Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Velid veya Velid bin Yezid (Arapça: الوليد بن يزيد), on birinci Emeviler halifesidir. Amcası olan halife Hişam bin Abdülmelik'in 743de ölmesi üzerine halife olmuştur. 743 ile 744 yıllarında iki ay yirmi gün süren çok kısa bir dönem halifelik yaptıktan sonra şimdi Ürdün'de bulunan bir kale etrafında yapılan bir savaşta ölmüştür. Yerine halife olarak kuzeni III. Yezid geçmiştir ve o da çok kısa bir dönem halifelik yapmıştır.
| II. Velîd | |
|---|---|
 Arapça Hüsn-ü Hatt ile "Velîd" yazısı | |
| Emevî Halifesi | |
| Hüküm süresi | 743-744 |
| Önce gelen | Hişam bin Abdülmelik |
| Sonra gelen | III. Yezîd |
| Doğum | 706 |
| Ölüm | 16 Nisan 744 |
| Hanedan | Emevî Hanedanı |
| Babası | II. Yezid |
| Dini | Sünni İslam |
Yaşamı
Velid, Halife Hişam'ın veliahtı idi ama Velid'in yaşı ilerlemeye başlayınca içki içmesi ve sefahat hayatı yaşaması dolayısıyla kendinden şikayetler çoğaldı. Hişam bunlara çok kızdı ve Velid'le konuşarak bu şekil hayattan ayrılmasını ona tavsiye edip onu azarladı. Ayrıca Velid'e en iyi içki arkadaşını sürgüne göndermesi için emir verdi. Velid'in veliahtlık tazminatını da azalttı. Ayrıca onu dini içeren konularda daha hassas davranmaya davet etti. Hişam o kadar kızgındı ki, eğer Velid bu kurallara riayet etmezse veliahtlığı Hişam'ın oğluna bırakabileceğini bir tehdit olarak Velid'e bildirdi.
Amcası zamanında Velid'in fakir ve fukaraya karşı gayet cömert davrandığı, özellikle körlere ve topallara büyükçe sadakalar dağıttığı, bilinmektedir. Halife olduktan sonra da bu yolda devam etmiş ve ülkesindekilere mutlaka zekat kaidelerine uymalarını ve fakir fukarayı böylece korumalarını bildiren mektuplar göndermiştir.
Halifeliğe geldiği zaman yaptığı isabetsiz vali tayinleriyle fena bir idareci olduğunu açıkça ortaya koydu. Horasan'a vali tayininde önce orada zaten vali olan Nasır bin Seyyar'ın valiliğe devam etmesini onayladı. Fakat Yusuf bin Ömer Velid'e güzel hediyeler ve belki de diğer çeşit rüşvet vererek Velid'in fikrini değiştirmesini sağladı. Velid de Nasır'ı Horasan valiliğinden atarak bu göreve Yusuf bin Ömer'i atadı. Amcası Yusuf bin Muhammed'i de Medine valisi olarak atadı.
Yahya bin Zeyd'in Horasan'da bulunduğu öğrenildi. O zaman Horasan valisi olan Nasır, ona İslam'in tek olduğuna dair ana imana uyarak onu Halife Velid'e gidip onunla konuşup onu iknaya çalıştı. Fakat Yahya bunu kabul etmedi ve Velid'in halife olmadığında israr etti ve Horasan'da isyan bayrağı açtı. Önce kazandığı birkaç galibiyetten sonra bir çarpışmada yenilerek bu çarpışmada öldürüldü.
Velid amcasının oğlu Süleyman bin Hişam'ı hapse attırdı. Halbuki Süleyman dini bütün bir kişi olarak halk tarafından sevilip sayılmaktaydı ve Velid'in ise yarenleriyle içki içmesi, şarkılar söylemesi ve sefahat yapması ile adı çıkmıştı. Gerçekten Velid şiir söyleyip dinlemek ve at yarışları tertip etmekten hoşlanmaktaydı. Kendinden küçük ama daha dindar olan kardeşi Yezid bin Velid bile yeni halifenin kaidelere umursamazlığından konuşabiliyordu. Böylece Velid aleyhine olan büyük bir klik ortaya çıktı.
