Tayvan'ın İşgali- Mudan Vakası- Tayvan Vakası | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Tayvan'ın İşgali | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Meiji Hükümeti | Paiwan Halkı | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Saigō Tsugumichi | |||||||
Güçler | |||||||
3600 kişi | |||||||
Kayıplar | |||||||
Savaşta ölenler:6 kişi Hastalıktan ölenler:531 kişi Yaralı:30 kişi | Savaşta ölenler:30 kişi |
Japonya'nın Tayvan'ı İşgali (1874)
Japonya'nın Tayvan'ı işgali (Japonca:台湾出兵, Taiwan shuppei), akıntıya kapılıp Tayvan kıyılarına çıkan Ryukyu Adası'ndan 54 kişinin öldürülmesine ilişkin olarak, meydan okuyan Qing Hanedanlığı'na karşı 1874' te (Meiji Dönemi'nin 7. yılı) 'nin gerçekleştirdiği Tayvan'a yapılan askeri çıkartmadır. Modern zamanlarda, Japonya Ordusu'nun gerçekleştirdiği ilk deniz aşırı çıkartmadır. Mudan Olayı, Seitai no Eki veya Tayvan Olayı olarak adlandırılmaktadır.
Sebep- Olaya Giden Süreç
Ryûkyû Krallığı, Edo Dönemi'nde Japonya (Satsuma Bölgesi) ve Çin'in Qing Hanedanlığı arasında olup her iki tarafa da bağlılığı bulunmaktaydı. Japonya'da Meiji Restorasyonu'nun meydana gelmesiyle birlikte, Ryukyu Krallığı'nın hâkimiyetini hedefleyen sîyasal bir sorun ortaya çıktı. 1871 yılının (Meiji Dönemi, Sene:4), Ekim ayında, Miyako Adası'ndan Shuri(Okinawa)'ye "nengu" adı verilen yıllık vergiyi götüren Ryûkyû gemisi geri dönüş yolunda tayfun sebebiyle alabora olmuştur. Mürettebat; akıntının etkisiyle sürüklenmiş, Tayvan'ın güney bölgesinde karaya oturmuştur. Gemide devlet görevlileri, gemiciler ve mürettebattan oluşan toplam 69 kişi bulunmaktaydı. Karaya çıkan mürettebattan 66 kişi (3 kişi boğularak ölmüştür.) yerlilerden (günümüzün Tayvan aborjinleri, Paiwan Haklı) yardım istemişlerdir. Ancak, yerliler tarafından köye götürülüp esir edilmişlerdir.
Kazâzedeler, yerlilerle bir anlaşmaya varamamış ve Aralık'ın 17'sinde köyden kaçmışlardır. Yerliler, kaçanları düşman olarak görmüş ve birer birer ortadan kaldırmak suretiyle, toplamda 54 kişiyi öldürmüşlerdir (Mudan Olayı, 1871). Çinli göçmenler, hayatta kalan 12 kişiye yardım etmiştir. Bu kişiler, Tayvan Vilayeti'nin gözetimi altında, Fujian'ın Fuzhou şehri üzerinden, Miyako Adası'na gönderilmiştir. Meiji Hükûmeti, Qing (Manchu) Hanedanlığı'ndan tazminat talep etmesine rağmen; Qing Hanedanlığı hakimiyet alanı dışında kaldığı gerekçesiyle bu talebi reddetmiştir.Ertesi yıl, 1872'de (Meiji Dönemi, sene:5), Ryukyu Adası'nı kontrolünde bulunduran Kagoshima Vilayeti müsteşarı Japon Hükûmeti adına sorumluluğu üstlenerek birlik göndermeyi teklif etmiştir. 1873'te, Bitchū Vilayeti Asakuchi Bölgesi Kashiwa Adası'na (Günümüzde Okayama Vilayeti, Kurashiki İlçesi) ait bir gemi de Tayvan'da karaya oturmuştur ve dört mürettebatın soyguna uğradığı bir olay meydana gelmiştir. Bu nedenle, Tayvan'ın fethine yönelik tartışmalar başlamıştır.
