunumuzde hala ayaktadir Anlasmanin gunumuze ulasan bir ornegi bulunmamaktadir Tazminat ilk basta Louis yanlisi olup sonradan Henry saflarina gecen baronlara odetilir Dover Muzesi 16 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 1 Kasim 2011 tarihinde erisilmistir Filmin imdb tanitimi 18 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 1 Kasim 2011 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizMagna Carta LibertatumDis baglantilarDover ile ilgili tarih calismasi 30 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 1 Kasim 2011 tarihinde erisilmistir