Bu grup Velid'e suikast yapmak için planlar yapmaya başladılar. Bu planları gerçekleştirmek ve komplolarına katılmak için Halid bin Abdullah'ı davet ettiler. Halid bu komploya katılmayı kabul etmedi. Bununla da kalmadı ve bu komplo hakkında Velid'i biraz kapalı şekilde uyardı. Bu Velid'de aksi tesir yaptı ve açık açık komployu haberini kendine vermediği ve komploya katılanların isimlerini ifşa etmediği için kızgısını Halid'den aldı ve Halid'i hapis ettirdi. Sonra da Halid'i eline geçirmek için Horasan Valiliğine atadığı Yusuf bin Ömer'in elli milyon dirhem verme teklifini kabul etti ve Halid'i Yusuf bin Ömer'e teslim etti. Yusuf Halid'e işkence uyguladı ve bu işkence uygulaması sırasında Halid öldü. Bu gelişme Velid'in birçok yakın akrabasını bile çok kızdırdı.
Halife Velid hakkında bu komployu uzak Ermenistan'da vali olan Mervan bin Muhammed bile duydu. Mervan Velid'e bir mektup yazarak halkın isteklerine daha uygun bir siyaset uygulamasını, bunun Emeviler Hanedanı'na gelebilecek tehlikeyi önleyeceğini ve devletin daha istikrarlı olmasına yol açacağını ifade etti ve Velid'i uyardı. Fakat Velid'in bu uyarılara hiç kulak asmadığı belirtilir.
Bir büyük ordu halinde Arap kabile halkı ve bedeviler silahlı olarak Şam üzerine yürüdüler. Halife'yi Şam şehrinin dışlarında bulunan bir kalede kıstırmayı başardılar. Modern Ürdün'de bulunan Al-Agdaf adlı bu kalede Velid'in emrinde ancak ufak bir savunma birliği vardı. Velid kaleyi kuşatanlara karşı çok iyi savaştı. Ama 16 Nisan 744de bu kaleyi savunmakta iken öldürüldü.
Velid kendini takip edecek halife olarak sırayla iki oğlu olan Hakem ve Osman'ı göstermiştir. Onun bu isteğini ifade eden 21 Mayıs 743 tarihli çok belagatlı bir mektup Tabarî tarihine eklenmiştir. Fakat Emeviler sarayı ileri gelenleri Ermenistan'da vali olan amcaları Mervan'ın da isteği aleyhine hemen kardeşi III. Yezid'e biat ederek onun halife olmasını sağladılar.
Eserleri
Velid şairlere ve edebiyata olan ilgisi ve şairleri koruması üzerine ad yapmıştı. Kendisinin de şiir yazdığı bilinmektedir ve klasik Arap şekil ve konularına uygun şiirleri zamanımıza ulaşmıştır. Tabarî tarihine Velid'in yazdığı birkaç şiiri eklemiştir.
Tam ispat edecek kaynak elimizde olmamakla beraber Ürdün vadisine ve yakın çöllerde bulunan birkaç av ve eğlence köşkünün Velid tarafından yaptırıldığı kabul edilmektedir. adlı bir köşkü yaptıran kişinin de II. Velid olduğu iddia edilmektedir ama birkaç otorite bunu kabul etmemekte bu köşkün başkaları tarafından yaptırıldığını kabul etmektedirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Muhammad ibn Jarir al-Tabari (ed. Ehsan Yar-Shater çev. David Stephan Powers)(1989-2007) The History of al-Ţabarī 40 Cilt, Albany: State University of New York Press (Cilt 24) (İngilizce)
- ^ Bakin Qasr'Amra 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişme tarihi:10.19.2009)
Dış bağlantılar
- Hitti, Philip H. (çev. Salih Tuğ), (1968) Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (IV Cilt), İstanbul:Boğaziçi Yayınları.