Savaşa Hazırlık
Miyako Adalıları'nın, Tayvan deniz kazası olayından haberdar olan Qing Hanedanlığı 'nin (Xiamen) Amerika Birleşik Devletleri başkonsolosu , Japonya büyükelçileri aracılığıyla "Barbarları cezalandırmak gerek!" diyerak Japonya Dışişleri Bakanlığı'nı desteklemiştir.
Zamanın Meiji Hükûmeti, Kore'nin işgaliyle ilgili olarak "Seikanron" (Kore'nin işgal edilmesini savunan görüş) tartışmalarıyla karşı karşıya kalmış, , Kagoshima Vilayet danışmanı ve Satsuma boyu Tayvan'a asker çıkartmayı teklif etmişlerdir.Bu coşkulu fikirlerin arkasında, feodal toprakların yürürlükten kaldırılmasıyla birlikte işsizlerin sayısının dört yüz binden beş yüz bine ulaşması ve samuray ailelerinin öngörülen hoşnutsuzluğunun bir market arayışına sebebiyet vermesi yatmaktadır. 1873'te tam yetkili olarak Qing Hanedanlığı'na giden Dışişleri Bakanı , memurlardan 'yı görevlendirerek Miyako Adalıları'nın Tayvan deniz kazası olayı ve benzer hadiseleri soruşturmasını istemiştir. Ancak, Qing Hanedanlığı'nın dişişleri yetkilileri Tayvan yerlilerini "kegai" (imparatorluk dışında kalan, gelişmemiş bölge) olarak tanımlamıştır. Ayrıca, bunu Qing Hanedanlığı'nın hakimiyeti dışındaki bölgede gerçekleşmiş bir olay olarak nitelendirmiş ve sorumluluk almaktan kaçınmıştır. Akabinde, aynı yılın sonbaharında Kore'ye elçi göndermekle alakalı hükûmet içinde bölünmeler olmuştur (Meiji Dönemi'nin 6. yılına rastlayan siyasi kargaşa). Ayrıca bir sonraki yıl, 1874,'ün Ocak ayında Iwakura Tomomi'ye yönelik suikast girişimi ve Şubat ayındaki Etō Shimpei öncülüğündeki ayaklanma () siyasi istikrarsızlığa neden olmuştur. Bu sebeple, Ōkubo Toshimichi merkezli Meiji Hükûmeti, ülke içindeki huzursuzluğu yurtdışına yönlendirme amacıyla Tayvan'ın fethine karar vermiş; 1874 (Meiji Dönemi, 7.yıl)'ün Nisan ayında Sangi(İmparatorluk Japonyası'nda daijō-kan adı verilen danıştayda yer alan yardımcı danışman pozisyonlarından biridir.) Ōkuma Shigenobu'yu Tayvan Uygarlaşmamış Bölgesi'nin yöneticisi ve Donanma Korgenerali Saigō Jūdō'yu genel vali olarak atayıp, çıkartmanın hazırlıklarına girişmiştir.
Meiji Dönemi'nin 6. yılına rastlayan siyasi kargaşa ortamında, İmparator Meiji'nin kararı Rusya sınırıyla alakalı bir ihtilâfa sebep olmuştur. Rusya sınırını belirlemeye yönelik herhangi bir harekât, Kore'nin Fethi'nin ertelenmesine neden olacaktı. Bu durumda, Kore'nin fethini savunan grubun isteğinin tekrar alevlenmesi ihtimali yüksekti. Bu kargaşa ortamında, Ōkubo, Kore'den ziyade kontrolünün daha kolay olacağını düşündüğü Tayvan'ın işgalini savunmuş ve bu işgali ayrıntılarıyla planlamıştır.
Tayvan'da Savaş
Tayvan'ın işgaline yönelik, hükûmet içinden ve İngiltere sefiri Parkes ve Charles E. DeLong'un halefi Amerika sefiri John Bingham gibi isimlerden karşıt görüşler gelmiştir. Özellikle, hükûmet üyelerinden Kido Takayoshi'nin Chōshū Bölgesi, "Seikanron"a olumsuz yaklaşmıştır. Ancak, buna bir tezat oluşturacak şekilde, Tayvan'a asker çıkarılmasına karşı koymamıştır. Nisan'ın 18'inde Kido, meclis üyeliğinden istifa etmiş ve devlet memurluğundan emekli olmuştur. Bu yüzden, Hükûmet belli bir süre taburların sevkini ertelemeye karar vermiştir.
Ancak, Saigo Tsugumichi işgal konusunda ısrar etmiş ve beklemede olan yaklaşık 3000 kişilik işgâl ordusuna Nagasaki 'ye doğru yelken açtırmıştır. İşgâl Ordusu iki tabur dan oluşmaktaydı: Bu iki tabur, garnizon içindeki bir kıtadan ve kalanı da "kolonilerden gelen askerler"den oluşmakta idi. İkinci tabur, Satsuma veya Kyūshū gibi bölgelerin samuray aileleri mensuplarından olup, işgal altındaki bölgenin daimî ikâmetini öngörüp toplanan askerlerdi. 2 Mayıs'ta Saigō'dan emir alan ve 'nin yönettiği ana ordu kuvvetleri, Tokugawa şogunluğu 'ndan devralınan 3 küçük savaş gemisiyle Nagasaki 'den ayrılmıştır. Hükûmet, isteksiz bir şekilde bunu onaylamıştır. 6 Mayıs'ta Tayvan'ın güney bölgesinde karaya çıkmışlardır ve burada Tayvan halkıyla bir çatışma meydana gelmiştir. 22 Mayıs'ta bütün ordu kuvvetleri, Tayvan'ın güney-batı bölgesindeki limana toplanmış ve Saigō'nun emri üzerine geniş çaplı bir işgâl başlatılmıştır. 3 Haziran'da Tayvan İşgali'nin patlak verdiği bölgenin kontrolü tamamen ele geçirilmiş ve yerel işgâllere devam edilmiştir. 12 kişi çatışmalar esnasında ölmüştür. Ancak, ordu olumsuz sağlık koşullarından ötürü, subtropikal iklim bölgesinin endemik hastalıklarından biri olan sıtma ya yakalanmış ve hastalığın hızla yayılması acil bir çözümü gerekli hâle getirmiştir. Sıtma, yayılmaya devam etmiş ve 561 kişinin ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca, Qing Hanedanlığı Japonya'nın bu işgalini protesto etmiş ve ordularını geri çekmesini istemiştir.
Sorunun Çözümüne Yönelik Görüşmeler
Meiji Hükûmeti, işgal durumunu Qing Hanedanlığı'na bildirmemiştir. Ayrıca, Çin üzerindeki emellerini dünyanın büyük güçlerine de bildirmemiş ve gerekli zemini hazırlamamıştır. Bu, duruma göre ihtilâfı tetikleyen bir hataydı. Qing Hanedanlığı'nın etkin kişilerinden (Li Hung Chang) ve İngiltere'nin Japonya büyükelçisi başlangıçta Japonya'nın askeri hareketlerini öfke dolu olarak değerlendirip karşı çıkmıştır. Bunun ardından İngiltere diplomatı 'nin arabuluculuğuyla barış görüşmeleri devam etmiş ve Ağustos'ta tam yetkili olarak Ōkubo Toshimichi Pekin'e gitmiş, Qing Hanedanlığı'yla müzakerelerde bulunmuştur. Ōkubo, Legendre ile Fransız hukukçu 'yi danışman olarak seçmiş ve Tayvan Sorunu'nu görüşmüştür. Ana görüşme partneri 'in (Qing Hanedanlığı'nın son dönemlerinde