- Çağatay, Neşet (1993),Başlangıcından Abbasilere Kadar (Dinî-İçtimaî-İktisadî-Siyasî Açıdan) İslam Tarihi: , Ankara:Türk Tarih Kurumu
- Üçok, Bahriye (1979) İslam Tarihi Emeviler- Abbasiler, Devlet Kitapları, Ankara: Milli Eğitim Basımevi (1.Basım:1968)
- Muir, William (1924), The Caliphate; Its Rise, Decline and Fall, Edinburgh, Bölüm 56. Websitesi: http://www.answering-islam.org/Books/Muir/Caliphate/index.htm13 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişim tarihi: 30.8.2009)
- Muhammad ibn Jarir al-Tabari (ed. Ehsan Yar-Shater çev. David Stephan Powers)(1989-2007) The History of al-Ţabarī 40 Cilt, Albany: State University of New York Press (Cilt 24) (İngilizce)
II. Velîd | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Hişam bin Abdülmelik | Emevî Halifesi 743 - 744 | Sonra gelen III. Yezid |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Velid veya Velid bin Yezid Arapca الوليد بن يزيد on birinci Emeviler halifesidir Amcasi olan halife Hisam bin Abdulmelik in 743de olmesi uzerine halife olmustur 743 ile 744 yillarinda iki ay yirmi gun suren cok kisa bir donem halifelik yaptiktan sonra simdi Urdun de bulunan bir kale etrafinda yapilan bir savasta olmustur Yerine halife olarak kuzeni III Yezid gecmistir ve o da cok kisa bir donem halifelik yapmistir II VelidArapca Husn u Hatt ile Velid yazisiEmevi HalifesiHukum suresi743 744Once gelenHisam bin AbdulmelikSonra gelenIII YezidDogum706Olum16 Nisan 744HanedanEmevi HanedaniBabasiII YezidDiniSunni IslamYasamiVelid Halife Hisam in veliahti idi ama Velid in yasi ilerlemeye baslayinca icki icmesi ve sefahat hayati yasamasi dolayisiyla kendinden sikayetler cogaldi Hisam bunlara cok kizdi ve Velid le konusarak bu sekil hayattan ayrilmasini ona tavsiye edip onu azarladi Ayrica Velid e en iyi icki arkadasini surgune gondermesi icin emir verdi Velid in veliahtlik tazminatini da azaltti Ayrica onu dini iceren konularda daha hassas davranmaya davet etti Hisam o kadar kizgindi ki eger Velid bu kurallara riayet etmezse veliahtligi Hisam in ogluna birakabilecegini bir tehdit olarak Velid e bildirdi Amcasi zamaninda Velid in fakir ve fukaraya karsi gayet comert davrandigi ozellikle korlere ve topallara buyukce sadakalar dagittigi bilinmektedir Halife olduktan sonra da bu yolda devam etmis ve ulkesindekilere mutlaka zekat kaidelerine uymalarini ve fakir fukarayi boylece korumalarini bildiren mektuplar gondermistir Halifelige geldigi zaman yaptigi isabetsiz vali tayinleriyle fena bir idareci oldugunu acikca ortaya koydu Horasan a vali tayininde once orada zaten vali olan Nasir bin Seyyar in valilige devam etmesini onayladi Fakat Yusuf bin Omer Velid e guzel hediyeler ve belki de diger cesit rusvet vererek Velid in fikrini degistirmesini sagladi Velid de Nasir i Horasan valiliginden atarak bu goreve Yusuf bin Omer i atadi Amcasi Yusuf bin Muhammed i de Medine valisi olarak atadi Yahya bin Zeyd in Horasan da bulundugu ogrenildi O zaman Horasan valisi olan Nasir ona Islam in tek olduguna dair ana imana uyarak onu Halife Velid e gidip onunla konusup onu iknaya calisti Fakat Yahya bunu kabul etmedi ve Velid in halife olmadiginda israr etti ve Horasan da isyan bayragi acti Once kazandigi birkac galibiyetten sonra bir carpismada yenilerek bu carpismada olduruldu Velid amcasinin oglu Suleyman bin Hisam i hapse attirdi Halbuki Suleyman dini butun bir kisi olarak halk tarafindan sevilip sayilmaktaydi ve Velid in ise yarenleriyle icki icmesi sarkilar soylemesi ve sefahat yapmasi ile adi cikmisti Gercekten Velid siir soyleyip dinlemek ve at yarislari tertip etmekten hoslanmaktaydi Kendinden kucuk ama daha dindar olan kardesi Yezid bin Velid bile yeni halifenin kaidelere umursamazligindan konusabiliyordu Boylece Velid aleyhine olan buyuk bir klik ortaya