Çin'de dışişleriyle ilgilenen hükûmet birimi) kabine bakanı idi. Görüşme zor geçmiş olmasına rağmen, Wade'nin arabuluculuğu ve Li Hongzhang'ın barışçıl tavrı sayesinde, 31 Ekim'de "Japonya ve Qing Hanedanlığı karşılıklı takas taahhüt (zh)"ü imzalanmıştır. Buna göre, Qing Hanedanlığı Japon Ordusu'nun işgalini Yasutami'nin soylu bir girişimi olarak onaylamış, kazazedelere yönelik olarak da 100 bin tael "geçmiş olsun ödeneği" tahsis etmiştir. Savaş masraflarının tazminatı olarak da 400 bin tael planlanmış olmasına rağmen; Japon tarafına 500 bin tael ödemişlerdir. "Vahşi kabile halkının" yönetimini garantileyen ve buna karşılık Japonya'nın 1874 yılının 20 Aralık'ına kadar işgal ordusunu geri çekmesi konusunda anlaşmaya varılmıştır. Ayrıca, Qing Hanedanlığı Japon Ordusu'nun hareketlerini onayladığı için, Ryūkyū halkı Japonya vatandaşı olmuş ve Japonya'nın Ryūkyū üzerindeki hakimiyeti de uluslararası arenada tanınmıştır.
Sonuç
Japonya ve Qing Hanedanlığı arasında, Ryūkyū'nun hakimiyeti net bir şekilde belirtilmemiştir; ancak bu olay vasıtasıyla Japonya'ya avanyaj sağlayan Meiji Hükûmeti, ertesi yıl (1875, Meiji 8. yıl) Qing Hanedanlığı'yla Ryūkyū'ya yönelik "" ilişkisini feshetmiştir. Ayrıca, Meiji Dönemi yıllarının kullanımını vb. istemiştir. Ancak, Ryūkyū Qing Hanedanlığı'yla olan ilişkilerin devamlılığı konusunda üstelemiştir ve Qing Hanedanlığı'nın da Ryūkyū'ya yönelik vergi yasağını protesto etmesi gibi diplomatik bir sonuca bağlanmıştır. 1879'da (Meiji Dönemi, sene:12), Meiji Hükûmeti'nin öne sürdüğü Ryūkyū Adaları'nın sözde tarihi konusunda, 1880'de (Meiji Dönemi, sene:13) buna karşı çıkan Qing Hanedanlığı'yla Pekin'de bir görüşme yapılmıştır. Bu görüşmede, Meiji Hükûmeti Okinawa'yı Japonya'nın toprağı ve Yaeyama Adaları ile Miyako Adası'nı Çin'in hakimiyet alanı yapma planını ortaya koymuştur. Ancak, Qing Hanedanlığı bu iki adanın da hakimiyetini istemeksizin yarlık- haraç ilişkisinin devamı için adaları Ryūkyū'ya geri vermiştir. Ryūkyū Krallığı da restorasyon talebinde bulunmuştur ve Ryūkyūlular Pekin'deki görüşmeye yönelik tepkili olduğundan, yarlık- haraç konusunda bir karara varılamamıştır. Japonya ve Qing Hanedanlığı arasındaki Ryūkyū'nun hakimiyeti probleminin nihaî çözümü Birinci Çin-Japon Savaşı'ndaki Japonya'nın zaferine kadar beklemek durumunda kalmıştır. Ayrıca, Meiji Hükûmeti askerî personelin nakliyesini İngiltere-Amerika'nın buharlı gemi şirketine yaptıracağı varsayımını inkâr etmiştir. Aceleyle büyük bir gemi satın alıp, ulusal mülkiyete dayalı ve nakliyata yönelik olan "Japonya buharlı gemi şirketinin" çalışmasını tahsis ettiğini de inkâr etmiştir. Ōkuma Shigenobu isteksiz bir şekilde, gelişmekte olan özel girişimlerden olan Mitsubishi'ye katılmaya karar vermiştir. Ancak, bu ortaklıkla birlikte, Mitsubishi Hükümet'ten çeşitli iyilikler görmüş ve bu sayede en büyük ''Zaibatsu'' olmuştur.
Tayvan'ın İşgali ve Tropikal Hastalık
Japon Ordusu'nun kayıpları şu şekildedir: Savaşta ölen kişi sayısı sekizdir. 25 kişi de yaralı olarak kayıtlara geçmiş olmasına rağmen; uzun süren işgal, askerlerin ve personelin kaçınılmaz bir şekilde sıtma ve benzeri bulaşıcı hastalık lardan etkilenmesine sebep olmuştur.
Dipnot- Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tayvan in Isgali Mudan Vakasi Tayvan VakasiTayvan in IsgaliTarih6 Mayis Haziran 1874BolgeTayvan in Guney BolgesiSonucCin in Qing Hanedanligi nca Japonya ya tazminat odenmesiTaraflarMeiji HukumetiPaiwan HalkiKomutanlar ve liderlerSaigō TsugumichiGucler3600 kisiKayiplarSavasta olenler 6 kisi Hastaliktan olenler 531 kisi Yarali 30 kisiSavasta olenler 30 kisiJaponya nin Tayvan i Isgali 1874 Japonya nin Tayvan i isgali Japonca 台湾出兵 Taiwan shuppei akintiya kapilip Tayvan kiyilarina cikan Ryukyu Adasi ndan 54 kisinin oldurulmesine iliskin olarak meydan okuyan Qing Hanedanligi na karsi 1874 te Meiji Donemi nin 7 yili nin gerceklestirdigi Tayvan a yapilan askeri cikartmadir Modern zamanlarda Japonya Ordusu nun gerceklestirdigi ilk deniz asiri cikartmadir Mudan Olayi Seitai no Eki veya Tayvan Olayi olarak adlandirilmaktadir Sebep Olaya Giden SurecRyukyu Kralligi Edo Donemi nde Japonya Satsuma Bolgesi ve Cin in Qing Hanedanligi arasinda olup her iki tarafa da bagliligi bulunmaktaydi Japonya da Meiji Restorasyonu nun meydana gelmesiyle birlikte Ryukyu Kralligi nin hakimiyetini hedefleyen siyasal bir sorun ortaya cikti 1871 yilinin Meiji Donemi Sene 4 Ekim ayinda Miyako Adasi ndan Shuri Okinawa ye nengu adi verilen yillik vergiyi goturen Ryukyu gemisi geri donus yolunda tayfun sebebiyle alabora olmustur Murettebat akintinin etkisiyle suruklenmis Tayvan in guney bolgesinde karaya oturmustur Gemide devlet gorevlileri gemiciler ve murettebattan olusan toplam 69 kisi bulunmaktaydi Karaya cikan murettebattan 66 kisi 3 kisi bogularak olmustur yerlilerden gunumuzun Tayvan aborjinleri Paiwan Hakli yardim istemislerdir Ancak yerliler tarafindan koye goturulup esir edilmislerdir Kazazedeler yerlilerle bir anlasmaya varamamis ve Aralik in 17 sinde koyden kacmislardir Yerliler kacanlari dusman olarak gormus ve birer birer ortadan kaldirmak suretiyle toplamda 54 kisiyi oldurmuslerdir Mudan Olayi 1871 Cinli gocmenler hayatta kalan 12 kisiye yardim etmistir Bu kisiler Tayvan Vilayeti nin gozetimi altinda Fujian in Fuzhou sehri uzerinden Miyako Adasi na gonderilmistir Meiji Hukumeti Qing Manchu Hanedanligi ndan tazminat talep etmesine ragmen Qing Hanedanligi hakimiyet alani disinda kaldigi gerekcesiyle bu talebi reddetmistir Ertesi yil 1872 de Meiji Donemi sene 5 Ryukyu Adasi ni kontrolunde bulunduran Kagoshima Vilayeti mustesari Japon Hukumeti adina sorumlulugu ustlenerek birlik gondermeyi teklif etmistir 1873 te Bitchu Vilayeti Asakuchi Bolgesi Kashiwa Adasi na Gunumuzde Okayama Vilayeti Kurashiki Ilcesi ait bir gemi de Tayvan da karaya oturmustur ve dort murettebatin soyguna ugradigi