cikti Bu grup Velid e suikast yapmak icin planlar yapmaya basladilar Bu planlari gerceklestirmek ve komplolarina katilmak icin Halid bin Abdullah i davet ettiler Halid bu komploya katilmayi kabul etmedi Bununla da kalmadi ve bu komplo hakkinda Velid i biraz kapali sekilde uyardi Bu Velid de aksi tesir yapti ve acik acik komployu haberini kendine vermedigi ve komploya katilanlarin isimlerini ifsa etmedigi icin kizgisini Halid den aldi ve Halid i hapis ettirdi Sonra da Halid i eline gecirmek icin Horasan Valiligine atadigi Yusuf bin Omer in elli milyon dirhem verme teklifini kabul etti ve Halid i Yusuf bin Omer e teslim etti Yusuf Halid e iskence uyguladi ve bu iskence uygulamasi sirasinda Halid oldu Bu gelisme Velid in bircok yakin akrabasini bile cok kizdirdi Halife Velid hakkinda bu komployu uzak Ermenistan da vali olan Mervan bin Muhammed bile duydu Mervan Velid e bir mektup yazarak halkin isteklerine daha uygun bir siyaset uygulamasini bunun Emeviler Hanedani na gelebilecek tehlikeyi onleyecegini ve devletin daha istikrarli olmasina yol acacagini ifade etti ve Velid i uyardi Fakat Velid in bu uyarilara hic kulak asmadigi belirtilir Bir buyuk ordu halinde Arap kabile halki ve bedeviler silahli olarak Sam uzerine yuruduler Halife yi Sam sehrinin dislarinda bulunan bir kalede kistirmayi basardilar Modern Urdun de bulunan Al Agdaf adli bu kalede Velid in emrinde ancak ufak bir savunma birligi vardi Velid kaleyi kusatanlara karsi cok iyi savasti Ama 16 Nisan 744de bu kaleyi savunmakta iken olduruldu Velid kendini takip edecek halife olarak sirayla iki oglu olan Hakem ve Osman i gostermistir Onun bu istegini ifade eden 21 Mayis 743 tarihli cok belagatli bir mektup Tabari tarihine eklenmistir Fakat Emeviler sarayi ileri gelenleri Ermenistan da vali olan amcalari Mervan in da istegi aleyhine hemen kardesi III Yezid e biat ederek onun halife olmasini sagladilar EserleriVelid sairlere ve edebiyata olan ilgisi ve sairleri korumasi uzerine ad yapmisti Kendisinin de siir yazdigi bilinmektedir ve klasik Arap sekil ve konularina uygun siirleri zamanimiza ulasmistir Tabari tarihine Velid in yazdigi birkac siiri eklemistir Tam ispat edecek kaynak elimizde olmamakla beraber Urdun vadisine ve yakin collerde bulunan birkac av ve eglence koskunun Velid tarafindan yaptirildigi kabul edilmektedir adli bir kosku yaptiran kisinin de II Velid oldugu iddia edilmektedir ama birkac otorite bunu kabul etmemekte bu koskun baskalari tarafindan yaptirildigini kabul etmektedirler Ayrica bakinizEmeviler Emevi Halifeler listesiKaynakca a b Muhammad ibn Jarir al Tabari ed Ehsan Yar Shater cev David Stephan Powers 1989 2007 The History of al Ţabari 40 Cilt Albany State University of New York Press ISBN 0 88706 563 5 Cilt 24 Ingilizce Bakin Qasr Amra 3 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme tarihi 10 19 2009 Dis baglantilarHitti Philip H cev Salih Tug 1968 Siyasi ve Kulturel Islam Tarihi IV Cilt Istanbul Bogazici Yayinlari Cagatay Neset 1993 Baslangicindan Abbasilere Kadar Dini Ictimai Iktisadi Siyasi Acidan Islam Tarihi Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 9751605342 Ucok Bahriye 1979 Islam Tarihi Emeviler Abbasiler Devlet Kitaplari Ankara Milli Egitim Basimevi 1 Basim 1968 Muir William 1924 The Caliphate Its Rise Decline and Fall Edinburgh Bolum 56 Websitesi http www answering islam org Books Muir Caliphate index htm13 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisim tarihi 30 8 2009 Muhammad ibn Jarir al Tabari ed Ehsan Yar Shater cev David Stephan Powers 1989 2007 The History of al Ţabari 40 Cilt Albany State University of New York Press ISBN 0 88706 563 5 Cilt 24 Ingilizce II VelidEmevilerResmi unvanlarOnce gelen Hisam bin Abdulmelik Emevi Halifesi 743 744 Sonra gelen III Yezid