bir olay meydana gelmistir Bu nedenle Tayvan in fethine yonelik tartismalar baslamistir Savasa HazirlikMiyako Adalilari nin Tayvan deniz kazasi olayindan haberdar olan Qing Hanedanligi nin Xiamen Amerika Birlesik Devletleri baskonsolosu Japonya buyukelcileri araciligiyla Barbarlari cezalandirmak gerek diyerak Japonya Disisleri Bakanligi ni desteklemistir kucuk boyutlu bir gemidir ve Tayvan in isgaline katilmistir Zamanin Meiji Hukumeti Kore nin isgaliyle ilgili olarak Seikanron Kore nin isgal edilmesini savunan gorus tartismalariyla karsi karsiya kalmis Kagoshima Vilayet danismani ve Satsuma boyu Tayvan a asker cikartmayi teklif etmislerdir Bu coskulu fikirlerin arkasinda feodal topraklarin yururlukten kaldirilmasiyla birlikte issizlerin sayisinin dort yuz binden bes yuz bine ulasmasi ve samuray ailelerinin ongorulen hosnutsuzlugunun bir market arayisina sebebiyet vermesi yatmaktadir 1873 te tam yetkili olarak Qing Hanedanligi na giden Disisleri Bakani memurlardan yi gorevlendirerek Miyako Adalilari nin Tayvan deniz kazasi olayi ve benzer hadiseleri sorusturmasini istemistir Ancak Qing Hanedanligi nin disisleri yetkilileri Tayvan yerlilerini kegai imparatorluk disinda kalan gelismemis bolge olarak tanimlamistir Ayrica bunu Qing Hanedanligi nin hakimiyeti disindaki bolgede gerceklesmis bir olay olarak nitelendirmis ve sorumluluk almaktan kacinmistir Akabinde ayni yilin sonbaharinda Kore ye elci gondermekle alakali hukumet icinde bolunmeler olmustur Meiji Donemi nin 6 yilina rastlayan siyasi kargasa Ayrica bir sonraki yil 1874 un Ocak ayinda Iwakura Tomomi ye yonelik suikast girisimi ve Subat ayindaki Etō Shimpei onculugundeki ayaklanma siyasi istikrarsizliga neden olmustur Bu sebeple Ōkubo Toshimichi merkezli Meiji Hukumeti ulke icindeki huzursuzlugu yurtdisina yonlendirme amaciyla Tayvan in fethine karar vermis 1874 Meiji Donemi 7 yil un Nisan ayinda Sangi Imparatorluk Japonyasi nda daijō kan adi verilen danistayda yer alan yardimci danisman pozisyonlarindan biridir Ōkuma Shigenobu yu Tayvan Uygarlasmamis Bolgesi nin yoneticisi ve Donanma Korgenerali Saigō Judō yu genel vali olarak atayip cikartmanin hazirliklarina girismistir Meiji Donemi nin 6 yilina rastlayan siyasi kargasa ortaminda Imparator Meiji nin karari Rusya siniriyla alakali bir ihtilafa sebep olmustur Rusya sinirini belirlemeye yonelik herhangi bir harekat Kore nin Fethi nin ertelenmesine neden olacakti Bu durumda Kore nin fethini savunan grubun isteginin tekrar alevlenmesi ihtimali yuksekti Bu kargasa ortaminda Ōkubo Kore den ziyade kontrolunun daha kolay olacagini dusundugu Tayvan in isgalini savunmus ve bu isgali ayrintilariyla planlamistir Tayvan da SavasSaigo Tsugumichi Tayvan in isgaline yonelik hukumet icinden ve Ingiltere sefiri Parkes ve Charles E DeLong un halefi Amerika sefiri John Bingham gibi isimlerden karsit gorusler gelmistir Ozellikle hukumet uyelerinden Kido Takayoshi nin Chōshu Bolgesi Seikanron a olumsuz yaklasmistir Ancak buna bir tezat olusturacak sekilde Tayvan a asker cikarilmasina karsi koymamistir Nisan in 18 inde Kido meclis uyeliginden istifa etmis ve devlet memurlugundan emekli olmustur Bu yuzden Hukumet belli bir sure taburlarin sevkini ertelemeye karar vermistir Tayvan in Isgali sirasinda Japon askerleriShuimen deki savas cok siddetliydi Ancak Saigo Tsugumichi isgal konusunda israr etmis ve beklemede olan yaklasik 3000 kisilik isgal ordusuna Nagasaki ye dogru yelken actirmistir Isgal Ordusu iki tabur dan olusmaktaydi Bu iki tabur garnizon icindeki bir kitadan ve kalani da kolonilerden gelen askerler den olusmakta idi Ikinci tabur Satsuma veya Kyushu gibi bolgelerin samuray aileleri mensuplarindan olup isgal altindaki bolgenin daimi ikametini ongorup toplanan askerlerdi 2 Mayis ta Saigō dan emir alan ve nin yonettigi ana ordu kuvvetleri Tokugawa sogunlugu ndan devralinan 3 kucuk savas gemisiyle Nagasaki den ayrilmistir Hukumet isteksiz bir sekilde bunu onaylamistir 6 Mayis ta Tayvan in guney bolgesinde karaya cikmislardir ve burada Tayvan halkiyla bir catisma meydana gelmistir 22 Mayis ta butun ordu kuvvetleri Tayvan in guney bati bolgesindeki limana toplanmis ve Saigō nun emri uzerine genis capli bir isgal baslatilmistir 3 Haziran da Tayvan Isgali nin patlak verdigi bolgenin kontrolu tamamen ele gecirilmis ve yerel isgallere devam edilmistir 12 kisi catismalar esnasinda olmustur Ancak ordu olumsuz saglik kosullarindan oturu subtropikal iklim bolgesinin endemik hastaliklarindan biri olan sitma ya yakalanmis ve hastaligin hizla yayilmasi acil bir cozumu gerekli hale getirmistir Sitma yayilmaya devam etmis ve 561 kisinin olumune sebep olmustur Ayrica Qing Hanedanligi Japonya nin bu isgalini protesto etmis ve ordularini geri cekmesini istemistir Sorunun Cozumune Yonelik GorusmelerMeiji Hukumeti isgal durumunu Qing Hanedanligi na bildirmemistir Ayrica Cin uzerindeki emellerini dunyanin buyuk guclerine de bildirmemis ve gerekli zemini hazirlamamistir Bu duruma gore ihtilafi tetikleyen bir hataydi Qing Hanedanligi nin etkin kisilerinden Li Hung Chang ve Ingiltere nin Japonya buyukelcisi baslangicta Japonya nin askeri hareketlerini ofke dolu olarak degerlendirip karsi cikmistir Bunun ardindan Ingiltere diplomati nin arabuluculuguyla baris gorusmeleri devam etmis ve Agustos ta tam yetkili olarak Ōkubo Toshimichi Pekin e gitmis Qing Hanedanligi yla muzakerelerde bulunmustur Ōkubo Legendre ile Fransiz hukukcu yi danisman olarak secmis ve Tayvan Sorunu nu gorusmustur Ana gorusme partneri in Qing Hanedanligi nin son donemlerinde Cin de disisleriyle ilgilenen hukumet birimi kabine bakani idi Gorusme zor gecmis olmasina ragmen Wade nin arabuluculugu ve Li Hongzhang in bariscil tavri sayesinde 31 Ekim de Japonya ve Qing Hanedanligi karsilikli takas taahhut zh u imzalanmistir Buna gore Qing Hanedanligi Japon Ordusu nun isgalini Yasutami nin soylu bir girisimi olarak onaylamis kazazedelere yonelik olarak da 100 bin tael gecmis olsun odenegi tahsis etmistir Savas masraflarinin tazminati olarak da 400 bin tael planlanmis olmasina ragmen Japon tarafina 500 bin tael odemislerdir Vahsi kabile halkinin yonetimini garantileyen ve buna karsilik Japonya nin 1874 yilinin 20 Aralik ina kadar isgal ordusunu geri cekmesi konusunda anlasmaya varilmistir Ayrica Qing Hanedanligi Japon Ordusu nun hareketlerini onayladigi icin Ryukyu halki Japonya vatandasi olmus ve Japonya nin Ryukyu uzerindeki hakimiyeti de uluslararasi arenada taninmistir SonucJaponya ve Qing Hanedanligi arasinda Ryukyu nun hakimiyeti net bir sekilde belirtilmemistir ancak bu olay vasitasiyla Japonya ya avanyaj saglayan Meiji Hukumeti ertesi yil 1875 Meiji 8 yil Qing Hanedanligi yla Ryukyu ya yonelik iliskisini feshetmistir Ayrica Meiji Donemi yillarinin kullanimini vb istemistir Ancak Ryukyu Qing Hanedanligi yla olan iliskilerin devamliligi konusunda ustelemistir ve Qing Hanedanligi nin da Ryukyu ya yonelik vergi yasagini protesto etmesi gibi diplomatik bir sonuca baglanmistir 1879 da Meiji Donemi sene 12 Meiji Hukumeti nin one surdugu Ryukyu Adalari nin sozde tarihi konusunda 1880 de Meiji Donemi sene 13 buna karsi cikan Qing Hanedanligi yla Pekin de bir gorusme yapilmistir Bu gorusmede Meiji Hukumeti Okinawa yi Japonya nin topragi ve Yaeyama Adalari ile Miyako Adasi ni Cin in hakimiyet alani yapma planini ortaya koymustur Ancak Qing Hanedanligi bu iki adanin da hakimiyetini istemeksizin yarlik haraciliskisinin devami icin adalari Ryukyu ya geri vermistir Ryukyu Kralligi da restorasyon talebinde bulunmustur ve Ryukyulular Pekin deki gorusmeye yonelik tepkili oldugundan yarlik harackonusunda bir karara varilamamistir Japonya ve Qing Hanedanligi arasindaki Ryukyu nun hakimiyeti probleminin nihai cozumu Birinci Cin Japon Savasi ndaki Japonya nin zaferine kadar beklemek durumunda kalmistir Ayrica Meiji Hukumeti askeri personelin nakliyesini Ingiltere Amerika nin buharli gemi sirketine yaptiracagi varsayimini inkar etmistir Aceleyle buyuk bir gemi satin alip ulusal mulkiyete dayali ve nakliyata yonelik olan Japonya buharli gemi sirketinin calismasini tahsis ettigini de inkar etmistir Ōkuma Shigenobu isteksiz bir sekilde gelismekte olan ozel girisimlerden olan Mitsubishi ye katilmaya karar vermistir Ancak bu ortaklikla birlikte Mitsubishi Hukumet ten cesitli iyilikler gormus ve bu sayede en buyuk Zaibatsu olmustur Tayvan in Isgali ve Tropikal HastalikJapon Ordusu nun kayiplari su sekildedir Savasta olen kisi sayisi sekizdir 25 kisi de yarali olarak kayitlara gecmis olmasina ragmen uzun suren isgal askerlerin ve personelin kacinilmaz bir sekilde sitma ve benzeri bulasici hastalik lardan etkilenmesine sebep olmustur Dipnot KaynakcaWikimedia Commons ta Japonya nin Tayvan i Isgali 1874 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b c d e f Mōri 2004 Haraguchi Kiyoshi 1968 p 173 A Yankee in Meiji Japan The Crusading Journalist Edward H House By James L Huffman p 94 A yankee in Meiji Japan Suzuki 2002 p 140 Toyama 1979 p 113